ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ:
Απαιτούμενες διδακτικές ώρες: 4
Σχέση με το αναλυτικό πρόγραμμα:
Οι στόχοι της διδακτικής πρότασης ανταποκρίνονται στο ισχύον Πρόγραμμα της διδασκαλίας της Έκφρασης - Έκθεσης.
Β
Διδακτικό υλικό – Τεχνολογικά εργαλεία
- Το κείμενο με τις υπερσυνδέσεις (υπερ-κείμενο) είναι εγκατεστημένο στους σταθμούς εργασίας των μαθητών: C: Επιφάνεια Εργασίας/ Έκφραση-Έκθεση/ Η υψηλή ραπτική στο Βυζάντιο.
- Φυλλομετρητής – Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο
- Επεξεργαστής κειμένου (Word)
- Λογισμικό Παρουσίασης (Power Point)
- Εγκατεστημένος στους σταθμούς εργασίας εννοιολογικός χάρτης (c- map). :[System requirement for Windows 95/98/Μe/ΝΤ/2000/ΧP/Vista]: C: Επιφάνεια εργασίας / Έκφραση – Έκθεση / Εννοιολογικός χάρτης.
- Έχει εγκατασταθεί στους σταθμούς εργασίας υλικό προς επεξεργασία για τους μαθητές: C: Επιφάνεια Εργασίας /Έκφραση- Έκθεση/ Φωτογραφικό Υλικό
Β
Προαπαιτούμενα:
- Να υπάρχει εξοικείωση εκπαιδευτικού – μαθητών στη χρήση γενικών εργαλείων των Τ.Π.Ε. και ειδικότερα των εννοιολογικών χαρτών και του Φυλλομετρητή.
- Εξοικείωση με την ομαδοσυνεργατική διαδικασία-διδασκαλία.
- Ευελιξία στο ωρολόγιο πρόγραμμα.
Β
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Η Διδασκαλία χωρίζεται σε τέσσερις φάσεις:
Α΄ ΦΑΣΗ (1 ώρα: Οργάνωση μαθητών - Παρουσίαση του θέματος)
1. Στη φάση αυτή οι μαθητές έρχονται στο εργαστήριο και χωρίζονται σε ομάδες των τριών (ή των τεσσάρων). Ο χωρισμός γίνεται από τον/την καθηγητή/τρια, που οφείλει να λαμβάνει υπόψη τις τεχνολογικές δεξιότητες των μαθητών. Είναι αναγκαίο σε κάθε ομάδα να υπάρχει ένας τουλάχιστον μαθητής με επαρκείς δεξιότητες στη χρήση επεξεργαστή κειμένου, λογισμικού παρουσίασης, εννοιολογικού χάρτη και φυλλομετρητή. Θα μπορούσαμε να κατηγοριοποιήσουμε τους ρόλους που αναλαμβάνουν οι μαθητές στα πλαίσια της μικρής ομάδας, στο στάδιο της διερευνητικής διαδικασίας ως εξής:
- Σε εκείνον του χειριστή του ηλεκτρονικού υπολογιστή και του «πλοηγητή» στο ψηφιακό υλικό.
- Σε εκείνον του συντονιστή της διαδικασίας και του παρουσιαστή της εργασίας. (Αν έχουμε χωρίσει τους μαθητές σε ομάδες των τεσσάρων ο ρόλος αυτός μπορεί να δοθεί σε δύο διαφορετικούς μαθητές: ο ένας θα είναι ο συντονιστής της διαδικασίας κι ο άλλος παρουσιαστής της εργασίας)
- Σε εκείνον του καταγραφέα, του γραμματέα της ομάδας που κρατά τις σημειώσεις.
Για την ανάθεση των ρόλων σε κάθε μαθητή, δεν είναι αναγκαία η παρέμβαση του εκπαιδευτικού και μάλιστα με βάση το γνωστικό επίπεδο των μαθητών. Οι μαθητές αναλαμβάνουν το ρόλο εκείνο που οι ίδιοι θεωρούν ότι τους ανήκει και που η ομάδα συνήθως χωρίς αντιρρήσεις τους αναγνωρίζει, καθώς η εικόνα των μαθητών που έχει διαμορφωθεί σε περιβάλλον παραδοσιακής τάξης συχνά ανατρέπεται στο σχολικό εργαστήριο.
2. Η φάση αυτή της διδασκαλίας περιλαμβάνει:
α) Εξηγήσεις προς τους μαθητές των σημείων εκείνων της διδασκαλίας που είναι απαραίτητα, προκειμένου να κατανοήσουν το σκοπό και τους στόχους της και να συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός «συμβολαίου», που θα τηρηθεί από το διδάσκοντα και τους μαθητές στη διάρκειά της. Στο μέρος αυτό εξηγείται η διαδικασία, οι ρόλοι που θα κληθούν να αναλάβουν και το πόσο σημαντική είναι η δική τους συμμετοχή στη βελτίωση της διδασκαλίας του μαθήματος.
β) Τη δημιουργία κινήτρων και ευνοϊκών μαθησιακών συνθηκών. Ο βαθμός ανταπόκρισης των μαθητών στις λειτουργίες που πρόκειται να αναλάβουν καθώς και η ενεργοποίησή τους και η δημιουργία συνεργατικού περιβάλλοντος, ενισχύονται σε κάποιο βαθμό και από τις συνθήκες ή τις προεκτάσεις που η ιδέα του σεναρίου δημιουργεί. Μπορούμε λοιπόν να εντάξουμε τη συγκεκριμένη διδασκαλία σε ένα γενικότερο project. H δημοσίευση όσων παραχθούν στην ιστοσελίδα του σχολείου ή στη σχολική εφημερίδα παρακινεί τους μαθητές να κινητοποιηθούν, αλλά και εξυπηρετεί συγκεκριμένους στόχους της διδασκαλίας (παραγωγή λόγου, ενταγμένου σε συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο). Ο σχεδιασμός επίσης και η δημιουργία κοστουμιών από τους ίδιους τους μαθητές για το ανέβασμα μιας θεατρικής παράστασης (που θα αναφέρεται χρονικά στη Βυζαντινή Εποχή) συμβάλλει στην καλλιέργεια πολιτιστικής συνείδησης.
γ) Αφόρμηση – ανάγνωση και κατανόηση του κειμένου:
- Στο στάδιο αυτό, γίνεται, με βάση την παιδαγωγική αρχή της αφόρμησης, από τον καθηγητή ολιγόλεπτη αναφορά στο θέμα.
- Στη συνέχεια ο καθηγητής ή κάποιος από τους μαθητές διαβάζει το κείμενο κι έπειτα ο διδάσκων αφήνει τους μαθητές να «αναγνώσουν» το «υπερ-κείμενο» μόνοι τους, καθοδηγώντας τους να το «εξερευνήσουν» με τη βοήθεια των υπερδεσμών. Έτσι κάθε μαθητής μπορεί να επιμείνει περισσότερο σε σημεία που του είναι άγνωστα, αλλά που η γνώση τους είναι απαραίτητη για αυτόν για την κατανόηση του κειμένου. Η παρουσίαση «εξωκειμενικών» πληροφοριών μέσω των υπερδεσμών στοχεύουν στη διέγερση του ενδιαφέροντος των μαθητών αλλά και στη συμπλήρωση γνώσεων, που είναι απαραίτητες για την ενασχόλησή τους -στο επόμενο στάδιο- με τα συγκεκριμένα ερωτήματα των φύλλων εργασίας.
- Ιδιαίτερη σημασία έχει η ανάγνωση και «εξερεύνηση» του κειμένου να είναι χρονικά καθορισμένη (όχι πάνω από είκοσι λεπτά), ώστε να μην κουράζει και να μην «χαθεί» ο μαθητής στο διαδίκτυο και αποπροσανατολιστεί από τους στόχους που έχουμε θέσει. Ο διδάσκων πρέπει να καθοδηγήσει τους μαθητές στη χρήση των υπερδεσμών, διαφορετικά θα αναλώσουν άσκοπα το χρόνο τους στο διαδίκτυο.
- Στη συνέχεια ζητείται από τους μαθητές να επιχειρήσουν να καταγράψουν τα κύρια σημεία του κειμένου σε ένα αρχείο word το οποίο και αποθηκεύσουν στους υπολογιστές τους. Το αρχείο αυτό θα βοηθήσει στην επεξεργασία των φύλλων εργασίας από την κάθε ομάδα και την σύνθεση των εργασιών στο τέλος.
