ΑΡΗΣ/MARS
Θεός του πολέμου.
Ο Άρης δεν είχε σύζυγο γι’ αυτό ίσως υπέκυπτε πάντα στην ομορφιά της Αφροδίτης, της θεάς του έρωτα. Απέκτησε μάλιστα μαζί της τέσσερα παιδιά από την παράνομη σχέση του μαζί της, στην οποία έβαλε τέλος ο Δίας. Ο Άρης δεν ήταν δημοφιλής θεός και οι Έλληνες που τον φοβούνταν δεν τον λάτρευαν όπως τους άλλους θεούς. Οι Ρωμαίοι σέβονταν τον Mars.
ΑΘΗΝΑ/MINERVA
Παρθένα θεά της πολεμικής τέχνης και της σοφίας και προστάτιδα των τεχνών.
Η θεά Αθηνά ξεπήδησε πάνοπλη και πλήρως ανεπτυγμένη από το κεφάλι του Δία, που το άνοιξε στα δύο μετά από παράκλησή του ο θεός Ήφαιστος με ένα τσεκούρι.
ΑΡΤΕΜΗ/DIANA
Η δίδυμη αδερφή του Απόλλωνα, η Άρτεμη ήταν θεά του κυνηγιού. Ο ναός της στην Έφεσο ήταν ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου. Η Άρτεμη ήταν πολύ σεμνή και αντιπαθούσε τους άντρες. Μια μέρα, ο Ακταίονας την είδε κατά λάθος γυμνή την ώρα που πλενόταν σε ένα ρυάκι. Η θεά θύμωσε και για να τον τιμωρήσει πέταξε επάνω του νερό και τον μεταμόρφωσε σε ελάφι. Τότε τα ίδια του τα σκυλιά που δεν αναγνώρισαν τον αφέντη τους, τον κυνήγησαν και τον σκότωσαν.
ΕΡΜΗΣ/MERCURIUS
Ο Ερμής με το φτερωτό καπέλο, τα φτερωτά σανδάλια και το ραβδί του που ονομαζόταν κυρήκειο, ήταν ο αγγελιαφόρος των θεών, καθώς και ο θεός των ταξιδιωτών, των κλεφτών και του εμπορίου. Τη μέρα που γεννήθηκε το έσκασε από τη μητέρα του τη Μαία, βρήκε μια χελώνα και, με το καύκαλο της, και βάζοντας χορδές από έντερα μιας αγελάδας, έφτιαξε την πρώτη λύρα. Έπειτα, έτρεξε εκεί όπου έβοσκαν οι αγελάδες του Απόλλωνα, έκλεψε μερικές και τις έκρυψε σε μια σπηλιά. Τέλος γύρισε σπίτι του και ξαναφόρεσε τις φασκιές του. Όταν ο Απόλλωνας ανακάλυψε την κλοπή, τον διέταξε να του επιστρέψει τα κλεμμένα ζώα. Ο Ερμής αρνήθηκε ότι ήταν ο κλέφτης. Τελικά, για να λυθεί το ζήτημα χρειάστηκε να επέμβει ο Δίας. Για να ηρεμήσει τον Απόλλωνα ο Ερμής άρχισε να παίζει λύρα κι εκείνος μαγεύτηκε τόσο πολύ ώστε δέχτηκε με χαρά τη λύρα σε αντάλλαγμα των κλεμμένων ζώων του.
ΗΦΑΙΣΤΟΣ/VULCANUS
O Ήφαιστος, ο θεός της μεταλλουργίας, ήταν αδερφός του Άρη. Αν και άσχημος και κουτσός είχε παντρευτεί την Αφροδίτη, την οποία ζήλευε. Είχε φτιάξει πολλά μαγικά πράγματα για τους θεούς και τους ήρωες, ανάμεσά τους τη ζώνη της γυναίκας του, το κράνος και τα σανδάλια του Ερμή, την πανοπλία του Αχιλλέα και το τόξο και τα βέλη του Έρωτα.
ΑΦΡΟΔΙΤΗ/VENUS
Η Αφροδίτη, η θεά του έρωτα ήταν σύζυγος του Ηφαίστου, του θεού μεταλλουργού. Το μαγικό της όπλο ήταν η ζώνη της την οποία φόραγε και γινόταν τόσο γοητευτική που όλοι την ερωτεύονταν. Χάρη στη ζώνη αυτή, η Αφροδίτη ισχυρίζονταν ότι ήταν πιο δυνατή και από τον ίδιο τον Δία, γιατί και αυτός είχε πέσει θύμα της μαγείας της. Παρόλα αυτά καμιά φορά η Αφροδίτη έμπλεκε άσχημα. Της άρεσε πολύ ο θεός του πολέμου Άρης και ο Ήφαιστος δεν άργησε να πάρει είδηση τον έρωτά τους. Έφτιαξε λοιπόν ένα αόρατο δίχτυ και με αυτό παγίδευσε το ζευγάρι. Έπειτα φώναξε όλους τους θεούς να γελάσουν με την ντροπή τους.
Β
Πηγές και βιβλιογραφία
Dodds E.R.1977, Οι Έλληνες και το παράλογο, Καρδαµίτσας, Αθήνα, 151 υπ. 116 και 118.
Σκοπός της ανασκαφής που διενεργήθηκε το 1968 και το 1969 ήταν η εξερεύνηση, η τεκμηρίωση και η εξακρίβωση των χρονολογικών και πολιτισμικών συσχετισμών ανάμεσα στις προϊστορικές ομάδες του Αιγαίου και των Βαλκανίων και η κατανόηση της κοινωνικής ανάπτυξης, ζωτικής για την ανάδυση της εποχής του χαλκού στην Ευρώπη. Βλ. Mediterranean Lab στο UCLA. Τα ευρήματα, κυρίως εκείνα που αποκάλυπταν γυναικεία ειδώλια, για την Γκιμπούτας ήταν άλλη μία απόδειξη της συνέχειας της λατρείας της Μεγάλης Θεάς, όχι όμως και για τον Ρένφριου, ο οποίος αποδέχεται τις πολιτισμικές αλληλεπιδράσεις της μέσης νεολιθικής με την πολιτισμική ομάδα του Βεσελίνοβο της Βουλγαρίας εξαιτίας ομοίων τέχνεργων, αλλά είναι πολύ προσεκτικός σε ό,τι σχετίζεται με τον ορισμό της θρησκείας, την οποία στο δεδομένο εννοιολογικό πλαίσιο ορίζει μάλλον ως μετάδοση συμβόλων. Bl. Renfrew C. 2006, 160.
Οι πρωταρχικές απόψεις που διατυπώθηκαν από τον Άξελ Πέρσον γύρω στα 1940. Βλ. Persson Axel W. 1942 The Religion of Greece in Prehistoric Times, στο ("Sather Classical Lectures, Vol. XVII.) University of California Press, Berkeley and Los Angeles.
A.J. Festugiere, "Ο Επίκουρος και οι θεοί του", Θύραθεν, 1999, σελ. 24
[...] τούτο το Όλον είναι μια καθολικά αντιληπτή ζώσα ύπαρξη, πού περιβάλλει εντός της όλα τα ζωντανά πλάσματα [...] [Ενν. IV.4]
Stephen M. Garrett (2008) Panentheism: The Other God of the Philosophers - From Plato to the Present. By John W. Cooper The Heythrop Journal 49 (2) 354–356. Βεβαίως, κάποιες ερμηνείες άλλαξαν και παρέμειναν μόνο οι συμβολισμοί και η σημειολογία.
Β
Βιβλιογραφία
* Burkert W. 1993, Ελληνική μυολογία και τελετουργία: Δομή και ιστορία, ΜΙΕΤ, Αθήνα.
* Γιαννόπουλος Ιω. Κατσιαμπούρα Γ. Κουκουζέλη Α. 2000, Εισαγωγή στον ελληνικό πολιτισμό: Σημαντικοί σταθμοί του ελληνικού πολιτισμού, Τομ. Β', ΕΑΠ, Πάτρα.
* Dodds E.R.1977, Οι Έλληνες και το παράλογο, Καρδαµίτσας, Αθήνα.
* Persson Axel W. 1942, "The Religion of Greece in Prehistoric Times", στο (Sather Classical Lectures, Vol. XVII.) University of California Press, Berkeley and Los Angeles.
* Πετρίδης Π. Πλάντζος Δ. Πυργάκη Μ. 2002, Αρχαιολογία στον ελληνικό χώρο: Κύρια αρχαιολογικά πεδία στον ελληνικό χώρο και η πολιτισμική αξία τους, ΕΑΠ, Πάτρα.
* Renfrew C. 2006, Η ανάδυση του πολιτισμού, ΜΙΕΤ, Αθήνα.
* Brown Peter, Ο κόσμος της ύστερης Αρχαιότητας, Αλεξάνδρεια, Αθήνα
* Freke T., Gandy P., 2003, Ο πλήρης οδηγός του παγκόσμιου μυστικισμού, Ενάλιος, Αθήνα