Κεντρική ηρωίδα αυτού του βιβλίου, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη, είναι η Ζωή, η μικρότερη κόρη του Σωκράτη και της Έμμας Αϊβαλιώτη. Η οικογένεια εκτός από την Ζωή έχει και άλλα δύο παιδιά, την Ελένη τη μεγάλη κόρη, και την Ειρήνη τη μεσαία.
Το βιβλίο ξεκινά όταν η ηρωίδα μας είναι 16 ετών και η Ιταλία κηρύσσει την 28η Οκτωβρίου του 1940 τον πόλεμο στην Ελλάδα. Η πατρίδα καλεί τα παιδιά της να υπερασπιστούν τα εδάφη της. Μεταξύ αυτών που φεύγουν για να πολεμήσουν είναι και ο Περικλής του οποίου η Ζωή θα γίνει «κουμπαρούλα» δηλαδή το κορίτσι με το οποίο θα αλληλογραφεί όσο καιρό θα λείπει αυτός στο μέτωπο.
Οι μέρες περνούν ευχάριστα μιας και στην αρχή ο Ελληνικός στρατός σημειώνει απανωτές νίκες κατά του φασιστικού στρατού της Ιταλίας. Κάποια στιγμή ο Περικλής παίρνει άδεια και επισκέπτεται το σπίτι της Ζωής. Εκεί αναπτύσσει σε αυτήν και στις φίλες της τις σκέψεις του, δίνοντάς μας έτσι την πραγματική διάσταση του πολέμου που είναι ανεξάρτητη από το εάν ανήκεις στους νικητές ή στους νικημένους.
Ενός πολέμου που αλλάζει τους ανθρώπους, τον καθένα με ιδιαίτερο τρόπο και σε διαφορετικό βαθμό. Ο κάθε ήρωας αυτού του μυθιστορήματος βιώνει τον πόλεμο με τον δικό του τρόπο και προσαρμόζει τη συμπεριφορά του στα νέα δεδομένα που έχει αυτός δημιουργήσει.
Έτσι, με το πέρασμα των σελίδων βλέπουμε την ηρωίδα μας να μεγαλώνει και να ωριμάζει στις δύσκολες συνθήκες διαβίωσης που έχει η Γερμανική κατοχή. Αφού περνά ένα στάδιο παθητικής αντιμετώπισης της κατάστασης, αποφασίζει να βοηθήσει και η ίδια την πατρίδα της. Θέτει λοιπόν εαυτόν στο αντιστασιακό κίνημα και μάχεται εναντίον του φασισμού με όποια μέσα διαθέτει.
Στον αντίποδα βρίσκονται άνθρωποι που εκμεταλλεύονται αυτές τις δύσκολες ώρες για να πλουτίσουν μην υπολογίζοντας τον πόνο και την ανάγκη του συνανθρώπου τους, όπως η γειτόνισσά τους η κυρία Καλλιόπη που τους αγόρασε το πιάνο για ένα τενεκέ λάδι. Εκτός από τους αγωνιστές και τους μαυραγορίτες υπάρχουν και άνθρωποι όπως ο πατέρας της Ζωής, ο κύριος Σωκράτης, που περιμένουν στωικά να περάσουν οι δύσκολες ώρες χωρίς να εκμεταλλεύονται κανέναν αλλά και χωρίς να αγωνίζονται για την ελευθερία.
Το «Όταν ο ήλιος» της Ζωρζ Σαρή, είναι από τη μια ένα βιβλίο που σου δείχνει με άμεσο τρόπο τις συνθήκες ζωής στην κατοχική Αθήνα και από την άλλη σου φανερώνει την αξία της φιλίας αλλά και του έρωτα στις δύσκολες στιγμές του κάθε ανθρώπου.
Είναι ένα νεανικό μυθιστόρημα που μπορεί να διαβαστεί, και ίσως επιβάλλεται να διαβαστεί, από εφήβους τόσο για να γνωρίσουν με έμμεσο τρόπο την ιστορία του τόπου τους, όσο και να καταλάβουν ότι οι ανθρώπινες σχέσεις έχουν πολύ μεγαλύτερη αξία από οποιοδήποτε υλικό αγαθό. Οι άνθρωποι είναι αυτοί που σε βοηθούν και σου ομορφαίνουν τη ζωή και όχι τα χρήματα ή τα αντικείμενα αξίας που έχεις στην κατοχή σου.
Ένας ακόμα λόγος που κάνει αυτό το βιβλίο χρήσιμο για την νεολαία είναι το γεγονός ότι όταν το διαβάσει ένας έφηβος δεν θα ξαναμπερδέψει την 28η Οκτωβρίου με την 25η Μαρτίου και δεν θα δυσανασχετήσει όταν κληθεί να παραστεί στις παρελάσεις των εθνικών αυτών επετείων.
