Ο Αύγουστος ήταν προ των πυλών και η κολλητή - συνεργάτης μου ετοιμαζόταν για τις καλοκαιρινές διακοπές της. Εγώ προβλεπόταν να παραμείνω στο κλεινόν άστυ, οπότε την επισκέφθηκα για να δανειστώ βιβλία που θα μου κρατούσαν συντροφιά τις ζεστές ημέρες και νύχτες που θα έρχονταν (εκτός από συνεργάτης και κολλητή είναι και ο βασικότερος προμηθευτής μου, βιβλίων).
Θέλω να μου δανείσεις βιβλία συγγραφέων που δεν έχω διαβάσει ξανά, της είπα και διάφορα ονόματα άρχισαν να «πέφτουν στο τραπέζι». Τους τρεις πρώτους που ακούστηκαν τους είχα διαβάσει, τον τέταρτο ή καλύτερα την τέταρτη όμως…
- Άλκη Ζέη, λέει η κολλητή μου.
- Την έχω ακουστά αλλά δεν έχω διαβάσει τίποτα δικό της, απαντώ εγώ.
- Είσαι απαράδεκτος, με μαλώνει. Δεν έχεις διαβάσει Άλκη Ζέη; Και αυτοαποκαλείσαι βιβλιοφάγος, τρομάρα σου. Θα σου δώσω το «Κοντά στις ράγες», θα σου αρέσει πολύ.
Η αρμένικη επίσκεψη κάποτε τελείωσε και γύρισα σπίτι με μια αγκαλιά βιβλία, μεταξύ των οποίων και το «Κοντά στις ράγες» της Άλκης Ζέη. Σε αυτό το βιβλίο είναι αφιερωμένη αυτή η σελίδα της Ματιάς και τις εντυπώσεις μου από αυτό θέλω να σας μεταφέρω στις γραμμές που διαβάζετε αυτήν την στιγμή.
Το αντίτυπο του βιβλίου που είχα στα χέρια μου ανήκει στην τρίτη έκδοση (Ιανουάριος του 1979) ενώ για πρώτη φορά το βιβλίο κυκλοφόρησε το 1977. Η πολύ όμορφη έκδοση ήταν του εκδοτικού οίκου ΚΕΔΡΟΣ, από τον οποίο συνεχίζει να κυκλοφορεί το βιβλίο και στις μέρες μας. Όπως μας πληροφορεί η Άλκη Ζέη στο εισαγωγικό σημείωμα, για την συγγραφή του «Κοντά στις ράγες», βασίστηκε στο έργο της Α. Μπρουστέιν «Ο δρόμος που ξανοίγεται μπροστά» προσθέτοντας φυσικά σε αυτό δικά της στοιχεία, και καταφέρνοντας έτσι να μας χαρίσει ένα αξιόλογο ανάγνωσμα για μικρούς και μεγάλους. Για να πάρουμε όμως μια μικρή γεύση από την υπόθεση του βιβλίου.
Κεντρική ηρωίδα είναι η Σάσα. Ζει μαζί με τους γονείς τις σε μια ρωσική πόλη λίγα χρόνια πριν την ρωσική επανάσταση. Η Σάσα είναι 10 χρονών και ετοιμάζεται να δώσει εξετάσεις για την εισαγωγή της στο σχολείο (τότε η μαθητική ζωή ξεκινούσε στα δέκα). Ο πατέρας της είναι γιατρός που, αν και δεν θεωρεί τον εαυτό του επαναστάτη, προσφέρει τις υπηρεσίες του σε όσους τον έχουν ανάγκη και μάλιστα τις περισσότερες φορές χωρίς χρηματική αμοιβή. Ο δάσκαλος που αναλαμβάνει την προετοιμασία της Σάσας μόλις έχει γυρίσει από την τρίχρονη εξορία του στη Σιβηρία, παραμένοντας πάντα επαναστάτης και αγωνιστής. Οι εξετάσεις στέφονται με επιτυχία και παρακολουθούμε τη μαθητική ζωή, τις νέες φιλίες και το πέρασμα από την παιδική ηλικία στην εφηβική. Μέσα από τα μάτια της μικρής μας ηρωίδας, η Άλκη Ζέη, μας σκιαγραφεί την ζωή στην προεπαναστατική Ρωσία, μια ζωή που θυμίζει πάρα πολύ αυτήν της Ελλάδας στα χρόνια της Δικτατορίας.
Οι εντυπώσεις μου από το βιβλίο; Μου άρεσε πάρα πολύ και απόλαυσα κάθε λεπτό ανάγνωσης του. Η συγγραφέας έχει χιούμορ και αδιαμφισβήτητα έχει και ταλέντο. Αμφότερα περνάνε στις σελίδες του βιβλίου και το καθιστούν ένα διήγημα, το λιγότερο, άξιο λόγου. Αν και όπως ήδη ανέφερα η ανάγνωση του είναι απολαυστική, υπάρχουν σημεία που σε κάνουν να στενοχωρηθείς και να προβληματιστείς. Έτσι είναι όμως η ζωή άλλες φορές γελάς, άλλες στενοχωριέσαι άλλες προβληματίζεσαι… και η Άλκη Ζέη μας δείχνει με μεγάλη επιτυχία, σε αυτό το βιβλίο, την ζωή σε χρόνια «σκοτεινά».
Εν κατακλείδι το «Κοντά στις ράγες» είναι ένα θαυμάσιο μυθιστόρημα που κατά την προσωπική μου άποψη με την πρώτη ευκαιρία πρέπει να το διαβάσετε.
