Τι θα λέγατε για ένα ταξιδάκι στον μυθικό κόσμο των Αμαζόνων; Ξεναγός μας ο ταλαντούχος συγγραφέας Στίβεν Πρέσσφιλντ και όχημα το εξαιρετικό ιστορικό μυθιστόρημα του «Οι τελευταίες Αμαζόνες», που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα το 2003 από τις εκδόσεις Πατάκη, σε μετάφραση της Βασιλικής Κοκκίνου. Είστε έτοιμοι; Ας ξεκινήσουμε...
Η Aμαζόνα Σελήνη, μετά την Μεγάλη Μάχη των Αμαζόνων με τους Αθηναίους, έμεινε στην Αθήνα, αιχμάλωτη ενός Αθηναίου Άρχοντα, αναλαμβάνοντας χρέη τροφού για τις δύο θυγατέρες του: την Ευρώπη και την Χαριτώ, την αφηγήτρια του βιβλίου...
...
Ο πατέρας μου πίστευε ότι τα κορίτσια έπρεπε να ιππεύουν και να τρέχουν. Δεν ήθελε να γίνουμε μαλθακές, να σιχαινόμαστε να πιάσουμε το κυνήγι ή να φοβόμαστε να περπατάμε μόνες μας στο σκοτάδι. Ποια άλλη θα μπορούσε να μας μάθει καλύτερα αυτά τα πράγματα εκτός από μια πολεμίστρια της Αμαζονίας; 0 πατέρας θαύμαζε τη Σελήνη. Ένιωθε κρυφή περηφάνια όποτε τον συνόδευε. Έκανε σαν κι αυτόν που κρατά το λουρί μιας αρκούδας ή μιας λέαινας.
...
...και όλα αυτά γίνονταν όταν μονάρχης της Αθήνας, ήταν ο όμορφος και ιδιαίτερα αγαπητός στο λαό, Θησέας. Ναι, ο γνωστός μας Θησέας, από την ιστορία με τον Μινώταυρο.
Καθ' όλη την διάρκεια της αιχμαλωσίας της, η Σελήνη δεν είχε πει λέξη σε κανέναν για την μυστηριώδη πατρίδα της αλλά ούτε και για την προσωπική της ιστορία. Κάποια μέρα, όμως, ξαφνικά, άνοιξε το στόμα και την καρδιά της στα δύο κορίτσια...
...
Η Σελήνη, λοιπόν, μας παρέδωσε αυτά τα χρονικά όπως τα παραδίδω σε σας τούτη τη νυχτιά. Μας μίλησε για τα παιδικά της χρόνια στις στέπες της Ανατολής· για τον ερχομό του Θησέα από τη θάλασσα πριν από είκοσι χρόνια· πως ο βασιλιάς κέρδισε την καρδιά της Αντιόπης, της βασίλισσας της Αμαζονίας, και την πήρε μαζί του στην πόλη των Αθηνών. Η Σελήνη μας μίλησε για την οργή των Αμαζόνων και για τη συγκρότηση της στρατιωτικής δύναμης υπό την Ελευθερά, στην οποία συμμετείχε όλο το έθνος τους, αλλά και οι αντρικές φυλές των πεδιάδων: Σκύθες και Μαιώτες, Θράκες και Μοσσύνοικοι. Μασσαγέτες και Θυσσαγέτες και πενήντα ακόμη φυλές. Μας είπε ακόμη για το τρίμηνο ταξίδι αυτής της στρατιάς προς τη Δύση και την επίθεση κατά της πόλης μας. Τούτα τα θαυμαστά πράγματα αφηγήθηκε η Σελήνη με τόσο ασυνήθιστη βιάση που η αδελφή μου κι εγώ τρομάξαμε (γιατί να κάνει τη διαθήκη της αν δεν ετοιμαζόταν να πεθάνει;).
...
Έτσι, η μέχρι πρότινος ολιγόλογη παιδαγωγός, γίνεται ο δίαυλος μέσω του οποίου φτάνουν στα αυτιά της δωδεκάχρονης Χαριτώς και της δεκατετράχρονης Ευρώπης, άγνωστες στους πολλούς ιστορίες και μυστικά. Αφού η Σελήνη έκανε τις δύο κόρες κοινωνούς της προσωπικής της ιστορίας και αυτής των Αμαζόνων, έφυγε προς άγνωστη κατεύθυνση. Στην αρχή η φυγή της αποφασίστηκε να μείνει ατιμώρητη από τους Αθηναίους. Όταν όμως μετά από λίγες ημέρες εξαφανίστηκε και η Ευρώπη, τα πράγματα άλλαξαν ριζικά και ξεκίνησε μια περιπετειώδης καταδίωξη.
Τα μυστικά των Αμαζόνων, η ιστορία της Σελήνης, το χρονικό της καταδίωξης των δύο γυναικών -της Αμαζόνας και της Αθηναίας-, καθώς και ο πόλεμος που είχε προηγηθεί, είναι η ραχοκοκαλιά του θαυμάσιου αυτού μυθιστορήματος του Στίβεν Πρέσσφιλντ. Ενός ακόμα έργου του ταλαντούχου συγγραφέα, που ζωντανεύει με μοναδικό τρόπο γεγονότα ή μύθους που απέχουν από εμάς χιλιάδες χρόνια.
Την απόλυτη αλήθεια της φράσης «...ζωντανεύει με μοναδικό τρόπο γεγονότα ή μύθους που απέχουν από εμάς χιλιάδες χρόνια...» μπορεί να την καταλάβει μόνο κάποιος που έχει διαβάσει τα βιβλία του Πρέσσφιλντ. Βασιζόμενος σε ιστορικά γεγονότα, τα οποία έχει μελετήσει σε βάθος, δημιουργεί αριστουργήματα που κάνουν κομμάτια της ιστορίας κτήμα των πολλών, με εξαιρετικά ευχάριστο τρόπο. Η αφηγηματική ικανότητα του είναι αξιοθαύμαστη!
Για όσους αναρωτιόνται πως ένα μυθιστόρημα για τις Αμαζόνες μπορεί να χαρακτηρισθεί ιστορικό, τους παραπέμπει ο συγγραφέας -στο τέλος του «Οι τελευταίες Αμαζόνες»- στα γραπτά του Πλούταρχου, σύμφωνα με τα οποία οι Αμαζόνες υπήρξαν και, μάλιστα, η μυστηριώδης χώρα τους βρισκόταν στον χώρο που σήμερα καταλαμβάνει ένα τμήμα της νότιας Ρωσίας.
Με την πρώτη ευκαιρία, πηγαίνετε σε ένα βιβλιοπωλείο και αναζητήστε το εκπληκτικό αυτό βιβλίο του Στίβεν Πρέσσφιλντ. Θα το γνωρίσετε από τη λάβρυς -το διπλό πέλεκυ- που φέρει στο εξώφυλλο του. Θα απολαύσετε την ανάγνωση κάθε γραμμής του και όχι μόνο... θα γνωρίσετε σε βάθος ένα λαό που αν και δεν υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια, έχει πολλά να μας πει... Καλή ανάγνωση.
Β
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
Στους προομηρικούς χρόνους, ο μυθικός βασιλιάς των Αθηνών Θησέας ξεκινάει για ένα θαλάσσιο ταξίδι που θα τον φέρει στη χώρα των ταλ Κύρτη, του "ελεύθερου λαού", ενός έθνους υπερήφανων και ηρωικών γυναικών τις οποίες οι Έλληνες αποκαλούσαν Αμαζόνες. Οι Αμαζόνες, ατρόμητες στον πόλεμο και ενωμένες σαν μια γροθιά, έτρεφαν δυσπιστία για τους Έλληνες και τον αλαζονικό πολιτισμό τους.
Έτσι, όταν, κατά μια εκδοχή του μύθου, η βασίλισσα Αντιόπη ερωτεύεται το Θησέα και φεύγει μαζί του, ολόκληρο το έθνος των Αμαζόνων ξεσηκώνεται οργισμένο. Την μήνιν αυτή των Αμαζόνων και την τραγική κατάληξη της ένωσης του Θησέα με μια από αυτές τις μοναδικές γυναίκες αφηγείται με γλαφυρότητα ο συγγραφέας.
Οι Τελευταίες Αμαζόνες, όμως, δεν είναι μόνο μια συγκλονιστική ιστορία έρωτα, πολέμου και εκδίκησης. Ο Στίβεν Πρέσσφιλντ έχει δημιουργήσει μια σειρά από χαρακτήρες που ζωντανεύουν μέσα από τις σελίδες: τη μοναδική Σελήνη, που, αν και παραδόθηκε στους Έλληνες, δεν υποτάχτηκε ποτέ στον εραστή της, το Δάμωνα, έναν Αθηναίο στρατιώτη που γοητεύεται από τα πρωτόγονα ήθη και έθιμα των Αμαζόνων. Τη Χαριτώ, την αφηγήτρια της ιστορίας, μια κόρη από αριστοκρατική οικογένεια, την οποία ανέθρεψε η Σελήνη από τότε που γεννήθηκε και της δίδαξε τα έθιμα των Αμαζόνων. Και βέβαια το Θησέα, τον τραγικό βασιλιά, και την Αντιόπη, την ευγενική βασίλισσα που πρόδωσε τις ταλ Κύρτη για την αγάπη του.
Σε ένα συγκλονιστικό έπος εμπνευσμένο από το μυθικό έθνος των Αμαζόνων, ο Πρέσσφιλντ ζωντανεύει για άλλη μια φορά έναν κόσμο χαμένο στα βάθη του χρόνου μεταφέροντας στον αναγνώστη τη φωτιά και τον τρόμο του πολέμου. Εξίσου εντυπωσιακός είναι ο τρόπος που αναπλάθει το έθνος των Αμαζόνων, το λαό του, τις τελετουργίες και τους μύθους του, το μεγαλείο και τη "βαρβαρότητα" του, μέσα από τη μετωπική σύγκρουση με τον "πολιτισμό" και τα αντικρουόμενα ανθρώπινα ένστικτα.
