Όταν ο Νίκολας Κέιτζ και η Πενέλοπε Κρουζ κατέφθασαν στην Κεφαλλονιά για τα γυρίσματα της ταινίας Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι, η Σάμη μετατράπηκε σε χολιγουντιανό στούντιο κι ολόκληρο το νησί έγινε το κέντρο του ελληνικού ειδησεογραφικού ενδιαφέροντος. Τα κανάλια είχαν καταλάβει τις περιοχές γύρω από τα γυρίσματα και τους χώρους διαμονής των πρωταγωνιστών, ενώ το γεγονός έλαβε διαστάσεις εθνικές, καθώς το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας προστάτευε τα γυρίσματα διά ξηράς, αέρος και θαλάσσης. Η Κεφαλλονιά ενίσχυσε το τουριστικό της προφίλ, ενώ όλη Ελλάδα έμαθε εκείνο το καλοκαίρι πώς πίνει τον καφέ του ο Νίκολας Κέιτζ και ποιο διατροφικό μενού κρατά την Πενέλοπε Κρουζ σε φόρμα.
Το μοτίβο «Χόλιγουντ σε ελληνικό έδαφος» επαναλαμβάνεται και φέτος με διάσημες αφίξεις. Η απόλυτη κυρία της μεγάλης οθόνης, Μέριλ Στριπ, ο Πιρς Μπρόσναν, η Ολυμπία Δουκάκη και η Ελληνοαμερικανίδα Νία Βαρντάλος θα επισκεφθούν μέσα στο 2007 την Ελλάδα, με αφορμή τα νέα τους κινηματογραφικά σχέδια.
Η Στριπ, ο Μπρόσναν και ο Κόλιν Φερθ θα πρωταγωνιστήσουν στην κινηματογραφική μεταφορά του μιούζικαλ Mamma mia, με γυρίσματα στις Σποράδες. Η πλοκή της ταινίας, με υπόκρουση τραγούδια των Abba, θα ακολουθήσει την ιστορία του μιούζικαλ που διαδραματίζεται στο Λονδίνο και σ’ ένα ελληνικό νησί. Μια νεαρή γυναίκα ετοιμάζεται να παντρευτεί στην Ελλάδα, όταν μαθαίνει ότι πατέρας της μπορεί να είναι ένας από τους τρεις άνδρες με τους οποίους είχε παράλληλα σχέση η μητέρα της. Με το Mamma Μia σημειώνεται και μια πρωτιά για την Στριπ, καθώς είναι η πρώτη φορά που πρωταγωνιστεί σε μιούζικαλ. Η σκηνοθεσία είναι της Φιλίντα Λόιντ, πιο γνωστής για τις δουλειές της στην όπερα, η οποία έχει ανεβάσει το μιούζικαλ στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη. Την παραγωγή έχουν αναλάβει η Littlestar Productions και η Playtone, η εταιρεία του Τομ Χανκς και της –ελληνικής καταγωγής– συζύγου του, Ρίτας Ουίλσον. Το όνομα της Playtone βρίσκεται και πίσω απ’ την παραγωγή της αμερικανικής ταινίας Μy Life in Ruins της Ελληνοαμερικανίδας Νία Βαρντάλος, που θα γυριστεί επίσης στην Ελλάδα, μέσα στο 2007. Η Βαρντάλος, υπό τη διπλή ιδιότητα της σεναριογράφου - πρωταγωνίστριας, θα υποδυθεί την ξεναγό σε μια κομεντί που θα γυριστεί το ερχόμενο φθινόπωρο στην Αθήνα, αλλά και σε αρχαιολογικούς χώρους σε όλη την Ελλάδα (Ακρόπολη, Δελφοί, Επίδαυρος, Αρχαία Ολυμπία). Μάλιστα, για πρώτη φορά μετά το 1989, όταν ο Φράνσις Φορντ Κόπολα είχε πραγματοποιήσει γυρίσματα στην Ακρόπολη για το σπονδυλωτό δράμα Ιστορίες της Νέας Υόρκης, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο αποφάσισε να χορηγήσει ξανά άδεια, προκειμένου να γίνουν γυρίσματα με φόντο τον Παρθενώνα, στην ταινία My Life in Ruins.
Στη Βόρεια Ελλάδα –πιο συγκεκριμένα, στην Ξάνθη– θα βρεθεί επίσης φέτος η Ολυμπία Δουκάκη, η οποία, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της Ελληνοαυστραλής Νάντιας Τας, θα πρωταγωνιστήσει στην ταινία Το ταξίδι, στην οποία θα συμμετάσχει από ελληνικής πλευράς και ο Λάκης Λαζόπουλος.
Κι αν το Mamma Μia αναμένεται να έχει μια σταθερή και καλή πορεία παγκοσμίως, λόγω καστ και προηγούμενης θεατρικής επιτυχίας, το My Life in Ruins και το Ταξίδι θα έχουν, αν μη τι άλλο, μια εξασφαλισμένη πορεία στο δικό μας box office, καθώς το ελληνικό στοιχείο (σκηνικό, θεματολογία και πρωταγωνιστές) σε διεθνείς παραγωγές αποτελούσε πάντα πόλο έλξης για τον Έλληνα θεατή. Προς αυτή την κατεύθυνση, δηλαδή της προσέλκυσης ξένων παραγωγών στη χώρα μας, κινείται και το Υπουργείο Πολιτισμού, αφού, πριν από λίγο καιρό, ο ίδιος ο υπουργός Πολιτισμού, κ. Γιώργος Βουλγαράκης, εξήγγειλε τη θέσπιση δύο νέων θεσμών: του «Τaxshelter» και του «Film commission» –το οποίο λειτουργεί πιλοτικά– για την παροχή βοήθειας και φοροαπαλλαγών σε παραγωγούς από ξένες χώρες.
Πάντως, απ’ όπου κι αν προέρχονταν οι πρωτοβουλίες, οι μετακλήσεις ή οι επισκέψεις αστέρων στη χώρα μας ήταν ανέκαθεν τα ιδανικά θέματα για πρωτοσέλιδο. Τις περισσότερες φορές, η παράδοση έδινε τη θέση της στο φολκλόρ, οι παπαράτσι έκαναν χρυσές δουλειές, και η ψαροταβέρνες πάνω στο κύμα μικρών ελληνικών νησιών αποκτούσαν διαστάσεις μύθου.
Η ΣΟΦΙΑ, Ο ΑΝΤΟΝΙ, Η ΜΕΛΙΝΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ
Από την δεκαετία του 1950, όταν ξεκίνησε το φλερτ της Ελλάδας με τον ξένο κινηματογράφο, μέχρι σήμερα, παραγωγές από όλο τον κόσμο επέλεξαν τη χώρα μας για γυρίσματα. Το 1957, η Σοφία Λόρεν ως φτωχή «σφουγγαρού» στην Ύδρα, πλάι στον Αλέξη Μινωτή και τον Άλαν Λαντ, στην ταινία Το παιδί και το δελφίνι, έφερε το πρώτο ξένο κινηματογραφικό συνεργείο στην Ελλάδα. Την ίδια χρονιά πεθαίνει ο Νίκος Καζαντζάκης, κι ο Ζυλ Ντασσέν μεταφέρει στον κινηματογράφο το μυθιστόρημά του Ο Χριστός ξανασταυρώνεται και πραγματοποιεί γυρίσματα στην Κρήτη.
Το 1959, βρίσκεται στην Αθήνα ο Ρόμπερτ Μίτσαμ για τα γυρίσματα της ταινίας του Ρόμπερτ Όλντριτς Οργισμένοι λόφοι, που αφηγείται την ιστορία ενός δημοσιογράφου κυνηγημένου από τους Γερμανούς στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Το πρώτο σήμα κατατεθέν για την Ελλάδα (στο εξωτερικό πάντα) ήρθε το 1960 με το Ποτέ την Κυριακή του Ζυλ Ντασσέν που έκανε πασίγνωστη τη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι και, φυσικά, τον Πειραιά σε όλο τον κόσμο. Ο Χατζιδάκις κέρδισε το Όσκαρ καλύτερου τραγουδιού, η ταινία ήταν υποψήφια για τέσσερα ακόμη Όσκαρ (Α΄ γυναικείου ρόλου, ενδυματολογίας, σκηνοθεσίας και πρωτότυπου σεναρίου), ενώ, στο Φεστιβάλ των Καννών, η Μελίνα Μερκούρη απέσπασε το βραβείο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας (εξ ημισείας με τη Ζαν Μορό στο Moderato Cantabile του Πίτερ Μπρουκ).
Ένα χρόνο αργότερα, γυρίστηκαν στη Ρόδο Τα κανόνια του Ναβαρόνε, με τον Γκρέγκορι Πεκ να προσπαθεί να καταστρέψει τις πυροβολαρχίες των Γερμανών που βρίσκονταν σε μια προστατευμένη σπηλιά στο νησί Ναβαρόνε (διάβαζε: Ρόδος) της Μεσογείου. Στο καστ συναντάμε ακόμα τον Ντέιβιντ Νίβεν, τον Άντονι Κουίν και την Ειρήνη Παπά.
Τη σκυτάλη πήρε γι’ ακόμη μία φορά το 1962 ο Ζυλ Ντασσέν με τη Φαίδρα. Η Μελίνα Μερκούρη και ο Άντονι Πέρκινς βρέθηκαν ξανά στην Ύδρα για τα γυρίσματα της ταινίας που κέρδισε υποψηφιότητες τόσο στα Όσκαρ όσο και στα BAFTA και τις Χρυσές Σφαίρες.
Το απόλυτο σήμα κατατεθέν ήρθε το 1964 με τον Αλέξη Ζορμπά του Μιχάλη Κακογιάννη, που κέρδισε τρία Όσκαρ (Β΄ γυναικείου ρόλου, σκηνογραφίας και φωτογραφίας) σε επτά συνολικά υποψηφιότητες και εδραίωσε την Κρήτη ως δημοφιλή τουριστικό προορισμό και τον Άντονι Κουίν ως τον πιο αναγνωρίσιμο «Έλληνα» του κινηματογράφου. Την ίδια χρονιά, ο Ζυλ Ντασσέν γυρίζει το –βραβευμένο με Όσκαρ Β΄ ανδρικού ρόλου για τον Πίτερ Ουστίνοφ– Τοπ Καπί στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και στην Καβάλα.
Το 1967, ο Κλοντ Σαμπρόλ γυρίζει στην Ελλάδα την περιπέτεια Ο δρόμος της Κορίνθου με πολυεθνικό καστ: Τζιν Σίμπεργκ, αλλά και οι δικοί μας Βασίλης Διαμαντόπουλος, Αρτέμης Μάτσας, Γιώργος Μαρίνος κ.ά.
Το 1970, ο Φράνκλιν Σάφνερ γυρίζει το Patton (ελληνικός τίτλος: Πάττον, ο θρύλος της Νορμανδίας), ταινία που κερδίζει επτά Όσκαρ. Γυρίσματα πραγματοποιούνται στο Μαρόκο, στην Ισπανία, στην Αγγλία, στην Ιταλία, αλλά και στην Ελλάδα• πιο συγκεκριμένα, στην Κρήτη. Την ίδια χρονιά, γυρίζεται στην Αθήνα και την Κέρκυρα Ο Εκτελεστής, ένα b-movie με πρωταγωνιστές τον Τζορτζ Πέπαρντ και την Τζόαν Κόλινς.
Ο Ζαν-Πολ Μπελμοντό πηδά από αυτοκίνητο σε αυτοκίνητο και από τρόλεϊ σε τρόλεϊ στο κέντρο της Αθήνας, με τον Ομάρ Σαρίφ στο ρόλο του αστυνομικού στο κατόπι του, στην ταινία Διαρρήκτες (1971) του Ανρί Βερνέιγ. Πέντε χρόνια αργότερα η Ρόμι Σνάιντερ βρίσκεται στην Ελλάδα για τα γυρίσματα της ταινίας Μια γυναίκα στο παράθυρό της του Πιερ Γκρανιέ-Ντεφέρ που δεν απέσπασε και τις καλύτερες κριτικές.
Ο Τζέι Λι Τόμπσον γυρίζει σε Αθήνα, Μύκονο και Κέρκυρα τον Έλληνα μεγιστάνα (1978), με τον Άντονι Κουίν και τη Ζακλίν Μπισέ. Ο Κουίν υποδύεται τον Αριστοτέλη Ωνάση, ο οποίος, όμως, στην ταινία έχει αλλάξει σε Τέο Τομάσι, η Μπισέ ερμηνεύει την Τζάκι, που έχει μετατραπεί σε Λιζ, η Μαρία Κάλλας εμφανίζεται ως Σοφία Ματάλας(!), ενώ ο Τζον Κένεντι γίνεται Τζέιμς Κάσιντι και δολοφονείται σε μια απόμερη παραλία... Την ίδια χρονιά, βρίσκεται στην Ελλάδα (πιο συγκεκριμένα, στην Κέρκυρα) και ο Μπίλι Ουάιλντερ για τα γυρίσματα της ταινίας Φεντόρα. Η ομότιτλη ηρωίδα του, μια θρυλική χολιγουντιανή σταρ, άρρωστη και κουρασμένη, απομονώνεται στην Κέρκυρα, όπου και δέχεται τις πιέσεις ενός παραγωγού για να επιστρέψει στη μεγάλη οθόνη. Πρωταγωνιστούν οι Μάρθα Κέλερ, Ουίλιαμ Χόλντεν, Μάικλ Γιορκ κ.ά.
Την ίδια χρονιά περίπου ο Τζορτζ Κοσμάτος βρίσκεται στη Ρόδο για τα γυρίσματα της περιπέτειας Απόδραση στην Αθήνα, με πρωταγωνιστές τους Ρότζερ Μουρ, Ντέιβιντ Νίβεν, Έλιοτ Γκουλντ, Τέλι Σαβάλας και Κλαούντια Καρντινάλε.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΖΕΪΜΣ ΜΠΟΝΤ ΣΤΗ ΣΙΡΛΕΪ ΒΑΛΕΝΤΑΙΝ
Δύο χρόνια αργότερα, ο Ρότζερ Μουρ επιστρέφει στην Ελλάδα, αυτή τη φορά ως Τζέιμς Μποντ, με την περιπέτεια της σειράς Για τα μάτια σου μόνο, σε σκηνοθεσία Τζον Γκλεν. Τα γυρίσματα γίνονται σε Κέρκυρα και Μετέωρα, όπου ο Ρότζερ Μουρ ως 007, με Bondgirl την Καρόλ Μπουκέ, κυνηγά έναν Έλληνα εγκληματία ονόματι Αριστοτέλη Κριστάτο.
Για την Τρικυμία (1982) του Πολ Μαζέρσκι, βρίσκονται στην Αθήνα μεγάλα ονόματα, όπως ο Τζον Κασσαβέτης και η Τζίνα Ρόουλαντς. Ο ίδιος ο Μαζέρσκι και ο Λέων Καπετάνος διασκευάζουν (αρκετά ελεύθερα) το σαιξπηρικό έργο και συνεργάζονται μ’ ένα εξαιρετικό καστ που, εκτός από τους Κασσαβέτη και Ρόουλαντς, περιλαμβάνει και τους Σούζαν Σαράντον και Βιτόριο Γκάσμαν. Την ίδια χρονιά, γυρίζονται στις Κυκλάδες Οι εραστές του καλοκαιριού, νεανική περιπέτεια με την Ντάριλ Χάνα, τον Πίτερ Γκάλαχερ και τη Βάλερι Κουίνσεν μπλεγμένους σ’ ένα ερωτικό τρίγωνο.
Ο Πίτερ Γέιτς γυρίζει στην Ελλάδα την Ελένη (1985), μεταφέροντας στη μεγάλη οθόνη το ομότιτλο ημι-αυτοβιογραφικό μπεστ σέλερ του Νίκου Γκατζογιάννη.
Η Ζακλίν Μπισέ υποδύεται μια φωτογράφο που ζει στη Ρόδο, με συμπρωταγωνιστές τους Τζέιμς Φοξ, Κένεθ Μπράνα και Ειρήνη Παπά, στην κωμωδία High Season (1987).
Καλοκαίρι του ‘88 και ο Λυκ Μπεσόν καταφθάνει στην Αμοργό για τα γυρίσματα της ταινίας Απέραντο γαλάζιο. Η ταινία, με πρωταγωνιστές τους Ζαν Ρενό και Ροζάνα Αρκέτ, συστήνει τον –άγνωστο μέχρι τότε– Ζαν-Μαρκ Μπαρ στο ευρύ κοινό, και την Αμοργό στους απανταχού λάτρεις των ελληνικών νησιών. Στα συν, και το σάουντρακ του Ερίκ Σερά, ενώ την ίδια περίοδο στη Ρόδο και τη Σύμη γυρίζεται η ταινία Το νησί του Πασχάλη του Τζέιμς Ντίαρντεν, με τους Μπεν Κίνγκσλι και Έλεν Μίρεν.
«Θα πάω στην Ελλάδα για σεξ! Σεξ για πρωινό, σεξ για μεσημεριανό, σεξ για τσάι και σεξ για βραδινό!» Η ατάκα της Πολίν Κόλινς προϊδέαζε για τη συνέχεια της ταινίας Σίρλεϊ Βαλεντάιν (1989) του Λιούις Γκίλμπερτ, που γυρίστηκε στη Μύκονο. Η Σίρλεϊ Βάλενταϊν έγινε η σημαία των μεσήλικων γυναικών που έχουν μπουχτίσει από το γάμο τους και θέλουν να απελευθερωθούν και να ζήσουν ένα καινούργιο πάθος.
ΑΠΟ ΤΟ 1990 ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ
Το 1991 γυρίζεται στο Καστελόριζο το βραβευμένο με ξενόγλωσσο Όσκαρ Μεντιτερανέο του Ιταλού Γκαμπριέλε Σαλβατόρε. Στο καστ και η Βάνα Μπάρμπα.
Ο Ντανιέλ Οτέιγ σημαδεύει με μαχαίρια τη Βανέσα Παραντί στην ταινία Το κορίτσι στη γέφυρα (1999) του Πατρίς Λεκόντ. Η ταινία, μέρος της οποίας γυρίστηκε στην Αθήνα, κέρδισε το βραβείο Σεζάρ Α΄ ανδρικού ρόλου (Ντανιέλ Οτέιγ), ενώ ήταν υποψήφια και για Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξένης Ταινίας. Την ίδια χρονιά, ο Νορβηγός Έρικ Γκούσταφσον έρχεται στην Αθήνα για τα γυρίσματα της ταινίας Ο κόσμος της Σοφίας.
Στα Ζαγοροχώρια και στην Αθήνα πραγματοποίησε γυρίσματα η ταινία Σημάδια και θαύματα (2000) του Τζόναθαν Νόσιτερ, με πρωταγωνιστές το ερωτικό τρίγωνο Σαρλότ Ράμπλινγκ, Στέλαν Σκάρσγκαρντ και Δημήτρη Καταλειφό. Την ίδια χρονιά, έκανε γυρίσματα στα Καλάβρυτα, στον Αστακό και στην Αθήνα η Γεωργιανή Νανά Τζορτζάτζε για την ταινία της 27 Μissing Κisses.
Το 2001 ήταν η χρονιά των ξένων παραγωγών... Ο Πίτερ Μπογκντάνοβιτς επέλεξε το μικρό Κυπαρίσσι της Πελοποννήσου για τα γυρίσματα της ταινίας του The Cat’s Meow. Κρουαζιερόπλοιο του μεσοπολέμου άραξε στο μικρό λιμανάκι στη διάρκεια των γυρισμάτων, ορθώθηκαν τοιχάκια όπου χρειαζόταν, φυτεύτηκαν φοίνικες στην παραλία, κι ύστερα κατέφθασαν οι πρωταγωνιστές Κρίστοφερ Πλάμερ, Κίρστεν Ντανστ, Μάριον Ντέιβις, Τζένιφερ Τίλι κ.ά. Στη Σύμη γυρίστηκε Το καλοκαίρι της Άννας της Ζανίν Μέρεπφαλ με τους Άντζελα Μολίνα, Θέμιδα Μπαζάκα, Δημήτρη Καταλειφό, Δέσπω Διαμαντίδου κ.ά. Όμως η ξένη παραγωγή που κυριάρχησε το 2001, ήταν Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι του Τζον Μάντεν, με τον Νίκολας Κέιτζ και την Πενέλοπε Κρουζ να ερωτεύονται με φόντο την Κεφαλλονιά. Η ταινία έκανε διάσημο το νησί, καθώς υπολογίζεται ότι, το 2002, περίπου ένα χρόνο μετά την προβολή της, περισσότεροι από 227.000 επιβάτες σε 2.388 αεροπορικές πτήσεις από το εσωτερικό και το εξωτερικό της χώρας επέλεξαν την Κεφαλονιά για τις διακοπές τους. Οι ξένοι αεροπορικοί τουρίστες έφτασαν τους 169.100, αριθμός που αυξήθηκε ραγδαία το 2003, στους 339.222 επιβάτες.
Το φινάλε της περιπέτειας Χωρίς ταυτότητα, με πρωταγωνιστές τον Ματ Ντέιμον και την Φράνκα Ποτέντε κινηματογραφεί ο Νταγκ Λάιμαν στη Μύκονο το 2002, ενώ την επόμενη χρονιά η Αντζελίνα Τζολί φτάνει στη Σαντορίνη για μία από τις πρώτες σκηνές της περιπέτειας Λάρα Κροφτ: Το λίκνο της ζωής, σε σκηνοθεσία του Γιαν Ντε Μποντ.
Με γκεστ σταρ την Έφη Παπαθεοδώρου γυρίζεται στη Σαντορίνη το «ελαφρότατο» ιταλικό Εκείνο το καλοκαίρι (2004), σε σκηνοθεσία Τζιοβάνι Βερονέζι.
Η αβάσταχτη ελαφρότητα πρωταγωνιστεί ξανά στο Πλοίο της τρελής με τον Κούμπα Γκούντινγκ Τζούνιορ που γυρίστηκε το καλοκαίρι του 2005 στην Ύδρα, και με την αυστραλιανή νεανική κωμωδία The Sisterhood of the Traveling Pants που γυρίστηκε στη Σαντορίνη. (Μάλιστα, για το The Sisterhood of the Traveling Pants ετοιμάζεται και δεύτερο μέρος, που θα βγει στις αίθουσες το 2008.) Επίσης, το 2005, ο Μάθιου Μοντίν πραγματοποίησε γυρίσματα στην Ελλάδα για μια κωμωδία με τίτλο Opa! (συμμετείχε και ο Χρήστος Βαλαβανίδης), ενώ στην Ξάνθη γυρίστηκε μια περιπέτεια με τίτλο Moussaka & Chips, σε σκηνοθεσία Ντάνι Πάτρικ.
Πέρυσι το καλοκαίρι η Ρόδος φιλοξένησε την Ελληνοουγγρική παραγωγή Idegolo σε σκηνοθεσία Φιόνο Γκεργκέρι. Μια κωμωδία με τους Κάρολι Γκεστέζι, Ναταλία Δραγούμη, Γιάννη Ζουγανέλη.
Πριν τις αφίξεις που αναμένουμε μέσα στο έτος (Mamma Mia, My Life in Ruins και Το ταξίδι), τα γυρίσματά της ολοκλήρωσε στην Ύδρα, την Κεφαλλονιά και τη Μυτιλήνη η ταινία Fugitive Pieces του Τζέρεμι Ποντέσουα (με ξένο και ελληνικό καστ, στο οποίο συμμετέχουν και οι Θέμις Μπαζάκα και Γιώργος Καραμίχος), η οποία θα ανοίξει το 32ο Φεστιβάλ του Τορόντο, στις 6 Σεπτεμβρίου 2007.
