Ειδικό Τμήμα Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης Διεύθυνσης Δ. Ε. Νομού Τρικάλων
Στο πλαίσιο του προγράμματος Leonardo da Vinci
Leonardo da Vinci / Κινητικότητα LLP-LDV/VETRO 2007/EL/205
Συμμετοχή 40 Εκπαιδευτικών
Πράγα / Τσεχία από 27 Σεπτεμβρίου 2008 έως 3 Οκτωβρίου 2008
Β
Στην ακόλουθη ατομική μου έκθεση περιλαμβάνεται η καταγραφή της εμπειρίας μου από το παραπάνω πρόγραμμα, όπως διαγράφεται σε επίπεδο ατομικό και συλλογικό.
Α) Γενική Εισαγωγή στη Διαπολιτισμική Εκπαίδευση
Διαπολιτισμική εκπαίδευση είναι, για μένα, για να τοποθετηθώ ποιητικά, ένα ανοιχτό παράθυρο στον κόσμο. Κατ’ αρχήν, άνοιγμα μυαλού και ψυχής, ζωντανή διάνοια, αντιρατσιστική νοοτροπία και σκέψη. Και για να τοποθετηθώ και επιστημονικά, διαπολιτισμική εκπαίδευση είναι η τυπική μα κυρίως η άτυπη μορφή κατάρτισης, μάθησης και εκπαίδευσης που προσφέρει στον ενήλικα σφαιρική θεώρηση της πολύπτυχης λειτουργίας μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας.
Αποκτώντας τις απαραίτητες εκείνες γνώσεις και δεξιότητες προκειμένου να ανταποκριθώ στις ανάγκες του συγκεκριμένου προγράμματος, οφείλω να λάβω υπόψιν πως η διαπολιτισμική εκπαίδευση ενισχύει τη δυνατότητα κατανόησης και επικοινωνίας ανάμεσα σε μαθητές και μαθήτριες που προέρχονται από διαφορετικούς πολιτισμούς και διαφορετικά κοινωνικοοικονομικά περιβάλλοντα.
Κοινό σημείο αναφοράς είναι η αυξανόμενη ανάγκη συνεχιζόμενης επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών λειτουργών σε νέες παιδαγωγικές μεθόδους ούτως ώστε να είναι σε θέση να απαντήσουν θετικά στις προκλήσεις της σημερινής κοινωνίας.
Οι κοινωνικοπολιτικές θεωρήσεις που αφορούν στη σχέση ταυτότητας και γλώσσας και η σχέση τους με τα εκπαιδευτικά συστήματα όπως π.χ. το ελληνικό που έχει δομηθεί στη λογική της «πολιτιστικής και γλωσσικής ομοιογένειας» αγνοώντας στην πράξη την ύπαρξη αλλόγλωσσων ομάδων, πρέπει να διαφοροποιηθούν πολύ σύντομα για να μπορούν να ανταποκριθούν στις νέες εκπαιδευτικές ανάγκες των πολύπλοκων σημερινών κοινωνιών.
Οι εμπειρίες που αποκόμισα από τη συμμετοχή μου στο πρόγραμμα είναι εξαιρετικά χρήσιμες και ως ιδέες και ως εφαρμοσμένες πρακτικές.
Ακολουθεί αναλυτική και συγκεκριμένη πληροφόρηση για τον τρόπο με τον οποίο η δράση υλοποιήθηκε:
- Η κατάρτιση οργανώθηκε σε ομάδες.
- Το περιεχόμενο των δραστηριοτήτων υπήρξε ποικίλο: επισκέψεις σε σχολείο, συζήτηση με μαθητές και καθηγητές, ενημέρωση για το εκπαιδευτικό σύστημα της Δημοκρατίας της Τσεχίας, παρακολούθηση μαθήματος, παρατηρήσεις, υποβολή ερωτήσεων, ανταλλαγή ιδεών και απόψεων για την εκπαιδευτική διαδικασία, συζήτηση με αλλοδαπούς μαθητές, επίσκεψη στο Πανεπιστήμιο και λεπτομερειακή ενημέρωση για το χώρο της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης καθώς και ξενάγηση σε εργαστηριακούς χώρους επιστημονικής έρευνας.
- Πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις σε οργανισμούς, εταίρους (δημόσιο σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και κρατικό πανεπιστήμιο).
- Δημιουργήθηκαν δίκτυα συνεργασίας με τους εταίρους συμμετέχοντες.
- Υπήρξε πρόγραμμα πολιτιστικών δραστηριοτήτων (ξενάγηση - περιδιάβαση στους χώρους τέχνης του σχολείου και του πανεπιστημίου).
Β
Β) Η εκπαίδευση στην Τσεχία ως σύστημα, ως δομή και ως ουσία χαρακτηρίζεται από τα ακόλουθα βασικά στοιχεία:
- Έμφαση στην επικοινωνιακή - προφορική διάσταση της εκπαίδευσης (αντανάκλαση στο σύστημα εξετάσεων).
- Πρώτιστης, ως το τέλος του Λυκείου, σημασίας μαθήματα αποτελούν οι ξένες γλώσσες (Αγγλικά – Γερμανικά - Γαλλικά).
- Έλλειψη εφημεριών.
- Έλλειψη υποχρεωτικών βιβλίων ύλης.
- Συνομολογία σχολικού συμβολαίου (κατά το κοινωνικό συμβόλαιο).
- Μαθητοκεντρική διδασκαλία -> Στόχευση στην εξάσκηση της κριτικής και συνθετικής ικανότητας των μαθητών.
- Έμφαση στην εικαστική παιδεία (σχολείο: χώρος ανάπτυξης της φαντασίας και της ολόπλευρης προσωπικότητας).
- Έμφαση στην φυσική αγωγή-> Σωματική άσκηση-> Αρμονική ανάπτυξη σώματος και πνεύματος.
- Ύπαρξη ελεύθερου χρόνου τα απογεύματα (ενασχόληση με hobbies: μουσικά όργανα, ποδόσφαιρο, ξένες γλώσσες, ζωγραφική, συζητήσεις με φίλους-παρέες, βόλτες στην πόλη, ομαλή κοινωνικοποίηση-> ένταξη σε ομάδες-> εκδρομές, εκδηλώσεις, επισκέψεις σε χώρους τέχνης, αθλητικές δραστηριότητες).
- Γνώσεις για αρχαία Ελλάδα από Ιστορία, Γεωγραφία-> ταξίδια-> γνωριμία με τη νέα Ελλάδα.
- Ξένοι μαθητές - οικονομικοί μετανάστες στην Τσεχία: Έλλειψη ξενοφοβίας και ρατσισμού στο Γυμνάσιο λόγω ωριμότητας και εξυπνάδας (αιτιολόγηση μαθητή)-> διάσταση δημοτικού-γυμνασίου/Λυκείου/Grammar School-> διαφορές. Ύπαρξη φαινομένου bulling στο δημοτικό σχολείο.
Διάγραμμα - Περιγραφή Τσέχικου Σχολικού Συστήματος
Κρατικά Σχολεία