«Οι Αγίες των Ρομανώφ», του Τόνι Breidel Χατζηδημητρίου

Όταν ένα αξιόλογο βιβλίο βρίσκει το δρόμο για τις προθήκες των βιβλιοπωλείων, είναι σημαντικό γιατί μπαίνει ακόμα ένα λιθαράκι στο οικοδόμημα που ονομάζουμε «καλό ελληνικό βιβλίο». Ένα τέτοιο, που ξεκίνησε την πορεία του τον Νοέμβρη του 2008 -με όχημα τις εκδόσεις Μπατσιούλα- είναι και το «Οι Αγίες των Ρομανώφ» του Τόνι Breidel Χατζηδημητρίου.
Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο ανάγνωσμα, για πολλούς και διάφορους λόγους. Πρώτος και καλύτερος το θέμα του. Ο συγγραφέας στις σελίδες του πονήματός του ξεδιπλώνει τα γεγονότα των τελευταίων χρόνων της τσαρικής Ρωσίας, με επίκεντρο δύο από τις σημαντικότερες γυναίκες της δυναστείας των Ρομανώφ που μάλιστα ανακυρήχθηκαν, από την Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία Αγίες. Εξού και ο τίτλος του, καθώς πρόκειται για την Οσιομάρτυρα Ελισάβετ και την Αθλοφόρο Αλεξάνδρα.
Ενενήντα χρόνια μετά την πτώση της μοναρχίας στη Ρωσία, έρχεται αυτό το βιβλίο να καλύψει -επάξια- ένα κενό στην ελληνική βιβλιογραφία σχετικά με τον τόπο, τον χρόνο και τα πρόσωπα που αναφέρθηκαν προηγουμένως.
Όπως είναι λογικό στις πρώτες σελίδες του, γίνονται αναφορές στην καταγωγή και στη γέννηση των δύο γυναικών. Εξαιρετική βοήθεια παρέχουν τρεις γενεαλογικοί πίνακες μέσω των οποίων μπορείς να αντιληφθείς τις συγγένειες και την «θέση» των ιστορικών προσώπων που παρελαύνουν στις σελίδες του βιβλίου. Βοηθάει πολύ να το συμβουλεύεσαι καθ’ όλη την πορεία της ανάγνωσης.
Ακολουθούν οι γάμοι -η είσοδός τους στην οικογένεια των Ρομανώφ- και η αλλαγή του θρησκεύματος τους από το Λουθηρανισμό στον Ορθόδοξο Χριστιανισμό. Η Ρωσία πλέον είναι η νέα τους πατρίδα την οποία λάτρεψαν και υπηρέτησαν, με κάθε ικμάδα της ύπαρξής τους, η κάθε μια από το δικό της μετερίζι. Κατόπιν η ζωή τους στη Μόσχα και στην Αγία Πετρούπολη και τέλος η αυλαία που έπεσε με το τελευταίο δράμα της δυναστείας στο οποίο υπήρξαν πρωταγωνίστριες.
Ένα τέτοιο βιβλίο είναι πολύ δύσκολο να γραφτεί, αλλά ο Τόνι Breidel Χατζηδημητρίου τα κατάφερε περίφημα. Σύμμαχός του υπήρξε τόσο η πολλή -η πάρα πολλή- έρευνα που έχει κάνει (δεν είναι τυχαίο που η βιβλιογραφία αριθμεί 97 τίτλους), όσο και οι επισκέψεις του στους τόπους που έζησαν οι δυο Αγίες. Βλέποντας ιδίοις όμμασι τα μέρη αυτά, έγραψε ένα κείμενο με μοναδική ζωντάνια.
Κάτι άλλο που κάνει το βιβλίο αυτό ξεχωριστό, είναι οι πολλές φωτογραφίες που περιέχει. Τις παρατηρούσα με τις ώρες. Τριακόσιες είκοσι τέσσερις συνολικά εκπληκτικά εικόνες, τυπωμένες -όπως και το κείμενο- σε illustration χαρτί. Η εναλλαγή κειμένου – εικόνων, δίνει στον αναγνώστη την αίσθηση ότι παρακολουθεί ντοκιμαντέρ του History Channel. Απολαυστικότατο.
Διάχυτες στο «Οι Αγίες των Ρομανώφ», οι λεπτομέρειες από τη ζωή των δύο γυναικών, που φανερώνουν το μεγαλείο του χαρακτήρα και της ψυχής τους. Φωτίζονται «σταθμοί» του βίου τους, όπως η αιμοφιλία του Αλέξιου, η σχέση της Αλεξάνδρας με τον Ρασπούτιν, και η μονή Μάρθας και Μαρίας (ένα μοναστήρι-ίδρυμα που βοήθησε χιλιάδες Μοσχοβίτες) στην οποία ήταν ηγουμένη η Ελισάβετ.
Μέσα από τη ζωή των δύο γυναικών γίνεται αντιληπτός ο τρόπος που ζούσαν και δρούσαν οι Ευρωπαίοι μονάρχες στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου. Με έμφαση βέβαια στην τσαρική Ρωσία και στη δυναστεία των Ρομανώφ.
Και φυσικά, εκεί προς τις τελευταίες σελίδες, τα γεγονότα και οι συνθήκες που οδήγησαν στην Οκτωβριανή επανάσταση. Η παραίτηση του τσάρου Νικολάου του Β, η εξορία στη Σιβηρία και η δολοφονία της αυτοκρατορικής οικογένειας στο Αικατερίνμπουργκ. Καθώς και οι τελευταίες ημέρες της Ελισάβετ και ο μαρτυρικός της θάνατος στη σήραγγα ενός ορυχείου του Αλαπάγιεφσκι.
Δύο γυναίκες, δύο Αγίες. Η Οσιομάρτυρας Ελισάβετ, η μνήμη της τιμάται στις 18 Ιουλίου, και η Αθλοφόρος Αλεξάνδρα, που η μνήμη της τιμάται στις 17 Ιουλίου. Δύο φωτεινά παραδείγματα ευγένειας, μεγαλείου ψυχής, θάρρους και αγάπης προς τον πλησίον. Δύο λαμπροί χαρακτήρες όπως λαμπρό είναι και το βιβλίο «Οι Αγίες των Ρομανώφ», του Τόνι Breidel Χατζηδημητρίου, που αποτελεί μια θαυμάσια μελέτη και ταυτόχρονα ένα φόρο τιμής στις δύο κεντρικές ηρωίδες του. Διαβάστε το!!!

Β 

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:

Είναι η συγκινητική ιστορία δυο αδελφών, της Ελισάβετ μεγάλης δούκισσας της Ρωσίας και της Αλεξάνδρας τσαρίνας και αυτοκράτειρας πασών των Ρωσιών.
Πρωταγωνίστησαν στην τελευταία πράξη του δράματος της δυναστείας των Ρομανώφ, ζώντας στιγμές δόξας, ταπείνωσης και εξευτελισμών.
Ο βίος τους υπήρξε παράλληλος, η θεοσέβεια τους απαράμιλλη, η πίστη τους ακλόνητη και το τέλος τους τραγικό.