Η Άνδρος είναι ένα από τα είκοσι τέσσερα νησιά των Κυκλάδων. Εκτός από αυτά τα νησιά, στο ίδιο σύμπλεγμα περιλαμβάνονται και εκατόν πέντε νησίδες, μεταξύ των οποίων και η Δήλος, το ιερό νησί των αρχαίων Ελλήνων. Σύμφωνα με μία εκδοχή, οι Κυκλάδες ονομάστηκαν έτσι επειδή είναι κυκλικά διατεταγμένες γύρω από την Δήλο.
Η Άνδρος, το βορειότερο από αυτά τα νησιά, πήρε το όνομα της, από τον μάντη Άνδρο που η μυθολογία τον θέλει να είναι ο πρώτος κάτοικος του νησιού. Ανεξάρτητα πάντως από το εάν ο μάντης Άνδρος ήταν ή δεν ήταν ο πρώτος κάτοικος της, η Άνδρος όπως και οι υπόλοιπες Κυκλάδες, σύμφωνα με αρχαιολογικά ευρήματα, πρωτοκατοικήθηκε γύρω στο 7.000 π.χ. Κατά την κλασσική περίοδο το νησί γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη και ευημερία. Πρωτεύουσα του τότε ήταν η Παλαιόπολη. Στον χώρο που βρισκόταν η αρχαία πρωτεύουσα του νησιού υπάρχει σήμερα Αρχαιολογικό Μουσείο με πολλά εκθέματα μεταξύ των οποίων αγαλματίδια, νομίσματα, γλυπτά, αγγεία, ειδώλια, κοσμήματα, κ.α. Στο πέρασμα του χρόνου, το νησί κατακτήθηκε από Ρωμαίους, Φράγκους και τέλος από τους Τούρκους. Κατά την επανάσταση του 1821, η Άνδρος ήταν το πρώτο νησί των Κυκλάδων που σήκωσε το λάβαρο της απελευθέρωσης στις 10 Μαΐου του 1821 με πρωτεργάτη τον Θεόφιλο Καϊρή. Αυτά τα ολίγα όσον αφορά την ιστορία του νησιού. Είναι θαρρώ όμως η ώρα να γνωρίσουμε την σημερινή Άνδρο.
Όπως ήδη αναφέραμε είναι το βορειότερο νησί των Κυκλάδων. Η έκταση της, 383 τετραγωνικά χιλιόμετρα, την κατατάσσει στην δεύτερη θέση των νησιών του συμπλέγματος μετά την Νάξο (389 τ.χ.). Από άποψη πληθυσμού την βρίσκουμε στην πέμπτη θέση των Κυκλάδων, μιας και ο πληθυσμός της Άνδρου είναι 10.009 κάτοικοι, μετά την Σύρο(19.782), την Νάξο(18.188), την Θήρα(13.402) και την Πάρο(12.853). Η Άνδρος είναι ένα σχετικά ορεινό νησί με ψηλότερη κορυφή τον Προφήτη Ηλία στα 997 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας.
Αεροδρόμιο δεν υπάρχει στο νησί, συνεπώς ο μόνος τρόπος για να φτάσετε εκεί είναι μέσω θαλάσσης. Τα πλοία για την Άνδρο ξεκινούν από το λιμάνι της Ραφήνας και διανύοντας 37 ναυτικά μίλια φτάνουν, μετά από 2 ώρες περίπου, στο λιμάνι του νησιού το Γαύριο. Αν επισκεφθείτε το νησί με ιδιόκτητο σκάφος, έχετε την δυνατότητα εκτός από το Γαύριο να «δέσετε» σε ένα από τα άλλα τρία μικρά λιμάνια του νησιού, το Μπατσί στα δυτικά και το Κόρθι ή την Χώρα στα ανατολικά της Άνδρου.
Στο νησί μπορείτε να κινηθείτε με το ιδιόκτητο αυτοκίνητο σας σχετικά άνετα, μιας και οι δρόμοι του νησιού είναι σε γενικές γραμμές σε καλή κατάσταση. Στο Γαύριο, στο Μπατσί και στην Χώρα μπορείτε να νοικιάσετε αυτοκίνητο ή μηχανάκι για τις μετακινήσεις σας ή να χρησιμοποιήσετε τα ΚΤΕΛ του νησιού που πραγματοποιούν συχνά δρομολόγια προς κάθε κατεύθυνση.
Να έχετε υπ’ όψη σας ότι σε μερικά σημεία του νησιού κυρίως στα ανατολικά, στα οποία υπάρχουν απομονωμένες παραλίες, οδηγούν χωματόδρομοι ή μονοπάτια. Αν είστε τυχεροί και έχετε δικό σας σκάφος μπορείτε να τα προσεγγίσετε από την θάλασσα. Έτσι κι αλλιώς πάντως η συντριπτική πλειοψηφία των παραλιών του νησιού είναι πεντακάθαρες και πανέμορφες.
Την γνωριμία σας με την Άνδρο θα την ξεκινήσετε στο Γαύριο, αφού όπως είπαμε εκεί «δένουν» τα πλοία που συνδέουν το νησί τόσο με την ηπειρωτική χώρα όσο και με άλλα νησιά των Κυκλάδων.
Το Γαύριο αν και σχετικά μικρό χωριό, τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί σημαντικά, με αποτέλεσμα να μπορείτε εκεί να βρείτε κατάλυμα αλλά και καφετέριες, μπαράκια καθώς και διάφορα άλλα καταστήματα με είδη λαϊκής τέχνης αλλά και είδη πρώτης ανάγκης. Το λιμάνι είναι πολύ όμορφο όντας στο εσωτερικό ενός κλειστού κόλπου. Στα βόρεια και σε απόσταση 5 χιλιομέτρων από το Γαύριο υπάρχει η παραλία Φελλός που μπορείτε να απολαύσετε ένα μαγευτικό μπάνιο στα πεντακάθαρα νερά της.
Ξεκινώντας από το Γαύριο και κατευθυνόμενοι νότια, συναντάμε το κατεξοχήν τουριστικό μέρος της Άνδρου, το Μπατσί. Πρόκειται για ένα πανέμορφο παραθαλάσσιο χωριό που διαθέτει μαρίνα στην οποία δένουν τόσο ψαροκάικα όσο και ιδιωτικά σκάφη. Στο χωριό υπάρχει πλήθος ενοικιαζόμενων δωματίων, καφετεριών, μπαρ και νυχτερινών κέντρων διασκέδασης. Η «κίνηση» στο Μπατσί διαρκεί όλο το 24ωρο χωρίς διακοπή. Αν είστε λάτρης της non stop διασκέδασης, το Μπατσί είναι ο τόπος σας.
Κοντά στο χωριό βρίσκεται και η Μονή της Ζωοδόχου Πηγής. Το Μοναστήρι της Αγιάς, όπως το λένε οι Ανδριώτες, είναι το μεγαλύτερο του νησιού. Στα Βυζαντινά χρόνια λειτουργούσε εκεί σχολή από την οποία αποφοίτησαν πολλοί επίσκοποι αλλά και πατριάρχες. Στο μοναστήρι υπάρχει μουσείο με πολλά ιερά κειμήλια. Επίσης στην βιβλιοθήκη της μονής υπάρχει πλήθος βιβλίων και χειρογράφων.
Αφήνοντας το δυτικό τμήμα της Άνδρου και περνώντας στο ανατολικό, συναντάμε στα νότια του το Κόρθι. Είναι ένα πανέμορφο παραθαλάσσιο χωριό με μια μεγάλη καταγάλανη παραλία. Το Κόρθι είναι το μέρος για όσους επιθυμούν να απολαύσουν τα μπάνια τους σε ένα ήρεμο περιβάλλον. Δύο χιλιόμετρα βόρεια του Κορθίου βρίσκεται η γνωστή παραλία «Πήδημα της Γριάς». Μπορείτε να την προσεγγίσετε είτε οδικώς (μέχρι ενός σημείου αφού μετά θα πρέπει να περπατήσετε λίγο) είτε με καραβάκι από το Κόρθι. Αξίζει να την επισκεφθείτε.
Το τοπίο στην παραλία είναι μαγευτικό.
Συνεχίζοντας την περιήγηση μας στην Άνδρο, θα κατευθυνθούμε βόρεια και θα φτάσουμε στην Χώρα. Το μωσαϊκό των κτηρίων της Χώρας περιλαμβάνει νησιώτικα, μεσαιωνικά και νεοκλασικά κτίσματα. Σε συνδυασμό με την ρυμοτομία αλλά και το γύρω περιβάλλον, θα δημιουργήσουν μια θέση στην καρδιά σας για την πρωτεύουσα της Άνδρου. Εκτός από τα κάθε είδους καταστήματα, κέντρα διασκέδασης και καταλύματα στην Χώρα υπάρχουν και τρία μουσεία.
Πρώτο από αυτά το Αρχαιολογικό Μουσείο Άνδρου. Χτίστηκε το 1981 και ανάμεσα στα εκθέματα του βρίσκονται ευρήματα από τον αρχαίο οικισμό της Ζαγοράς, διάφορα γλυπτά και μια σημαντική συλλογή επιγραφών. Ακολουθεί το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Βασίλη και της Ελίζας Γουλανδρή. Το μουσείο αυτό ξεκίνησε την λειτουργία του το 1979 και από τότε παίζει σημαντικότατο ρόλο στα καλλιτεχνικά δρώμενα όχι μόνο της Άνδρου αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας.
Έργα διάσημων ζωγράφων έχουν φιλοξενηθεί στο μουσείο αυτό, στην διάρκεια των εκθέσεων που λαμβάνουν χώρα κάθε καλοκαίρι. Άλλα μουσεία στην Χώρα της Άνδρου είναι το Ναυτικό Μουσείο που λειτουργεί από το 1972 και το Μουσείο Παραδοσιακών Τεχνών και Βυζαντινών Εικόνων. Ένα πολύ όμορφο σημείο της Χώρας είναι η πλατεία του Αφανούς Ναύτη. Ειδικά το βράδυ είναι μαγευτικά. Πριν αφήσουμε όμως την Χώρα μπορούμε να απολαύσουμε ένα μπανάκι στις δύο πανέμορφες παραλίες που βρίσκονται εκεί το Νημποριό και το Παραπόρτι.
Τελευταίο σημείο της διαδρομής μας είναι το χωριό Αποίκια, στα δυτικά της Χώρας. Είναι ένα χωριό μέσα στο πράσινο. Εκεί βρίσκεται η πηγή Σάριζα, στην οποία παράγεται το ομώνυμο εμφιαλωμένο νερό. Σε απόσταση αναπνοής από το χωριό βρίσκεται ο βιότοπος της Πυθάρας, ένα πραγματικά εκπληκτικό μέρος. Τέλος για τους λάτρεις της πεζοπορίας, από τα Αποίκια ξεκινά μια διαδρομή (θα χρειαστείτε περίπου 3 ώρες για να την διανύσετε) που οδηγεί στα Γυάλια.
Πολλοί είναι οι λόγοι που κάνουν την Άνδρο έναν από τα ιδανικότερα μέρη για
διακοπές. Ένας από αυτούς είναι ότι χρειάζεσαι μόλις δύο ώρες (από την Αττική) για να φτάσεις εκεί. Αυτό σημαίνει ότι μπορείς να περάσεις στο νησί και ένα από τα τριήμερα αργιών του έτους. Έπειτα έρχεται το γεγονός ότι εκεί μπορείς να περάσεις τις
διακοπές σου σε όποιους ρυθμούς θέλεις, από τους πιο έντονους έως τους εντελώς χαλαρούς και ήρεμους. Οι πανέμορφες και πεντακάθαρες παραλίες του νησιού είναι ένας άλλος από τους λόγους που επιλέγουν πολλοί την Άνδρο σαν τόπο διακοπών. Τέλος θα αναφέρουμε την Ελληνική φιλοξενία που στην Άνδρο αποτελεί για τους κατοίκους και τους επαγγελματίες τρόπο ζωής. Είτε για τριήμερο είτε, καλύτερα, για περισσότερες μέρες η Άνδρος είναι ένας από τους Προορισμούς που θα πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε.