Περί παιδονόμων
Άρθρον 112.
Οι παιδονόμοι ένεκα των σπουδαιοτάτων αυτών καθηκόντων δέον να ώσιν ανεπίληπτοι το ήθος, αμέμτου διαγωγής απηλλαγμένοι ελαττωμάτων σωματικών, σοβαροί μειλίχιοι και υπομονητικοί να έχωσι δε διακούσει σπουδάς γυμνασιακάς ή και να ώσιν τελειόφοιτοι γυμνασίου ή διδάσκαλοι και προτιμώνται. Τούτων δε πάντων προΐσταται ο αρχιπαιδαγωγός όστις δέον να ή απόφοιτος γυμνασίου εγνωσμένης ικανότητος έχων και σχολικήν πείραν, υπεύθυνος ων για πάσαν εν τω ιδρύματι εκτροπήν των ορφανών.
Άρθρον 113.
Ο αρχιπαιδαγωγός τηρή το Μητρώον των μαθητών, το ποινολόγιον αυτών, το βιβλίον της παρουσίας των διδασκάλων, ένθα καταγράφει τας τυχόν απουσίας αυτών, παρακολουθεί εάν οι διδάσκαλοι εισέρχονται εν ταις παραδόσεσιν ή εξέρχονται αυτών κατά την ορισμένην ώραν, διδάσκει εις τους παίδας τον τρόπον του συμπεριφέρεσθαι εν τε τω καταστήματι και εκτός αυτού παρίσταται εν τω Εστιατορίω επιβλέπων την διανομήν της τροφής καθοδηγούν κατά την ώραν του φαγητού πατρικώς τους μαθητάς εις το μετά της δεούσης ευκοσμίας και τάξεως τρώγειν επιθεωρεί τακτικώς κατά τας διαφόρους ώρας της νυκτός τους κοιτώνας και παρατηρεί εάν ο νυχτοφύλαξ αγρυπνεί, επιβλέπει τους μαθητάς κατά τας διαχύσεις, την κατάκλισιν και εξέγερσιν αυτών, τετράκις δε της εβδομάδος ημίσειαν ώραν πρό της εξεγέρσεως των μαθητών εγείρεται καθιστά την Διεύθυνσιν ενήμερον περί όλων εν τω καταστήματι συμβαινόντων αναφορικώς προς την διαγωγήν των μαθητών παρακολουθεί τους μαθητάς των εργοστασίων όπως μεταβαίνωσιν εις τας εργασίας αυτών κατά την ωρισμένην ώραν και όπως ουδείς εκ των μαθητών απουσιάζη εκ της παραδόσεώς του κατά την ώραν των μαθημάτων. Πάσα δ’ απουσία αυτών ευθύνει αυτόν.
Άρθρον 114.
Ο αρχιπαιδαγωγός υπό τον έλεγχον της Διευθύνσεως είναι υπεύθυνος όχι μόνον δια τας τυχόν παρουσιαζομένας εν τη Σχολή ανωμαλίας αλλά και δια την καθαριότητα και διαγωγήν των ορφανών.
Άρθρον 115.
Οι παιδονόμοι υπό την άμεσον επίβλεψιν του αρχιπαιδαγωγού εκτελώσι τας διαταγάς αυτού και επιστατώσιν όπως πάντες ορφανοί φέρωνται κοσμίως και ησύχως κατά τας ώρας των μαθημάτων, επιτηρούσι τους ορφανούς ομού μετά των διδασκάλων της υπηρεσίας κατά τας ώρας του σπουδαστηρίου, όπως ούτοι παρασκευάζονται εις τα μαθήματα αυτών ως και εκείνων την τάξιν εν τη Σχολή ήτις ήθελε τυχόν αργεί.
Άρθρον 116.
Οι παιδονόμοι συνεννοούμενοι μετά του αρχιπαιδαγωγού εφαρμόζουσι τας υπό της Διευθύνσεως επιτρεπομένας παιδίας κατά τας ώρας των διαλειμμάτων και καθ’ ας ημέρας η Σχολή αργεί, εμποδίζουσι δ’ αυστηρώς τας απαγορευμένας ως και τα ανάρμοστα τοις μαθηταίς άσματα.
Άρθρον 117.
Οι παιδονόμοι οφείλουσι να εγείρονται ημίσειαν ώραν προ των ορφανών εκ περιτροπής, να επιτηρώσιν αυτούς εις την ομοιόμορφον τακτοποίησιν των κλινών των και εις το νίψιμον αυτών, την δε εσπέραν, όταν οι ορφανοί μεταβώσιν εις τους κοιτώνας προς ύπνον, τότε και μόνον αποσύρονται εις τα ιδιαίτερα αυτών δωμάτια, αφού προηγουμένως παραδώσωσι τους ορφανούς εις την επιμελήτριαν εκάστου κοιτώνος.
Άρθρον 118.
Οφείλουσιν εκ περιτροπής να συνοδεύωσι τους ορφανούς εις την Εκκλησίαν και εις τους περιπάτους, να επιτηρώσιν αυτούς εκ του πλησίον κατά τινάς ώρας των διαχύσεων, κατά τα διαλείμματα των μαθημάτων και κατά τας μη εργασίμους ημέρας, όπως προλαμβάνωσι πάσαν αφορμήν διαπληκτισμού ή κακολογίας.
Άρθρον 119.
Να επιθεωρώσι καθ’ ημέραν την καθαριότητα των ορφανών, να καταγγέλωσι τω αρχιπαιδαγωγώ τους ρυπαρούς και ακαθάρτους, ως και τους παρουσιαζομένους με εσχισμένα ενδύματα και υποδήματα.
Άρθρον 120.
Να επιτηρώσι τους παίδας κατά τα λουτρά, να προσέχωσιν όπως την πρωϊαν καθαρίζονται καλώς δια σάπωνος και να φροντίζωσιν όπως εις το τέλος εκάστου μηνός κείρεται η κόμη αυτών.
Άρθρον 121.
Οφείλουσι να παρευρίσκωνται τακτικώς εις το εστιατόριον κατά τας ώρας του φαγητού, επιτηρούτες την τάξιν και διδάσκοντες τον τρόπον του ευπρεπώς και κοσμίως τρώγειν.
Άρθρον 122.
Πάσαν παράβασιν ή παρεκτροπήν των ορφανών καταγγέλλουσι τω αρχιπαιδαγωγώ, όστις εάν μεν η υπόθεσις είναι μικρά τιμωρεί τους παρεκτραπέντας άλλως αναφέρει αυτούς τη Διευθύνσει.
Άρθρον 123.
Ότε αρχιπαιδαγωγός και οι παιδονόμοι δέον να φέρωνται μειλιχίως και στοργικώς προς τα ορφανά και να συντελώσι δια του εαυτών παραδείγματος εις την εξημέρωσιν των ηθών αυτών.
Β
Περί εργοστασίων
Περί εργατών και εργοστασιαρχών
Άρθρον 124.
Οι εργοστασιάρχαι αναλαμβάνοντας υπ’ ευθύνην αυτών την διεύθυνσιν των εργοστασίων είτε επί μισθώ είτε εργολαβικώς, δέον να ώσιν άνθρωποι εγνωσμένης ικανότητος και ηθικής μορφώσεως.
Άρθρον 125.
Οι εργοστασιάρχαι και οι υπ’ αυτούς βοηθοί τεχνίται συμπεριφέρονται πατρικώς προς τους ορφανούς, επιμελούμενοι της εν ταις τέχναις προόδου αυτών καθώς και της ευταξίας και της διαγωγής αυτών. Οι δε μαθητευόμενοι οφείλουσι να υπακούωσιν άνευ αντιρρήσεως εις τας οδηγίας των μαϊστόρων των, των αμελών ή ατάκτων καταγγελλομένων υπό των εργοστασιαρχών τη Διεθύνσει.
Άρθρον 126.
Οφείλουσι να παρευρίσκονται καθ’ εκάστην εν ταις εργοστασίοις από της 7ης πρωϊνής και να μη αποχωρώσιν προ της 6 1/2 κατά τον χειμώνα και της 7 1/2 κατά το θέρος, εάν δ’ υπάρχη επείγουσα εργασία και πέραν της ώρας ταύτης.
Άρθρον 127.
Έκαστος των εργοστασιαρχών υπ’ ευθύνην του, τη εγκρίσει της Διευθύνσεως προσλαμβάνει τους αναγκαιούντας βοηθούς τεχνίτας οίτινες δέον να ώσιν ηθικοί εις μάλλον δε πεπειραμένου και σώφρονα εξ αυτών αναθέτει την εποπτείαν της εργασίας ως και της ευταξίας των παίδων, καθ’ ώρας ούτος απουσιάζει ή τυχόν ασθενεί. Οι Προσλαμβανόμενοι τεχνίται υπό τον έλεγχον της Διευθύνσεως διατελούντες θέλουσι πληρώνεσθαι υπό του καταστήματος ή του εργοστασιάρχου συνωδά τοις μεταξύ του πρώτου και του δευτέρου όρους του συμβολαίου.
Άρθρον 128.
Οι εργοστασιάρχαι υπακούουσιν εις τον Διευθυντήν όστις και αποπέμπει πάντα τεχνίτην υποδεικνυόμενων υπ’ αυτών εν ή περιπτώσει αποδειχθή ακατάλληλος περί την τέχνην ή επιβλαβής και ανάρμοστος.
Άρθρον 129.
Οι εργοδηγοί ομού μετά των λοιπών τεχνιτών και μαθητών εργάζονται καθ’ εκάστην πλήν των Κυριακών και των εν τω παρόντι Κανονισμώ διαλαμβανομένων εορτών. Οπόταν όμως υπάρχει ανάγκη επείγουσα προς αποπεράτωσιν εργασίας τινός, τότε εργάζονται εξαιρετικώς και κατά τας μη εργασίμους ημέρας.
Άρθρον 130.
Οι εργοστασιάρχαι υποχρεούνται να κατασκευάζωσιν παν πράγμα αναγκαιούν τω καταστήματι, αναλόγως της ειδικότητος εκάστου αυτών και να εκτελώσι πάσας τας επισκευάς του κτιρίου ή των σκευών και των επίπλων αυτού.
Άρθρον 131.
Ο εργοδηγός διανέμει την εργασίαν επιβλέπει όλον το προσωπικόν του εργοστασίου και προσπαθεί δια την όσον οίόν τε απρόσκοπτον λειτουργίαν αυτού. Επ ουδενί δε λόγω επιτρέπεται η σύγχρονος απουσία εργάτου και εργοδηγού.
Άρθρον 132.
Δια τα καθ’ εκάστην καταναλισκόμενα υλικά ο αρχιεργάτης τηρή κατάλογον ως και της καθ’ εκάστην γενομένης εργασίας και αναφέρει τη Διευθύνσει την αντικατάστασιν των υλικών προ της τελείας αυτών εξαντλήσεως.
Άρθρον 133.
Δια πάσαν φθοράν αδικαιολόγητον και απώλειαν υλικού και εργαλείων ευθύνεται ο εργοδηγός.
Άρθρον 134.
Οι εργοδηγοί εισίν υπεύθυνοι για την καθαριότητα την τάξιν και την ευπρέπειαν των εργοστασίων αυτών, φροντίζοντες όπως καθ’ εκάστην εσπέραν μετά την λήξιν της εργασίας σαρώνωνται ταύτα υπό των μαθητών και υπό την επίβλεψιν ενός εκ των εργατών, καθ’ έκαστον δε Σάββατον καθαρίζονται και τακτοποιώνται τα εργαλεία των εργοστασίων.
Άρθρον 135.
Οι εργοστασιάρχαι κατά την διάρκειαν του χρόνου της εργασίας απαγορεύουσιν εις τους μαθητάς την έξοδον εκ των εργοστασίων, επιτρέπουσι δ’ αυτήν μόνον εις εκείνους οι οποίοι έχουσιν απόλυτον ανάγκην και ουχί εις πλείονας του ενός δια μιάς.
