Αληθής λόγος Έβδομος: Δυο φίλοι απ’ τα παλιά
Τους βρήκε το ξημέρωμα, να αναπολούν τα παιδικά τους παιχνίδια. Τα χρόνια της ξεγνοιασιάς. Θυμήθηκαν την Χαλκηδόνα, τον Ιππόδρομο, τον – τόσο απρόσμενο – Παντοκράτορα, το αίθριο του σπιτιού τους και το πλυσταριό. Εκεί που σκάρωναν σκανταλιές και μάθαιναν τον άνθρωπο των ενστίκτων και της απλής λαϊκής αλήθειας. Ήταν τόσο απρόσμενο, αλλά και τόσο πικρό τώρα πια. Δυο φίλοι, που μεγάλωσαν σαν αδέρφια, που χωρίστηκαν ξαφνικά, ξανασμίγουν πάλι ξαφνικά και απροσδόκητα για να χωριστούν εκ νέου. Είπαν ακόμα για την αποστολή τους. Όσον καιρό ο Χαρίδημος αποκωδικοποιούσε την βιβλιοθήκη και αναζητούσε την Πανάκεια, ο Μελάγχθων συγκέντρωνε εικόνες. Όσο θυμάται το εξαγριωμένο πλήθος να κομματιάζει τον αξιωματικό που τόλμησε να αφαιρέσει την εικόνα του Παντοκράτορα από την Χαλκή Πύλη. Λίγο έλειψε να λιντσάρουν και τον ίδιο. Τους εξευμένισε τελικά χαράζοντας στην θέση της έναν μεγάλο σταυρό. Η 3η και η 4η επιστολή, του είχαν υπαγορεύσει ένα νέο εικονοκλαστικό διάταγμα και έναν γάμο. Αλλά αυτά δεν τον απασχολούσαν εκείνη την στιγμή.
«Ώστε λοιπόν, είσαι ο Μέγας Λογοθέτης του Ιερού παλατιού» είπε ο Χαρίδημος, καθώς θαύμαζε την χρυσοποίκιλτη ζώνη, διακριτικό σημάδι του οφικίου του Μελάγχθωνα.
«Κι εσύ ένας ταπεινός Ηγούμενος»
«στην αρχή είχα θυμώσει» είπε ο Ηγούμενος «αλλά με τον καιρό συμβιβάστηκα. Και τώρα, κυνηγάς τι εικόνες… Καλά να πάθουν, εδώ που τα λέμε. Κατηγορούσαν τα αγάλματα των Ελλήνων ως είδωλα. Τώρα πληρώνονται με το ίδιο Νόμισμα. Εμείς, όπως βλέπεις, έχουμε μπόλικες εδώ. Μπορείς να καταστρέψεις όποια σου κάνει κέφι. Μαθαίνω όμως πως έχετε έναν πολύ άγριο αντίπαλο. Ήδη, εδώ τον θεωρούν Άγιο. Λένε πως ο Χαλίφης του έκοψε το δεξί χέρι, κι αυτό γιατρεύτηκε!»
«Μην στεναχωριέσαι και είναι μετρημένα τα ψωμιά του Μανσούρ. Δε θα επιτρέψουμε να υπαγορεύεται η πολιτική της αυτοκρατορίας από τον γιο του Λογοθέτη του Χαλίφη! Αυτός ο Βάρβαρος, που τώρα κατοικοεδρεύει στις ερήμους της Παλαιστίνης, έχει ήδη δηλητηριαστεί από το ίδιο του το φαρμάκι: Τα εικονολατρικά συγγράμματα που συντάσσει!»«Δηλαδή, προμηθεύσατε με δηλητηριασμένες περγαμηνές την Μονή του Αγίου Σάββα;» αναρωτήθηκε ο Ηγούμενος.
«Φυσικά. Αφού αυτό υπαγόρευε η 5η επιστολή. Αλλά εμάς τώρα μας ενδιαφέρει η 6η». Και στράφηκαν σε αυτήν.
Το κείμενο, που συνέθεσαν με βάση την 6η επιστολή, ήταν μια οδηγία. Οι 88 μοναχές που αναπαύονταν στα εργαστήρια της Μονής, ήταν Ελληνοπούλες, επιλεγμένες με τα ίδια ακριβώς κριτήρια που ο Χαρίδημος επέλεξε τους δικούς του καλόγερους. Ήρθαν ως εδώ, για να μεταφέρουν κάτω από τα μοναστικά τους ράσα τις 88 φορητές εικόνες του Παντοκράτορα. Εκείνες που ο Μελάγχθων συγκέντρωσε, προκαλώντας έναν άδικο και αδελφοκτόνο πόλεμο. Οι κοπέλες θα παρέμεναν στο μοναστήρι, με άκρα μυστικότητα, όσο χρειαζόταν για να συλλάβουν τους απογόνους των 88 αδελφών της κοινότητας. Μετά θα επέστρεφαν, μαζί με τον καρπό του εξώγαμου έρωτά τους, στο μοναστήρι της Παναγίας των Βράχων, όπου ανήκαν. Και θα το κάνανε χωρίς κανέναν ενδοιασμό. Όταν οι γερόντισσες τις μάζεψαν από τα χωριά και τις πόλεις της Ιωνίας, δεν είχαν στον ήλιο μοίρα. Οι περισσότερες θα κατέληγαν στην καλύτερη περίπτωση δούλες κάποιων ευγενών. Στην χειρότερη, πόρνες. Οι γερόντισσες τους είχαν ξεκαθαρίσει εξ αρχής πως δεν θα γίνονταν καλόγριες. Τουλάχιστον όχι σαν τις άλλες. «Θα γεννήσετε τους γιους 88 Βασιλιάδων» είχε πει μια μέρα η Ηγουμένη. Ήταν όλες τους πανέμορφες, ζωντανές και ποθητές. Από 25 έως 33 ετών. Με μάτια σπινθηροβόλα, που σε τίποτα δεν θύμιζαν εκείνο το χαμένο στο πουθενά βλέμμα της καλογριάς. Αλλά και οι σύντροφοί τους, παρά τα χρόνια, είχαν όλοι τους μια ακαταμάχητη γοητεία. Απαλλαγμένοι από το άγχος της επιβίωσης των λαϊκών και τις πνευματικές δοκιμασίες των κληρικών, ζώντας μια ζωή μέτρου και αρμονίας με την φύση, δε μοιάζανε καθόλου για πενηντάρηδες, αλλά πολύ νεώτεροι. Βέβαια, δεν φαντάζονταν ακόμα πως η μοίρα τους ήταν παρόμοια με εκείνη των κηφήνων, που βρίσκανε νεκρούς έξω από τις κυψέλες της μονής, στο κλείσιμο κάθε αναπαραγωγικού κύκλου των μελισσών. Όταν ο Ηγούμενος τους συγκέντρωσε την άλλη μέρα στην Τράπεζα, αφού είχε διώξει όλους τους επισκέπτες με πρόφαση κάποια επιδημία, η οποία ενέσκηψε ξαφνικά, περίμεναν μια νέα ανακοίνωση σχετικά με την βιβλιοθήκη. Ωστόσο, κανείς δεν δυσανασχέτησε σαν έμαθαν πως οι ισάριθμές τους αδελφές ήταν στην πραγματικότητα οι νύφες τους. Οι περισσότεροι ίσως και να το περίμεναν, πως κάποτε θα συνέβαινε κι αυτό.
Εικοσιοκτώ ημέρες έμειναν στο μοναστήρι οι καλόγριες. Έφυγαν έτσι ξαφνικά και απαρατήρητες, όπως είχαν έρθει. Το μοναστήρι ξανάνοιξε τις πύλες του στον κόσμο, κι απέκτησε πάλι τους κανονικούς του ρυθμούς. Η αντιγραφή και ανασύνταξη των βιβλίων προχωρούσε. Ενώ οι 88 εικόνες του Παντοκράτορα βρίσκονταν κρυμμένες μέσα στην Αγία Τράπεζα του ναού. Στο Ηγουμενείο, το πορτραίτο του δωρητή της βιβλιοθήκης έφερε τώρα και την υπογραφή του Μεγάλου Λογοθέτη του Ιερού Παλατιού: «Μελάγχθων, ελέω θεού Μέγας λογοθέτης των Ρωμαίων, Χαριδήμω, τω πανιερωτάτω και τοις συν αυτώ Μοναχοίς. ΓΝΨ΄έτος Κυρίου, Απριλίου Δ΄». Σε όσους ρωτούσαν, απαντούσε ο Ηγούμενος πως ο Ευεργέτης τους, λίγο πριν πεθάνει, είχε διατελέσει Μέγας λογοθέτης και έστειλε αυτό το πορτραίτο, για να αντικαταστήσει το παλιό.
Ο Μελάγχθων, αφού οδήγησε τις κοπέλες με πολεμικά καράβια πίσω στο μοναστήρι τους, έσπευσε να παραστεί στην σύνοδο της Ιέρειας και να φροντίσει να αντικατασταθεί ο κεκοιμημένος εικονολάτρης Πατριάρχης, από έναν καλόγερο του χεριού του. Εκεί πληροφορήθηκε τον θάνατο του Μανσούρ στην Μονή του Αγίου Σάββα, έξω Από την Ιερουσαλήμ. Εκείνου που αργότερα θα έμενε στην ιστορία με το όνομα Ιωάννης ο Δαμασκηνός. Το μόνο που δεν μπορούσε να χωνέψει, ήταν ο γάμος του νέου αυτοκράτορα, του Κωνσταντίνου του πέμπτου (που οι αιρετικοί τον ονόμαζαν Κοπρώνυμο) με την Πριγκίπισσα των Χαζάρων Ειρήνη. Συμπεθεριό με τους Εχθρούς του Ελληνισμού; Όσο κι αν η διπλωματία το επέβαλε, δημιουργούσε πολλά προβλήματα στο δικό του σχέδιο. Βέβαια θα φρόντιζε να επανορθώσει αργότερα με έναν ακόμα γάμο. Μια άλλη Ειρήνη θα παντρεύονταν τον καρπό αυτού του συνοικεσίου και θα γιάτρευε όλες τις πληγές που άνοιξε ο Μελάγχθων με τα διατάγματά του. Μια κοπέλα, που αυτός φρόντισε με μεγάλη μαεστρία να διαθέτει (ψευδεπίγραφους) τίτλους και τιμές. Που ο ίδιος σύστησε στο Παλάτι. Μια γνήσια Ελληνίδα πριγκίπισσα. Κόρη ενός αληθινού Σπαρτιάτη Βασιλιά και μιας αληθινής Ελληνίδας μάνας. Το μοναδικό κορίτσι που γέννησαν εκείνα τα 88 σμιξίματα στα κελιά της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος. Ήταν η Αυτοκράτειρα Ειρήνη η Αθηναία.
Β
Η νουβέλα «Ο θρύλος του θανάτου των Μοναχών» γράφτηκε από τον ΕΝΙΑΥΤΟΝ και δημοσιεύθηκε στο blog: 28 days in February 2006 (https://february2006.blogspot.com). Στην Ματιά δημοσιεύεται με την άδεια του συγγραφέα της, τον οποίο και ευχαριστούμε θερμά.