Β
Οι τελευταίες ώρες του Χίτλερ. - Η πτώση του Τρίτου Ράιχ.
Η 20η Απριλίου ήταν μια ωραία, ανοιξιάτικη ημέρα στο Στράουσμπεργκ. Ο ήλιος έλαμπε, τα πουλιά κελαηδούσαν, τα δέντρα άνθιζαν. Στα κλαδιά τους όμως κρέμονταν όχι μόνο άνθη, αλλά και Γερμανοί στρατιώτες, που είχαν κρεμαστεί, προς παραδειγματισμό, από τους τελευταίους του Χίτλερ, επειδή αρνούνταν να προβάλουν άσκοπη αντίσταση στην προέλαση των σοβιετικών. Το «μονοπάτι με τις κερασιές», το σήμα κατατεθέν της ειδυλλιακής αυτής κοινότητας-περιφέρειας του Βερολίνου, είχε γεμίσει με σώματα απαγχονισμένων. Αλλού, στην ύπαιθρο, οι αγχόνες ήταν μηλιές, στη γερμανική πρωτεύουσα οι στύλοι στη λεωφόρο Φρανκφούρτερ Αλλέ, είχαν μετατραπεί σε αγχόνες. Στον λαιμό ενός απαγχονισμένου είχαν κρεμάσει την επιγραφή: «Εγώ, ο υπαξιωματικός Χάινριχ Λέμαν, ήμουν πολύ δειλός για να υπερασπιστώ ανήλικα παιδιά. Γι’ αυτό κρέμομαι εδώ».
Ο αριθμός των θανατικών ποινών από ναζιστικά στρατοδικεία την περίοδο του πολέμου ήταν περίπου 50.000. Από αυτές 30.000-35.000 επιβλήθηκαν εις βάρος ανδρών του τακτικού στρατού. Και οι περισσότεροι από αυτούς πάλι εκτελέστηκαν λίγες εβδομάδες πριν από τη συντριβή του ναζιστικού καθεστώτος, την 8η Μαΐου 1945. Ήταν η εποχή της αποχώρησης της Βέρμαχτ και του τακτικού στρατεύματος από τις κατεχόμενες χώρες και τα Ες Ες, η ειδική στρατιωτική υπηρεσία, ανάλωνε όλη την ενέργειά της στην καταδίωξη λιποτακτών.
Η οπισθοχώρηση της Βέρμαχτ συνοδευόταν από την επίθεση των Συμμάχων. Τα αεροπλάνα των συμμάχων χωρών ισοπέδωναν τις γερμανικές πόλεις. Ένας άγγλος πιλότος που πήρε μέρος στο βομβαρδισμό του Αμβούργου έλεγε αργότερα: «Όλα είχαν πιάσει φωτιά. Έτσι ακριβώς θα πρέπει να είναι η κόλαση». Ταυτόχρονα οι άνδρες του σοβιετικού Κόκκινου Στρατού προωθούνταν προς το Βερολίνο λεηλατώντας και βιάζοντας. Μία στις πέντε γυναίκες στη λεγόμενη «σοβιετική ζώνη» έπεσε θύμα βιασμού. Στους πέντε μήνες, από τον Ιανουάριο ως τον Μάιο του 1945, σκοτώθηκαν περισσότεροι Γερμανοί από ότι στα πέντε χρόνια του πολέμου προηγουμένως - ανάμεσά τους και 100.000 αυτόχειρες που φοβήθηκαν την εκδίκηση των νικητών. Ο πόλεμος που ξεκίνησε το 1939, πρώτον κατά της Πολωνίας και ύστερα κατά ολοκλήρου του κόσμου, επέστρεψε έτσι στη Γερμανία.
Σκηνές αλλοφροσύνης διαδραματίστηκαν στο Βερολίνο. Αλλά στο καταφύγιο της καγκελαρίας, όπου είχε καταφύγει η Χιτλερική ηγεσία, αυτό δεν γινόταν αντιληπτό. «Το μπούνκερ είχε τη δική του κόλαση», γράφει στο σενάριο της πολύκροτης ταινίας «Η πτώση» ο ιστορικός Γιόακιμ Φέστ, καθώς εκατοντάδες τραυματίες, που ούρλιαζαν, ικέτευαν ή ψυχορραγούσαν, περίμεναν το λυτρωτικό θάνατο. «Εικόνες, που θύμιζαν Ιερώνυμο Μπος», συνεχίζει ο Γιόακιμ Φεστ. Αλλά ο Φύρερ είχε χάσει κάθε επαφή με την πραγματικότητα, κατά την άποψη του ίδιου ιστορικού. Και οι επιτελείς του, που ήξεραν καλύτερα την κατάσταση, δίσταζαν να του μιλήσουν ωμά. Εξάλλου οι πληροφορίες που διείσδυαν εκεί από εξωτερικές πηγές ήταν αρκετά συγκεχυμένες. Όχι μόνο επειδή οι εξωτερικοί τοίχοι του μπούνκερ -πάχους 3,80 μέτρων ο καθένας- ήταν αδιαπέραστοι. Αλλά και επειδή οι αποδεκατισμένες πλέον μάχιμες μονάδες έστελναν, τηλεφωνικά, αλλοπρόσαλλα μηνύματα. Επιπλέον, ανιχνευτές της καγκελλαρία, που επιστρατεύονταν για να κάνουν επιτόπια αναγνώριση, δεν υπήρχαν. «Στην απελπισία μας αρχίσαμε να καλούμε τηλεφωνικά νούμερα γνωστών και αγνώστων σε διάφορα σημεία της πόλης» διηγούνταν ένας των υπασπιστών του Χίτλερ, ονόματι Γκέρχαρτ Μπολτ. Δείγμα συνδιάλεξης: «Ερώτημα: «Πείτε μας, είδατε καθόλου Ρώσους στη γειτονιά σας;». Απάντηση: «Ναι, φτάσανε πριν από μισή ώρα».
Οι δύο διαθήκες.
Ήδη στα μέσα Απριλίου το Βερολίνο ήταν από παντού περικυκλωμένο, ένας βρετανός αξιωματούχος μιλά για «γερμανικό σάντουιτς»: από τη μια, δυτικά, στέκονταν τα στρατεύματα των Αμερικανών και Βρετανών. Από την άλλη, ανατολικά, ο σοβιετικός Κόκκινος Στρατός. Και στη μέση, η πόλη. «Το Βερολίνο είναι τώρα ιδανικό μέρος για πόλεμο» αστειευόταν κάποιος επιτελάρχης λέγοντας: «είναι εσωτερική υπόθεση της πόλης του Βερολίνου, πια, να πας με το μετρό από το Δυτικό στο Ανατολικό μέτωπο».
Βερολίνο, 28 Απριλίου. Ο δικτάτορας, που έχει χάσει κάθε ελπίδα για επιβίωση, υπαγορεύει στη γραμματέα του, την Τράουτλ Γιούνγκε, δύο διαθήκες, μία πολιτική και μία ιδιωτική. Ας υποθέσουμε, με ποιες σκέψεις, ίσως αργότερα, άρχισε το γράψιμο. «Τώρα έρχεται επιτέλους εκείνο που είναι η εξήγηση για όλα όσα είχαν συμβεί τόσα χρόνια, μια ομολογία, ίσως ομολογία ενοχοποιητική γι΄αυτό το τελευταίο ντοκουμέντο του χιλιετούς Γ΄ Ράιχ. Θα έπρεπε να βρίσκεται η αλήθεια σ’ έναν άνθρωπο που δεν είχε πλέον να χάσει τίποτε. Αλλά οι προσδοκίες μου διαψεύστηκαν, καθώς τον άκουσα να διατυπώνει μηχανικά εξηγήσεις, κατηγορίες και αιτήματα που τα ξέραμε και εγώ και όλος ο κόσμος».
Διαθήκες που κληροδοτούσαν θάνατο. Παράδειγμα, η ιδιωτική, στην οποία κάνει λόγο για το γάμο του με ένα πιστό «κορίτσι», την Εύα Μπράουν. «Στα χρόνια του αγώνα πίστευα ότι μπορούσα να ιδρύσω οικογένεια. Τώρα, όμως, στο τέλος της επίγειας ύπαρξής μου, αποφάσισα να ενώσω τη ζωή μου μ’ εκείνο το κορίτσι, που ήρθε εθελοντικά σε μια πολιορκημένη πόλη για να μοιραστεί τη μοίρα μου με τη θέλησή της. Πηγαίνει εθελοντικά μαζί μου στον θάνατο».
Η ώρα της αυτοκτονίας.
Αλλά και η πολιτική διαθήκη δεν πάει πίσω από νεκροφιλία. Ο Χίτλερ ρίχνει εκεί την ευθύνη για τον πόλεμο στους άλλους, («εγώ ήθελα την ειρήνη», λέει), στους μπολσεβίκους, στους εβραίους, στις «εβραιοποιημένες» δυτικές δημοκρατίες. Στο κείμενο αποτυπώνεται το πνεύμα της εκδικητικής και καταστροφικής μανίας του Νέρωνα, όπως και στο έγγραφο που είχε εκδώσει λίγο νωρίτερα, ζητώντας από τα οπισθοχωρούντα γερμανικά στρατεύματα ν’ αφήνουν πίσω τους «καμένη γη» - ακόμη και αν αυτό θα ήταν εις βάρος του γερμανικού λαού. Στον υπουργό Πολεμικής Οικονομίας Αλμπερτ Σπέερ είχε επεξηγήσει: «Αν χαθεί ο πόλεμος πρέπει να καταστραφεί και ο λαός. Δεν είναι ανάγκη λοιπόν να προστατεύσουμε τις ζωτικές βάσεις της ύπαρξής μας. Οι ίδιοι πρέπει να τις καταστρέψουμε. Και αυτό επειδή ο γερμανικός λαός αποδείχθηκε αδύναμος. Ισχυρότερος λαός αναδείχθηκε ο ανατολικός, (οι Ρώσοι) και σ’ αυτόν ανήκει το μέλλον. Εκείνοι που επέζησαν από αυτόν τον αγώνα είναι κατώτερης αξίας, επειδή οι καλοί έπεσαν στα πεδία των μαχών».
Το απόγευμα της 30ης Απριλίου 1945, στο ίδιο μπούνκερ, ο Χίτλερ αυτοκτονεί μαζί με την αγαπημένη του Εύα Μπράουν. Έτσι τελειώνει άδοξα η καριέρα του ως «Φύρερ» (Οδηγός) στο λεγόμενο «Ράιχ των απάνθρωπων δαιμόνων»: των βασανιστών, δολοφόνων, μαχαιροβγαλτών, ρατσιστών, μιλιταριστών, επίορκων, διεφθαρμένων, φαφλατάδων -του «κοινωνικού βούρκου» δηλαδή, που, κατά τον ιστορικό Έρνστ Νίκις, είχε επιστρατεύσει η γερμανική αστική τάξη για να κατακτήσει την εξουσία- μια καριέρα που, αρχίζοντας με την άνοδό του στην εξουσία στις 30 Ιανουαρίου 1930, τελειώνει το 1945.
Με τον θάνατο του Χίτλερ δεν συνθηκολόγησε αμέσως το Γ΄ Ράιχ. Χρειάστηκαν μερικές ακόμη μέρες, κι αυτές γεμάτες άσκοπες αψιμαχίες και θύματα. Ο πρώτος διάδοχός του, ο Γιόζεφ Γκέμπελς αρνήθηκε κατηγορηματικά να υπογράψει την παράδοση. Ο Γκέμπελς αυτοκτόνησε δύο ημέρες αργότερα. Η γυναίκα του Μάγδα, που τον συνόδευσε στον θάνατο, είχε φροντίσει λίγο νωρίτερα να δηλητηριάσει τα 6 παιδιά τους. Το έργο της υπογραφής ανέλαβε ο δεύτερος διάδοχος, ο αρχιναύαρχος Κάρλ Ντένιτζ, το στρατιωτικό έργο του οποίου ήταν μηδαμινό.
Το υπόλοιπο ήταν συντριβή και ταπείνωση, όχι τόσο για τον Ντένιτζ όσο για τον αρχηγό της Βέρμαχτ στρατάρχη Βίλχελμ Κάιτελ, στον οποίο ανατέθηκε η υπογραφή της συνθηκολόγησης σε μια βίλα στο προάστιο Κάρλσχορστ της γερμανικής πρωτεύουσας, όπου είχε στήσει το στρατηγείο του ο σοβιετικός στρατάρχης και «εκπορθητής του Βερολίνου» Γκεόργκι Σούκοβ. Ο τελευταίος, με εκπρόσωπο έναν συνεργάτη του, άφησε κατ’ αρχάς τον Κάιτελ να περιμένει με τις ώρες σε έναν προθάλαμο πριν από τα μεσάνυχτα της 8ης Μαΐου, αργότερα τον φώναξε στην αίθουσα συνεδριάσεων, όπου το επιτελείο του καθώς και δεκάδες δυτικοί διπλωμάτες παρατηρούσαν την κοσμοϊστορική αυτή σκηνή: Ο Κάιτελ χαιρέτησε στρατιωτικά με τον χιτλερικό χαιρετισμό, σηκώνοντας το στραταρχικό του σκήπτρο. Ύστερα έβγαλε απ’ την τσέπη το δεξί του χέρι, έβαλε ένα μονόκλ και υπέγραψε. «Η γερμανική αντιπροσωπεία μπήκε στη θέση της» είπε αμέσως μετά ο Σούκοβ. Η όλη σκηνή δεν κράτησε περισσότερο από τέταρτο της ώρας.
Την άλλη ημέρα, η άνοιξη οργίαζε στο Βερολίνο. Ειρήνη παντού. Τα υπολείμματα των χιτλερικών στρατευμάτων όμως, από κεκτημένη ταχύτητα, δεν σταμάτησαν να κρεμάνε «λιποτάκτες».
Δύο θέματα κυριαρχούν στο καταφύγιο της τελευταίες μέρες του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου: Πόσο κοντά είναι ο ερυθρός στρατός και ποιος είναι ο πιο σίγουρος τρόπος αυτοκτονίας. Επανειλημμένα ο Χίτλερ (56) μοιράζει δηλητήριο σε αυτούς που παρέμειναν μαζί του στο καταφύγιο και δεν τον παράτησαν. Στις 29 Απριλίου παντρεύεται την μακρόχρονη σύντροφο του Εύα Μπράουν (33). Την επόμενη μέρα, κατά τις 3.30, αυτοκτονούν χρησιμοποιώντας το δηλητήριο. Συγχρόνως ο Χίτλερ βάζει και πιστόλι στον κρόταφο του και πυροβολεί. Ο Μάρτιν Μπόρμαν, μαζί με τον υπηρέτη του Χίτλερ Χάιντς Λίγκε, τον SS Ότο Γκίνσε και μερικούς σωματοφύλακες, καίει τα πτώματα, τα οποία θάβονται αργότερα έξω από το καταφύγιο σε κρατήρα από βόμβα. Από εκεί θα τα πάρουν λίγο αργότερα οι Σοβιετικοί, οι οποίοι θα τα κρατήσουν σε μυστικό μέρος στην Ανατολική Γερμανία, κοντά στο Μάγκντεμπουργκ, μέχρι την δεκαετία του εβδομήντα. Τότε, με διαταγή του αρχηγού του KGB Γιούρι Αντρόποφ, καταστρέφονται τελείως και χάνονται στον ποταμό Έλβα.
Η μάχη του Βερολίνου. - Το τέλος του Τρίτου Ράϊχ.
Τον Απρίλιο του 1945 η ναζιστική Γερμανία καταρρέει. Το τέλος της αυτοκρατορίας των 1000 ετών που ονειρευόταν ο Αδόλφος Χίτλερ πλησιάζει γοργά. Τελευταία εστία αντίστασης το Βερολίνο. Εκεί θα δοθεί η ομώνυμη μάχη που θα σημάνει οριστικά την πτώση του Τρίτου Ράιχ. Καθώς οι άνδρες του Κόκκινου Στρατού απέχουν μόλις λίγα χιλιόμετρα από τη γερμανική πρωτεύουσα, οι φήμες για ρωσικές βιαιότητες στις ανατολικές επαρχίες φουντώνουν. Ο πληθυσμός κρύβεται κάτω από τα χαλάσματα, ενώ τα μεγάφωνα φωνάζουν: Sie Kommen, Έρχονται! Εγκαταλείψτε την πόλη, εγκαταλείψτε την πόλη όσο πιο γρήγορα μπορείτε! Είναι όμως πολύ αργά. Οι Ρώσοι βρίσκονται κιόλας επί θύραις, κοντά στο Μεκλεμβούργο. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της σοβιετικής στρατηγικής ήταν η τεράστια παράταξη πυροβολικού (41.600 πυροβόλα), η μεγαλύτερη που εμφανίστηκε στους δύο παγκοσμίους πολέμους. Την πρώτη ημέρα της επίθεσης ρίχτηκαν 1.236.000 οβίδες, δηλαδή τριάντα οβίδες από κάθε πυροβόλο. Σε κάθε ενάμισυ χιλιόμετρο της γραμμής του μετώπου ήταν συγκεντρωμένες 975 μονάδες σοβιετικού πυροβολικού υποστηρίζοντας την προέλαση του πεζικού και των αρμάτων, μ’ ένα πρωτοφανές φράγμα πυρός. Στις 5 το πρωί ώρα Μόσχας, τα σοβιετικά πυροβόλα άρχισαν να σφυροκοπούν με λύσσα τις γερμανικές θέσεις. Είκοσι λεπτά αργότερα, υψώθηκε κατακόρυφα η δέσμη φωτός ενός προβολέα. Ήταν το σύνθημα για να ενεργοποιηθούν 143 προβολείς. Σημειώθηκαν μεγάλες απώλειες στους Ρώσους εκείνο το μεσημέρι. Το γεγονός είναι πάντως ότι τους άφησαν να ολοκληρώσουν τις προσπάθειές τους. Έτσι, οι Ρώσοι άνοιξαν σιγά-σιγά το δρόμο τους μέσα από την κοιλάδα, παρόλα τους τα σφάλματα τακτικής. Βγήκαν σ’ ένα σημείο όπου τα τάνκς του Ζούκοφ έλαμπαν δια της απουσίας τους βόρεια του Βερολίνου. Εκεί η 47η και η 57η μεραρχία πεζικού, κατέλαβαν αρκετά στρατηγικά υψώματα, αφού πρώτα απέκοψαν τη σιδηροδρομική γραμμή Ζέελοβ-Βίτσεν. Τα υψώματα Ζέελοβ κατελήφθησαν το ίδιο βράδυ ολοκληρώνοντας την επίθεση σ’ αυτόν τον τομέα.
Οι άλλοι διοικητές του Κόκκινου Στρατού είχαν πολύ μικρότερες επιτυχίες. Η 89η στρατιά δεν προχώρησε ούτε βήμα και ο στρατηγός Μπερζάριν, επικεφαλής της 5ης στρατιάς κρούσης, μόλις κατόρθωσε να φτάσει στον παλαιό Όντερ. Με τον ερχομό της νύχτας όλες οι μάχες σταμάτησαν.
Οποιοσδήποτε ήθελε να δραπετεύσει από τη γερμανική πρωτεύουσα, δοκίμαζε την τύχη του από εκεί. Μια από τις πρώτες σκέψεις της Ανώτατης Σοβιετικής Διοίκησης, όταν ο Κόκκινος Στρατός είχε περικυκλώσει ολοκληρωτικά το Βερολίνο, ήταν να καταλάβει την Καγκελαρία εξ εφόδου. Όπως θα δούμε παρακάτω, η Καγκελαρία κατελήφθη χωρίς να ριχτεί ούτε ένας πυροβολισμός. Εκείνο που έπρεπε να καταληφθεί εξ εφόδου ήταν το Ράιχσταγκ και για το σκοπό αυτό χρειάστηκαν τρία τάγματα τυφεκιοφόρων. Το μεσημέρι της 28ης Απριλίου, ο διοικητής του συντάγματος τυφεκιοφόρων, συνταγματάρχης Ζιντσένκο, παρέλαβε την κόκκινη σημαία, που θα υψωνόταν στο θόλο του κτιρίου του Ράιχσταγκ. Κρατώντας τη σημαία από το κοντάρι, ο Ζιντσένκο μίλησε προς όλους τους διοικητές των ταγμάτων, δίνοντάς τους τις τελευταίες λεπτομέρειες για την επίθεση εναντίον του Ράιχσταγκ. Αυτή άρχισε με συγκεντρωτικά πυρά πυροβολικού, το πρωί της 29ης Απριλίου. Μετά προχώρησαν οι μονάδες κρούσης.
Λίγο πριν το χάραμα της 30ης Απριλίου το κτίριο, που άλλοτε αποτελούσε το άντρο του διαβόητου Χίμλερ, βρισκόταν στα χέρια των Ρώσων. Ο λοχαγός Νοστρόγιεφ εγκαταστάθηκε σε ένα από τα χαμηλότερα δωμάτια, που έβλεπε προς την Κένιγκσπλατς. Η πλατεία ήταν γεμάτη από χαρακώματα. Σε λίγα λεπτά ο Νοστρόγιεφ φώναξε το λοχία Ζιάνοφ.
- Σύντροφε λοχία σε ορίζω επικεφαλής της επίθεσης στο Ράιχσταγκ. Ο λόχος σου θα προηγηθεί. Αντιλαμβάνεσαι την τεράστια σημασία της αποστολής σου.
- Θα εκτελεστεί σύντροφε λοχαγέ, απάντησε ήρεμα ο Ζιάνοφ.
- Μην βιάζεσαι. Άσε με να σε κατατοπίσω πρώτα. Υπάρχει μια φρουρά εκεί. Πολλοί απ’ αυτούς είναι οπλισμένοι. Μπορείς να τους δεις που πυροβολούν αυτήν τη στιγμή. Το Ράιχσταγκ έχει ισχυρή υπεράσπιση, μην διακινδυνεύσεις λοιπόν ζωές χωρίς λόγο. Εκείνη τη στιγμή παρουσιάστηκαν οι λοχίες Γιεγκόροφ και Κανταρίγια, απεσταλμένοι του συνταγματάρχη Ζιντσένκο. Κρατούσαν την κόκκινη σημαία. Ο Νοστρόγιεφ τους κοίταξε με ικανοποίηση. Θα προχωρήσετε με το λόχο του Ζιάνοφ. Θα σας καλύπτουν όταν θα προχωρείτε με τη σημαία. Λίγο αργότερα, το τάγμα κατέλαβε τα χαρακώματα και προχώρησε προς τα σκαλοπάτια του Ράιχσταγκ. Οι άνδρες του Ζιάνοφ προχώρησαν πολεμώντας μέσα στο κτίριο, δίνοντας μάχες για κάθε δωμάτιο. Στις 12:25 οι λοχίες Γιεγκόροφ και Κανταρίγια κρέμασαν τη σημαία τους από το δεύτερο όροφο και ανέφεραν στον Νοστρόγιεφ. Αυτός διέταξε μερικούς στρατιώτες να συνοδεύσουν τους δύο λοχίες στην αναρρίχησή τους. Αν και στα επάνω πατώματα του κτιρίου η αντίσταση ήταν μηδαμινή, χρειάστηκε μισή μέρα για να μπορέσουν οι δύο λοχίες με τη σημαία να φτάσουν στο θόλο του κτιρίου. Λίγο πριν τις έντεκα το βράδυ της 30ης Απριλίου, η κόκκινη σημαία, το λάβαρο της νίκης, κυμάτιζε πάνω στο Ράιχσταγκ.
Λαμβάνοντας υπόψη την ώρα που υψώθηκε η σημαία, μπορούμε εύκολα να διαπιστώσουμε πως η γνωστή φωτογραφία, που δείχνει τους δύο άνδρες να υψώνουν την κόκκινη σημαία στην οροφή του Ράιχσταγκ, δεν μπορεί να έχει παρθεί κατά την ιστορική εκείνη στιγμή. Καταρχήν, ήταν σκοτάδι λίγα λεπτά πριν τις έντεκα, ενώ η φωτογραφία έχει ληφθεί με το φως της ημέρας. Επιπλέον οι στρατιώτες στο δρόμο φαίνονται να κινούνται τελείως άφοβα, χωρίς καμιά ιδιαίτερη προφύλαξη, πράγμα που δεν θα έκαναν αν η μάχη συνεχιζόταν ακόμα γύρω τους, όπως πράγματι γινόταν τη στιγμή που υψώθηκε για πρώτη φορά η σημαία. Αν κοιτάξουμε πιο προσεκτικά θα δούμε ότι στον τρούλο του ερειπωμένου Ράιχσταγκ, δεν υπάρχει τίποτα στο οποίο θα μπορούσε να στερεωθεί ο ιστός μιας σημαίας. Ο ένας λοχίας κρατά απλώς τη σημαία ψηλά, σύμφωνα με τις υποδείξεις του φωτογράφου. Με τα στοιχεία που έχουμε σήμερα, η φημισμένη φωτογραφία πρέπει να έχει παρθεί μια ή δύο μέρες μετά την κατάληψη του Ράιχσταγκ.
Όταν υψώθηκε η σημαία, το κτίριο δεν είχε πέσει τελείως στα ρωσικά χέρια. Πολλοί Γερμανοί είχαν καταφύγει στα υπόγεια και μέχρι να παραδοθούν είχε ξημερώσει. Αλλά και τότε αρνιόντουσαν να παραδοθούν, μέχρι που ένας γερμανός αντισυνταγματάρχης ζήτησε να διαπραγματευτεί με τους Ρώσους. Ο Γερμανός με πολύ θράσος επέμενε να αποσυρθούν πρώτα οι Ρώσοι από το Ράιχσταγκ και τότε οι άνδρες του θα εγκατέλειπαν το υπόγειο!
Οι Ρώσοι απέρριψαν την πρόταση. Κατάλαβαν ότι οι Γερμανοί προσπαθούσαν να κερδίσουν χρόνο ελπίζοντας σε εξωτερική βοήθεια. Προφανώς δεν γνώριζαν τι είχε συμβεί έξω. Τελικά οι Ρώσοι επιτέθηκαν εναντίον του υπογείου με χειροβομβίδες και οι Γερμανοί βγήκαν έξω κακήν κακώς με τα χέρια στο σβέρκο.
Οι τελευταίες ημέρες και ο θάνατος του Χίτλερ.
Όταν ο Κόκκινος Στρατός εξαπέλυσε την επίθεσή του στον Όντερ στις 16 Απριλίου 1945, η Γερμανική Ανώτατη Διοίκηση δούλευε ακόμα αρκετά ομαλά. Ο Αδόλφος Χίτλερ δεν είχε ακόμα αποφασίσει αν θα παρέμεινε στην πρωτεύουσα ή θα κατέφευγε στο θρυλικό καταφύγιό του στις Άλπεις, προς το Νότο. Στο μεταξύ εξακολουθούσε να μένει και να εργάζεται στο υπόγειο στρατηγείο του, χάνοντας ολοένα και περισσότερο την επαφή του με τον έξω κόσμο.
Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πόσο περιορισμένο ήταν πραγματικά το στρατηγείο αυτό, κάτω από την παλιά Καγκελαρία του Γ΄ Ράιχ. Για λόγους ασφαλείας η οροφή έπρεπε να είναι όσο το δυνατόν χαμηλότερη. Το ιδιαίτερο δωμάτιο, στο οποίο αυτοκτόνησαν τελικά ο Χίτλερ και η σύζυγός του Εύα Μπράουν, δεν ήταν μεγαλύτερο από έξι τετραγωνικά μέτρα. Η τελευταία κυβέρνηση του Ράιχ ή αν μετρήσουμε και τη διακυβέρνηση του ναυάρχου Ντένιτς, η προτελευταία, ήταν αναγκασμένη να κινείται σε μικροσκοπικά δωμάτια, κάτω από τσιμεντένιες οροφές πάχους τριάμισι μέτρων, σκεπασμένες με άλλα δύο μέτρα χώμα. Οποιοσδήποτε φωτισμός ή η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, ιδιαίτερα για τους εξαεριστήρες, απαιτούσαν τη χρησιμοποίηση εφεδρικής γεννήτριας.
Όλοι οι έξοδοι και οι διάδρομοι ήταν ασφυκτικά γεμάτοι από άνδρες των Ες-Ες. Αυτοί δεν έμεναν στο υπόγειο στρατηγείο του Φύρερ, αλλά στα μεγάλα υπόγεια, που ήταν κάτω από τη νέα Καγκελαρία. Εκεί φιλοξενούνταν επίσης πολλοί άλλοι επιτελείς του Χίτλερ, όπως ο Μπριγκαντεφίρερ Μόνκε, διοικητής της Καγκελαρίας του Ράιχ, καθώς και μια τιμητική φρουρά των Ες-Ες, όπως και αστυνομική δύναμη.
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι έβλεπαν τον Χίτλερ σπάνια ή και καθόλου. Εκείνοι που ήταν κοντά του μέχρι το τέλος ήταν:
- Η μνηστή του Εύα Μπράουν, πρώην βοηθός φωτογράφου, που τον παντρεύτηκε στις 28 Απριλίου.
- Ο δρ. Γκέμπελς, ο διαβόητος υπουργός Προπαγάνδας μαζί με την οικογένειά του.
- Ο Μάρτιν Μπόρμαν, γενικός γραμματέας του κόμματος.
- Ο στρατηγός Κρεμπς, ο τελευταίος αρχηγός του επιτελείου της Βέρμαχτ και ο μόνος αξιόλογος αξιωματικός στην ακολουθία του Χίτλερ.
- Ο στρατηγός Μπούργκντορφ, πρώτος στρατιωτικός σύμβουλος του Χίτλερ και επικεφαλής του γραφείου προσωπικού του στρατού.
- Ο δρ. Νάουμαν, υφυπουργός Εξωτερικών στο υπουργείο Προπαγάνδας.
- Ο πρεσβευτής Χέβελ, από το υπουργείο Εξωτερικών.
- Ο Λίνγκε, υπηρέτης του Χίτλερ.
Αν αυτοί οι άνθρωποι μπορούσαν να ονομαστούν οι πρωταγωνιστές των τελευταίων στιγμών του Γ’ Ράιχ.
Απ’ την ταινία «Η Πτώση» θα καταλάβει κανείς πως ο Χίτλερ ήταν ένας ηγέτης φανατικός, με εξάρσεις υστερίας, οπαδός της «θεωρίας την επιβίωσης των Ειδών ισχυρού χαρακτήρα, τρυφερός και προστατευτικός για την Τράουντλ Γιούγκε και την Μάγδα Γκαίμπελς, στρατιωτικός ήρως μέσα στο οχυρό του, που έγραψε σελίδες δόξας κι όμως εξαπατημένος απ’ τους ευνοουμένους του, προστάτης του ευρωπαϊκού πολιτισμού κ.τ.λ.
Ποιες ήταν όμως οι πραγματικές πράξεις του που καταρήμαξαν την Ευρώπη; Μήπως οι Σύμμαχοι ήταν που κατερείπωσαν την Ευρώπη;
Η ταινία ως έργο τέχνης έχει τη δική της ενότητα, τους δικούς της κανόνες και τη δική της εμβέλεια. Ένα ακόμη σημείο που πρέπει να επισημανθεί είναι πως πρόκειται για ταινία και όχι για κύκλο ιστορικών ντοκυμαντέρ, ούτε φυσικά για την ετυμηγορία του Δικαστηρίου της Νυρεμβέργης!
Το δικό μου σχόλιο, αφορά στο ότι η εικόνα του Χίτλερ στην ταινία δεν εξωραΐζεται. Επίσης ο επίλογος της ταινίας όπου η ίδια η Γιούνκε αντιπαραβάλλει τη στάση της με εκείνη της Σοφί Σολ και των παιδιών του «Λευκού Ρόδου» που καρατομήθηκαν το 1943, είναι συγκλονιστικός.
Το πλήθος και το περιεχόμενο των σχολίων που έχει μαζέψει η ταινία, δικαιώνουν νομίζω και την εκτίμησή μου ότι η ταινία σε βάζει να σκεφτείς για περισσότερα πράγματα από το γεγονός αυτό καθ’ αυτό.
Χαίρομαι για την αναζήτηση πολλών νέων ανθρώπων-θεατών της ταινίας για ιστορικές και λοιπές πηγές της εποχής. Γνωρίζω τα γεγονότα για τις φρικαλεότητες του ναζιστικού καθεστώτος στην Ελλάδα και ειδικά στη Ρωσία όπου εκπονήθηκε σχέδιο εθνοκάθαρσης σε τεράστια κλίμακα. Ειδικά για την Ελλάδα, προτείνω σε κάθε ενδιαφερόμενο να διαβάσει το εξαιρετικό βιβλίο του Μαρκ Μαζάουερ «Στην Ελλάδα του Χίτλερ» (εκδόσεις Αλεξάνδρεια).
Μην ξεχνούμε το σοφό σχόλιο του Θουκυδίδη: «ο πόλεμος είναι ένας βίαιος δάσκαλος ο οποίος προσαρμόζει τα πνεύματα των περισσοτέρων στις τρέχουσες περιστάσεις». Έτσι καλό είναι να έχουμε υπόψιν μας τουλάχιστον τα εξής:
- Τη σφαγή των Πολωνών αξιωματικών στο Κατύν από τους Σοβιετικούς.
- Την ανάλγητη συμπεριφορά της Σοβιετικής Ηγεσίας στους πολίτες και στρατιώτες της που τους άφησε εκτεθειμένους στη μηχανή του κιμά των Γερμανών. Έχεις υπόψιν σου νομίζω τα εκατομμύρια των απωλειών στην Ουκρανία, και την τύχη των σοβιετικών αιχμαλώτων που κατάφερναν να δραπετεύσουν πίσω στις γραμμές τους
- Τη στρατηγική ισοπέδωσης πόλεων (όχι απαραίτητα στρατιωτικού ενδιαφέροντος), από τους Αγγλοαμερικανούς για σπάσιμο του ηθικού των Γερμανών, με αποκορύφωμα την καταστροφή της Δρέσδης. Μη βιαστείς να προβάλλεις εδώ κανένα αφελές αντεπιχείρημα ότι επρόκειτο για αντεκδίκηση, διότι είχε διατυπωθεί στα συγγράμματα στρατηγικής των Βρετανών ήδη από το μεσοπόλεμο.
- Το κύμα λεηλασίας, βιασμών και αφανισμού στην Ανατολική Πρωσία από τους Σοβιετικούς, ως αντεκδίκηση για τα φοβερά δεινά που υπέστησαν οι ίδιοι από τους Γερμανούς. Στο σημείο αυτό η ταινία είναι ιδιαίτερα διακριτική και δεν αφήνει ούτε υπαινιγμό για την ανάλογη τύχη ορισμένων κατοίκων του Βερολίνου (αν και είναι αλήθεια ότι εκεί τέτοιου είδους γεγονότα έλαβαν πολύ μικρότερη έκταση).
- Και τέλος το σημαντικότερο έγκλημα πολέμου των συμμάχων: τη θυσία εκατοντάδων χιλιάδων κατοίκων της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι για τους σκοπούς της επερχόμενης στρατηγικής αντιπαράθεσης Ανατολής-Δύσης μετά τον πόλεμο.
Μια που αναφέρεται το Ολοκαύτωμα, πρέπει επίσης να τονιστεί η δίωξη και η σφαγή των Εβραίων στο Μπάμπι-Γυάρ της Ουκρανίας: ας ακούσουμε, αν έχουμε την ευκαιρία, το σχετικό απόσπασμα της 13ης συμφωνίας του Σοστακόβιτς με στίχους από το ομώνυμο ποίημα του Γεφτουσένκο.
Συγγραφείς για τον Χίτλερ
Ο Σεμπάστιαν Χάφνερ γράφει έξι χρόνια πριν από τον θάνατο του Χίτλερ: Ο Χίτλερ είναι ο ιδανικός υποψήφιος αυτοκτονίας. Δεν νιώθει υποχρεωμένος απέναντι σε κανέναν εκτός από τον εαυτό του. Επομένως με την εξολόθρευση του εαυτού του ξεφορτώνεται κάθε ευθύνη και κάθε στενοχώρια. Είναι στην προνομιούχα θέση του άντρα, ο οποίος δεν αγαπά τίποτε εκτός από τον εαυτό του. Οι μοίρες των κρατών και των ανθρώπων, με τις οποίες παίζει, δεν τον ενδιαφέρουν καθόλου. (από το 1939 στο “Germany: Jekyll & Hyde. Deutschland von innen betrachtet”, Munchen 1998, σελ. 24).
Ο Τόμας Μαν γράφει: Όσο και να τεντώνεται, όσο και να διαδίδει φόβο, όσο και να προξένησε ελεεινότητα, ατίμωση, απελπισία, δάκρυα, αίμα και αυτοκτονία και κάθεται τώρα στο βουνό του και νιώθει «μέρος της ιστορίας» - τίποτε δε θα μείνει από τα λόγια και τα έργα του, επειδή είναι λάθος και τιποτένια και η φήμη του θα είναι η ντροπή. (από το 1938 στο “An die gesittete Welt”, “Essays, Bd. 5: Deutchland und die Deutschen 1938-1945”, σελ. 34).
Το ΤΙΜΕ Magazine τον κάνει «Άντρα του έτους 1938». Δεν τιμάται όμως εκεί. (βλ. και
https://www.time.com/time/personoftheyear/archive/covers/1938.html).
Ωστόσο, η Γερμανία παραμένει ισχυρή έξω από τη Γερμανία.
Τρία εκατομμύρια Γερμανοί στρατιώτες βρίσκονται ακόμα κάτω από τα όπλα από το Βόρειο Ακρωτήριο ως το Αιγαίο Πέλαγος. Και την ίδια στιγμή, το ίδιο το Ράιχ είναι χαμένο!
Οι πρόσφυγες επιδεινώνουν αυτή την τόσο παράδοξη κατάσταση. Είναι εκατομμύρια, κανείς δεν ξέρει πόσα - ίσως 5, ίσως 10 ή περισσότερα. Πολλούς τους έφθασε η ρωσική προέλαση ή τους κάλυψε η αγγλοαμερικανική προέλαση, η πυκνότητά τους όμως δεν παύει να αυξάνεται στο περιορισμένο τμήμα του γερμανικού εδάφους που διατηρεί ο γερμανικός στρατός. Οι απώλειες και τα βάσανά τους είναι φρικτά. Η επανάληψη της βρετανικής επιθέσεως συνοδεύεται από βομβαρδισμό όλων των οδών της Βορείου Γερμανίας, πράγμα που συνεπάγεται εκατόμβες αμάχων. Και μόνο αυτοί οι άμαχοι φθάνουν για να εξουδετερωθούν οι πολυβολούμενοι αυτοί δρόμοι. Οι ίδιοι οι επιτελικοί αξιωματικοί δεν κατορθώνουν πια ούτε να υπερνικήσουν το κύμα, όταν κατευθύνονται προς τα ανατολικά, ούτε να ξεφύγουν απ’ αυτό, όταν η αποστολή τους τούς καλεί προς τα δυτικά. Η συνέχιση του αγώνα μέσα σε τέτοιες συνθήκες δεν είναι παρά ένας σκληρός, ένας εγκληματικός παραλογισμός.
Μη μπορώντας πια να συνεχίσει την πορεία του προς το Βερολίνο, ο Βενκ εγκαθίσταται σε αμυντικές θέσεις στον ποταμό Χάβελ. Στις 2 Μαΐου τον συναντά η 9η στρατιά, που άνοιξε από τον Όντερ έναν δρόμο μαρτυρικό ανάμεσα στις εχθρικές μάζες. Η τελευταία στρατηγική ιδέα του Χίτλερ υπήρξε να συγκεντρώσει δύο στρατιές, για να συντρίψει τους Ρώσους στο Βερολίνο. Ο Χίτλερ όμως είναι νεκρός και η στρατιά Μπούσε περιορίζεται σε μία τριανταριά χιλιάδες σκελετούς, που έχοντας χάσει πια και τη δύναμη να φοβούνται τη σοβιετική αιχμαλωσία αφήνονται να πέφτουν από εξάντληση. Ο Βενκ οργανώνει ένα σιδηροδρομικό «πήγαινε-έλα», για να τους μεταφέρει προς δυσμάς, και αντιμετωπίζει πάλι το πρόβλημα που η εξέτασή του είχε διακοπεί τη νύχτα της 22ας Απριλίου με την άφιξη του Κάιτελ στο γενικό στρατηγείο του: Πώς να κατορθώσει να περάσει μέσα στις αμερικανικές γραμμές όσο γίνεται περισσότερους στρατιωτικούς και πολίτες.
Στα βόρεια του Βενκ μάχεται η ομάδα στρατιών που φέρει ακόμα το όνομα του Βάιχσελ: η 3η μεραρχία αρμάτων και η 21η στρατιά. Στην πραγματικότητα, όπως στη Γαλλία το 1940, οι επιβλητικές ονομασίες «στρατιά» ή «ομάδα στρατιών» έχουν χάσει το νόημά τους. Ο προσωρινός διοικητής της ομάδας, στρατηγός φον Τίπελκιρς, δεν κατορθώνει ούτε καν να υπερνικήσει την πλημμυρίδα των προσφύγων για να περάσει να δει που βρίσκονται οι μεγάλες μονάδες του. Παίρνει την απόφαση να συνθηκολογήσει, παρουσιάζεται ο ίδιος για τις διαπραγματεύσεις και κατορθώνει να συναντήσει τον διοικητή της 81ης αερομεταφερόμενης αμερικανικής στρατιάς Γκάιν. Όπως ο Σίμσον, έτσι και αυτός δέχεται τους στρατιώτες και αποκρούει τους αμάχους. Μακρές φάλαγγες Γερμανών στρατιωτών βαδίζουν προς μια αιχμαλωσία σχετικά ήπια. Οι γυναίκες και τα παιδιά μένουν μέσα στην απελπισία τους.
Ο ίδιος ο Νταίνιτς έχει αρχίσει συνομιλίες με τους νικητές. Τη νύχτα της 2ας Μαΐου, κατά τη διάρκεια της φυγής του προς το Φλένσμπουργκ, σταμάτησε στον διαμετακομιστικό σταθμό επί της διώρυγας του Κιέλου, για να αναθέσει στον αρχηγό του Πολεμικού Ναυτικού ναύαρχο φον Φρίντεμπουργκ την αποστολή να μεταβεί προς συνάντηση του Μοντγκόμερυ. Οφείλει να του προσφέρει την συνθηκολόγηση όλων των γερμανικών στρατιών που βρίσκονται στη Βόρεια Γερμανία και να του ζητήσει τη βοήθειά του για να ανακουφίσει τη δυστυχία των προσφύγων.
Με το ταξίδι του Φρίντεμπουργκ παίρνουν εκδίκηση όλοι οι πληρεξούσιοι της ήττας, που, από το 1938, αναγκάστηκαν να φέρουν στα πόδια του Χίτλερ την υποταγή των εθνών τους. Ο στρατηγός Κίντσελ, αρχηγός του επιτελείου του στρατάρχη Μπους, και ο αρχηγός του δικού του επιτελείου, αντιναύαρχος Βάγκνερ, τον συνοδεύουν, καθώς και κάποιος ταγματάρχης Φρίντελ. Οι δρόμοι είναι αποκλεισμένοι από τους πρόσφυγες, γεμάτοι συντρίμμια και συνεχώς βάφονται με αίμα από την συμμαχική αεροπορία. Στα ερείπια του Αμβούργου ο γκαουλάιτερ Κάουφμαν σταματά τους απεσταλμένους και λέει πως θα τους τουφεκίσει. Δεν κατορθώνουν έτσι να φθάσουν παρά μόνο κατά το τέλος του πρωινού στον χέρσο κάμπο του Λύνεμπουργκ, όπου βρίσκεται ο κινητός Σταθμός Διοικήσεως του Μοντγκόμερυ. Εκείνος κατεβαίνει από το αυτοκίνητό του. Οι Γερμανοί χαιρετούν κάτω από την αγγλική σημαία, που ανεμίζει χαρούμενα στο φύσημα της αύρας. Ο Μόντυ τους δείχνει με μια αδιάφορη κίνηση: «Ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι; Τι θέλουν;». Στιγμή σημαντική... Τη συνθηκολόγηση που ζητούν ο Μοντγκόμερυ την αρνείται. Οι στρατιές που του προσφέρουν μάχονται εναντίον των Ρώσων: ας παραδοθούν στους Ρώσους. Ο Φρίντεμπουργκ απαντά πως ούτε ένας στρατιώτης δεν θα υπακούσει στη διαταγή να καταθέσει τα όπλα σ’ αυτούς, όχι από φιλότιμο, αλλά αποκλειστικά και μόνο γιατί αιχμαλωσία στα χέρια των Ρώσων σημαίνει μεταχείριση βάρβαρη, χειρότερη κι από τον θάνατο. Αντί να απαντήσει ο Μοντγκόμερυ βάζει τον Φρίντεμπουργκ μέσα στο τροχόσπιτό του και του δείχνει τους χάρτες του. Γύρω από ένα κουρέλι Γερμανίας γιγάντιες δυνάμεις επιτίθενται. Ο Γερμανός ναύαρχος ξεσπά σε λυγμούς. Η ώρα του γεύματος φέρνει κάποια χαλάρωση. Ο Μοντγκόμερυ δίνει εντολή να σερβίρουν τους Γερμανούς σε μια ξεχωριστή σκηνή. Ο Φρίντεμπουργκ αλατίζει τις αγγλικές μερίδες που του προσφέρουν με τα δάκρυά του. Η συνομιλία συνεχίζεται μέσα στη μεγάλη σκηνή του αρχιστράτηγου, πάντα ανάμεσα στους αδυσώπητους χάρτες. Ο Μόντυ διατυπώνει μια αντιπρόταση. Υποβάλλει την ιδέα αμέσου συνθηκολογήσεως όλων των χερσαίων, αεροπορικών και ναυτικών γερμανικών δυνάμεων που βρίσκονται στο δυτικό και βόρειο πλευρό της ομάδας στρατιών του, δηλαδή στην Ολλανδία, στα νησιά της Φρίζης, στην Ελιγολάνδη, στο Σλέσβιγκ – Χόλσταϊν, στη Δανία. Μ’ αυτό τον όρο όλοι οι Γερμανοί στρατιώτες που θα παρουσιασθούν στα προχωρημένα βρετανικά φυλάκια, ατομικά ή κατά ομάδες, θα τύχουν μεταχειρίσεως αιχμαλώτων πολέμου. Όσο για τους πρόσφυγες, ο Μοντγκόμερυ επιβεβαιώνει πως δεν μπορεί να τους επιτρέψει επίσημα να διαβούν τις γραμμές του. Υπόσχεται όμως να εξετάσει τα μέσα που θα ελαφρύνουν τη δυστυχία τους. «Δεν είμαι, λέει, απάνθρωπος..». Το αποδεικνύει διατάσσοντας την αναστολή των αεροπορικών βομβαρδισμών, χωρίς να περιμένει την υπογραφή της συνθηκολόγησης.
Ο Φρίντεμπουργκ απαντά πως δεν έχει την αναγκαία εξουσιοδότηση για να επιβάλλει την συνθηκολόγηση των γερμανικών δυνάμεων της Ολλανδίας και της Δανίας. Συμφωνούν να πάει να την επιδιώξει στο Φλένσμπουργκ. Ο ναύαρχος Βάγκνερ και ο στρατηγός Κίντσελ θα μείνουν στο αγγλικό Γενικό Στρατηγείο. Ως τελευταίο χρονικό όριο για την υπογραφή ορίζεται η επομένη, 4 Μαΐου, στις 6 το απόγευμα.
Η συνάντηση Τσώρτσιλ-Νταίηβις είναι θυελλώδης. Ο Νταίηβις, εκατομμυριούχος βιομήχανος, υπήρξε ο πρώτος πρεσβευτής των Ηνωμένων Πολιτειών στη Μόσχα και ο φιλοσοβιετισμός του άντεξε σ’ αυτή την δοκιμασία, κατά κανόνα μοιραία. «Ενοχλήθηκα κατά τρόπο που είναι αδύνατο να τον εκφράσω, γράφει στον Τρούμαν, από το γεγονός ότι συνάντησα στον πρωθυπουργό μια τόσο βίαιη και τόσο πικρόχολη στάση έναντι των Σοβιέτ..., μια τέτοια έλλειψη εμπιστοσύνης στην καλή τους πίστη... Δεν μπόρεσα να αποφύγω να πω στον Τσώρτσιλ πως εκπλήσσομαι: πώς δεν διακηρύσσει στον κόσμο πως αυτός και ο βρετανικός λαός είχαν κάνει λάθος πολεμώντας εναντίον του Χίτλερ, αφού εξέφραζε την ίδια κοσμοθεωρία που ο Χίτλερ και ο Γκάιμπελς είχαν σταθερά υποστηρίξει». Ο Νταίηβις προσθέτει πως ο Τσώρτσιλ είναι Άγγλος «first, last and all the time» (και πριν και τώρα και πάντοτε), που ενδιαφέρεται πολύ περισσότερο για την διατήρηση του βρετανικού ιμπεριαλισμού, παρά για την αποκατάσταση της ειρήνης. Ακριβώς για να χρησιμοποιήσει τα αμερικανικά στρατεύματα για σκοπούς αγγλικούς, επιχειρεί να τα κρατήσει στην Ευρώπη, αντίθετα με τις προθέσεις του Αϊζενχάουερ και την επιθυμία του αμερικανικού λαού.
Το ίδιο έτος οι εναέριες συμμαχικές δυνάμεις κερδίζουν την κυριαρχία στον εναέριο χώρο της Γερμανίας και αρχίζουν οι βομβαρδισμοί πολλών γερμανικών πόλεων. Στις 6 Ιουνίου του 1944 οι δυτικοί σύμμαχοι ανοίγουν και δεύτερο μέτωπο με την απόβαση τους στην Νορμανδία. Ήδη το 1943 ο Χίτλερ λέει ότι δεν υπάρχει πλέον περίπτωση στρατιωτικής νίκης. Οι σύμμαχοι έχουν ήδη συμφωνήσει ότι δεν θα δεχθούν τίποτε λιγότερο από την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας. Έτσι ο πόλεμος συνεχίζεται για δύο ολόκληρα χρόνια ακόμη, αγνοώντας όλες τις στρατιωτικές ήττες, τις φοβερές απώλειες άμαχου πληθυσμού και τους καταστροφικούς βομβαρδισμούς γερμανικών πόλεων. Ο Χίτλερ απαγορεύει στις στρατιωτικές δυνάμεις την συνθηκολόγηση ή την οπισθοχώρηση, πράγμα που οδηγεί σε μεγάλες απώλειες την Βέρμαχτ.
Έτσι περνούν δύο χρόνια στα οποία οι Γερμανοί χάνουν μάχες και δυνάμεις, μέχρι που την άνοιξη του 1945 οι δυτικοί σύμμαχοι φτάνουν στον ποταμό Έλβα, ενώ ο ερυθρός στρατός βρίσκεται στο κέντρο του Βερολίνου. Η συμπεριφορά του Σοβιετικού στρατού στις καταληφθείσες Γερμανικές περιοχές που επίσημα διατάζει βιασμούς και σφαγές αμάχων σαν αντεκδίκηση για τις ανάλογες πράξεις των Γερμανών στην Ρωσία συσπειρώνει τους Γερμανούς στο πλευρό του Χίτλερ στην τελευταία μάχη για το Βερολίνο. Ο Χίτλερ συνειδητοποιεί ότι πλησιάζει η στιγμή που θα πρέπει να αναλαμβάνει την ευθύνη για τα όσα έγιναν. Τον Απρίλιο του 1945 αυτοκτονεί.
Για να πραγματοποιήσει τις ιδέες του, ο Αδόλφος Χίτλερ προκάλεσε έναν παγκόσμιο πόλεμο, ο οποίος στοίχισε περίπου 55 εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές, από τις οποίες τα 20 εκατομμύρια ήταν Σοβιετικοί. Πάρα πολλοί άλλοι άνθρωποι τραυματίστηκαν και σαν συνέπεια της πολιτικής του έχασαν τα σπίτια τους, καταδιώχτηκαν ή φυλακίστηκαν. Μια άλλη συνέπεια της πολιτικής του ήταν η διάλυση του Γερμανικού Ράιχ και η διαίρεση της Γερμανίας σε δύο ζώνες κατοχής. Ταυτόχρονα η εξάπλωση της επικυριαρχίας της Ε.Σ.Σ.Δ. στην Ανατολική Ευρώπη χώρισε τον κόσμο σε δύο ιδεολογικά στρατόπεδα για τέσσερις περίπου δεκαετίες, μέχρι το 1989/90.
Β
Β
Αυτό το ebook είναι της Αμαλίας Κ. Ηλιάδη και δημοσιεύεται στην Ματιά με την άδεια της. Εμείς από αυτές τις γραμμές θέλουμε να ευχαριστήσουμε θερμά την συγγραφέα του για την άδεια δημοσίευσης που μας έδωσε.
Τα πνευματικά δικαιώματα του ανήκουν στην συγγραφέα του, Αμαλία Κ. Ηλιάδη. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, ολική ή μερική, περιληπτική, κατά παράφραση ή διασκευή και απόδοση του περιεχομένου της έκδοσης με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης, ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του συγγραφέα. (Νόμος 2121/1993 & διεθνής σύμβαση της Βέρνης που έχει κυρωθεί με τον Ν.100/1975).
Για να μάθετε για την Αμαλία Κ. Ηλιάδη κάντε κλικ εδώ.
