Ο παππούς, κατά κόσμον «Μάριος» και κατά τον εγγονό του «ψεύτης παππούς», είναι ένας ογδοντάχρονος συνταξιούχος ηθοποιός. "Δάσκαλος" πλέον σε 4 κορίτσια και 3 αγόρια που τον θαυμάζουν και τον νοιάζονται. Είναι ανεξάρτητος, δυναμικός, αγωνιστής και ζει σε ένα διαμερισματάκι μια σταλιά -με θέα το Αστεροσκοπείο και την Ακρόπολη- στο Θησείο, που δε θα άλλαζε με τίποτα. Με τίποτα όμως δε θα άλλαζε και την παρέα του μοναδικού εγγονού του, του Αντώνη.
Ο Αντώνης είναι ένας δεκάχρονος μαθητής της τετάρτης δημοτικού που έχει έναν παππού αλλιώτικο από τους άλλους. Συνηθίζει να τον λέει «ψεύτη παππού» μιας και οι ιστορίες που αφηγείται στο μικρό Αντώνη φαίνονται απίθανες, απίστευτες κι αδύνατες να έχουν συμβεί. Κι όμως, πολλές φορές, αυτά που διηγείται ο παππούς επιβεβαιώνονται από τις εφημερίδες, τις ειδήσεις και τα γεγονότα.
Η μαμά του Αντώνη είναι αρχαιολόγος και η δουλειά της την αναγκάζει να φεύγει κάποιες μέρες από το σπίτι. Ο μπαμπάς του είναι αρχιτέκτονας και καθημερινά αργεί, λόγω της εργασίας του, να επιστρέψει σπίτι. Έτσι ο Αντώνης τα απογεύματά του τα περνά με τον παππού του Μάριο και την Ρωσίδα οικιακή βοηθό Λαρίσα. Η Λάρα, όπως την αποκαλεί χαϊδευτικά ο παππούς, τον αγαπάει πολύ και πιστεύει πάντα τις ιστορίες που τους λέει.
Για τη γιαγιά όμως κουβέντα δε λέει ο παππούς κι έτσι ο Αντώνης ψάχνει να βρει τρόπους για να μάθει γι' αυτήν. Κάποια στιγμή, ο παππούς παίρνει τον εγγονό του μαζί του σε ένα ταξίδι στο Παρίσι και του δείχνει το σπίτι που έμενε με τον μπαμπά του Αντώνη, που όταν ήταν 8 χρονών είχαν φύγει απ' την Ελλάδα, τα χρόνια της δικτατορίας. Από τις διηγήσεις του παππού, ο Αντώνης μαθαίνει ένα σωρό λεπτομέρειες για τη ζωή και τις συνήθειες του μπαμπά του όταν ήταν μικρός. Στο Παρίσι λοιπόν, 30 χρόνια μετά, συναντά ο παππούς τους παλιούς του φίλους και συναδέλφους σε ένα πάρτυ που γίνεται προς τιμή του. Όμως η παλιά αγάπη του παππού Μαργκώ δεν εμφανίζεται σ' αυτό το πάρτυ. Ο παππούς είχε γνωρίσει την Μαργκώ τον Μάη του '68 κι αγωνιζόντουσαν μαζί με τους φοιτητές.
Παππούς κι εγγονός επιστρέφουν στην Αθήνα όπου μετά από λίγο καιρό ο παππούς λαμβάνει ένα ανέλπιστο γράμμα. Περιμένει να κλείσουν τα σχολεία και μαζί με τον Αντώνη ταξιδεύουν στην Κω για μια σπουδαία συνάντηση. Εκεί ένα οικογενειακό μυστικό θα έρθει στο φως. Ένα μυστικό που θα αλλάξει τον Αντώνη και θα τον κάνει να ωριμάσει.
Το βιβλίο ο ψεύτης παππούς απευθύνεται, όπως ακριβώς λέει και στο εξώφυλλό του, σε ηλικίες από 11 ως 111 ετών. Είναι ένα δυνατό μυθιστόρημα γεμάτο από τη συντροφικότητα που μπορεί να υπάρχει ανάμεσα σε ένα εγγονό και στον παππού του. Βαθιά συναισθήματα και εικόνες με νόημα, μικρές αναφορές σε καταστάσεις και γεγονότα, δίνουν το έναυσμα για μια σειρά από σκέψεις. Είναι πολύ ανθρώπινο, πολύ ζεστό και πολύ αληθινό. Το υποστηρίζουν πάρα πολύ καλά οι εικόνες-πορτραίτα της Φωτεινής Στεφανίδου καθώς επίσης και τα αποσπάσματα ποιημάτων του Γιάννη Ρίτσου. Συγκινητικό επίσης είναι και το ποιηματάκι που έχει εντάξει η συγγραφέας στο μυθιστόρημα, το οποίο είχε γράψει ο εγγονός της για την ίδια.
Ο «Ψεύτης παππούς» είναι ένα μυθιστόρημα, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος. Σε αυτό υπάρχουν μικρές αναφορές και νύξεις στο Μάη του '68 στο Παρίσι και το στρατόπεδο του Ελ Ντάμπα της Αιγύπτου. Μέσα από τις γραμμές του κειμένου, η Άλκη Ζέη περνάει αποστάγματα της λαϊκής σοφίας όπως το ότι κάποιος πεθαίνει όχι όταν αποχωριστεί η ψυχή από το σώμα του, αλλά όταν πάψουν να τον θυμούνται εκείνοι που έμειναν πίσω. Τέλος, η συγγραφέας θίγει ζητήματα όπως ο ρατσισμός, οι κοινωνικές ανισότητες και προκαταλήψεις αλλά και οι προβληματισμοί και τα συναισθήματα ενός μικρού παιδιού που ξέρει τι περιμένουν οι μεγάλοι από αυτό, αλλά κάποιες φορές δεν μπορεί να τους ικανοποιήσει.
Β
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
Ένας αλλιώτικος παππούς κι ένας δεκάχρονος εγγονός, ο Αντώνης. Ο Παππούς, συνταξιούχος ηθοποιός, γύρω στα ογδόντα, πληθωρικός σε συναισθήματα, γνώσεις και εμπειρίες και με ιδιαίτερες συνήθειες, εξάπτει τη φαντασία του Αντώνη με τις ιστορίες που του διηγείται από τη ζωή του. Όλα αυτά του Αντώνη του φαίνονται τόσο υπερβολικά και απίστευτα που αναρωτιέται: αλήθεια, ψέματα;
Μια τρυφερή σχέση παππού και εγγονού, όπου μέσα από τα γεγονότα αναδεικνύεται η προσπάθεια του αγοριού να κατανοήσει τον παππού και να τον κάνει να νιώθει περήφανος για κείνον.
