Η Οσία Ειρήνη ήταν ηγουμένη της Μονής Χρυσοβαλάντου. Η Αγία Ειρήνη γεννήθηκε σε μια κωμόπολη της Καπαδοκίας περίπου το 830 μΧ. Οι γονείς της Αγίας Ειρήνης ήταν πλούσιοι και ευγενείς.
Η Αγία Ειρήνη η Χρυσοβαλάντου ήταν μια από τις υποψήφιες νύφες του Αυτοκράτορα Μιχαήλ, υιού του Θεόφιλου. Συγκεκριμένα, το 850 μΧ, όταν ο Μιχαήλ ήταν 22 ετών, η Θεοδώρα έστειλε διάταγμα σε όλες τις επαρχίες να στείλουν τις καλύτερες κοπέλες για να διαλέξει ανάμεσα σε αυτές την μέλλουσα γυναίκα του γιου της. Η Οσία Ειρήνη η Χρυσοβαλάντου, μαζί με την αδερφή της, οδηγήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Στον δρόμο για την Κωνσταντινούπολη πέρασαν από τον Όλυμπο της Προύσης και συνάντησαν τον ασκητή Ιωαννίκιο. Ο Ιωαννίκιος τις ευλόγησε και προφήτεψε ότι η Οσία Ειρήνη θα οδηγήσει στον Κύριο πολλές μοναχές.
Όταν έφτασαν στην Κωνσταντινούπολη, ο Βάρδας, ο αδελφός της Θεοδώρας, διάλεξε την αδελφή της Οσίας Ειρήνης για γυναίκα του. Η Οσία Ειρήνη όμως πήγε στην Μονή του Χρυσοβαλάντου και έγινε μοναχή. Εκεί ήταν η υποτακτική της ηγουμένης και βοηθούσε σε όλες τις ανάγκες του Μοναστηριού. Όταν αρρώστησε η ηγουμένη, η Οσία Ειρήνη ασχολήθηκε με κάθε δύσκολη εργασία και βοηθούσε πνευματικά τις άλλες μοναχές διηγούμενη βίους αγίων. Για τρία χρόνια αγωνιζόταν πολύ πνευματικά, και προκάλεσε τον φθόνο του μισόκαλου διαβόλου. Ο πειρασμός ερχόταν με διάφορες μορφές στην Οσία Ειρήνη, με νυχτερινά φαντάσματα, με πόλεμο της σαρκός ή του πνεύματος, αλλά η Οσία Ειρήνη νικούσε πάντα με το σημείο του Σταυρού και επικαλούμενη τον Κύριο και τους Αγίους.
Όταν η ηγουμένη αρρώστησε ακόμη χειρότερα, κάλεσε όλες τις μοναχές και στη διαθήκη της όρισε την Οσία Ειρήνη ως νέα ηγουμένη. Μετά την κοίμηση της ηγουμένης, η Οσία Ειρήνη η Χρυσοβαλάντου ανέλαβε τη Μονή. Με τις πνευματικές της διδασκαλίες ωφελήθηκε πολύς κόσμος και πολλές νέες κοπέλες έγιναν μοναχές στο Μοναστήρι. Ο Πατριάρχης Μεθόδιος ο Ομολογητής, χειροτόνησε την Οσία Ειρήνη Διάκονο της Μεγάλης Εκκλησίας.
Η Αγία Ειρήνη η Χρυσοβαλάντου μάζεψε όλες τις μοναχές και είπε: "Αδερφές εν Χριστώ, τίμια αφιερωμένες στον Θεό. Με την παραχώρηση του Θεού με κάνατε ηγουμένη σας και γι' αυτό σας παρακαλώ να υπακούτε με ταπείνωση για να τηρούμε τους νόμους και τους κανόνες της Μονής, γιατί η μοναχική κούρα χωρίς υπακοή είναι, όπως και η πίστη χωρίς έργα, νεκρή. Ο Κύριος έταξε βασιλεία Ουρανών για λίγο κόπο που κάνουμε με νηστείες, αγρυπνίες και προσευχές, για να είμαστε μαζί με τις Φρόνιμες Παρθένες (και όχι με τις Μωρές Παρθένες), επειδή τρυφή κι εγκράτεια, ταπείνωση και αλαζονεία, δεν μπορούμε να τα έχουμε μαζί, ας μισήσουμε τα πρόσκαιρα για να απολαύσουμε τα αιώνια, επειδή οι ψυχικές απολαύσεις είναι προτιμότερες από τις σωματικές".
Η Οσία Ειρήνη αξιώθηκε από τον Θεό να έχει προορατικό χάρισμα. Έτσι η Οσία Ειρήνη η Χρυσοβαλάντου γνώριζε τους λογισμούς των αδελφών της, ώστε πριν αμαρτήσουν και κολαστούν, φανέρωνε σε αυτές τις αμαρτίες που σκεφτόντουσαν και τις απέφευγαν. Στον υπηρέτη της αδελφής της προείπε τον θάνατο του Βάρδα του Μακεδόνος και άλλες περιπέτειες της βασιλείας. Όταν μια μοναχή είχε κάποιο νευρολογικό πρόβλημα, η Οσία Ειρήνη είδε στον ύπνο της τον Μέγα Βασίλειο και της είπε να στείλει την άρρωστη στη Μονή των Βλαχερνών για να την γιατρέψει η μητέρα του Δεσπότη Χριστού, και όντως έτσι θεραπεύτηκε.
Κάποτε, ο Βασίλειος ο Μακεδών, φυλάκισε άδικα ένα αξιωματικό, συγγενή της Αγίας Ειρήνης, και σκόπευε να τον θανατώσει ρίχνοντάς τον στην θάλασσα. Αυτός επικαλέστηκε την βοήθεια της Αγίας Ειρήνης της Χρυσοβαλάντου στην προσευχή του και η Αγία Ειρήνη εμφανίστηκε στον ύπνο του Αυτοκράτορα, όπως είχε εμφανιστεί ο Άγιος Νικόλαος στον Μέγα Κωνσταντίνο, και τον απείλησε να μην κάνει τίποτα άδικο. Ο Αυτοκράτορας Βασίλειος ο Μακεδόνας ελευθέρωσε το πρωί τον αθώο αξιωματικό και έστειλε ένα ζωγράφο στην Μονή Χρυσοβαλάντου να ζωγραφίσει την Αγία Ειρήνη για να βεβαιωθεί για το θαύμα. Έκανε πολλά ακόμη θαύματα η Οσία Ειρήνη η Χρυσοβαλάντου, έζησε μέχρι την ηλικία των 103 ετών και πήγε στον Κύριο στις 28 Ιουλίου του 927 μΧ.
Η Εκκλησία τιμάει τη μνήμη της Οσίας Ειρήνης της Χρυσοβαλάντου στις 28 Ιουλίου. Η Οσία Ειρήνη η Χρυσοβαλάντου βοηθάει τα ζευγάρια με προβλήματα γονιμότητας και τις εγκυμονούσες με επαπειλούμενη εγκυμοσύνη.
Απολυτίκιο της Οσίας Ειρήνης της Χρυσοβαλάντου:
Βασιλείας γήινους πάλαι ουκ έτυχες, αλλ' άφθαρτων στεφάνων νυν σε ηξίωσεν, ο Νυμφίος σου Χριστός ο ωραιότατος ω καθιέρωσας σαυτήν, όλη καρδία και ψυχή, Ειρήνη Οσία Μήτερ, Χρυσοβαλάντου η δόξα, ημών δε προσφυγή και βοήθεια.
A.A.
