Το ευαγγέλιο του Ιούδα είναι ίσως το πιο γνωστό, τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια, από τα απόκρυφα ευαγγέλια. Λέω τα τελευταία χρόνια γιατί το 2006 –κοντά στο Πάσχα, αν δεν με απατά η μνήμη μου- κυκλοφόρησαν και διαφημίστηκαν ευρέως στην Ελλάδα δύο βιβλία που αναφέρονταν σε αυτό και έφεραν τον τίτλο του. Το πρώτο από αυτά έγραψε ο Simon Mawer και κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Λιβάνη ενώ το δεύτερο εκδόθηκε και διατέθηκε μέσω του περιοδικού National Geographic. Για εγκυκλοπαιδικούς καθαρά λόγους να αναφέρουμε ότι το ευαγγέλιο του Ιούδα περιέχεται στον Κώδικα Tchaos, που αποκαλύφθηκε το 1970 στην Αίγυπτο.
Το βιβλίο – μελέτη «Ανασκευή του Ευαγγελίου του Ιούδα - Σακλαμάρες», του Αρχιμανδρίτη Ιωάννου Κωστώφ, όπως φανερώνει και ο τίτλος του, γράφτηκε για να ανασκευάσει το απόκρυφο αυτό ευαγγέλιο. «Όπλο» στα χέρια του μελετητή – συγγραφέα είναι η λογική και τα Ευαγγέλια που έχει συμπεριλάβει η Ορθόδοξη Εκκλησία μας στην Αγία Γραφή.
Πολύ σωστά ο Αρχιμανδρίτης Ιωάννης Κωστώφ ξεκινά την μελέτη του με παρουσίαση στοιχείων σχετικών με την Καινή Διαθήκη που πιθανόν να μην είναι γνωστά σε πολλούς από εμάς. Μας μιλά για την αρχαιότητα, την αυθεντικότητα και την εγκυρότητα της. Με επιχειρήματα δε, στηρίζει την ιστορικότητα και την αξιοπιστία των Ευαγγελίων από τα οποία αποτελείται αυτή. Αναφέρεται στην ειλικρίνεια των Ευαγγελιστών και προχωρά ένα βήμα πιο πέρα διασαφηνίζοντας κάποια σημεία της Αγίας Γραφής, που ορισμένοι υποστηρίζουν ότι είναι ανακριβή. Και τέλος πριν αρχίσει η σύγκριση με το ευαγγέλιο του Ιούδα μας δίδει χρήσιμες γνώσεις για τους πάπυρους και την ιστορία της αρχαίας ελληνικής γραμματείας σε σχέση με τους χριστιανούς και πως αυτοί συμπεριφέρθηκαν στα έργα των προγόνων μας -η άποψη ότι οι χριστιανοί κατέστρεψαν οτιδήποτε προερχόταν από την Αρχαία Ελλάδα δεν είναι και η πλέον ορθή.
Ξεκινώντας με ιστορικά στοιχεία για το Ευαγγέλιο του Ιούδα και συνεχίζοντας με την κοσμολογία που περιέχεται σε αυτό αρχίζει σιγά σιγά ο ερευνητής τον σχολιασμό, την κριτική και εν τέλει την ανασκευή του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Σάκλα, όπως λέει ο Ιούδας τον δημιουργό του κόσμου. Σάκλα στα Αραμαϊκά σημαίνει ανόητος -εξού και ο υπότιτλος του βιβλίου Σακλαμάρες. Συγκρίνει το απόκρυφο ευαγγέλιο με την Αγία Γραφή και χρησιμοποιώντας ως μέσο την λογική δείχνει την αδυναμία του να σταθεί δίπλα στην αλήθεια της. Και η έρευνα συνεχίζεται, φωτίζοντας αντιφάσεις στο ευαγγέλιο του Ιούδα και τονίζοντας ψευδοπροφητείες που αναφέρονται σε αυτό.
Εντύπωση στο εξαιρετικό αυτό βιβλίο μου έκανε ο τρόπος γραφής του συγγραφέα ο οποίος δεν χρησιμοποιεί τον ξύλινο λόγο που συνηθίζουν οι ιερείς -και οι πολιτικοί ενίοτε. Σου κάνει όρεξη να το διαβάσεις, και η ανάγνωση ρέει ευχάριστα παρ’ όλο που δεν πρόκειται για λογοτεχνικό κείμενο αλλά για επιστημονική μελέτη. Στολίζει δε, το κείμενο του και το κάνει πιο ενδιαφέρον, με σταχυολογήματα επιφανών ανδρών της Ιστορίας. Ένα από αυτά που μου άρεσε ιδιαίτερα είναι το εξής: «Μπορεί κανείς να εξαπατήσει λίγους ανθρώπους για πάντα ή όλους τους ανθρώπους για λίγο. Αλλά να εξαπατήσει όλους τους ανθρώπους και για πάντα, αυτό δεν γίνεται». Το είχε πει ο Abraham Lincoln και ταιριάζει γάντι στην αλήθεια των Ευαγγελίων.
Κλείνοντας και αφού σας προτείνω να διαβάσετε αυτό το αξιολογότατο βιβλίο, να σας πω ότι κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αγ. Ιωάννης Δαμασκηνός, και η αγιογραφία στο εξώφυλλο –που παρουσιάζει το φιλί του Ιούδα κατά την σύλληψη του Κυρίου- είναι του Ν. Βράνου.
Διαβάστε το, ώστε να μην μπορεί ο καθένας να σας λέει ότι Σακλαμάρες θέλει.
Β
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
Ο διάβολος τα θέλει "μονά-ζυγά" δικά του: όπου υπάρχουν "διαφωνίες" (γενεαλογίες του Χριστού στους Ματθαίο και Λουκά) υποβάλλει την ιδέα: "Έχουν λάθη τα Ευαγγέλια!". Όπου υπάρχουν ομοιότητες (επιστολές Ιούδα του Αδελφοθέου και Β' Πέτρου, Γένεση και Χαλδαϊκές διηγήσεις κτλ.) ψιθυρίζει την εξής άποψη: "Οι Χριστιανοί δεν είναι πρωτότυπο είναι αντιγραφείς είτε ο ένας του άλλου, είτε των ειδωλολατρών!". Με άλλα λόγια: ένας ιερός συγγραφέας έγραψε κάτι; Δεν θα πρέπει γι' αυτό το θέμα να γράφει κανένας άλλος! Ή (για τις δεύτερες "αντιγραφές"): Πάντα οι Χριστιανοί είναι οι κλέφτες. Τα γνήσια νομίσματα είναι αντιγραφές των κάλπικων!