Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο
Κεφ. 18, χωρία 10 έως 14
Ο Φαρισαίος και ο τελώνης
9 Είπεν ο Κύριος την παραβολήν ταύτην 10 άνθρωποι δύο ανέβησαν εις το ιερόν προσεύξασθαι, ο εις Φαρισαίος και ο έτερος τελώνης. 11 ο Φαρισαίος σταθείς προς εαυτόν ταύτα προσηύχετο ο Θεός, ευχαριστώ σοι ότι ουκ ειμί ώσπερ οι λοιποί των ανθρώπων, άρπαγες, άδικοι, μοιχοί, η και ως ούτος ο τελώνης
12 νηστεύω δις του σαββάτου, αποδεκατώ πάντα όσα κτώμαι. 13 και ο τελώνης μακρόθεν εστώς ουκ ήθελεν ουδέ τους οφθαλμούς εις τον ουρανόν επάραι, αλλ' έτυπτεν εις το στήθος αυτού λέγων ο Θεός, ιλάσθητι μοι τω αμαρτωλώ. 14 λέγω υμίν, κατέβη ούτος δεδικαιωμένος εις τον οίκον αυτού η γαρ εκείνος ότι πας ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται, ο δε ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται.
ΑΠΟΔΟΣΗ
Είπεν ο Κύριος αυτή την παραβολή. Δύο άνθρωποι ανέβηκαν στο Ναό για να προσευχηθούν ο ένας ήταν Φαρισαίος και ο άλλος ήταν τελώνης. Ο Φαρισαίος στάθηκε και προσευχόταν στον εαυτό του με αυτά τα λόγια: «Θεέ μου, σε ευχαριστώ, γιατί εγώ δεν είμαι σαν τους άλλους ανθρώπους, πού είναι κλέφτες, άδικοι, άτιμοι ή και σαν αυτόν τον τελώνη, νηστεύω δύο φορές την εβδομάδα, δίνω το ένα δέκατο απ' όλα τα εισοδήματα μου». Και ο τελώνης στεκόταν από μακριά και δεν ήθελε ούτε τα μάτια του να σηκώσει στον ουρανό, μόνο χτυπούσε στο στήθος του και έλεγε: «Θεέ μου, συγχώρεσε με τον αμαρτωλό». Σας λέγω πώς αυτός κατέβηκε στο σπίτι του συγχωρεμένος παρά ο άλλος. Γιατί όποιος υπερηφανεύεται θα ταπεινωθεί, ενώ όποιος ταπεινώνεται θα ανυψωθεί.
Από την προς Τιμόθεον Β΄ Επιστολή του Αποστόλου Παύλου
Κεφ. 3, χωρία 10 έως 15
Συμβουλαί πρός τον Τιμόθεον
10 Τέκνον Τιμόθεε, συ δε παρηκολούθηκας μου τη διδασκαλία, τη αγωγή, τη προθέσει, τη πίστει, τη μακροθυμία, τη αγάπη, τη υπομονή, 11 τοις διωγμοίς, τοις παθήμασιν, οιά μοι εγένοντο εν Αντιοχεία, εν Ικονίω, εν Λύστροις, οίους διωγμούς υπήνεγκα! και εκ πάντων με ερρύσατο ο Κύριος. 12 και πάντες δε οι θέλοντες ευσεβώς ζην εν Χριστώ Ιησού διωχθήσονται 13 πονηροί δε άνθρωποι και γόητες προκόψουσιν επί το χείρον, πλανώντες και πλανώμενοι. 14 συ δε μένε εν οίς έμαθες και επιστώθης, ειδώς παρά τίνος έμαθες, 15 και ότι από βρέφους τα ιερά γράμματα οίδας, τα δυνάμενά σε σοφίσαι εις σωτηρίαν δια πίστεως της εν Χριστώ Ιησού.
ΑΠΟΔΟΣΗ
Παιδί μου, Τιμόθεε, ξέρεις από κοντά τη διδασκαλία μου, τη διαγωγή μου, την πρόθεση μου, την πίστη μου, τη μακροθυμία μου, την αγάπη μου, την υπομονή μου, τους διωγμούς μου, τα παθήματά μου, σαν εκείνα πού έπαθα στην Αντιόχεια, στο Ικόνιο, στα Λύστρα.
Τι διωγμούς υπέφερα. Κι απ' όλους με εγλύτωσε ο Κύριος. Μα και όλοι πού θέλουν να ζουν με ευσέβεια, σύμφωνα με τις εντολές του Ιησού Χρίστου, θα διωχθούν, ενώ άνθρωποι πονηροί και απατεώνες θα προκόψουν στο χειρότερο ξεγελώντας τους άλλους και ξεγελώντας τον εαυτό τους.
Όμως εσύ να μένεις αμετακίνητος σ' εκείνα πού έμαθες και για τα όποια βεβαιώθηκες από την πείρα σου πώς είναι αληθινά, γνωρίζοντας καλά από ποιόν τα έμαθες και ότι από μικρό παιδί ξέρεις τα ιερά γράμματα, εκείνα πού μπορούν να σε κάνουν σοφό για να σωθείς, με την πίστη σου στον Ιησού Χριστό. Όλη η Γραφή είναι θεόπνευστη και ωφέλιμη για να διδάσκει, για να ελέγχει, για να διορθώνει, για να παιδαγωγεί στην αρετή, ώστε να μη λείπει τίποτε από τον άνθρωπο του θεού και να είναι καταρτισμένος για κάθε καλό έργο.
Κυριακή ΙΣΤ' Λουκά
Τελώνου και Φαρισαίου (Λουκ. ιη’, 10-14)
κήρυγμα επί του Ευαγγελίου
του Ιωάννη Δήμου
Θεολόγου - Φιλολόγου
από την ιστοσελίδα του: www.sostikalogia.com
Ένας τύπος που θεωρείται από όλους ύποπτος και ανεπιθύμητος είναι ο υποκριτής. Υποκριτής όπως είναι γνωστό είναι ο άνθρωπος ο οποίος άλλα αισθάνεται άλλα λέει και άλλα πράττει. Ο υποκριτής στήνει παγίδες προς τους συνανθρώπους του με την κακόβουλη πρόθεση να πετύχει τους σκοτεινούς σκοπούς του.
Φυσικά ο πρώτος υποκριτής υπήρξε ο μεγάλος εχθρός του ανθρωπίνου γένους ο ανθρωποκτόνος διάβολος, ο οποίος εμφανίστηκε ως φίδι στους αθώους και ανύποπτους πρωτόπλαστους και από το ένα μέρος υποκρίθηκε ότι ενδιαφερόταν γι' αυτούς και από το άλλο τους έσπρωξε στην παράβαση της θείας εντολής με όλα τα σοβαρά επακόλουθα για όλο το ανθρώπινο γένος.
Ανάμεσα στον Ισραηλιτικό λαό υπήρξε και μία κατηγορία ανθρώπων, οι γνωστοί μας από την Αγία Γραφή Φαρισαίοι, οι οποίοι ήταν κατά κανόνα υποκριτές. Αυτούς τους ξεσκέπασε ο Χριστός ενώπιον του λαού και τους απεκάλεσε υιούς διαβόλου και υποκριτές. Οι Φαρισαίοι υπερηφανεύονταν ότι ήταν τάχα εκλεκτοί του Θεού και αποτελούσαν την αριστοκρατία της εποχής τους. Όλα όμως αυτά ήταν εξωτερικοί τύποι και προσχήματα ενώ για την εσωτερική και βαθύτερη ουσία των πραγμάτων αδιαφορούσαν. Οι Φαρισαίοι νήστευαν, προσεύχονταν μπροστά στους ανθρώπους και διαλαλούσαν τη φιλανθρωπία τους για να αποσπάσουν τον έπαινο των ανθρώπων, αλλά κατά βάθος ήταν κλέπτες και άρπαγες και εκμεταλλευτές των αδυνάτων.
Καθάριζαν, δηλαδή το έξωθεν του ποτηριού ενώ το έσωθεν το άφηναν ακάθαρτο. Ο Χριστός τους χαρακτήρισε ως ασβεστωμένους τάφους, οι οποίοι έξωθεν μεν φαίνονταν καθαροί έσωθεν όμως ήταν γεμάτοι από δυσωδία. Ενώ προσπαθούσαν να αφαιρέσουν το άχυρο από το μάτι των άλλων δεν έβλεπαν το δοκάρι στο μάτι το δικό τους. Οι Φαρισαίοι οργίζονταν εναντίον του Χριστού, γιατί τους ξεσκέπαζε μπροστά στο λαό και γι' αυτό αποφάσισαν να τον εξοντώσουν για να απαλλαγούν απ' Αυτόν. Προκειμένου μάλιστα να φθάσουν στον Θεοτόκο σκοπό τους δεν δίστασαν να κάνουν τα πάντα. Οι Φαρισαίοι περιφρονούσαν τους αμαρτωλούς και θεωρούσαν τους εαυτούς τους δίκαιους.
Αυτό το βλέπουμε στη σημερινή ευαγγελική περικοπή, όπου ένας Φαρισαίος ανέβη στο ναό του Θεού να προσευχηθεί όπου ήταν και ένας τελώνης. Τότε ο Φαρισαίος μετέτρεψε την προσευχή σε επαίνους για τον εαυτό του και σε κατακρίσεις κατά του τελώνη, ο οποίος δεν τολμούσε να υψώσει το κεφάλι του προς τα πάνω αλλά χτυπούσε το στήθος του και ζητούσε από το θεό να τον ελεήσει.
Οι Φαρισαίοι εκτός της υποκρισίας, της κατακρίσεως και των άλλων κακιών τους καλλιεργούσαν επίσης και την υπερηφάνεια, γιατί πάντοτε τα έργα τους γινόταν για το θεαθήναι τοις ανθρώποις.
Δυστυχώς όμως η μέθοδος αυτή των Φαρισαίων, δηλαδή η κατάκριση, η υποκρισία και η υπερηφάνεια, υπάρχει σε κάθε εποχή ακόμη και σήμερα, και έτσι όλοι μας κινδυνεύουμε να μολυνθούμε από το φαρισαϊκό πνεύμα της εποχής. Είναι ανάγκη να φορέσουμε, όπως λέει ο Απόστολος Παύλος την πανοπλία του Θεού για να μη επιτρέψουμε στο φαρισαϊκό πνεύμα να μας απομακρύνει από το Πνεύμα του Θεού, που είναι Πνεύμα αγάπης, φιλανθρωπίας, ταπεινοφροσύνης, ειλικρίνειας και υπακοής στο θέλημα του Θεού. Ας μιμούμαστε λοιπόν τον τελώνη και ας επικαλούμαστε το έλεος του Θεού για τη σωτήρια μας. Αμήν.
Φεβρουάριος 2011
