ΑΥΤΟΣ Ο ΤΟΠΟΣ Ο ΜΙΚΡΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ μπορεί κάθε στιγμή να σε πληγώνει όπου κι αν τον ταξιδέψεις, όμως συχνά σε ξαφνιάζει ευχάριστα με τις πανέμορφες γωνιές του και σε ανταμείβει πλουσιοπάροχα. Φυσικές καλλονές, αρχαιολογικοί θησαυροί, ιστορικά μνημεία καθώς και η ζωντανή λαϊκή μας παράδοση συνθέτουν έναν πλούτο εθνικό ανυπολόγιστο. Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική βέβαια κατέχει στον πλούτο αυτό μεγάλη μερίδα με λαμπρά κτίσματα διάσπαρτα σε ολόκληρη την επικράτεια, που έχουν όμως ανάγκη από συντήρηση και φροντίδα για να εξακολουθήσουν να σηματοδοτούν την λαϊκή μας παράδοση, την ιδιαιτερότητα μας ως λαού μέσα στη διεθνή κοινωνία, τις ρίζες μας κι έναν πολιτισμό αξιοζήλευτο απ' όλους τους σήμερα προηγμένους λαούς του κόσμου.
Η Πελοπόννησος -μικρογραφία της Ελλάδας- διατηρεί ακόμη πολλά τέτοια περίλαμπρα κτίσματα δείγματα της παραδοσιακής ελληνικής αρχιτεκτονικής. Τα περισσότερα είναι αφημένα στην τύχη τους, ενώ μερικά τα σώζει ακόμα η ιδιωτική πρωτοβουλία.
ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ Ο Ε.Ο.Τ. ανέλαβε επιτυχώς μια σταυροφορία με στόχο να διασώσει και να αναδείξει τα παραδοσιακά κτίσματα στο μέτρο βέβαια των δυνατοτήτων του. Όπου το επιχείρησε το αποτέλεσμα υπήρξε εντυπωσιακό. Παραδοσιακοί οικισμοί σε όλη την Ελλάδα συντηρήθησαν, αναπαλαιώθησαν και δόθησαν στην χρήση. Ήδη πάρα πολλοί από αυτούς λειτουργούν ως ξενώνες προσφέροντας άριστη φιλοξενία στους Έλληνες και ξένους περιηγητές.
Ανάλογα παραδοσιακά κτίσματα στην Πελοπόννησο αναπαλαιώθηκαν στην περιοχή της Λακωνίας με τα εντυπωσιακά για την αρχιτεκτονική τους πυργόσπιτα. Στην Αρεόπολη ο Πύργος του Καπετανάκου λειτουργεί ως ξενώνας. Στη Βάθεια της Μάνης, ένα μικρό ιστορικό χωριό όλο πύργους επισκευάσθησαν και λειτουργούν ως ξενώνες ο πύργος του Εξαρχάκου, του Δρακουλάκου και του Γιαννουκάκου, καθώς επίσης του Μιτσάκου, του Κεραμίδα κι ένας ακόμη πύργος που φιλοξενεί παραδοσιακά εκθέματα από την τοπική ιστορία και παράδοση, το μουσείο, όπως και το εστιατόριο. Στο Γύθειο ο πύργος Τζανετάκη που λειτουργεί ως μουσείο. Και τέλος στη Μονεμβασιά το κτίριο "ΚΕΛΛΙΑ" λειτουργεί ως ξενώνας.
Δεν είναι όμως τα μοναδικά κτίσματα μνημεία παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Είναι και πάρα πολλά άλλα, αριστουργήματα κυριολεκτικά, δείγματα της ιστορικής συνέχειας τούτου του τόπου, μια ιστορική συνέχεια, που παρά τα όσα γύρω μας συμβαίνουν, δεν εννοούμε να καταλάβουμε, πως χρειάζεται να επιδεικνύουμε ανά πάσα στιγμή και με κάθε τρόπο...
Β
ΑΡΕΟΠΟΛΗ
Πύργος Καπετανάκου
|
Ο πύργος Καπετανάκου στην Αρεόπολη με το πλακόστρωτο που οδηγεί στην κεντρική είσοδο. |
Στην είσοδο της γοητευτικής και περήφανης Μάνης η Αρεόπολη 72 χλμ. Ν της Σπάρτης λέγεται πως πήρε το όνομα της από τον Άρη τον θεό του πολέμου. Κατ' άλλους ονομάστηκε έτσι λόγω της φυσικής της θέσης καθώς προβάλλει απροστάτευτη στους αέρηδες χτισμένη σε γυμνό τοπίο.
Ένας από τους πολλούς πύργους της που διατηρούνται σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση είναι κι ο πύργος του Καπετανάκου, γνωστής οικογένειας της περιοχής που αποτελεί δείγμα χαρακτηριστικό μανιάτικου πύργου, χτισμένος στα 1865, τον οποίον αγόρασε κι αναπαλαίωσε ο Ε.Ο.Τ. τα τελευταία χρόνια προκειμένου να τον κάνει ξενώνα Α' κατηγορίας όπου θα καταλύουν οι επισκέπτες της περιοχής, σε μια προσπάθεια ανάδειξης της τοπικής ιστορίας και παράδοσης.
Ο πύργος Καπετανάκου αποτελούμενος από ισόγειο και δύο ορόφους, λιακωτό και αυλή με στέρνα, διαμορφωμένος σε ξενώνα δυναμικότητας 18 κλινών προσφέρει άριστη φιλοξενία κι, όπως 7 χλμ. μακριά, στα πόδια του κυματίζει η θάλασσα του Κάβο Μαλέα παρέχει τη δυνατότητα της θέας ενός μοναδικού ηλιοβασιλέματος.
Με κατάλυμα τα πανέμορφα και άνετα δωμάτια του πύργου Καπετανάκου μπορείτε με μικρές εξορμήσεις να γνωρίσετε ολόκληρη την αδούλωτη Μάνη. Στην Αρεόπολη με τους πύργους και τα καλντερίμια της που έχει ανακηρυχθεί διατηρητέος οικισμός δείτε την εκκλησία των Ταξιαρχών, 18ου αι. και στο κέντρο της πόλης την πέτρα όπου χρησίμευε για στήριγμα της ελληνικής σημαίας (αυτοσχέδιας βέβαια τότε) κατά τον απελευθερωτικό αγώνα. Στο Λιμένι, επίνειο της Αρεόπολης, που ήταν η βάση και το ορμητήριο των Μαυρομιχαλαίων, μπορείτε να επισκεφθείτε το σπίτι των Μαυρομιχαλαίων που έχει ανακαινιστεί και λειτουργεί ως μουσείο ενθυμημάτων της περιόδου εκείνης.
Δωμάτια στον πύργο Καπετανάκου μπορείτε να κλείσετε στο τηλέφωνο: 27330 51233
Χρήσιμα τηλέφωνα:
ΚΤΕΛ Αθήνας: 210 5124910
ΚΤΕΛ Σπάρτης: 27310 26441
ΚΤΕΛ Αρεόπολης: 27330 51229
Αστυνομία Αρεόπολης: 27330 51209 και 27330 51355
Δημαρχείο Οιτύλου: 27330 51239 και 27330 51150
ΟΤΕ Αρεόπολης: 27330 51399 και 27330 51599
ΕΛΤΑ Αρεόπολης: 27330 51230
TAXI Αρεόπολης: 27330 52382
Κέντρο Υγείας Αρεόπολης: 27330 51242 και 27330 51259
Β
ΒΑΘΕΙΑ
Μανιάτικοι πύργοι
|
Ο πύργος Εξαρχάκου στη Βάθεια. Ξενώνας Ε.Ο.Τ. |
Χαρακτηρισμός μανιάτικος οικισμός χτισμένος σαν ακρόπολη στην κορυφή ενός λόφου, η Βάθεια ολόκληρη ένα αξιοθέατο.
Απέχει 106 χλμ. από τη Σπάρτη και μόλις 1.500 μ. από τη θάλασσα, μια μικρή πολιτεία όλο μανιάτικους αντιπροσωπευτικούς πύργους είναι ένας ανεκτίμητος θησαυρός για την τοπική παράδοση αλλά και για ολόκληρη την ελληνική ιστορία της αρχιτεκτονικής.
Τα πέτρινα κτίσματα, όλα πυργόσπιτα, που την αποτελούν, οικοδομημένα κατά τον 18ο και 19ο αιώνα, συγκροτούνται σε πυκνοκτισμένες γειτονιές με εκκλησία, πλατεία, οχυρωμένες κατοικίες και πολεμικό πύργο.
Διώροφοι και τριώροφοι πύργοι από γκρίζα πέτρα και μόνο οι άκρες, οι γωνίες των τοίχων, τα αγκωνάρια, είναι φτιαγμένα από άσπρη μαρμαρόπετρα. Τα μικρά παράθυρα μοιάζουν με πολεμίστρες -χρησίμευαν και σαν τέτοιες άλλωστε- και πάνω από την πόρτα η ζεματίστρα έτοιμη ν' αντιμετωπίσει τον απρόσκλητο εισβολέα. Όλοι μαζί οι πύργοι αποτελούσαν ένα οχυρό απόρθητο.
Ιδιόμορφα κτίσματα, δίνουν την εντύπωση οχυρωματικών δημιουργημάτων, μολονότι κτίσθηκαν για κατοικίες. Αυτό ακριβώς το στοιχείο επιδίωξαν οι λαϊκοί αρχιτέκτονες γιατί σε κάθε τέτοιο σπίτι-πύργο συχνά ταμπουρωνόταν ολόκληρο σόι, σε παλαιότερες εποχές, για να πολεμήσουν ντόπιους και ξένους εχθρούς.
Οι περισσότεροι των πύργων έχουν αναστηλωθεί από ομάδα αρχιτεκτόνων του Ε. Ο. Τ. και έχουν διαμορφωθεί σε ξενώνες για τους επισκέπτες της αγέρωχης Μάνης. Στον οικισμό λειτουργεί εστιατόριο, μικρό μουσείο με ιστορικά ενθυμήματα και είδη λαϊκής τέχνης καθώς και οι ξενώνες με πάνω από 50 κλίνες συνολικά.
Επισκεφθείτε τα μανιάτικα χωριά Λάνια (17 χλμ. Β) και Άλικα (4 χλμ ΒΔ).
Ανάμεσα στα Άλικα και τη Βάθεια βρίσκεται το χωριό Κυπάρισσος με τα λείψανα των Ρωμαϊκών χρόνων της πόλης Κυναίπολης. Οικοδομικό υλικό του αρχαιολογικού χώρου έχει χρησιμοποιηθεί στις εκκλησίες του χωριού από τις οποίες η Αγία Παρασκευή θεωρείται πως έχει κτισθεί στη θέση ναού της Αφροδίτης και η εκκλησία της Παναγίας σε αυτήν ιερού της Δήμητρας. Η Βάθεια απέχει 28 χλμ. από τα Σπήλαια Διρού και 11 από το μικρό λιμάνι του Γερολιμένα όπου σε μικρή απόσταση βρίσκεται το φράγκικο κάστρο της "Μεγάλης Μαΐνης".
Οι ξενώνες της Βάθειας προσφέρουν άριστο κατάλυμα και μπορείτε να κλείσετε δωμάτια στο τηλέφωνο: 27330 55244
Χρήσιμα τηλέφωνα:
ΚΤΕΛ Αθήνας: 210 5124910
ΚΤΕΛ Σπάρτης: 27310 26441
Β
ΓΥΘΕΙΟ
Πύργος Τζανετάκη
|
Ο πύργος Τζανετάκη στην Κρανάη (Μαραθονήσι) |
Πρωτεύουσα της Μάνης το Γύθειο 46 χλμ. από τη Σπάρτη παρουσιάζει την εικόνα μιας πανέμορφης νησιώτικης πολιτείας, χτισμένης στη θέση της ομώνυμης πολιτείας της αρχαιότητας που σύμφωνα με την παράδοση έχτισαν ο Απόλλωνας και ο Ηρακλής. Πλούσια ιστορία και στοιχεία ιστορικής μνήμης συνθέτουν την εικόνα της εποχής.
Ο πύργος Τζανετάκη-Γρηγοράκη, θαυμάσιο μνημείο παραδοσιακής μανιάτικης αρχιτεκτονικής, πάνω στο Μαραθονήσι -άλλοτε Κρανάη- ανακαινισμένος και περιποιημένος στεγάζει σήμερα το Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο της Μάνης όπου εκτός των μόνιμων εκθεμάτων οργανώνονται και περιοδικές θεματικές εκθέσεις σε συνδυασμό με ανάλογες εκδηλώσεις στην περιοχή. Σήμερα Μαραθονήσι λέγεται το νησάκι Κρανάη ακριβώς απέναντι από την πόλη του Γυθείου και που τώρα πια συνδέεται με την ξηρά με ένα γραφικότατο δρομάκι. Πανάρχαιος σταθμός των Φοινίκων για την αλιεία της πορφύρας. Στη θέση της σημερινής εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου οι Φοίνικες είχαν χτίσει ναό της Αφροδίτης Μιγωνίτιδας.
Σύμφωνα με την παράδοση στην Κρανάη πέρασαν την πρώτη ερωτική τους νύχτα μετά την ακριβοπληρωμένη εκείνη απαγωγή ο Πάρης του Πριάμου της Τροίας με την ωραία Ελένη του Μενελάου της Σπάρτης.
Τον πύργο έχτισε το 1829 ο οπλαρχηγός της επαναστάσεως Τζανετάκης-Γρηγοράκης και τα τελευταία χρόνια (1989) περιήλθε στη δικαιοδοσία του Ε.Ο.Τ. που πήρε την πρωτοβουλία να τον αναστηλώσει και να διαμορφώσει κατάλληλα τον περιβάλλοντα χώρο αναβαθμίζοντας την περιοχή του Γυθείου.
Το Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο της Μάνης στον πύργο Τζανετάκη λειτουργεί καθημερινά από 9.00 έως 13.00 και από 17.00 έως 20.00 (τηλέφωνο: 27330 22676).
Στην περιοχή θα βρείτε μεγάλο αριθμό ενοικιαζόμενων δωματίων και όλα όσα απαιτεί η άνετη διαμονή των επισκεπτών. Συγκοινωνία υπάρχει τακτικότατη με λεωφορεία του ΚΤΕΛ απ' ευθείας με την Αθήνα αλλά και με τη Σπάρτη, από εδώ ξεκινούν τα λεωφορεία για τα χωριά της Μάνης, καθώς επίσης τακτική επικοινωνία με πλοία για τα γειτονικά νησιά και λιμάνια. Δείτε την αρχαιολογική και βυζαντινή συλλογή στο νεοκλασικό κτίριο του Δημαρχείου Γυθείου, στο δρόμο προς την Αρεόπολη το φράγκικο κάστρο του "Πασσαβά", την ομηρική πόλη Λα, τον ερειπωμένο μανιάτικο οικισμό Αγερανό και πλήθος τοποθεσιών φυσικής καλλονής αξεπέραστης.
Χρήσιμα τηλέφωνα:
ΚΤΕΛ Αθήνας: 210 5124910
ΚΤΕΛ Σπάρτης: 27310 26441
ΚΤΕΛ Γυθείου: 27330 22228
Δήμος Γυθείου: 27330 22210
Αστυνομία Γυθείου: 27330 22271
Λιμεναρχείο Γυθείου: 27330 22262
Κέντρο Υγείας Γυθείου: 27330 22001 και 27330 22002
ΟΤΕ Γυθείου: 27330 22099
ΕΛΤΑ Γυθείου: 27330 22285
ΤΑΧΙ Γυθείου: 27330 23423
Β
ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑ
Κτιριακό συγκρότημα "ΚΕΛΛΙΑ"
Η Μονεμβασιά (μόνη έμβασις) βυζαντινή μεσαιωνική καστροπολιτεία μετά από αιώνες πολιορκιών, κατακτήσεων, πειρατικών αποβάσεων, φραγκοκρατίας, ενετοκρατίας, τουρκικής κατοχής και μύριων όσων επεμβάσεων, παραμένει ζωντανό μνημείο με ολοφάνερα σημάδια δυτικής αρχιτεκτονικής κι ελληνικής παράδοσης. "Το Γιαβραλτάρ της Ανατολής".
Ο βράχος αυτός μέσα στη θάλασσα, ναυτικός σταθμός του Μίνωα της προϊστορικής Κρήτης, αποκομμένος από έναν σεισμό (375 μ.Χ.) απ’ την πελοποννησιακή γη, έτσι όπως παραμένει ανέπαφος στο χρόνο αιώνες ολόκληρους με βυζαντινές εκκλησίες (ναός Ελκόμενου Χριστού, της Αγίας Σοφίας χτισμένης από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Ανδρόνικο τον Β' και πάρα πολλές άλλες), φράγκικα κάστρα (κάστρο του Γουλά) και τουρκικές επιτοιχίσεις (με το τζαμί μάλιστα δίπλα στον Ελκόμενο Χριστό, τζαμί που σήμερα λειτουργεί ως μουσείο) η Μονεμβασιά κατακλυζόμενη από επισκέπτες είναι ίσως η μόνη ζωντανή βυζαντινή και μεσαιωνική καστροπολιτεία. Σε μικρή απόσταση από τη γέφυρα που ενώνει την παλιά με τη νέα πόλη βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας πόλης Επίδαυρος Λιμηρά με τείχος μέχρι τη θάλασσα, ακρόπολη και ναούς της Αφροδίτης, της Αθηνάς, του Διός Σωτήρος και της Λιμνάτιδος Αρτέμιδος.
Στο βενετσιάνικο κάστρο της Μονεμβασιάς και δίπλα στην εκκλησία της Παναγίας της Χρυσαφίτισσας βρισκόταν από την εποχή της ενετοκρατίας ένα μισοερειπωμένο κτιριακό συγκρότημα που λεγόταν "ΚΕΛΛΙΑ". Αυτό το μακρόστενο κτιριακό συγκρότημα αγόρασε τα τελευταία χρόνια ο Ε.Ο.Τ. το αναπαλαίωσε και το μετέτρεψε σε ξενώνα δυναμικότητας 12 δωματίων και 25 κλινών. Ο ξενώνας αυτός, ένα από τα παραδοσιακά κτίσματα που διέσωσε ο Ε.Ο.Τ. προλαβαίνοντας τον χρόνο αλλά και την ανθρώπινη εγκατάλειψη, περιλαμβάνει ισόγειο, όροφο και μεγάλη αυλή.
Σε μικρή απόσταση από τα "ΚΕΛΛΙΑ" κάτω ακριβώς από την Χρυσαφίτισσα υπάρχει πηγή, η μοναδική της Μονεμβασιάς που λένε πως... συντελεί στην απόκτηση παιδιών και μάλιστα αγοριών(!!!). Σπεύσατε. Στο τζαμί-μουσείο εκτίθενται κυρίως βυζαντινά και φράγκικα γλυπτά.
Επισκεφθείτε όλες τις εκκλησίες, αξίζουν, καθώς και το σπίτι του ποιητή Γιάννη Ρίτσου. Οι ιστορίες πολλών από τα πεζογραφήματα του διαδραματίζονται στα δρομάκια και τις ακρογιαλιές της Μονεμβασιάς.
Κρατήσεις δωματίων στα "ΚΕΛΛΙΑ" στο τηλέφωνο: 27320 61520. Στην περιοχή θα βρείτε πάρα πολλά ενοικιαζόμενα δωμάτια όλο το χρόνο.
Χρήσιμα τηλέφωνα:
ΚΤΕΛ Αθήνας: 210 5124910
ΚΤΕΛ Σπάρτης: 27310 26441
ΚΤΕΛ Μονεμβασιάς: 27320 61752
Δήμος Μονεμβασιάς: 27320 61222
Αστυνομία Μονεμβασιάς: 27320 61210
Λιμενικός Σταθμός Μονεμβασιάς: 27320 61266
ΟΤΕ Μονεμβασιάς: 27320 61399
ΕΛΤΑ Μονεμβασιάς: 27320 61231
Αγροτικό Ιατρείο Μονεμβασιάς: 27320 61204
