Ρήγας Βελεστινλής (Ρήγας Φεραίος)
Ο Ρήγας Βελεστινλής ή Ρήγας Φεραίος (επίσης σε κάποιες πηγές Φερραίος) γεννήθηκε στο Βελεστίνο (αρχαίες Φέρες) στη Θεσσαλία το 1757 (ή το 1752). Οι γονείς του ήταν πρόκριτοι και ο πατέρας του δολοφονήθηκε από τους Γενίτσαρους. Η εποχή που ο Ρήγας Βελεστινλής ήταν παιδί ήταν η εποχή της μεγαλύτερης τουρκικής καταπίεσης στη Θεσσαλία. Ο Ρήγας Φεραίος ήταν ιδιαίτερα καλός στα γράμματα και ήδη από την εφηβεία του είχε μια αισιοδοξία για την απελευθέρωση απ' τους Τούρκους.
Ο Ρήγας Φεραίος σπούδασε στη Ζαγορά και κατόπιν μελέτησε τις πλούσιες βιβλιοθήκες των μοναστηριών στο Άγιο Όρος. Πέρασε ένα χρονικό διάστημα στα βουνά με τους κλέφτες στον Όλυμπο. Όταν ο Ρήγας Βελεστινλής επέστρεψε στην ιδιαίτερη πατρίδα του για να δουλέψει ως δάσκαλος, έγινε μάρτυρας απίστευτων θηριωδών των Τούρκων. Απελπισμένος αναχώρησε για την Κωνσταντινούπολη. Εκεί, ο Ρήγας Φεραίος παρουσιάστηκε στον Αλέξανδρο Υψηλάντη (παππού του γνωστού ήρωα τους 1821) που τότε ήταν διερμηνέας. Ο Υψηλάντης, ενθουσιασμένος από την παιδεία και τον πατριωτισμό του Φεραίου τον προσέλαβε ως γραμματέα του. Ο Ρήγας Φεραίος συμπλήρωσε τις γνώσεις του στο πλάι του Υψηλάντη και αργότερα, το 1786, με τις συστάσεις του, προσλήφθηκε ως γραμματέας του ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας Μαυρογένους στο Βουκουρέστι.
Ο Ρήγας Βελεστινλής βρήκε στο Βουκουρέστι ευήκοα αυτιά για τις ιδέες του περί εξέγερσης του Έθνους κατά των Τούρκων. Οι πύρινοι λόγοι του και τα ποιήματά του συγκίνησαν τόσο τον ηγεμόνα όσο και το περιβάλον του. Και ενώ ο Ρήγας Φεραίος είχε καταφέρει να συστήσει την Μεγάλη Πατριωτική Εταιρεία, που θεωρείται από ορισμένους πρόδρομος της Φιλικής Εταιρείας, οι Τούρκοι δολοφονούν τον ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας και ο Αλέξανδρος Υψηλάντης έχει περιπέσει σε δυσμένεια. Ο Ρήγας Φεραίος κατάφερε να συγκεντρώσει υλικά και ηθικά μέσα από τους Έλληνες της Αυστρίας για να βοηθήσει την προετοιμασία του Αγώνα. Ο Χιώτης Στρατής Αργέντης διέθεσε στον Ρήγα Φεραίο σχεδόν ολόκληρη την περιουσία και ο Ρήγας Φεραίος μαζί με τον Χριστόφορο Περραιβό, ξεκίνησαν με μεγάλη θέρμη τις ενέργειές τους στη Βιέννη της Αυστρίας.
Ο Ρήγας Βελεστινλής σχεδίασε και εκτύπωσε χάρτη των ελληνικών χωρών (Χάρτα του Ρήγα) και τύπωσε τον Θούριο και τα άλλα πατριωτικά του τραγούδια, γεμάτα παραινέσεις προς τους Έλληνες να αποτινάξουν τον ζυγό του τυράννου.
Ο Ρήγας είχε την ελπίδα να πείσει τον Ναπολέοντα να βοηθήσει τους σκοπούς των Ελλήνων και του απέστειλε ένα υπόμνημα και δώρο. Ο Ναπολέων τον προσκάλεσε στη Βενετία για να συναντηθούν και να του παρουσιάσει ο Ρήγας Φεραίος τις σκέψεις του. Ο Φεραίος, κατευθυνόμενος στην Βενετία, έστειλε στην Τεργέστη τις αποσκευές του και τα βιβλία του ώστε να ταξιδεύει μόνος και να μην κινήσει τις υποψίες των Αυστριακών. Τα βιβλία του όμως κατασχέθηκαν, κι όταν ο Ρήγας και ο Χριστόφορος Περραιβός έφτασαν στην Τεργέστη στις 9 Ιανουαρίου 1797 συνελήφθησαν και φυλακιστήκαν. Ο σπουδαίος Ρήγας Βελεστινλής κατάφερε να απελευθερωθεί ο Χριστόφορος Περραιβός - "αυτός ο νέος κατάγεται από την Θεσσαλία και πηγαίνει στην Ακαδημία της Παυΐας να σπουδάσει ιατρική, κατά σύμπτωση τον πήρα μαζί μου ως συνοδοιπόρο από την Βιέννη ως την Τεργέστη και όχι παραπάνω", τους είπε και τους έπεισε. Όταν κατόπιν έμαθε για την κατάσχεση των επιστολών του και των κειμένων του ομολόγησε και σήκωσε όλο το βάρος των ευθυνών ο ίδιος. Η αυστριακή κυβέρνηση παρέδωσε τον Ρήγα Φεραίο, τον Στρατή Αργέντη, τον Ζητσαίο, τον Αντώνιο Κορώνιο και άλλους στους Τούρκους. Η θύελα διαμαρτυριών του ευρωπαϊκού τύπου για την ενέργεια των Αυστριακών δεν είχε κανένα αποτέλεσμα. Ο Ρήγας Φεραίος και οι γενναίοι σύντροφοί του θανατωθήκαν δια αποκεφαλισμού και ριχθήκαν στον Δούναβη στις 11 Ιουνίου του 1798.
Η κληρονομιά του έργου του Ρήγα Φεραίου ήταν μεγάλη. Η φράση "Αρκετό σπόρο έσπειρα. Το έθνος μου θα θερίσει το γλυκό καρπό" αποδίδονται ως τα τελευταία λόγια του. Και πραγματικά ο σπόρος που έσπειρε έβγαλε σύντομα πλούσιο καρπό: την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Δείτε το αφιέρωμα της Ματιάς για τις εθνικές εορτές, την 25η Μαρτίου 1821, την 28η Οκτωβρίου 1940, κάνοντας κλικ εδώ!
Α.Α.
