Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας. Βίος
Η Αλεξάνδρεια ήταν η πατρίδα των δύο σοφών Διδασκάλων της αληθείας και προμάχων της Εκκλησίας του Χριστού, Αγίου Αθανασίου και Αγίου Κυρίλλου.
Ο Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας γεννήθηκε το 296 μΧ (ή το 295 μΧ). Έχει χαρακτηριστεί στύλος της Ορθοδοξίας και Μέγας Πατήρ της Ορθοδοξίας. Οι γονείς του Αθανασίου ήταν φτωχοί αλλά πιστοί και ενάρετοι χριστιανοί. Η οικονομική του κατάσταση δεν του επέτρεπε να λάβει ανώτατη εκπαίδευση, αλλά με την βοήθεια του Θεού κατάφερε μελετώντας μόνος του να φτάσει σε υψηλό επίπεδο στην θεολογία και στην φιλοσοφία. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός γράφει ότι ο Άγιος Αθανάσιος μελέτησε την Αγία Γραφή περισσότερο από κάθε βιβλίο.
Το 312 μΧ (ή το 319) ο Άγιος Αθανάσιος χειροτονείται διάκονος από τον Αλέξανδρο Πατριάρχη Αλεξανδρείας. Ήδη ενώ ήταν διάκονος, εμφανίστηκε στην Α Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας, το έτος 325 μΧ, που είχε συγκροτηθεί κατά του Αρείου, στην οποία διέπρεψε πάνω απ’ όλους με τον ζήλο του, και με την διδασκαλία του περί Ομοουσίου. Τα πρώτα επτά άρθρα του Συμβόλου της Πίστεως (Πιστεύω) της Α Οικουμενικής Συνόδου ουσιαστικά διαμορφώθηκαν από τον Άγιο Αθανάσιο.
Το έτος 326 μΧ (ή το 328 μΧ), ο Άγιος Αθανάσιος διαδέχθηκε τον Αλέξανδρο, επίσκοπο Αλεξανδρείας, εκλεγμένος από κλήρο και λαό.
Ο Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας αρνήθηκε την κοινωνία προς τον Άρειο, γνωρίζοντας την διαστροφή της γνώμης του και την νόσο της αίρεσης που φώλιαζε ακόμη στην καρδιά του Αρείου. Αμέσως άρχισαν οι συκοφαντίες και οι επιβουλές των Αρειανών εναντίον του Αγίου Αθανασίου. Αλλεπάλληλες φορές εξορίστηκε άδικα, καθώς οι Αρειανοί ή οι Εθνικοί (ειδωλολάτρες) κατάφερναν και επηρέαζαν τους Αυτοκράτορες (Κωνσταντίνος ο Μέγας, Κωνσταντίνος ο υιός, ο Ιουλιανός ο Παραβάτης, και ο Ουάλης). Ο Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας, ο υπερασπιστής της Ορθοδοξίας, εξορίστηκε στην πόλη Τρίβερι (ή Τρέβιρα) της Γαλλίας, κατέφυγε στη Ρώμη, φυγαδεύτηκε και έμεινε καιρό στην έρημο, κρύφτηκε σε υπόγεια μήνες ολόκληρους, υπέμεινε χιλιάδες βάσανα και διωγμούς για 46 έτη. Όταν οι αυτοκράτορες καταλάβαιναν το λάθος τους ή όταν ανέβαινε νέος αυτοκράτορας στον θρόνο, ανακαλούσαν τον Άγιο Αθανάσιο από την εξορία μα έπειτα ήταν πάλι υπό διωγμό, μετά από νέες διαβολές και συκοφαντίες από Αρειανούς ή από ειδωλολάτρες.
Τα χρόνια που ο Άγιος Αθανάσιος βρισκόταν σε εξορία τον υποστήριζαν τόσο οι λαϊκοί όσο και μοναχοί της ερήμου. Εκεί στην έρημο γνώρισε τον Μέγα Αντώνιο, του οποίου τον βίο συνέγραψε. Τελικά, φάνηκε σαν φωτεινός αστέρας που έδυε, επιστρέφοντας για τελευταία φορά από την εξορία στον επισκοπικό του θρόνο, όπου με την λαμπρότητα των λόγων του φώτισε τον ορθόδοξο λαό για λίγο ακόμη καιρό και αναπαύτηκε στις 2 Μαΐου του 373 μΧ.
Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας. Γιορτή
Η μνήμη του Αγίου Αθανασίου του Μεγάλου τιμάται στις 18 Ιανουαρίου και στις 2 Μαΐου.
Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας. Απολυτίκιο
Στύλος γέγονας ορθοδοξίας, θείοις δόγμασιν υποστηρίζων, την Εκκλησίαν Ιεράρχα Αθανάσιε· τω γαρ Πατρί τον Υιόν ομοούσιον, ανακηρύξας κατήσχυνας Άρειον· Πάτερ Όσιε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν, το μέγα έλεος.
Άγιος Κύριλλος ο πατριάρχης Αλεξανδρείας. Βίος
Ο Κύριλλος γεννήθηκε το 370 μΧ και ήταν ανεψιός του Θεοφίλου επισκόπου Αλεξανδρείας. Διαδέχθηκε τον θείο του το 412 μΧ, αφού είχε μονάσει για αρκετό καιρό με τους μοναχούς στην Νητρία. Οι οπαδοί του αιρετικού Νεστόριου συντέλεσαν στο να διωχτεί ο Κύριλλος από τον θρόνο του, αλλά μετά από λίγο καιρό επέστρεψε. Το 431 μΧ, επί Θεοδοσίου του Μικρού, παρουσιάστηκε στην Γ Οικουμενική Σύνοδο στην Έφεσο, όπου και έλεγξε και κατήσχυνε με τους λόγους του τον Νεστόριο που βλαστημούσε ενάντια στην Θεοτόκο. Ήταν Ποιμένας στην Εκκλησία του Χριστού για 32 χρόνια και αναπαύτηκε το 444 μΧ.
Άγιος Κύριλλος ο πατριάρχης Αλεξανδρείας. Γιορτή
Η μνήμη του Αγίου Κυρίλλου τιμάται στις 18 Ιανουαρίου και στις 9 Ιουνίου.
Άγιος Κύριλλος ο πατριάρχης Αλεξανδρείας. Απολυτίκιο
Ως κύρος ουράνιον θεολογία η ση, βραβεύει εν πνεύματι τη εκκλησία Χριστού, την χάριν την ένθεον· συ γαρ καθυπογράψας της Τριάδος την δόξαν, μύστης της Θεοτόκου και υπέρμαχος ώφθης, παρ’ ης λαμπρώς εδοξάσθης, ιεράρχα παμμάκαρ Κύριλλε.
Απολυτίκιο των Αγίων Αθανασίου και Κυρίλλου
Έργοις λάμψαντες ορθοδοξίας, πάσαν σβέσαντες κακοδοξίαν, νικηταί τροπαιοφόροι γεγόνατε· τη ευσεβεία τα πάντα πλουτίσαντες, την Εκκλησίαν μεγάλως κοσμήσαντες, αξίως εύρατε Χριστόν τον Θεό, δωρούμενον πάσι το μέγα έλεος.
Κοντάκιο των Αγίων Αθανασίου και Κυρίλλου
Ιεράρχαι μέγιστοι της ευσεβείας, και γενναίοι πρόμαχοι της Εκκλησίας του Χριστού, πάντας φρουρείτε τους ψάλλοντας: Σώσον οικτίρμον, τους πίστει τιμώντάς σε.
Και οι δύο Άγιοι Πατέρες, ο Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας και ο Άγιος Κύριλλος άφησαν πολλά σοφά Συγγράμματα, ερμηνευτικά των θείων Γραφών, δογματικά της πίστεως του Χριστού, αποδεικτικά της αληθείας και ελεγκτικά της πλάνης των αιρέσεων.
Α.Α.
Η πρώτη εικόνα που συνοδεύει το κείμενο είναι έργο του αγιογράφου Μανόλη Ζαχαριουδάκη. Δημοσιεύεται στη Ματιά με την άδειά του για την οποία και τον ευχαριστούμε θερμά!