Άγιος Αγαθόνικος και οι συν αυτώ Ζωτικός, Ζήνων, Θεοπρέπιος, Ακίνδυνος, και Σεβηριανός. Βίος
Ο Άγιος μάρτυρας Αγαθόνικος έζησε στην εποχή του βασιλιά Μαξιμιανού το έτος 298 περίπου. Ο Άγιος Αγαθόνικος κήρυττε τον Χριστό και βάπτισε Χριστιανούς πάρα πολλούς ειδωλολάτρες.
Αιχμαλωτίστηκε από τον κόμη Eυτόλμιο, που στάλθηκε από τη Νικομήδεια στα μέρη του Εύξεινου Πόντου με εντολή του Μαξιμιανού να σκοτώσει τους χριστιανούς. Και πλέοντας με ένα πλοίο, πήγε σε μια αγορά που λεγόταν Κάρπη, και εκεί βρήκε τον Άγιο με τους μαθητές του, οι οποίοι ομολογούσαν τον Χριστό. Τον καταδίκασε να πεθάνει με σταυρικό θάνατο.
Έπειτα ανέβηκε στη Νικομήδεια, και άκουσε ότι ο Πρίγκιψ είχε πιστέψει στον Χριστό μέσω κάποιου Αγαθονίκου. Αφού το έμαθε αυτό, έστειλε και τους συνέλαβαν και τους δύο.
Ο Ευτόλμιος είχε παρατηρήσει ότι όσο έμεναν στην πόλη, οι λόγοι του Αγαθονίκου έκανε ακόμα περισσότερους να πιστέψουν στον Χριστό. Τον μεν Αγαθόνικο τον χτύπησε πολύ, τον δε Πρίγκιπα, καθώς και τους άλλους Χριστιανούς, τους πήρε μαζί του και τους έφερε στη Θράκη, όπου βρισκόταν ο αυτοκράτορας για να δικαστούν από τον Μαξιμιανό τον ίδιο.
Και όταν έφτασε σε ένα χωριό που λεγόταν Ποταμός, εκεί σκότωσε με το μηχανικό όργανο του καταπέλτη (που ήταν σαν στύλος) τον άγιο Ζήνωνα, τον Θεοπρέπιο, και τον Ακίνδυνο, επειδή οι μακάριοι δεν μπορούσαν πια να περπατήσουν, εξαιτίας των προηγούμενων πληγών και μαστιγώσεων που είχαν δεχτεί.
Κατόπιν, φτάνοντας στη Χαλκηδόνα, σκότωσε με το σπαθί τον άγιο Σεβηριανό, επειδή κήρυττε με παρρησία τον Χριστό και έγδαρε το δέρμα του Αγίου Αγαθονίκου.
Όταν έφτασε στο Βυζάντιο, πήρε τον Μάρτυρα Αγαθόνικο και τον χτύπησε πάλι πολύ με μαστίγιο. Στη Σηλυβρία, στην περιοχή Άμμους όπου βρισκόταν ο βασιλιάς, αποκεφάλισε τον Μάρτυρα Αγαθόνικο και τον Πρίγκιπα και τους υπόλοιπους χριστιανούς που είχε φέρει μαζί του. Με αυτό τον τρόπο όλοι έλαβαν τον στέφανο του μαρτυρίου.
Άγιος Αγαθόνικος. Λείψανα
Η Κάρα του Αγίου Αγαθόνικου βρίσκεται στον Ιερό Ναό του Τιμίου Προδρόμου Καβάλας.
Τμήμα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Αγαθονίκου βρίσκεται στη Μονή Μεγ. Σπηλαίου Καλαβρύτων.
Άγιος Αγαθόνικος. Γιορτή
Ο Άγιος Αγαθόνικος γιορτάζει στις 22 Αυγούστου μαζί με τους μάρτυρες Ζωτικό, Ζήνωνα, Θεοπρέπιο, Ακίνδυνο και Σεβηριανό
Άγιος Αγαθόνικος. Απολυτίκιο
Νίκης τρόπαιον, κατά της πλάνης, Αγαθόνικε, λαμπρόν εγείρας, των άφθαρτων αγαθών, κατηξίωσαι του γαρ Δεσπότου ζηλώσας τον θάνατον, της αθανάτου ζωής ώφθης μέτοχος. Μάρτυς ένδοξε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
Άγιος Αγαθόνικος. Κοντάκιο
ήχος α. Χορός Αγγελικός.
Την κλήσιν αγαθήν, κεκτημένος θεόφρον, ανδρών των πονηρών, απεστράφης το σέβας, μη πτήξας τα βάσανα, Αγαθόνικε ένδοξε· όθεν γέγονας, των αγαθών κληρονόμος, και απείληφας, σύν τοις συνάθλοις αξίως, τον άφθαρτον στέφανον.
Άγιος Αγαθόνικος. Οίκος
Τον αγαθόν και φιλάνθρωπον καθικέτευε, Αγαθόνικε πάνσοφε, του αγαθύναι την κάκωσιν της εμής καρδίας, και δωρήσασθαι λόγον μοι, του αξίως υμνήσαί σου τούς αγώνας, ούς ήθλησας υπέρ της πίστεως του Χριστού και Θεού ημών, πως πανταχόθεν περιεσκόπεις οίά περ ποιμήν, μάρτυς, και τους λύκους εκδιώκων εποδήγεις σου την ποίμνην προς γην αληθείας, βοών εν παρρησία· Ως πρόβατα εγνώσθημεν σφαγής· διό θάνωμεν, ίνα κομισώμεθα τον άφθαρτον στέφανον.