Ένα ξεχωριστό, για πολλούς και διάφορους λόγους, προεφηβικό ανάγνωσμα είναι το «Στο Άγιον Όρος. Προσκυνητής ή επισκέπτης;», της Αδαμαντίας Αλατάρη, που κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 2018 από τις εκδόσεις Ελληνοεκδοτική με εικονογράφηση του Σέργιου Παπαϊωάννου.
Υπόθεση βιβλίου
Έφτασε το τριήμερο της 28ης Οκτωβρίου, και ο δεκατετράχρονος Κώστας μαζί με τον πατέρα του, έχουν σχεδιάσει από καιρό, να το περάσουν στο Άγιο Όρος. Για τον πατέρα είναι η πολλοστή φορά που επισκέπτεται τον Άγιο αυτόν τόπο, ενώ για τον μαθητή της τρίτης γυμνασίου είναι μόλις η δεύτερη· η δε, πρώτη, του είχε αφήσει τις καλύτερες εντυπώσεις!
Ξεκινούν από την Αθήνα όπου ζουν, και με το υπεραστικό λεωφορείο ταξιδεύουν μέχρι τον πρώτο σταθμό του ταξιδιού τους, που είναι φυσικά η Ουρανούπολη. Εκεί θα παραλάβουν τα διαμονητήριά τους και θα πάρουν το καράβι που θα τους μεταφέρει στο Άγιο Όρος…
…
Ο κόσμος έχει αρχίσει να μαζεύεται προς την προβλήτα. Μετά τον απαραίτητο έλεγχο των ταυτοτήτων και των διαμονητηρίων, ανεβήκαμε στο καράβι, το «Άξιον Εστί», όπως λεγόταν.
«Άξιον εστί ως αληθώς…» ψιθύρισα -δεν υπάρχει καλύτερο όνομα για καράβι- και άρχισα ν’ ανεβαίνω τα σκαλιά προς το κατάστρωμα.
…
Μετά από έναν σύντομο αλλά όμορφο πλου, αποβιβάζονται στο λιμάνι της Δάφνης. Εκεί περιμένουν, μη χάνοντας ευκαιρία να θαυμάσουν το τοπίο, το πούλμαν που θα τους μεταφέρει στις Καρυές. Η πρωτεύουσα του Αγίου Όρους όμως, δεν είναι ο τελικός προορισμός τους, για την πρώτη ημέρα τους στο περιβόλι της Παναγιάς. Σε αυτόν θα φτάσουν σε λίγη ώρα… στη Ιερά Μονή Σταυρονικήτα όπου και θα φιλοξενηθούν το βράδυ.
Η μεγαλοπρεπής -αν και όχι μεγάλη- Μονή τους υποδέχεται εγκάρδια όπως ακριβώς κάνουν και οι μοναχοί που ζουν σε αυτήν. Τι να πρωτοθαυμάσει κανείς; Το αρχονταρίκι, τα κελιά των ξενώνων, την γαλήνη, την ησυχία, το τάλαντο που καλεί μοναχούς και προσκυνητές στο ναό με τον γλυκό του ήχο, την ιστορική εικόνα του Αγίου Νικολάου του Στρειδά;
Μικρά θαύματα ξεδιπλώνονται ολόγυρά τους. Να, όπως το μαγευτικό μονοπάτι που οδηγεί στη Μονή Παντοκράτορος. Σε εκείνο το μοναστήρι, ασπάζονται τη θαυματουργή εικόνα της Παναγιάς της Γερόντισσας. Η ιστορία λέει πως το πρώτο θαύμα της εικόνας έγινε την εποχή του Αλέξιου Α’ του Κομνηνού, κατά την διάρκεια της ανέγερσης ναού στην περιοχή που βρίσκεται πλέον η Ιερά Μονή.
Ο χρόνος όμως -ιδιαίτερα όταν βρίσκεσαι κάπου που αγαλλιάζει η ψυχή σου- περνά πολύ γρήγορα. Ο ήλιος φώτισε για μία ακόμα ημέρα την πλάση και το πρόγραμμα των δύο ταξιδιωτών μας ξεκινά με επιστροφή στις Καρυές. Στην έδρα του Αγίου Όρους με το Πρωτάτο και την Παναγιά… το «Άξιον Εστί»! Σημερινός προορισμός τους είναι η Ιερά Μονή Ξενοφώντος. Η Μονή με το καθολικό αφιερωμένο στον Άι-Γιώργη. Εκεί θα περάσουν το δεύτερο βράδυ τους στην Αθωνική πολιτεία…
…
Παγκάρι, κερί, μετάνοια στον Άι-Γιώργη…
«Τι ωραίος ναός είναι αυτός…» ψιθύρισα, γυρίζοντας τη ματιά μου. «Φωτεινός, μεγάλος… Πολύ μεγάλος!».
Κατόπιν μας είπαν ότι είναι ο μεγαλύτερος ναός ως Καθολικό σε όλο το Άγιον Όρος.
…
Πριν καλά καλά το καταλάβουν έφτασε κιόλας η τρίτη μέρα του ταξιδιού τους. Νωρίς νωρίς επιβιββάζονται στο καράβι με πλώρη ξανά για τη Δάφνη. Εκεί θα αλλάξουν πλοίο που θα τους μεταφέρει στην Ιερά Μονή Διονυσίου. Μικρό διάλειμμα στην ξακουστή μονή και ξανά στο δρόμο για την Ιερά Μονή Αγίου Παύλου όπου και θα διανυκτερεύσουν.
Την εξίσου γνωστή αυτή μονή ίδρυσε ο Άγιος Παύλος ο Ξηροποταμινός -όπως και τη Μονή Ξηροποτάμου- και το Καθολικό της είναι αφιερωμένο στην Υπαπαντή του Χριστού. Τα θαυμαστά συνεχίζονται σε κάθε γωνιά αυτού του Αγίου μέρους.
Δυστυχώς όμως οι μέρες περνούν γρήγορα και η επομένη είναι η ημέρα της αναχωρήσεως, του τέλους αυτού του μοναδικού ταξιδιού στον Άγιο και μαγευτικό τόπο του Αγίου Όρους…
…
Κατηφορίσαμε το καλντερίμι, φορτωμένοι με τους σάκους μας. Σε μια στροφή κοιτάξαμε το μοναστήρι του Αγίου Παύλου, που έστεκε με μεγαλοπρέπεια, το αγκαλιάσαμε με όλη μας τη ματιά, ευχαριστήσαμε την Παναγιά μας -άλλη μια φορά- για τη δική της φιλοξενία και κατεβήκαμε στο λιμάνι.
…
Κριτική και εντυπώσεις
Ένα μικρό, αλλά ξεχωριστό οδοιπορικό σε κάποια σημεία του Περιβολιού της Παναγιάς, είναι το «Στο Άγιον Όρος. Προσκυνητής ή επισκέπτης;», της Αδαμαντίας Αλατάρη.
Γραμμένο για παιδιά της προεφηβικής ηλικίας -μέσα από μια ιστορία που θυμίζει ταξιδιωτικό ημερολόγιο- ταξιδεύει τον αναγνώστη του και του παρέχει πλήθος πληροφοριών για το Άγιο Όρος. Η δε θεσπέσια εικονογράφησή του, δένει αρμονικά με το κείμενο και εξυψώνει την καλλιτεχνική αξία του βιβλίου.
Όπως αναφέρει άλλωστε και η ίδια η συγγραφέας σε κάποιο σημείο του βιβλίου…
…
Το Άγιον Όρος προσελκύει, σαν μεγάλος μαγνήτης, ανθρώπους που ζητούν τόπο και τρόπο να ξεκουράσουν την ψυχή τους.
…
…και ποιος από εμάς -μικρός ή μεγάλος- δεν έχει ανάγκη να ξεκουράσει λιγάκι κάπου την ψυχή του;
Ευκολονόητο, ευκολοδιάβαστο και ξεχωριστό, είναι ένα υπέροχο δώρο για κάθε παιδί αγόρι ή κορίτσι. Ίσως για τα κορίτσια λιγάκι πιο ξεχωριστό μιας και δεν θα μπορέσουν να επισκεφθούν ποτέ τα μέρη στα οποία σε ταξιδεύει. Γεγονός είναι πάντως ότι μετά την ανάγνωσή του όλοι θα θέλουν να βρεθούν εκεί που περπάτησαν οι ήρωες του, ο Κώστας και ο πατέρας του! 🙂
Οπισθόφυλλο:
Μερικές μέρες στο περιβόλι της Κυρά Παναγιάς…
Όπου γυρίσει το μάτι σου, τη βλέπεις παντού!
Πορταΐτισσα στην Ιβήρων,
Γερόντισσα στην Παντοκράτορος,
Γλυκοφιλούσα στη Φιλοθέου,
Κουκουζέλισσα στη Λαύρα…
Μια γαλήνη, γεμάτη Χάρη κι ευωδία, ανακατεύεται στον αέρα. Το καταλαβαίνεις κι εσύ μαζί με τους άλλους προσκυνητές.
Οι έγνοιες καταλαγιάζουν, οι σκέψεις γαληνεύουν… Άλλωστε ο εσπερινός, το απόδειπνο, η βραδινή ακολουθία βάλσαμο ρίχνουν στην ψυχή σου.
Βαδίζοντας στα αγιορείτικα μονοπάτια, προσκυνώντας μοναστήρια και μακρινά κελιά, πλησιάζεις πιο κοντά σ’ Αυτόν που αναζητάς, στον Κύριο και Πλάστη σου, στον Δημιουργό σου.
Ελπίζοντας, όταν έρθει εκείνη η ευλογημένη ώρα κι αφήσεις αυτόν τον κόσμο και πας σε κόσμο… ομορφότερο, να σε αναγνωρίσει, γιατί ήδη Του είσαι γνωστός, σαν διαβάτης των μονοπατιών του Αγίου Όρους, των μονοπατιών… του Ουρανού!
Θυμήσου με…
Ταυτότητα βιβλίου
Τίτλος βιβλίου
Στο Άγιον Όρος. Προσκυνητής ή επισκέπτης;
Συγγραφέας
Αδαμαντία Αλατάρη
Εικονογράφος
Σέργιος Παπαϊωάννου
Εκδοτικός οίκος
Εκδόσεις Ελληνοεκδοτική
Ημερομηνία έκδοσης
Απρίλιος 2018
Αριθμός σελίδων
132
ISBN
978-960-563-197-0