Χαίρετε.
Σήμερα έχουμε την ιδιαίτερη τιμή και χαρά να φιλοξενούμε στο Αρχονταρίκι τον Αρχιμανδρίτη Πατέρα Ανανία Κουστένη.
Γνωστό σε εσάς ίσως από τη φωνή του, μια και οι εκπομπές του στο ραδιόφωνο της Εκκλησίας της Ελλάδος τον έχουν κάνει γνωστό σε πολλούς που παρακολουθούν αυτό το ραδιόφωνο και θέλω να σας ευχαριστήσω Πατέρα Ανανία που ήρθατε κοντά μας σήμερα μέσα σε αυτή την περίοδο την κατανυκτική για την Εκκλησία μας μια και βρισκόμαστε στην είσοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής μέσα στην περίοδο του Τριωδίου για την Εκκλησία μας και θέλω έτσι απλά να σας πω ότι τι μπορεί να σημαίνει μια τέτοια περίοδος για το σύγχρονο άνθρωπο.
Θα σας ρωτούσα για τους πιστούς αλλά οι πιστοί λίγο πολύ και ενώ ο πιστούς αυτούς που εκκλησιάζονται, που έχουν επαφή με την Εκκλησία, ξέρουν και την νηστεία και την περίοδο.
Πολλές φορές και ως επίσκοπος και ως απλός παπάς σκεπτόμουν και με προβληματίζει. Ναι, αλλά για τον σύγχρονο άνθρωπο, για τον άνθρωπο αυτής της εποχής, με τα τόσα προβλήματα, μπορεί να σημαίνει κάτι μια τέτοια περίοδος εκκλησιαστικού ημερολογίου.
Πολύ σας ευχαριστώ, Σεβασμιότατε, που είχατε την καλοσύνη να με καλέστε στο φιλόξενο αρχονταρίκι σας.
Να σας έχει ο Θεός καλά, να συνεχίζετε αυτή την όμορφη εκπομπή επί έτη πολλά.
Το θέμα αυτό το οποίο θέτετε είναι πάρα πολύ σημαντικό γιατί η εποχή μας Είναι η εποχή απολωλότων προβάτων, αλλά και εποχή μεγάλης αγάπης του Θεού στον κόσμο.
Αφού ο Απόστολος Παύλος λέει, «Όπου επλεόνασεν η αμαρτία, υπερεπερίσσευσεν η χάρις».
Ο Χριστός και Θεός μας μας αγαπά προκλητικά.
Μ’ αυτήν την αγάπη προκαλεί ακόμη και το δαίμονα.
Προκαλεί και τους δικαίους, προκαλεί και τους ευσεβείς.
Κάθε μέρα γυρίζει στις γειτονιές του κόσμου, όπου γυρίζει όχι μόνο και ψάχνει τους αγαπημένους του ανθρώπους.
Αυτός ο μανιακός εραστής της ανθρώπινης ύπαρξης.
Έλεγε ένας άνθρωπος του Θεού, αν ξέραμε το πόσο μας αγαπάει ο Κύριος, θα τρελαινόμαστε από τη χαρά μας.
Άλλωστε αυτό ζητάμε και αυτό θέλουμε.
Να μας αγαπούν, να μας προσέχουν, να μας προτιμούν, να μην μας μαλώνουν, να μας κανακεύουν που ‘λεγε ένας Αγιορείτης σύγχρονος.
Ε, ο Χριστός το κάνει στο μέγιστο βαθμό.
και θέλουμε και κάτι άλλο.
Πες ότι το λέει η φιλαυτία μας.
Ας το πούμε πώς να είναι.
Θέλουμε να αγαπούν μόνο εμάς και κανέναν άλλον.
Και αν κάποιος αντιληφθεί ότι αγαπάμε και κάποιον άλλον, δυσκολεύεται.
Ο Χριστός όμως μπορεί και το κάνει αυτό ως Θεάνθρωπος.
Μπορεί και αγαπά τον καθένα μας μοναδικά.
Του είμαστε μοναδικοί.
Έγινε κατάδικος το λόφο του Γολγοθά για να γίνει κατάδικος του καθενός μας.
Είναι η πρώτη και η στερνή μας αγάπη.
Το Α και το Ω της ζωής μας.
Ο πιο δικός μας απ’ τους δικούς μας.
Μας αγαπά τόσο πολύ, δεν παίρνει άλλο.
Ε, αν αυτό το αντιληφθούμε λιγάκι και μάλιστα εμείς οι Ρωμιοί, τι κάνουμε, πέφτουμε στο φιλότιμο γιατί όπως προείπαμε αυτό θέλουμε, αυτό γυρεύουμε, αυτό επιδιώκουμε και αυτό επιζητούμε και η Σαρακοστή Αγία αυτό ακριβώς είναι ανοίγει η αγκάλη του Χριστού περισσότερο και η πρόκλησή του είναι μεγαλύτερη
Να αλλά πατέρα Ανανία θα σας ρωτούσε τώρα ένας που να τον βρω το Χριστό στην εποχή μας.
Που είναι ο Χριστός, είναι όμορφο να το ακούω αυτό, είναι καλό να το θέλω γιατί έχω ανάγκη αυτή την αγάπη, πού είναι όμως ο Χριστός.
Ιδού το ερώτημα.
Ο Χριστός κρύβεται.
Είναι ταπεινός και δημοκράτης.
Είναι η άκρα ταπείνωση.
Είναι κάτω από όλους και από όλα όπως λέει ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος. Και δημοκράτης γιατί δεν θέλει να εκβιάζει την ελευθερία μας.
Κάλλιστα μπορεί να φανεί και φαίνεται όποτε θέλει, αλλά δεν το κάνει ινά μην λυμανθεί το αυτεξούσιο κατά τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο για να μην καταστραφεί η ελευθερία.
Έχει όμως όλους τους τρόπους να μας δείξει την παρουσία Του.
Έχει δυο χέρια ο Θεός, ο Χριστός.
Αι χείρές σου εποίησάν με, και έπλασάν με, και τα χρησιμοποιεί για να κάνει αισθητή την παρουσία Του.
Με το δεξί Του χέρι μας ευλογεί, μας στέλνει υγεία, μας δίνει αγαθά, μας δίνει πλούτη, μας δίνει θέσεις, πιθαλώ, οι Μακρυγιάννης, μας δίνει πολλά.
Και τότε, τι γίνεται, αρκετοί συγκινούνται, αδελφοί μας άνθρωποι, και λένε σε ευχαριστώ Θεέ μου, ξεκλείδωνεται η ψυχή τους. Και η συγκίνηση τι είναι; Δύο κινήσεις: μια κίνηση του Χριστού που έρχεται πάντοτε σε εμάς, αφού είναι ο ευλογημένος ο ερχόμενος και ο ων και ο ην και ο ερχόμενος, και η άλλη είναι η δική μας κίνηση προς Εκείνον. Το συν είναι προσθετικό. Ερχεται εκείνος πάντοτε, πηγαίνουμε και εμείς. Τον συναντούμε στην ευλογία, στα αγαθά.
Έχει όμως ο Χριστός και αριστερό χέρι. Τότε είναι η παιδαγωγία.
Και μας επισκέπτεται ο Χριστός εν ράβδω.
Και τι κάνει η ψυχή τότε;
Πλαταίνει. Ανοίγει.
Ήταν προ ετών σε ένα νοσοκομείο των Αθηνών ένας συνάνθρωπός μας και μάλιστα έλεγε πως δεν πιστεύει, υπάρχουν πολλοί θεατρίνοι της απιστίας, και κάτι τέτοιο ανθρώπινα. Είχε φτάσει στο τέλος της ζωής του και ο Χριστός τον είχε ευλογήσει με το αριστερό του χέρι . Του έδωσε αρρώστια δύσκολη.
Και ήρθε μια στιγμή αποκαλυπτική.
Εκεί που είχε φτάσει μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας και θα λέγαμε αγγελοκρουόταν, άνοιξαν της ψυχής του τα μάτια.
Και τι βλέπει απέναντί του; Τον αφέντη το Χριστό. Την ένσαρκη καλοσύνη.
Γιατί ακριβώς ο Χριστός είναι η καλοσύνη του Θεού χειροπιαστή, είναι εν ανθρώποις ευδοκία.
Και τι έκανε άρχισε να κλαίει, να κλαίει και να χαίρεται συνάντησε το Χριστό μετά από την παιδαγωγία και σε κάποια στιγμή μπόρεσε να αρθρώσει και να Του πει: Χριστέ μου να με συγχωρήσεις δεν ήξερα πως υπήρχες
Πατέρα Ανανία όταν μιλάμε για σαρακοστή στους πολλούς ανθρώπους αυτό που κυριαρχεί κυρίως είναι η νηστεία.
Μάλιστα.
Λένε αρχίζει η νηστεία.
Θέλω να πούμε για την νηστεία δύο λόγια.
Γιατί και εδώ υπάρχουν πολλές παρεξηγήσεις.
Εν τούτοις όμως στην εποχή μας πολλοί άνθρωποι που δεν το περιμένεις λένε εγώ θα νηστέψω. Με αποτέλεσμα ακόμη και εστιατόρια να έχουν νηστίσιμα φαγητά πλέον, κατ’ εξαίρεση, κάτι που δεν γινόταν παλιότερα και είναι έτσι κανείς απορεί πώς έγινε αυτό το θαύμα, σε εισαγωγικά.
θέλω λοιπόν να μείνουμε λίγο στο θέμα της νηστείας για να δούμε πως οι άνθρωποι την αντιμετωπίζουν και στις πραγματικότητα είναι στην Εκκλησία μας
Μάλιστα. Ο Κύριος στον επίγειο Παράδεισο θέλησε να δοκιμάσει το δώρο του, το αυτεξούσιο, την ελευθερία και μας έβαλε μια εντολή. Η εντολή έχει τέλος, έχει σκοπιμότητα, να δοκιμάσει τον άνθρωπο. να μην φάτε από το δέντρο της γνώσης. Για να δει τι διαχείριση θα κάνει της ελευθερίας του ο άνθρωπος, Και ο άνθρωπος δυστυχώς διάλεξε την παράβαση, με την εισήγηση του αντιθέτου πνεύματος όπως λένε οι πατέρες, δηλαδή του διαβόλου.
Και παρέβει.
Τι ήθελε όμως να παραβεί, που αυτή η παράβαση του έγινε πληγή; Μεγάλη πληγή.
Απέβει ο άνθρωπος το μέγα τραύμα όπως λέει η Εκκλησία. Και υποφέρει.
Και έρχεται ο Χριστός και θεραπεύει τον άνθρωπο τηρώντας εκείνος την εντολή που παρέβει ο πρώτος και παλαιός Αδάμ. Και νήστεψε 40 μέρες και 40 νύχτες και ήρθε ο διάβολος και Τον επείρασε, και ο Χριστός τον νίκησε
Δηλαδή τι γίνεται με τη νηστεία. Μας καλεί ο Θεός να διαλέξουμε ή το φαγητό ή Εκείνον. Όχι τίποτα άλλο.
Όταν λέω νηστεύω σημαίνει διαλέγω το Χριστό. Προτιμώ το Χριστό. Προτιμώ την αγάπη.
Δεσμεύω την ελευθερία μου ή καλύτερα την βιάζω.
Το λέει ο ίδιος ο Χριστός.
Ο αγωνιζόμενος βιάζει εαυτόν.
Είναι ο μόνος θεμιτός βιασμός αφού είναι αυτεξούσιο.
Και έτσι λοιπόν τι κάνουμε? Ακολουθούμε το Κύριο.
Δεν είναι εύκολο αυτό.
Αν μας πει μόδα, αν μας πει ιατρική να νηστέψουμε, το κάνουμε ευχαρίστως.
Αν το πει όμως η Εκκλησία, όχι.
Γιατί υπάρχει κάποιος άλλος πίσω, η αντιπολίτευση του Θεού θα λέγαμε μια σύγχρονη έκφραση η οποία έχει τους λόγους του να αντίκειται άλλωστε Σατάν στα εβραϊκά σημαίνει αντικείμενος, εχθρός, αντίπαλος.
Και εκεί ακριβώς παίζεται το όλο πράγμα.
Ερχεται όμως ώρα που ο αντικείμενος (Διάβολος) που ονομάζεται σας Γραφάς και πονηρός τι κάνει, μας κουράζει. Πονάω, πονώ στα αρχαία σημαίνει εργάζομαι, κοπιάζω αλλά και κουράζομαι. Δηλαδή ο διάβολος γίνεται κουραστικός στο τέλος, κουράζεται ο άνθρωπος από τις πολλές και διαρκείς παραβάσεις και θέλει να αναπαυθεί. Και τότε ο Χριστός τι μας λέει, Δεύτε προς με πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι, καγώ αναπαύσω υμάς.
Πού θέλει να πάει; Στον Πλάστη του, στον Πατέρα του, στις ρίζες του, στις πηγές του.
Είναι αυτό που λέει ο Άγιος Αυγουστίνος, για σένα Θεέ μας έπλασες, και είναι ανήσυχη η ψυχή μας έως ότου αναπαυθεί σε Σένα.
Και τι κάνει; Γυρίζει στο Θεό. Γι’αυτό έχουμε ανά τους αιώνες πολλές επιστροφές και μεταστροφές.
Γιατί, είναι αυτό που είπε ο Απόστολος Παύλος στον Άρειο Πάγο, που έλεγαν και οι Ελεάτες Φιλόσοφοι, του γαρ και γένος εσμέν του Θεού, δηλαδή τούτου, είμαστε γενιά, προερχόμεθα απ’ τον Θεό αφού είμαστε κατ εικόνα και τείνουμε στο καθ ομοίωση.
Είμαστε συγγενείς. Είμαστε της άνω μοίρας.
Και τι κάνει ο άνθρωπος; Ξαναγυρίζει στο σπίτι του είτε το καταλαβαίνετε όχι
Αυτό θυμίζει λίγο την παραβολή του ασώτου είπατε ξαναγυρίζει στο σπίτι του
μάλιστα
και είναι μια εικόνα που θα την έχουμε αυτές τις μέρες
θα την έχουμε, κατά κόρον βεβαίως ξαναγυρίζει το σπίτι του και θυμάται ο άνθρωπος Έχει μνήμη ο άνθρωπος, το έλεγε και στην μνήμη του Πλάτωνα, στην πλατωνική μνήμη.
Και τι θυμάται ότι στον επίγειο παράδεισο, με τη συλλογική μνήμη που έχει, θυμάται πως πέρασε καλά.
Όπως και ο Άσωτος, πριν να ασωτέψει και περάσει καλά στον πατέρα του.
Ο πατέρας του φέρθηκε αρχοντικά, φέρθηκε τέλεια.
Εκείνος όμως θέλησε να φύγει κάνοντας χρήση κακή έστω του αυτεξουσίου.
Και ο πατέρας δεν τον κράτησε.
Δεν τον ψυχανάγκασε όπως κάνουν πολλές φορές εμείς.
Όχι, δεν είναι τέτοιος ο Θεός.
Εμείς είμαστε τέτοιοι.
Πήγαινε παιδί μου.
Πάρε και τη μισή περιουσία να περάσεις καλά.
Άλλωστε άμα δεν υπήρχε ελευθερία γιατί έδινε το αυτεξούσιο.
Κι άμα ήθελε ο Θεός να κάνει τον άνθρωπο να είναι ρομπότ όπως ο ήλιος που έγνω την δύσιν αυτού λέει ο Ιερός Χρυσόστομος ότι δεν τον έκανε αυτεξούσιο, τον έκανε ελεύθερο
Εφυγε εκείνος Ε, πήγε, ασώτεψε Άδειασε, πληγώθηκε, βουλώθηκε Κατάλαβε, πολύ σπουδαίο αυτό, εις εαυτόν διελθὼν, ότι έκαμε λάθος.
Νόμιζε ότι φεύγοντας θα είναι καλύτερα.
Πώς δεν το νομίζουμε αυτό και δεν το κάνουμε.
Θα φύγουμε και θα είναι καλύτερα έτσι.
Κατάλαβε.
Και ήλθε στον εαυτό του.
άστραψε φως και γνώρισε νονιώς τον εαυτό του που είναι ο Σολωμός τον πόρφυρα
ήρθε στον εαυτό του
και τι θυμήθηκε πρώτα για κύρια τον πατέρα του
Γιατί;
Είχε περάσει καλά. όπου περνάμε καλά το θυμόμαστε έστω και στο κακό ακόμη αν νομίζουμε ότι περνάμε καλά
Μερικές φορές όμως ο άνθρωπος νομίζει ότι με εμένα δεν γίνεται τίποτα δεν υπάρχει περίπτωση έχω φτάσει σε ένα σημείο και βλέπεις πολλούς ανθρώπους και λένε μα δεν μπορώ τώρα να ξαναγυρίσω πού να πάω
Πολύ ωραία το λέτε Σεβασμιότατε και συμβαίνει αυτό το πράγμα πρέπει όμως να μας ακουμπήσει και η Κίρκη με το μαγικό ραβδάκι της. Αυτή είναι η Θεία Χάρη. Επειδή από τον Ουρανό έρχεται η μετάνοια και χαρά γίνεται εν Ουρανώ επί ενί αμαρτωλώ μετανοούντι
Όταν δει ο Θεός ότι έχουμε στα βάθη μας πίστιν του σωθήναι ή αυτό που λέει ο Ρένος Αποστολίδης “μέσα μας φιλοξενούμε μια αναπάντεχη άνοιξη”.
Και έχουμε και το έαρ της νηστείας και το έαρ το συμβατικό που έρχεται τώρα και οι Σαρακοστή είναι μέσα στο έαρ.
Και τι γίνεται τότε Μας αγγίζει η χάρη του Θεού. “Ου του θέλοντος ουδέ του τρέχοντος, αλλά του ελεούντος Θεού” (Προς Ρωμαίους 9)
Και τότε είναι αυτό που λέει ο μεγάλος Γκαίτε. Στην ψυχή σαν ξημερώσει, το φως του ήλιου ας πάει να σβήσει. Η νυξ προέκοψε, η δε ημέρα ήγγικεν
Μακάρι να είμαστε φυτεία του Χριστού Πολλοί άνθρωποι είναι καλοί και δεν το ξέρουν.
Έχουν μέσα τους πίστη, έχουν πλούτη που λέει Διονύσιος Σολωμός, εθνικός μας ποιητής.
Αλλά υπάρχει το μεγαλύτερο αμάρτημα που το ανθρώπινο κατά τον Όσιο ο Συμεών, τον νέο Θεολόγο, είναι η αμέλεια.
Τα αφήνουμε, τα αφήνουμε, αυτό που είπατε πολύ ωραία, με εμένα δεν γίνεται τίποτα, πάει εγώ για άλλα στην αμαρτία, δεν μπορώ να αλλάξω, δεν μπορώ να κάνω.
και όμως γίνονται.
Έχουμε αμέτρητα παραδείγματα και στην Θεία Γραφή και στην εκκλησιαστική αλλά και στην κοσμική και θύραθεν ιστορία.
Ο Θεός καλεί, ο Θεός επισκέπτεται και ο Θεός ελευθερώνει.
Άλλωστε ο Κύριος κυκλοφορεί και οπλοφορεί όπως λέγει το τραγουδάκι της εποχής μας.
που οπλοφορεί ανάμεσά μας και οπλοφορεί με την αγάπη του, με την πρόνοια του, με την πανσοφία του, αν θέλετε με την ευσπλαχνία και την καλοσύνη.
Που όπως λέει κάποιος σύγχρονος θεολόγος, η ευσπλαχνία και το έλεος του Θεού είναι παντοδύναμα όπως εκείνος.
Και όπως έλεγε ο μεγάλος δάσκαλος του Γέροντας Ηλίας Μηνιάτης, Οι αμαρτίες όλου του κόσμου είναι σαν ένα μελανοδοχείο γεμάτο μελάνι.
Πάνε το ρίξουμε στον ειρηνικό ωκεανό, εξαφανίζεται.
Αυτή είναι, είναι άπειρος ο Θεός, είναι παντοδύναμος ο Θεός, είναι αυτό που εμείς δεν είμαστε και δεν ξέρουμε την αγάπη του Θεού.
Και τζάμπα χανόμαστε οι άνθρωποι.
Και όλα τα τραγούδια όπως όλα τα έχει το απόγευμα στο κύριο, Τι γίνεται όλα τα τραγούδια τα μοντέρνα μιλάνε για μια χαμένη αγάπη και μαζί και μόνος ίδιος είναι ο πόνος και τόσα άλλα δηλαδή ψάχνουν τη χαμένη αγάπη το χαμένο παράδοση που λέει και ο Μίλτον αυτός είναι ο Θεός μας Εδώ θα πάρουμε μια αναπνοή πατέρα Ανανία και θα συνεχίσουμε σε λίγο για να δούμε που είναι ο Θεός ειλικρινά για τους ανθρώπους της σημερινής εποχής.
Ο πατήρ Ανανίας Κουστένης είναι σήμερα κοντά μας Αρχιμανδρίτης γνωστός σε πολλούς από τις ραδιοφωνικές του εκπομπές στο ραδιόφωνο της Εκκλησίας της Ελλάδος γι’ αυτό πολύ θα αναγνωρίσετε τη φωνή του σήμερα θα τον αναγνωρίσετε τον ίδιο στο Αρχονταρίκι και τον ευχαριστώ για άλλη μια φορά γιατί παρόλο τον κόπο που έχει και τα προβλήματα υγείας να το πω δέχθηκε να είναι κοντά μας και να μιλήσουμε με αφορμή την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή και ήδη μας είπατε για τη δίψα που έχουν οι άνθρωποι και το είπατε ότι το εκφράζουν και από τα τραγούδια τους είναι τα νέα παιδιά που διψάνε πράγματα, πατέρα Κουστένη.
Και θέλω λίγο να τους αφιερώσουμε χρόνο σήμερα.
Είδαμε εικόνες τραγικές το τελευταίο καιρό, είδαμε παιδιά χωρίς μάσκες, χωρίς κουκούλες, αλλά που ζητούσαν, ζητούσαν κάτι.
Και θα ήθελα σε αυτά τα παιδιά λίγο να μείνουμε και να μου πείτε αν ξέρουμε να τα ακούμε, αν τα ακούσαμε και τι τελικά είναι αυτό που κρύβει η ψυχούλα τους.
Τα παιδιά θέλουν από εμάς αγάπη και παράδειγμα, βίωμα.
Είχαν πάει κάποτε πατέρες σε ένα ορφανοτροφείο και μπήκαν.
Έκαναν επίσκεψη αγάπης και αυτό είναι πολύ καλό.
Και ένα παιδάκι από τα πρώτα πάει σε έναν ιερέα, το αρπάζει το χεράκι, το βάζει στο κεφαλάκι και λέει, «Παππούλη, σε παρακαλώ, χάιδεψέ με λιγάκι, το έχω τόσο ανάγκη».
Λέει η παιδαγωγική και η παιδοψυχολογία ότι εάν είμαστε μια παρέα και υπάρχουν παιδιά και εμείς οι μεγάλοι προσηλωθούμε στη δική μας συζήτηση και στους εαυτούς μας και αδιαφορήσουμε για αυτά, τι κάνουν? Αρχίζουν να κάνουν ζημιάς.
Και να μας λένε, εδώ είμαστε κι εμείς, μπορεί να είμαστε μικροί, αλλά είμαστε άνθρωποι.
Όπως λένε στα χωριά μας, είμαστε νοματαίοι.
Έχουμε κι εμείς όνομα, έχουμε κι εμείς υπόσταση.
Έχουμε κι εμείς ανάγκη.
Θέλουμε να μας προσέξετε.
Και γι’ αυτό τα παιδιά εκδηλώνονται έτσι.
Και είναι αυτό που πλέει στο γεροντικό.
Παιδεύσατε τα παιδιά ή να μη τα αυτά παιδεύσουσιν ημάς.
Παιδεύω τι σημαίνει στα αρχαία ελληνικά.
Ασκώ τον παίδα.
Τον εξασκώ.
Και εκπαιδεύω.
Βγάζω από τον παίδα, τον παίδα ας πούμε αυτή την ταυτολογία.
Δηλαδή τον ωριμάζω.
Τον ωριμάζω.
Τον κάνω κατάλληλο να βγει αύριο στη ζωή και στην κοινωνία.
Να μπορέσει εκεί να αποδώσει.
Και να προσφέρει.
Και να δικαιωθεί.
Η παιδεία τώρα εν πολλοίς, έχουμε και φωτεινές εξαιρέσεις ευτυχώς, κατάντησε αγγαρεία.
Λυπούμαι που το λέγω, αλλά το διαπιστώνουμε όλοι.
Και ενώ παλαιότερα η παιδεία κατά τρία τέταρτα ήταν μουσική παιδεία, και οι αρχαίοι μας πρόγονοι έλεγαν μουσικήν ποίει και εργάζου σήμερα έγινε παιδεμάρα κρατάν τα παιδιά 7 ώρες μέσα με το μπλα μπλα αντέχει ο άλλος τρελαίνεται να ακούει 7 ώρες και πάλι καλά τα καλά μας τα παιδιά που κάθονται και μας ακούνε πολλοί θέλουν να ασχοληθούμε μαζί τους πραγματικά να τα αγαπήσουμε γιατί αλλιώς θα έχουμε σίγουρα πρόβλημα και έχουμε και οι μεγάλοι πολλές φορές ψυχολογικά προβλήματα γιατί; Γιατί έχουμε μέσα μας αξόδευτη αγάπη Πώς ξοδεύεται η αγάπη με τη λατρεία στο Θεό και με τη διακονία στο πλησίον Να επανέλθουμε λοιπόν στο θέμα μας ήτανε μια παρένθεση που ήθελα για τα παιδιά γιατί ίσως εκεί ακριβώς κρύβεται το μυστικό ότι δεν ξέρουμε να τα ακούμε και μάλλον τα εκπαιδεύουμε παρά τα παιδεύουμε όπως είπατε δηλαδή τους δίνουμε παιδεία όμως θέλω πάλι να επανέλθουμε σε αυτό που είπατε ο Θεός είναι αγάπη και πλησίον τι σημαίνουν αυτά τα πράγματα και έχουν σχέση με τη Σαρακοστή είναι ένας άλλος χώρος της Σαρακοστής αυτός
Βεβαίως είναι η λατρεία και η λάτρα της Νοικοκυράς, ομόρριζα.
Λατρεύω τον Θεό, του δίνω την αγάπη μου, έτσι λέει η πρώτη εντολή της Καινής Διαθήκης η Μεγάλη.
Και διακονώ αγαπητικά και τον άνθρωπο, τον πλησίον, τον πειναλέο ανθρωπίσκο του Παπαδιαμάντη αν θέλετε, ακόμη και τον τελευταίο, στο όνομα του Χριστού.
Θα μας τα πει κατά την παραβολή της Κρίσεως, “επείνασα και μου εδώκατε να φάγω” και τα υπόλοιπα.
Και καθώς ο άνθρωπος είναι πηγή αγάπης δεύτερη, άλλωστε ποιητικό και τελικό αίτιο της πλάσεως του ανθρώπου είναι η αγάπη.
Από αγάπη ο Θεός έφτιαξε τον άνθρωπο και για την αγάπη τον έφτιαξε, να αγαπά τον έφτιαξε.
Εάν δεν το κάνει αυτό ο άνθρωπος τότε φυτοζωεί, τότε διάγει τη χαμοζωή, τότε υποφέρει και έχει φτάνει πολλές φορές και στην κατάθλιψη διαμαρτύρεται η ίδια μας η ψυχή και η ύπαρξη γιατί δεν αγαπάμε τον πλάστη και τα πλάσματα, την φύση και κτήσεις στη συνέχεια τον εαυτό μας, την ψυχή μας, την αθάνατη και όπως λένε οι νεότεροι θεολόγοι μας κατά τη δευτέρα παρουσία τότε το αυτεξούσιό μας ή μάλλον η ψυχή μας θα απευθυνθεί στο αυτεξούσιό μας και θα το μαλώσει μπροστά στον πλάστη και θα του πει γιατί βρε δεν με άφησες να αγαπήσω τον Κύριο, γιατί βρε δεν με άφησες να αγαπήσω τον συνάνθρωπο, γιατί δεν με άφησες να ανθίσω Είναι πολύ σημαντικό αυτό.
Άλλωστε ο Στρατής Μυριβήλης, στη δασκάλα με τα χρυσά μάτια, τι λέει;
Κάθε αμαρτωλός έχει μέσα το αλυσοδεμένο έναν Άγιο και κάθε Άγιος έχει μέσα το αλυσοδεμένο έναν αμαρτωλό.
Δεν το εξηγώ, το καταλαβαίνουμε όλοι.
Είμαστε πλασμένοι λοιπόν από την αγάπη για την αγάπη.
Και τα παιδιά, αν τα αγαπάμε, το καταλαβαίνουμε.
Θα αναφέρω ένα παράδειγμα από τον αείμνηστο κύριο Λεωνίδα Φιλιππίδη, τον καθηγητή της ιστορίας των θρησκευμάτων.
Ήταν στην Αλεξάνδρεια καθηγητής θεολογίας.
Και είχε ένα μαθητή που ήταν πολύ άτακτος.
Έβαζε σακουλάκια άμμο κάτω, στα τελευταία θρανία και όταν ο καθηγητής γύριζε να γράψει στον πίνακα, του πέταγε κι από ένα.
Άλλοτε τον χτυπούσε στον ώμο, άλλοτε οπουδήποτε.
Το είδε εκείνος.
Το είπαν τα παιδιά στον Γυμνασιάρχη.
Τους κάλεσε ο κύριος Γυμνασιάρχης.
Και ο κύριος Φιλιππίδης λέει, άστονε σε εμένα κύριε Γυμνασιάρχη.
Πήγα λέει τον βρήκα, κάτσαμε οι δυο μας, νουθετών ένα έκαστο με τα δάκρυα του Παύλου (Πράξεις 20) και ήθελα να τον κάνω φίλο μου, να κερδίσει την εμπιστοσύνη του, να ανοίξουν οι δρόμοι του Μοριά που είχαν γκριστεί, οι δρόμοι της επικοινωνίας.
Και του λέω εγώ τι ξέρεις να κάνεις, εγώ κύριε λέει γνωρίζω ποδήλατο και το έφερνε εκεί.
Του λέει εγώ δεν γνωρίζω είπε ο κύριος Φιλιππίδης, ο Λεωνίδας, τότε παιδί μου σε παρακαλώ να μου γίνεις δάσκαλος να με μάθεις ποδήλατο αφού του είχε κάνει πρώτα τη ζωή ποδήλατο και πήγαιναν κάθε απόγευμα και του μάθανε ποδήλατο τον μάλωνα και όλας ο μαθητής, του λέει τώρα τον έχω μάθει εγώ το δάσκαλο και έγιναν φίλοι και αγαπήθηκαν και που ο μαθητής τώρα πρώτος και καλύτερος παρακολουθούσε, σεβόταν, χαιρόταν, άνθισε σταμάτησαν οι αταξίες και τα πάντα, οι διαμαρτυρίες θα λέγαμε στην ουσία και έφυγε από εκεί ο κύριος Φιλιππίδης, έφτασε στας Αθήνας έγινε και πρύτανης αργότερα και μια μέρα εκεί που ήταν στο Πρυτανείο, στο Πανεπιστήμιο, ζήτησε κάποιος κύριος καλοβαλμένος να τον δει Μπαίνει μέσα, αγκαλιάζει τον κύριο Φιλιππίδη και έκλαιγε Ποιος είσαι παιδί μου εσύ Εγώ είμαι ο μαθητής σας στην Αλεξάνδρεια Τότε και τότε και του θύμισε Και θυμήθηκε και ο δάσκαλος κι έκλαιγε Χάρη σε εσάς είμαι αυτό που είμαι σήμερα Είμαι διευθυντής τραπέζης, έχω καλή θέση, έχω οικογένεια Έχω καλό όνομα και έχω αγάπη στον Θεό Και το αφήνω σε εσάς και στη συμπεριφορά σας Αγκαλιάστηκαν, ξανά έκλαψαν και χώρισαν.
Είπατε για εμπιστοσύνη και τελευταία συνειδητοποιούμε συνεχώς Πατέρα Ανανία ότι τελικά ζούμε σε μια εποχή που είναι η εποχή της καχυποψίας.
Έχουμε χάσει την εμπιστοσύνη στα πρόσωπα, στους θεσμούς.
Ακόμη πρέπει να το ομολογήσουμε, οι άνθρωποι χάνουν την εμπιστοσύνη και σε εμάς, τους ανθρώπους της Εκκλησίας.
με τα κατορθώματά μας.
Τελικά, μήπως είναι αυτό ακριβώς που έχουμε στερηθεί.
Έχουμε μπει σε έναν κύκλο καχυποψίας και δεν μπορούμε να βγούμε εύκολα από αυτόν.
Μήπως αυτή η περίοδος είναι κάτι εξοχήν περίοδος που πρέπει κανείς να βαδίσει με αυτό που λέει η Εκκλησία ταπείνωση, με αυτό που λέει η Εκκλησία εξομολόγηση, μετάνοια, θυσία.
Μήπως όλα αυτά είναι τα θεμέλια μιας εμπιστοσύνης στο Θεό, στον αδελφό μας, ακόμη και στον εαυτό μας και το είπατε πριν γιατί ούτε Αυτόν δεν ξέρουμε να αγαπάμε πολλές φορές.
Έτσι.
Αυτό είναι το φάρμακο όλων αυτών που εμνημονεύσαν τα σεβασμιότατα.
Το φάρμακο ακριβώς είναι η ταπείνωση, είναι η Εκκλησία, είναι η Χάρη του Θεού και οι άνθρωποι τι κάνουν οι αδελφοί μας οι άνθρωποι Φωτίζει ο Χριστός αφού κι εμείς πολλές φορές οι ποιμένες δεν προλαβαίνουμε ή δεν μπορούμε ή δεν θέλουμε το Χριστό τον νοιάζει αυτό και του λείπουν οι άνθρωποι Φροντίζει λοιπόν και τους φέρνει κοντά μας και με το δεξί και με το αριστερό χέρι και αν είναι πολύ υδρόν που έχει ο νους που λέει ο Σολωμός η υδρόν που έχει ο Θεός για να σώσει τον άνθρωπο είναι άπειρη Γι’ αυτό και γεμίζουν οι εκκλησίες παρόλα στις δικές μας δυσκολίες, παρόλα στις κατηγορίες κατά της εκκλησίας και πολλά να φτιαχτά και λοιπά για να φανεί εδώ η ομορφιά της εκκλησίας και η αξία της εκκλησίας
Αυτό που έλεγε ο μεγάλος Κολοκοτρώνης, έχετε δει πρέπει να πετροβολούν πλατάνια; Τις καρυδιές πετροβολούν που έχουν καρύδια
Η εκκλησία έχει καρύδια γιατί είναι ο Χριστός παρατεινόμενος στους αιώνες
Και έτσι λοιπόν, γι’ αυτό και πολλοί νηστεύουν, γι’ αυτό και τα φαγάδικα που αναφέρατε στην αρχή, παρέχουν και προσφέρουν τώρα και νηστίσιμα κατά ανάγκη. Το κάνουν όμως γιατί έχει ο νόμος προσφοράς και ο νόμος της ζητήσεως.
Έχουμε επιστροφές και θα έχουμε πάρα πολλές επιστροφές γιατί οι άνθρωποι κουράστηκαν μόνο τα καμώματα και προσωπικά ο καθένας με τα δικά του.
Γιατί μας κουράζει το κακό.
Μας κουράζει ο κακός.
Μας κουράζει η ανομία.
Και φτάνουμε στο σημείο που έχει φτάσει κάποια φορά και ο Προφητάναξ Δαβίδ, ο Προφήτης και ο Βασιλείας και έλεγε «απηνήνατο παρακληθήναι η ψυχή μου».
Δεν θέλω ούτε να παρηγορηθώ.
Με τίποτε.
Με τίποτε.
Και πολλοί συνάνθρωποι μας τι λένε? Θέλω το βράδυ που κατεβάζω τα σκουπίδια να αφήσω τον εαυτό μου με τα σκουπίδια να τελειώνω.
Τα έχετε ακούσει, τα έχουμε ακούσει, όλοι τα ακούμε.
Γι’ αυτό ακριβώς όπου επλεόνασεν η αμαρτία υπερεπερίσσευσεν η χάρη.
Ο αιώνας αυτός είναι ο αιώνας του Θεού.
Ο αιώνας της Εκκλησίας.
Ο αιώνας της μετανοίας.
Ο αιώνας της προκλητικής αγάπης του Θεού.
Ο αιώνας της επιστροφής των ασώτων και παραστρατημένων στον μεγάλο μας Πατέρα.
στην Αγία μας Εκκλησία που είναι η αγκαλιά του Χριστού όλοι μια αγκαλιά θέλουμε όλοι μια αγκαλιά γυρεύουμε.
Ε αυτή είναι του Χριστού η αγκαλιά! Ο Οποίος τη στήνει στα τρίστρατα της ζωής μας και στα αδιέξοδα κρυμμένη. Και τότε απελπισμένοι από όλους και από όλα και από τον εγωιστή εαυτό μας την αγκαλιά του Θεού τουλάχιστον οι καλοπροαίρετοι άνευ όρων και ορίων και παραδινόμαστε στην αγάπη του Θεού. Και αυτό είναι θαύμα.
Δεν αφήνει τον κόσμο του ο Θεός.
Δεν αφήνει ο Χριστός. Μας έχει πληρώσει με το αίμα Του και τη ζωή Του. Και Του λείπουμε.
Κοιτάζει δίπλα Του.
Και αν δεν είμαστε τι κάνει; Παθαίνει.
Και δρόμο παίρνει, δρόμο αφήνει και τρέχει σε όλη τη γη, σε όλα τα μέρη, σε όλο τον κόσμο και ψάχνει τους καλοπροαίρετους.
Θα πεις τους άλλους.
Και τους άλλους τους ψάχνει.
Γιατί τους αγαπάει.
Στην Καινή Διαθήκη ο Χριστός πόνεσε περισσότερο για τον Ιούδα Του.
Για τον Ιούδα Του.
Στον οποίο είχε φερθεί τέλεια και είπε καλύτερα μην εγεννάτω, όχι με χαιρεκακία αλλά από πόνο μεγάλο επειδή χάνεται ένας άνθρωπος. Και δεν ήθελε να χαθεί ούτε ένας και πολλώ μάλλον ο αγαπημένος Απόστολος του Ιούδας και είπε στην αρχιερατική προσευχή και ουδείς απώλετο ει μη ο υιός της απωλείας
Πάνε κάποιοι να δικαιολογήσουν τον Ιούδα και τον…
Μα τον δικαιολογεί η Παναγάπη του Χριστού! Τον έκλαψε και τον κλαίει τον Ιούδα του ο Χριστός μας.
Του έδωσε χάρισμα, του έδωσε τό’να, του έδωσε τ’άλλο και η αγωνία της Γεθσημανή θα συνεχίζεται μέχρι τη συντέλεια του αιώνας.
Μέχρι που να μπει στην εκκλησία και ο τελευταίος πειναλέος ανθρωπίσκος.
Γιατί όπως λένε και οι πολιτικοί μας, για τον Χριστό δεν περισσεύει κανένας.
Δεν περισσεύει κανένας και δεν έχει κανέναν για πέταμα ο Χριστός.
Εμείς μπορεί να έχουμε αλλά εκείνος δεν έχει ούτε θα έχει.
Και η αγάπη του είναι προκλητική και περισσότερο στα απολωλότα.
αφήνει τα 99 πρόβατα και τρέχει στα όρη και πλανάται και περιπλανάται για να βρει το απολωλός.
Είπατε κάποια στιγμή υπάρχουν πολλοί υποκριτές της απιστίας.
Μάλιστα.
Γιατί οι υποκριτές? Υποκρίνονται την απιστία.
Υπάρχουν και άλλοι που λένε η τύχη.
Τι είναι η τύχη; Ντρέπονται να πουν ο Θεός.
Είδον και Θεό τις τα ελληνιστικά χρόνια, η τύχη που σημαίνει συνάντηση και λένε η τύχη ε τότε βάνουν στο Θεό και ένα καλλιτεχνικό τόσοι ποιητάδες, τόσοι ηθοποιοί, τόσοι άλλοι έχουν το καλλιτεχνικό τους να μην έχει και ο Θεούλης το καλλιτεχνικό τους να το έχει και ο Θεούλης, καλό είναι πως σας φαίνεται αυτό ομολογώ δεν το είχα σκεφτεί έτσι πατέρα Ανανία είναι μια πορεία η μεγάλη Σαρακοστή και που καταλήγει τελικά, ποιος είναι ο σκοπός της, που φτάνουμε.
Μια πορεία είναι 40 ημερών παρέα με το Χριστό μας και πολεμώντας τον σατανά τον κόσμο και τον εαυτό μας, τον κακό εαυτό μας συμπορευόμεθα με Εκείνον και πάμε για τη σταυρωμένη Μεγάλη Παρασκευή και να συσταυρωθούμε κλπ.
και στη Μεγάλη Κυριακή του Πάσχα για να γιορτάσουμε και τη δική του Ανάσταση, τη λαμπροφόρο Ανάσταση, αλλά και τη δική μας.
Την προσωπική Ανάσταση.
Άλλως, ο Χριστός σταυρώθηκε και Ανέστη δι’ ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέρα σωτηρίαν.
Όλα τα έκαμε και τα εποίησε για εμάς.
Είναι πορεία λοιπόν.
Σαράντα μέρες παρέα με τον Χριστό.
Σαράντα σκαλοπάτια. Και ανεβαίνω σκαλοπάτια και ανεβαίναν ανηφοριές για να δω τα δύο σου μάτια που ανάψανε φωτιές λέει το ερωτικό άσμα αλλά και στην εκκλησία είναι ο θείος έρως και όπως έλεγε ο αείμνηστος Βενέζης τα πάντα είναι έρως. Να δούμε τα δύο μάτια της αγάπης του Χριστού που ανάβουν, άμα μας κοιτάξει ο Χριστός, φωτιές μετανοίας κοίταξε τον Πέτρο στις αυλές του Άννα και του Καϊάφα μετά την τριπλή άρνηση και τι… τον γέμισε μετάνοια. Φως μετάνοιας, η μετάνοια είναι φως. Και βγήκε από το οίκημα και από το πταίσμα και άρχισε να κλαίει
Πορεία λοιπόν είναι και είναι αποδεκατισμός του έτους. Αφού δεν μπορούμε να νηστεύουμε και να αφιερωνόμαστε στον Θεό απολύτως, που θα φυλάμε τις 365 ημέρες, τις 400 πείτε ας πούμε στρογγυλεμένα παίρνει τώρα δέκατο η εκκλησία μας το βάζει και λέει ε αυτό προσπαθήστε μπορείτε δεν μπορείτε να το τρεις και παλιά που είχαν συνέντευξη οι άνθρωποι νηστεύαν όλοι, έστω και υποκριτικά. Υπάρχει και αγία υποκρισία, λέει ο αβάς Ισαάκ ο Σύρος άρχισε να κάνεις το καλό και μπορεί να σου αρέσει, συνήθεια είναι και αυτό
Ετσι είναι και αυτές οι μέρες είναι αφιερωμένες στο Θεό γι’ αυτό λέγεται η Αγία Τεσσαρακοστή, Ιερά Τεσσαρακοστή. Μεγάλη και ιερά αφιερωμένη αυτό το Ιερό και το Άγιο. Τις παίρνουμε και τις αφιερώνουμε ιδιαίτερα αυτές τις 40 μέρες στον Θεούλη. Και τι κάνουμε; Τον εξιλεώνουμε και για τις υπόλοιπες. Του δίνουμε την δεκάτη, των πνευματικών δεκατισμών.
Ο χρόνος μας εξαντλείται και εγώ θέλω έστω και τα τελευταία δευτερόλεπτα να σας παρακαλέσω. Επειδή πολλοί γονείς παρακολουθούν τα Αρχονταρίκι και το ξέρουμε αυτό, το έχουμε μετρήσει. Εσείς στους σημερινούς γονείς με δύο λόγια τι λέτε όταν τους συναντάτε?
Να αγαπάνε τα παιδιά τους.
Να μην τα ζαλίζουν πολύ.
Να μην τα κατηχούν με τρόπο απαράδεκτο, με αφόρητο διδακτισμό.
Και ότι θέλουν να λένε σε αυτά, να το λένε στον Θεούλη που ξέρει καλύτερα και να δίνουν το καλό παράδειγμα σε όλα.
Και προπαντός να τα ανέχονται, να θυμάσαι τα δικά σου και να συγχωράς τα παιδιά σου, λέγανε οι παλαιοί.
Και τα παιδιά το καταλαβαίνουν άμα τα αγαπάμε και έρχονται κοντά μας.
Και άμα σφάλουν ζητάνε συγγνώμη και μας φέρονται κατά τον καλύτερο τρόπο.
Αυτό είχα να πω.
Ας αγαπάμε τα παιδιά μας, ας αγαπάμε τα παιδιά μας, ας αγαπάμε τα παιδιά μας και τότε θα έλθει το καλό. Και σε αυτά και σε εμάς και στην Πλάση όλη. Γιατί όχι.
Εγώ θα τολμούσα να ρωτήσω τι θα λέγατε και σε εμάς τους δεσποτάδες, έτσι να το πούμε απλά. Γιατί θα μου πούνε, ρωτάς για τους άλλους. Για σένα δεν ρώτησες τι έχει να σου πει ο Παπά-Ανανίας.
Όσοι δεσποτάδες σεβασμιότατε αγαπούνε το ποίμνιο το οσμίζεται το ποίμνιο και πάει από κοντά και όσοι το αγαπούνε λιγότερο, διότι δεν υπάρχουν δεσποτάδες που να μην αγαπούν αλίμονο το ποίμνιο τους λέει αγαπήστε μας παραπάνω να έρθουμε και εμείς παραπάνω πιο κοντά σας όλα παίζονται στην αγάπη, τίποτα θέλω να σε ευχαριστήσω που με αγάπη ήρθατε κοντά μας σήμερα και ειλικρινά να ευχηθώ ο Θεός να σας χαρίζει υγεία και δύναμη γιατί έχετε πολλούς να ωφελήσετε με τους λόγους, τις γνώσεις, την εμπειρία και το παράδειγμα σας.
Σας ευχαριστώ πολύ για την παρουσία σας στα Αρχονταρίκι.
Και εγώ σας ευχαριστώ πολύ Σεβασμιότατε, την ευχή σας και καλή δύναμη.
Καλή Σαρακοστή να βγουν πέρα.
Ευχαριστώ και εσάς αγαπητοί τηλεθεατές, ο πατήρ Ανανίας Κουστένης ήταν σήμερα στο Αρχονταρίκι.
Τον ακούτε από το ραδιόφωνο της Εκκλησίας Ελλάδος, από την Πειραϊκή Εκκλησία.
Είμαι βέβαιος ότι κι όσοι σήμερα τον γνωρίσατε θα αναζητήσετε να τον ακούσετε.
Ένας άνθρωπος με εμπειρία που μας εισήγαγε ουσιαστικά στην Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
Χαίρετε Ευχαριστώ που παρακολουθήσατε!