Συνέντευξη με την Susana Noemi Abigador, της Κωνσταντίνας Σουρίλα
Χαιρετώ τους αναγνώστες και τις αναγνώστριες αυτής της στήλης. Αυτή τη φορά επέλεξα αντί να γράψω για ένα θέμα που με ενδιαφέρει, τη Σωματική Έκφραση, να καταγράψω μια συνέντευξη από την εκπρόσωπο της “Expresion Corporal” (Σωματικής Έκφρασης) στην Ελλάδα, τη SUSANA NOEMI ABIGADOR. Η φίλη και δασκάλα μου Susana με χαρά της προσφέρθηκε να μου μιλήσει για τη Σωματική Έκφραση και για το βιβλίο της που πρόσφατα εκδόθηκε, «Όταν το σώμα μιλάει».
Λίγα λόγια για τη Σουζάνα…
Η Susana Abigador γεννήθηκε το 1956 στο Buenos Aires της Αργεντινής. Ξεκινώντας με διαφορετικές τεχνικές γύρω από χορό (στην Βραζιλία) και στο θέατρο, διάλεξε και κατέληξε στη Σωματική Έκφραση ως τρόπο ζωής και έκφρασης. Το 1979 συνεχίζει τις σπουδές της στη Μαδρίτη, όπου αρχίζει τα πρώτα βήματα στη διδασκαλία της Σωματικής Έκφρασης σε σχολές θεάτρου και σε εκπαιδευτικούς. Το 1986 έρχεται για να ζήσει στην Αθήνα. Λίγους μήνες αργότερα έχει σχηματίσει την πρώτη ομάδα και μέχρι σήμερα διδάσκει Σωματική Έκφραση και το σύστημα “Danza Vital” που η ίδια δημιούργησε. Από το 1989 μέχρι και το μέχρι και το 2009 εργάστηκε στην ΑΝΙΜΑ (σχολή καλλιτεχνικής και δημιουργικής επιμόρφωσης εκπαιδευτικών), διδάσκοντας βιωματική μεθοδολογία. Από το 2009 συνεργάζεται με το «Παιχνιδαγωγείο», με το «Μουσείο Συναισθημάτων Παιδικής Ηλικίας» και με την Ανώτερη Δραματική Σχολή «Μοντέρνοι Καιροί». Ανάμεσα σε άλλα, συνεργάστηκε με το Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν στη χορογραφία της τραγωδίας «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» το 1990 και 1999 στην Επίδαυρο, με τα ελεύθερα θέατρα της Κύπρου στην τραγωδία «Βάκχες» στο Ηρώδειο…
Ένα όμορφο ταξίδι… μέσα από μια μικρή συνέντευξη!
Πως ασχολήθηκες με τη Σωματική Έκφραση Susana; Που σπούδασες;
Μου αρέσει η ερώτηση αυτή γιατί θα πω για την ιστορία της ζωής μου! (γέλια και από τις δυο). Ήμουν 17 χρονών, πήγαινα σχολείο, δούλευα, έκανα ψυχοθεραπεία και δεν μου αρκούσε, κάτι έλειπε, με έψαχνα στο χορό, στη παντομίμα και ξαφνικά ακούω για μία πολύ σπουδαία κυρία στο θέατρο, την Alejandra Boero. Αρχίσω στη σχολή της, και εκεί, ανάμεσα σε άλλα πολύ σημαντικά μαθήματα, ανακαλύπτω τη Σωματική Έκφραση… Λες και αυτό το μάθημα με περίμενε μια ζωή… Με το μοναδικό μου δάσκαλο, Agustin Bellusci. Έτσι, για 4 χρόνια η σημαντική τροφή για τη ψυχή μου ήταν η Σ. Έκφραση, η μουσική, οι ομάδες.
Τότε όμως το πολιτικό πλαίσιο ήταν πολύ δύσκολο. Μία λέξη για χίλιες εικόνες… η χούντα! Το 78 ο δάσκαλός μου πάει Ισπανία και μετά από λίγο καιρό πάω και εγώ Μαδρίτη για ένα χρόνο, νόμιζα, αλλά έμεινα οκτώ! Νοικιάζω ένα σπίτι ακριβώς απέναντι από τη σχολή του (φανατική εγώ;) και εκεί απλά, κάνω όλα τα μαθήματα, όλo το πρόγραμμα, όλα τα επίπεδα συγχρόνως!
Ο δάσκαλος μου αρχίζει να προτείνει τη Μεθοδολογία και «εγώ όχι, με τίποτα, δεν είμαι έτοιμη, δεν θα μπορέσω να διδάσκω, θέλω να είμαι μόνο μαθήτρια…» (ήδη ήμουνα 7 χρόνια!!!) και έτσι όπως τα φέρνει η ζωή μία καλή μέρα «αναγκάστηκα» να κάνω ένα σεμινάριο που ο ίδιος δεν μπορούσε. Τα θυμάμαι όλα σαν σήμερα παρότι περάσανε 30 χρόνια από τότε! Μία εμπειρία «φωτιά» με μια ομάδα εκπαιδευτικών στην Ανδαλουσία, σε ένα 6ωρο-7ήμερο σεμινάριο που το συντόνισα μόνη μου… Εκεί είπα οκ… μάλλον είμαι έτοιμη…
Πως και στην Ελλάδα μετά;
Ήρθα για διακοπές! (και κρατάνε ήδη 25 χρόνια!) Δεν περίμενα ότι θα μείνω εδώ, όμως η ζωή πάλι είχε και άλλο μεγάλο δώρο για μένα… οπότε όλα όμορφα με τη γλώσσα του σώματος αλλά έπρεπε να μάθω και την ελληνική!!! Δεν ξέρω ακόμα πως το κατάφερα, αλλά το σίγουρο είναι ότι την αγαπάω και με εκφράζει.
Με πολύ φοβισμένα βήματα ξεκινάω την πρώτη ομαδίτσα μου. Είναι και αυτή μια πολύ τρυφερή ιστορία. Την ονομάζω «ομάδα-κομπάρσους» γιατί οι περισσότεροι ήτανε φίλοι που δεχτήκαν να έρθουν για συμπαράσταση. Παρόλα αυτά εκείνη η ομάδα κράτησε 3 ολόκληρα χρόνια.
Συνέχισες τις ομάδες μέχρι και σήμερα;
Δόξα την «Έκφραση» δεν σταμάτησα να έχω ομάδες «Σωματικής Έκφρασης» από την πρώτη ομαδίτσα που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα μέχρι και σήμερα! (γέλια και από τις δυο).
Τι μπορεί να μας προσφέρει η Σωματική Έκφραση;
Είναι πολλά… βασικά σου προσφέρει μία ευκαιρία να βρίσκεσαι κοντά στον εαυτό σου (πολλές φορές μέχρι και άθελα σου!…) Δουλεύοντας το σώμα, ανακαλύπτουμε πράγματα που αφορούν τη ψυχή μας. Γνωρίζοντας το σώμα μας, έρχονται πολλές άλλες πληροφορίες και το όμορφο στην Σωματική Έκφραση, έτσι όπως την έχω διδαχτεί και όπως τη δουλεύω, είναι ότι δεν πας να βρεις ας πούμε ποια είσαι, τι προβλήματα έχεις, τι σου λείπει, τι κατέχεις, τι χρειάζεσαι, πως είσαι με τους άλλους, αλλά με τις ασκήσεις (θες, δεν θες) έχεις ένα άλλο τρόπο να το μάθεις, να το δεις, να το νιώθεις, να το συνειδητοποιείς. Είναι από τα πιο σημαντικά και τα ελκυστικά στοιχεία που έχει η Σ.Ε. γιατί σε πάει σιγά σιγά και χωρίς να το καταλάβεις (την ώρα που δουλεύεις), η σοφία του σώματος σε οδηγεί στο να κατανοείς πιο καλά που βρίσκεσαι. Με λίγα λόγια η Σ. Έκφραση είναι μια πνευματική διαδικασία που έχει διαλέξει το σώμα σαν μέσο, σαν όχημα για να ταξιδεύουμε προς τον εαυτό μας. Όπως το κάθε τι σημαντικό, συνειδητά, σου προσφέρει ότι είσαι διατεθειμένη να πάρεις. Δεν κάνουμε ερμηνείες. Ο καθένας αποφασίζει μόνος του τι κάνει με αυτό που πήρε από την άσκηση. Οι ασκήσεις μεν είναι για όλους μας. Για τους «εκφραστικούς» και μη. Πέρα από τις τεχνικές ασκήσεις (επίπεδα, χώρους, είδη κινήσεων) στης υπόλοιπες ενότητες (Ξεμπλοκάρισμα, Εμπιστοσύνη, Επικοινωνία), δεν υπάρχει σωστό-λάθος. Ο καθένας ξεκινάει να δουλεύει από το σημείο που βρίσκεται και δεν «χρωστάει» τίποτα σε κανένα! Κανείς δεν είναι «υποχρεωμένος» να νιώθει κάτι συγκεκριμένο, δεν «οφείλει» να ταιριάζει με τους υπόλοιπους, ούτε καν να τους αρέσει! Οι ασκήσεις είναι πάρα πολύ δομημένες, τόσο, ώστε να μπορούν να προσφέρουν και να επιτρέπουν την απόλυτη ελευθερία στον καθένα που τις κάνει. Και βεβαίως βεβαίως να μη φαίνεται στην αρχή γιατί το κάνουν.
Είναι εντελώς διαφορετικό να πεις στην ομάδα… «εκφραστείτε ελεύθερα τώρα!!» κάποιοι θα νιώθουν μια χαρά, κάποιοι άλλοι όμως καθόλου και πολύ απλά επειδή ελευθερία και χύμα δεν είναι συνώνυμα. Όσο πιο πολύ έχει καθαρά όρια μια άσκηση τόσο πιο πολύ ελευθερία μπορεί να νιώθει όποιος συμμετέχει. Επίσης, άλλη μια «μαγεία» (μου αρέσει να το πω έτσι) που έχει αυτή η διαδικασία είναι ότι οτιδήποτε παίρνεις είναι δικό σου, το κέρδισες και σου ανήκει για πάντα!
Το Danza Vital …τι είναι;
Θα το πω έτσι όπως το έχω στο βιβλίο γιατί μου αρέσει πολύ αυτή η ιστορία…
Με πατέρα το Ρυθμό και μητέρα τη Σωματική Έκφραση, και με κυοφορία πολλών χρόνο διδασκαλίας, γεννήθηκε μέσα μου, σιγά σιγά και σταθερά, ένα πολύ ουσιαστικό, όμορφο, διασκεδαστικό παιδί, το σύστημα Danza Vital.
Έχει πλάκα γιατί, πρώτα γεννήθηκε, δουλεύτηκε για πολλά χρόνια σαν σύστημα και μετά είδα ότι ήταν εντελώς δικό μου το πώς και το γιατί και πολύ μετά ακόμα ήρθε και το όνομα του!!!
Για να το εξηγήσω με λίγα λόγια, είναι ας πούμε το ρυθμικό και χορευτικό κομμάτι της Σ. Έκφρασης. Ο στόχος όμως δεν είναι να μάθουμε βήματα αλλά να βρούμε τον προσωπικό μας χορό. Με πολλές ασκήσεις που μας βοηθάνε να γνωρίζουμε καλύτερα το σώμα μας και που μας «υποχρεώνουν» να ακούμε τη μουσική με πιο πολύ λεπτομέρεια. Ειδικά για εκείνους που (κακώς) νομίζουν ότι δεν έχουν ρυθμό ή δεν μπορούν να χορεύουνε. Με τρελαίνει να το ακούω αυτό. Μπορεί να μην έχουμε υπομονή να ακούμε τη μουσική ή και την αυτοπεποίθηση να απαντάμε με το σώμα μας σε αυτό το ερέθισμα αλλά καρδιά έχουμε όλοι και από εκεί πηγάζει ο ρυθμός μας.
Πως γεννήθηκε η ιδέα για το βιβλίο σου «Όταν το σώμα μιλάει»;
Να το ομολογήσω; Στην αρχή γεννήθηκε από τσαμπουκά! (γέλια!). Όλα αυτά τα χρόνια δουλεύοντας με εκατοντάδες εκπαιδευτικούς που μου έλεγαν κάθε τόσο: Susana, στη δουλεία μου κάνω βασικά τις ασκήσεις σου αλλά δεν το λέω γιατί ο εργοδότης μου δεν ξέρει τι είναι η Σ. Έκφραση… Οπότε η αρχική ιδέα ναι μεν είχε αυτό το χρώμα, μόλις όμως άρχισα να οργανώνομαι για να το γράφω, με μεγάλη χαρά μπήκα σε άλλο ταξίδι.
Το βιβλίο σου εγώ το έχω διαβάσει αρκετά, είσαι πολύ γενναιόδωρη στον τρόπο που γράφεις, αναλύεις τις ασκήσεις, με παραδείγματα, με σχέδια. Γράφεις απλά αλλά περιεκτικά…
Πάντα ένιωθα πως όταν σου δίνουν κάτι σημαντικό, σαν να οφείλεις να το δώσεις και εσύ. Το πνευματικό, αντίθετα με το υλικό, όσο πιο πολύ το δίνεις, τόσο πιο πολύ το έχεις. Οπότε, λειτουργώ και εγώ σαν ένας «σύνδεσμος» σε αυτή την αλυσίδα που όλοι έχουμε να δώσουμε και να πάρουμε. Είχα γενναιόδωρο δάσκαλο. Γιορτάζω με την κάθε ευκαιρία τη Σ. Έκφραση και στο κάτω κάτω (ή στο πάνω πάνω;) ένα βιβλίο χωρίς πληροφορίες ή ένα βιβλίο που από τόσες πληροφορίες δεν διαβάζεται, είναι πολύ απλά περιττό και εγώ δεν θέλω να κάνω περιττά πράγματα τουλάχιστον με την υπογραφή μου!
Στο βιβλίο σου επίσης γράφεις για το πώς γεννιέται μια άσκηση ή για το πώς μπορεί κανείς να δημιουργήσει μια δική του άσκηση…
Το κομμάτι αυτό βρίσκεται στο βιβλίο χάρη στους τόσους φοβισμένους νηπιαγωγούς που με ρωτούσαν συνέχεια «μα πως θα το κάνω αυτό, πώς θα το κάνω εκείνο, πώς ξεκινώ μια άσκηση;». Ήταν μεγάλο υλικό αυτές οι ερωτήσεις και, εν κατακλείδι, ο πραγματικός λόγος για να γράφω ένα βιβλίο. Πράγματι εκείνη την ώρα ένιωθα σαν να κάνω ένα τεράστιο μάθημα, με μια καινούρια ομάδα που δεν κουραζόταν να ρωτάει, περιμένοντας όλες τις απαντήσεις.
Πηγή: Fox Mind