Αρχιεπίσκοπος Αβέρκιος (Averky). Βίος
Ο Αρχιεπίσκοπος Αβέρκιος (1906-1976), κατά κόσμον Alexander Pavlovich Taushev, ήταν ένας εξέχων ιεράρχης της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας εκτός Ρωσίας (ROCOR), γνωστός για τη σταθερή υπεράσπιση της παραδοσιακής Ορθοδοξίας και τα πλούσια συγγράμματά του. Η ζωή του αποτύπωσε τη βαθιά δέσμευσή του στον μοναχισμό, τη θεολογική παιδεία και την αντίστασή του στις κατά τη γνώμη του επικίνδυνες τάσεις εντός και εκτός της Εκκλησίας.
Νεαρή ηλικία και πνευματική διαμόρφωση
Γεννημένος στο Καζάν της Ρωσίας, ο Αβέρκιος ανέπτυξε από νωρίς ενδιαφέρον για τη θρησκευτική ζωή, επηρεασμένος από την επαφή του με πνευματικά βιβλία και τη λαμπρότητα των ρωσικών ορθόδοξων εκκλησιών. Η φυγή της οικογένειάς του από τη Ρωσία κατά τη διάρκεια της επανάστασης και η επακόλουθη επανεγκατάσταση στη Βουλγαρία το 1920 αποδείχθηκαν καθοριστικές.
Συνάντηση με τον Αρχιεπίσκοπο Θεοφάνη
Στη Βάρνα της Βουλγαρίας, η πνευματική ζωή του Αβέρκιου δυνάμωσε υπό την καθοδήγηση του Αρχιεπισκόπου Πολτάβας Θεοφάνη, τον οποίο θεωρούσε πνευματικό του πατέρα. Η σχέση αυτή εδραίωσε την επιθυμία του να ακολουθήσει τον μοναχισμό και εν συνεχεία μπήκε στη Θεολογική Σχολή του Βασιλικού Πανεπιστημίου της Σοφίας.
Μοναστική πορεία και εκκλησιαστική διακονία στην Ευρώπη
Το 1931, μετά την αποφοίτησή του με άριστα, ο Αβέρκιος ταξίδεψε στην Καρπάθο-Ρωσία (τότε Τσεχοσλοβακία), μια περιοχή που γνώριζε την αναγέννηση της Ορθοδοξίας. Έγινε μοναχός και πήρε το όνομα Αβέρκιος και γρήγορα ανήλθε στην ιεραρχία, υπηρετώντας ως ιερομόναχος, ηγούμενος και επικεφαλής της επισκοπής. Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1930 και 1940, συμμετείχε ενεργά στο ιεραποστολικό έργο, τη θρησκευτική διδασκαλία και τις δημοσιεύσεις.
Βιωματικές εμπειρίες κατά τη διάρκεια του πολέμου και άφιξη στην Αμερική
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Αβέρκιος αντιμετώπισε τις κακουχίες του εκτοπισμού, ζώντας στο Βελιγράδι και την Αυστρία πριν φτάσει τελικά στο Μόναχο το 1945. Συνέχισε να διδάσκει και να ασχολείται με το θεολογικό έργο εν μέσω των προκλήσεων της μεταπολεμικής Ευρώπης. Το 1951 μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες μετά από πρόσκληση του Αρχιεπισκόπου Vitaly, εντασσόμενος στη σχολή του Ορθόδοξου Σεμιναρίου της Αγίας Τριάδας στο Jordanville της Νέας Υόρκης.
Ηγεσία στην ROCOR και τη Μονή της Αγίας Τριάδας
Η θεολογική οξυδέρκεια και η αφοσίωση του Αβέρκιου στον παραδοσιακό προσανατολισμό είχαν ως αποτέλεσμα τον διορισμό του ως Πρύτανη του Σεμιναρίου της Αγίας Τριάδας το 1952, μια θέση που κατείχε μέχρι τον θάνατό του. Χειροτονήθηκε Επίσκοπος Συρακουσών-Αγίας Τριάδας το 1953 και αργότερα αναδείχθηκε σε Αρχιεπίσκοπο. Διετέλεσε επίσης ηγούμενος της Μονής της Αγίας Τριάδας από το 1960 και μετά, αναλαμβάνοντας σημαντικές αρμοδιότητες διοίκησης.
Περίφημος συγγραφέας και υπερασπιστής της Ορθοδοξίας
Καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, ο Αβέρκιος ήταν πολυγραφότατος συγγραφέας, συντάσσοντας πολυάριθμα βιβλία, άρθρα και κηρύγματα. Υπερασπίστηκε σθεναρά τις παραδοσιακές ορθόδοξες πρακτικές και διδασκαλίες, επικρίνοντας συχνά αυτό που θεωρούσε επικίνδυνες τάσεις εκσυγχρονισμού, οικουμενισμού και συμβιβασμού με τις κοσμικές αξίες. Τα έβλεπε αυτά ως απειλές για την καθαρότητα της πίστης και ως εργαλεία που χρησιμοποιεί ο Αντίχριστος για να εξαπατήσει και να παραπλανήσει τους Χριστιανούς. Πίστευε ότι η αληθινή Ορθοδοξία απαιτούσε ακλόνητη προσήλωση στις διδασκαλίες των Πατέρων της Εκκλησίας και αντίσταση στην προσαρμογή της πίστης στις σύγχρονες τάσεις.
Ο Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης ως “κριτήριο της Ορθοδοξίας”
Σύμφωνα με τον Αβέρκιο, βασικός δείκτης της γνήσιας Ορθοδοξίας ήταν η στάση κάποιου απέναντι στον Άγιο Ιωάννη της Κρονστάνδης. Θεωρούσε τον Άγιο Ιωάννη ως την ενσάρκωση της αυθεντικής ορθόδοξης ευσέβειας και θεωρούσε οποιαδήποτε απόρριψη ή κριτική του Αγίου ως απόδειξη απομάκρυνσης από την αληθινή πίστη.
Η κληρονομιά του Αβέρκιου εντός της ROCOR παραμένει σημαντική. Τον θυμόμαστε ως σταθερό υπερασπιστή της παράδοσης, αφοσιωμένο εκπαιδευτικό και παραγωγικό συγγραφέα, του οποίου τα έργα συνεχίζουν να διαμορφώνουν τις συζητήσεις για την ορθόδοξη πίστη και άσκηση.