Επιτομή Ερμηνείας του Βιβλίου της Αποκαλύψεως τού Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου.
π. Αθανασίου Μυτιληναίου.
Συν Αγίω Τριαδικώ Θεώ.
Εισαγωγή
Αδελφοί μου,
Θα πρέπει ασφαλώς με πολύ δέος και συνεχή προσευχή να προσεγγίζει κανείς τον λόγο του Θεού, την Αγία Γραφή και ειδικότερα το προφητικότατο Βιβλίο της Αποκαλύψεως.
Η δυσκολία μάλιστα να αποδοθεί μία συντομότατη περίληψη του όλου Βιβλίου μέσα σε δύο Ομιλίες είναι προφανής.
Όμως, επικαλούμενοι την βοήθεια του Αγίου Τριαδικού Θεού, θα προσπαθήσουμε, όση δύναμις, κάτι να προσφέρουμε διά την οικοδομή της Εκκλησίας του Χριστού.
Πριν όμως προχωρήσουμε, θα επιθυμούσα να σημειώσω ότι καμία υποκειμενική ερμηνεία δεν θα χρησιμοποιηθεί παρά μόνο ό,τι είναι κατατεθειμένο στην ορθόδοξο διδασκαλία της Εκκλησίας μας.
Πρέπει ακόμη να τονιστεί, ότι ο λαός του Θεού οφείλει να μελετά τούτο το βιβλίο κατά τη ρητή παραγγελία του Κυρίου: «ό βλέπεις γράψον εις βιβλίον και πέμψον ταις επτά Εκκλησίαις… και μη σφραγίσης τους λόγους της προφητείας του Βιβλίου τούτου. Ο καιρός γαρ εγγύς εστίν» (Αποκ. 1, 11. 22, 10).
Μέσα στο Βιβλίο αυτό θα προσπαθεί ο πιστός «να καταμανθάνη τους καιρούς και να αναμένη το άχρονο, τον αόρατον, τον δι᾿ ημάς ορατόν» (Αγίου Ιγνατίου, Προς Πολύκαρπον, ΙΙΙ) κατά τον Άγιο Ιγνάτιο.
Ο πειρασμός, να καθορίζει, ο αναγνώστης τους χρόνους εκβάσεως των περιγραφομένων προφητειών, περιορίζεται από τον θεμελιακό όρο ερμηνείας των προφητειών που θέτει ο Άγιος Ειρηναίος: «Ασφαλέστερον και ακινδυνότερο το περιμένειν την έκβαση της προφητείας ή το καταστοχάζεσθαι και απομαντεύεσθαι» (Κατά Αιρέσ. V 30,2).
Και που συμπληρώνει ο Άγιος Ανδρέας Καισαρείας:«Ο χρόνος αποκαλύψει και η πείρα τοις νήφουσιν».
Η Αποκάλυψις είναι το έσχατο Βιβλίο της Καινής Διαθήκης αλλά και ολόκληρης της Αγίας Γραφής.
Αποτελεί την κατακλείδα της και έχει ικανή αντιστοιχία με το πρώτο Βιβλίο, τη Γένεσιν με την οποία συνιστά τον άξονα: Πτώση-Σωτηρία.
Έτσι, αν η Γένεσις μας περιγράφει τη Δημιουργία του Κόσμου, του Ανθρώπου και την πτώση του, η Αποκάλυψις μας περιγράφει προφητικά την πορεία της Εκκλησίας και της Δημιουργίας μέσα στον χρόνον, την αναγέννηση του ανθρώπου, την αναδημιουργία του κτιστού ορατού κόσμου και την αιωνία των δόξαν.
Η Αποκάλυψις περιέχει εν συντομία ολόκληρο το Μυστήριο της Θείας Οικονομίας, από της Ενανθρωπήσεως του Θεού Λόγου, όπου η Γυνή – Θεοτόκος με το άρρεν παιδίον, τον Ιησού, καταδιώκεται και της οποίας το άρρεν παιδίον αρπάζεται στον Ουρανό, δηλαδή η Ανάληψις του Ιησού.
Αναφέρεται στην ίδρυση επί της γης της Βασιλείας του Θεού, δηλαδή της Εκκλησίας, την ιστορική της παρουσία και την παγκόσμια επέκτασή της.
Την εξέλιξη της πάλης της με τις αντιθέους δυνάμεις, τις εσχάτους πληγές που θα επιπέσουν στην αμετανόητη ανθρωπότητα.
Τέλος, στην εμφάνιση του Αντιχρίστου, την τελική συντριβή του, την Δευτέρα Παρουσία του Χριστού ως Κριτού, την ανάσταση όλων των απ᾿ αιώνος νεκρών, την τελική Κρίση, την αιωνία τιμωρία των ασεβών, την αιωνία δόξα των πιστών, την Αποκάλυψη της Καινής Ιερουσαλήμ – της Βασιλείας του Θεού, την ανακαίνιση του ορατού κτιστού κόσμου, την αιωνία κοινωνία των θεωμένων πιστών μετά του Χριστού.
Κεντρική ιδέα του Βιβλίου παραμένει πάντοτε η Δευτέρα του Χριστού Παρουσία.
Κύριο θέμα, ο αγών της Εκκλησίας κατά των αντιθέων δυνάμεων με νικηφόρο έκβαση της Εκκλησίας.
Όλα αυτά καταγράφονται με οράματα, παραστάσεις και εικόνες που αποτελούν την συμβολική γλώσσαν του Βιβλίου.
Η Αποκάλυψις, ως προφητικό Βιβλίον, αποκαλύπτει όχι μόνον τα μέλλοντα αλλά και τα παρόντα σε σχέση με τον χρόνον καταγραφής της.
Ο ίδιος ο Κύριος σημειώνει στον Ευαγγελιστή Ιωάννη, ο οποίος είναι και ο καταγράψας την Αποκάλυψη στη νήσο Πάτμο: «Γράψον ουν α είδες, και α εισι και α μέλλει γίνεσθαι μετά ταύτα»(Αποκ. 1,19).
Ο σκοπός του Βιβλίου είναι η προπαρασκευή των πιστών εν όψει των επερχομένων θλίψεων, και η παρηγορία τους διά την αγαθή έκβαση του αγώνος.
Προ παντός όμως η προειδοποίησή τους για τις αναμενόμενες θλίψεις ώστε να μη σκανδαλιστούν και θεωρήσουν την Εκκλησίαν ασθενή και ανυπεράσπιστη, τον δε Ιησού ως μη ενδιαφερόμενο διά την Εκκλησίαν του.
Κάτι παρόμοιο συνέβη και με το επικείμενο Πάθος του Χριστού όταν οι Μαθητές ειδοποιούνται, ακριβώς διά να μη σκανδαλισθούν, και να εννοήσουν αργότερα ότι το Πάθος ήτο εκούσιο.
Έτσι, δεν πρέπει να ιδούμε την Αποκάλυψη με τη στενή έννοια της προφητείας αλλά σαν ένα Βιβλίον που έρχεται να ενισχύσει, να παρηγορήσει, να ανορθώσει, να ειδοποιήσει, να επισημάνει, ιδιαιτέρως δε σε εποχές που το θρησκευτικό συναίσθημα είναι χαμηλό.
Είναι ένα ζωντανό Βιβλίο, με πολλή και ανέκφραστον χάριν και δροσερότητα.
Είναι ένα αληθινό αριστούργημα του Αγίου Πνεύματος.
Έχει ενότητα, συμμετρία, ευρυθμία, δύναμιν λόγου, πλούτο χρωμάτων και τόνων, ποικιλία θεμάτων, πλαστικότητα, ζωηρότητα, παραστατικότητα.
Είναι θεολογικώτατον αφυπνιστικό συνειδήσεων, συναρπαστικό, με σκηνικά τον ουρανό και την γη, και χρόνον ανελίξεως, την παγκόσμια ιστορία και την αιωνιότητα.
Δι᾿ αυτό και αποτελεί λάθος ερμηνευτικό να θέλουμε να ερμηνεύσουμε το Κείμενό του με βάση έναν τόπον, όπως η Ελλάδα, η Κωνσταντινούπολιςη, ένα ρεύμα, όπως ο Μωαμεθανισμός, ο Κομμουνισμός, η μίαν χρονική περίοδο, όπως η τεσσάρων αιώνων Τουρκική Κατοχή, ο εικοστός αιών κλπ.
Όλα βεβαίως αυτά, περιέχονται στον οπτικό ορίζοντα του Βιβλίου της Αποκαλύψεως, αλλά δεν εξαντλείται με αυτά.
Ένα ακόμη σημείο πρέπει να αναφερθεί.
Πότε αρχίζει το Βιβλίο της Αποκαλύψεως να πληρούται;
Πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν περιορίζεται μόνο στην εποχή του ιερού συγγραφέως ούτε στα έσχατα της ιστορίας, αλλά αρχίζει από την στιγμή που συγγράφεται.
Κάθε τι που πραγματούται είναι προανάκρουσμα επομένων γεγονότων με τελική έκβαση τα περί την Δευτέραν Παρουσίαν του Κυρίου.
Ορθόδοξοι ερμηνευτές, όπως ο Άγιος Ανδρέας Καισαρείας, αναζητούν στην Αποκάλυψη, την ιστορικήν, την ηθική, την θεολογική και μυστική διάσταση του ιερού κειμένου.
Η ιστορική διάσταση, είναι εκείνο που ήδη συμβαίνει η πρόκειται να συμβεί, όπως οι Επτά Εκκλησίες της Μ. Ασίας, τα έσχατα, ο Αντίχριστος, η Δευτέρα του Χριστού Παρουσία.
Η ηθική διάσταση είναι ό,τι δύναται να διδάξει, να επανορθώσει, να διατηρήσει, να ελέγξει, να τιμωρήσει, να παρηγορήσει.
Η μυστική και θεολογική διάσταση είναι η εύρεσις βαθύτερου νοήματος και μηνύματος του Θεού προς τον άνθρωπο που θα αναπτυχθεί μία προσωπική σχέση ανθρώπου και Θεού, όπως και όλες οι ενέργειες του Θεού μέσα στην ιστορία και την Δημιουργίαν που εκφράζουν την σοφία, την δύναμιν και την αγάπην του Θεού.
Μετά από την σύντομη αυτήν Εισαγωγή, μπορούμε τώρα να δούμε πολύ περιληπτικά και σε κάποιες ενότητες την ερμηνεία του ιερού Κειμένου του Βιβλίου της Αποκαλύψεως.
«Αποκάλυψις Ιησού Χριστού, ην έδωκεν αυτώ ο Θεός, δείξαι τοις δούλοις αυτού α δεί γενέσθαι εν τάχει, και εσήμανεν αποστείλας διά του αγγέλου αυτού τω δούλω αυτού Ιωάννη, ός εμαρτύρησε τον λόγον του Θεού και την μαρτυρίαν Ιησού Χριστού, όσα είδε.
Μακάριος ο αναγινώσκων και οι ακούοντες τους λόγους της προφητείας και τηρούντες τα εν αυτή γεγραμμένα. Ο γαρ καιρός εγγύς» (Αποκ. 1, 1 – 3).
Με αυτή την θαυμάσια εισαγωγική επιγραφή αρχίζει το Βιβλίον.
Διακρίνεται διά τον επίσημο τόνο της, υπενθυμίζουσα την επιγραφή των προφητικών βιβλίων της Παλαιάς Διαθήκης.
Φανερώνεται ο χαρακτήρ του Βιβλίου ως «Αποκάλυψις».
Δηλώνεται το κύρος και η αυθεντία του Βιβλίου διότι πηγή του είναι ο Θεός και ο Ιησούς Χριστός, είτε προσωπικώς είτε δι᾿ αγγέλου.
Τονίζεται, όπως και καθ᾿ όλο το μήκος του Βιβλίου, ότι «ο καιρός εγγύς».
Παρατηρούμε ότι όλες οι προφητείες στην Παλαιά Διαθήκη, δεν δείχνουν σύντομη χρονικά την έκβασή τους, ενώ εδώ κατά κόρον τονίζεται ότι ο χρόνος εκβάσεως όλων των γεγραμμένων είναι σύντομος.
Από την εποχή του Αβραάμ έως τη Γέννηση του Χριστού παρήλθον 2100 χρόνια, και οι προφητείες διά τον Χριστόν δεν δείχνουν βιασύνη εκπληρώσεως.
Γιά την Δευτέρα όμως Παρουσία του Χριστού δείχνουν βιασύνη εκπληρώσεως.
Και έχουν παρέλθει 2000 χρόνια.
Μήπως το τέλος της ιστορίας είναι κοντά;
Οι Επτά Εκκλησίες
Μετά από την επιγραφική Εισαγωγή, αποτείνεται προς τις Επτά Εκκλησίες της Μ. Ασίας, προς τις οποίας και αποστέλλει, κατ᾿ εντολήν του Χριστού, το Βιβλίο της Αποκαλύψεως, που τελικά παίρνει επιστολικό χαρακτήρα.
Περιγράφει εν συνεχεία το ιστορικόν της καταγραφής του Βιβλίου:
«Εγώ Ιωάννης… εγενόμην εν τη νήσω τη καλουμένη Πάτμω… Εγενόμην εν πνεύματι εν τη Κυριακή ημέρα, και ήκουσα φωνήν οπίσω μου μεγάλην ως σάλπιγγος λεγούσης: ο βλέπεις γράψον εις βιβλίον και πέμψον ταις επτά Εκκλησίαις, εις Έφεσον και εις Σμύρναν, και εις Πέργαμον και εις Θυάτειρα και εις Σάρδεις και εις Φιλαδέλφειαν και εις Λαοδίκειαν» (Αποκ. 1,9 – 11).
Και επιστρέφει, όπως διηγείται, να δει ποιος ομιλεί, και βλέπει επτά χρυσές λυχνίες που ανάμεσά τους περιεπάτει κάποιος όμοιος με άνθρωπο, ντυμένος ποδήρη χιτώνα με χρυσή ζώνη.
Τα μαλλιά του ήσαν λευκά σαν το χιόνι και τα μάτια του σαν φλόγα πυρός.
Τα πόδια του σαν χαλκολίβανος και η φωνή του σαν ήχος από την πτώση πολλών υδάτων.
Στο δεξί του χέρι κρατούσε επτά αστέρια, και από το στόμα του εξεπορεύετο μια κοφτερή δίκοπη ρομφαία.
Το πρόσωπό του ήταν λαμπερό σαν τον μεσουρανούντα ήλιον.
Και εγώ, συνεχίζει ο ιερός Ευαγγελιστής, έπεσα χάμω σαν νεκρός.
Αλλά εκείνος με ήγγισε και μού λέγει: «Μη φοβού. Εγώ ειμί ο πρώτος και ο έσχατος και ο ζών, και εγενόμην νεκρός, και ιδού Ζων ειμί εις τους αιώνας των αιώνων, και έχω τας κλεις του θανάτου και του Άδου.
Γράψον ουν α είδες, και α εισι και ά μέλλει γίνεσθαι μετά ταύτα» ( Αποκ. 1,17 – 19).
Ποιος λοιπόν ήτο ο αποκαλυπτόμενος;
Ο Ενανθρωπήσας Θεός Λόγος.
Τα Επτά αστέρια, είναι οι επτά Τοπικές Εκκλησίες της Μ. Ασίας που προαναφέραμε.
Φυσικά, επειδή δεν είναι οι μόνες ούτε και οι μεγαλύτερες, διαυτό υπό τον σχηματικό αριθμό επτά, νοείται η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία προς την οποίαν στέλνει ο Ιησούς Χριστός επτά Επιστολές, ή επτά πτυχές που αφορούν στην Εκκλησίαν.
Οι Επιστολές βέβαια ιστορικά ανταποκρίνονται στους επτά εκκλησιαστικούς αποδέκτες, αλλά το περιεχόμενο επεκτείνεται προς όλην την Εκκλησίαν.
Άξιον παρατηρήσεως είναι ότι τα επτά αστέρια, που είναι οι επίσκοποι των αντιστοίχων Εκκλησιών, ευρίσκονται στο δεξί χέρι του Χριστού.
Η Εκκλησία του Χριστού είναι στο χέρι του, στη δικαιοδοσία του, στην πρόνοιά του, με όλο το πλήρωμά της, λαϊκούς και κληρικούς, και τίποτα δεν του διαφεύγει.
Και τι λέγει ο Κύριος στον Ιωάννη;
«Τω αγγέλω της εν Εφέσω Εκκλησίας γράψον».
Με τον ίδιον τύπον θα αποταθεί ο Κύριος και προς τις επτά Εκκλησίας.
Μπορούμε να υπογραμμίσουμε με πολλή συντομία ένα κεντρικό σημείο από κάθε Επιστολή.
Η περίπτωσις, όπως είπαμε, μας ενδιαφέρει άμεσα, διότι ο Κύριος αποτείνεται προς τους πιστούς της Εκκλησίας της κάθε εποχής.
Η Εκκλησία της Εφέσου
Ο Κύριος επαινεί την Εκκλησίαν αυτήν διότι αποδοκίμασε τους ψευδαπόστολους ιουδαΐζοντες αιρετικούς, όπως και τους Νικολαΐτες.
Όμως, κατά την προσπάθεια κατά των αιρετικών τόνισε κάπως η αγάπη της προς τον Ιησού Χριστό.
«Αλλά έχω κατά σού, ότι την αγάπην σου την πρώτην αφήκας» (2,4).
Το παράπονον του Ιησού είναι ότι ο ενθουσιασμός, η πύρωση της καρδίας, η αφοσίωση, η λατρεία, έχουν υποτονισθεί.
Η αγάπη δεν νοείται ως εξαντλουμένη στην Ορθοδοξία αλλά και στην Ορθοπραξία και στην ιδιαιτέρα αγαπητική ανάβαση της καρδίας προς τον Θεό.
Η Εκκλησία της Σμύρνης
Η Εκκλησία αυτή επαινείται εξ ολοκλήρου.
«Οίδα σου τα έργα και την θλίψιν και την πτωχείαν. Αλλά πλούσιος εί (2,9).
Διαγράφεται ένα τρίπτυχο χριστιανικής πορείας: Τα έργα, ως δράσις ποιμαντική, και ως έργα αγάπης και φιλανθρωπίας.
Η θλίψις, ως στοιχείο γνησιότητος που φανερώνει τις δυσκολίες των αντιθέων και κοσμικών δυνάμεων που πολεμούν την Εκκλησίαν και την θλίβουν ποικιλοτρόπως.
Η πτωχεία, ως σπουδαίο αγαθόν που δείχνει την κατανόηση του ευαγγελικού πνεύματος και που αποτελεί και αυτή στοιχείο γνησιότητας του Ευαγγελίου.
Τέλος, διαγράφεται μελλοντικός διωγμός διά τον οποίον ο Κύριος συμβουλεύει: μηδέν φοβού ά μέλλεις παθείν», και «Γίνου πιστός άχρι θανάτου».
Ο διωγμός είναι ο κλήρος της Εκκλησίας στον κόσμον.
Εκκλησία διωκομένη είναι απόδειξις ότι ευρίσκεται σε ορθή οδόν και έχει χάριν πολλή από τον Θεό.
Εκκλησία μη διωκομένη και που συμμαχεί με τον κόσμον, έχει αποδοκιμασθεί από τον Χριστόν.
Η Εκκλησία της Περγάμου
Η πόλις της Περγάμου ονομάζεται υπό του Κυρίου, θρόνος του Σατανά.
Όμως η Εκκλησία της Περγάμου έδειξε αντίσταση στην επικρατούσαν ειδωλολατρεία έχοντας και στο ενεργητικό της το μαρτύριον του Επισκόπου της Αντύπα.
Υπάρχουν όμως και τα παράπονα του Ιησού:
«Έχεις κρατούντας την διδαχήν των Νικολαϊτών».
Οι Νικολαΐται ήσαν γνωστικίζοντες αιρετικοί και εθεωρούντο ως αντινομιστές.
Εν ονόματι, δήθεν της χριστιανικής ελευθερίας, είχαν ελαστικές αντιλήψεις περί πίστεως και σαρκικών αμαρτημάτων.
Αρχή των ήτο: «Παραχρήσθαι τη σαρκί δεί».
Πολλοί σήμερα Χριστιανοί μας έχουν μακρινούς των προγόνους τους Νικολαΐτες, με το να έχουν χαλαρή αντίληψη περί της ηθικής, και μάλιστα επί των σαρκικών αμαρτημάτων.
Η Εκκλησία της Θυατείρων
Επαινείται η αγάπη και η πίστις και η διακονία και η υπομονή της Εκκλησίας αυτής.
Ανεχόντουσαν όμως μία ψευδοπροφήτιδα με το συμβολικό όνομα Ιεζάβελ.
Αυτή ήτο χριστιανή πλανεμένη που υπηρετούσε τον προφητισμό (μαντεία), δηλαδή δαιμονικές προφητείες.
Η εποχή μας έχει πολλούς τέτοιους, με την γενική ονομασία «φωτισμένοι», που εμφανίζονται ως οραματιστές, ενυπνιαστές κλπ.
Αυτοί όλοι σφετερίζονται την Εκκλησίαν και τον κλήρο και πλανούν τους πιστούς.
Εύκολα δεν γίνονται αντιληπτοί διότι δείχνουν υπερβάλλοντα ζήλο πίστεως, αλλά στην πραγματικότητα είναι κίβδηλοι και αποδοκιμάζονται από τον Χριστόν.
Η Εκκλησία της Σάρδεων
Κεντρικό σημείον: «Οίδα σου τα έργα, ότι όνομα έχεις ότι ζής, και νεκρός εί».
Φοβερός λόγος.
Ο καθένας βρίσκει τον εαυτόν του.
Πρόκειται διά μίαν ευσεβοφάνεια, ένα σχήμα ευσεβείας που στο βάθος η πνευματική ζωή είναι νεκρή.
Είναι αυτό που σημειώνει ο Απ. Παύλος: «Τούτο δε γίνωσκε, ότι εν εσχάταις ημέραις ενστήσονται καιροί χαλεποί· έσονται γαρ οι άνθρωποι φίλαυτοι, φιλάργυροι… έχοντες μόρφωσιν ευσεβείας, την δε δύναμιν αυτής ηρνημένοι» ( Β΄Τιμ. 3, 1 – 5).
Η Εκκλησία της Φιλαδελφείας
Μία επιστολή γεμάτη από έπαινο.
«Ότι ετήρησας τον λόγον της υπομονής μου, καγώ σε τηρήσω εκ της ώρας του πειρασμού της μελλούσης έρχεσθαι επί της οικουμένης όλης, πειράσαι τους κατοικούντας επί της γής» (3,10).
Και ποίος αυτός ο παγκόσμιος πειρασμός;
Θα είναι ο πειρασμός της πίστεως και του ηθικού βίου που θα ανοίξουν τον δρόμο στον Αντίχριστο.
Ποίος θα μείνει πιστός στο Θεανθρώπινο Πρόσωπο του Χριστού όταν θα υπάρχει όχι μόνον κατακλυσμός απιστίας αλλά και διωγμός και μαρτύριον δι᾿ εκείνον που θα πιστεύει στον Χριστόν;
«Κράτει ο έχεις».
Είναι η Παράδοσις της Εκκλησίας που πρέπει σταθερά να κρατήσουμε.
Η Εκκλησία της Λαοδίκειας
Μία επιστολή που συνδυάζει αυστηρότητα, δριμύτητα και τρυφερότητα.
«Οίδα σου τα έργα, ότι ούτε ψυχρός ει ούτε ζεστός· όφελον ψυχρός ής ή ζεστός. Ούτως ότι χλιαρός ει, και ούτε ζεστός ούτε ψυχρός, μέλλω σε εμέσαι εκ του στόματός μου» (3,15).
Είναι οι πιστοί που «χωλαίνουσιν επ᾿ αμφοτέραις ταις ιγνύαις» (Γ΄Βασ. 18,21), ανάμεσα στον Χριστόν και στον κόσμον.
Είναι οι κοσμικοποιημένοι Χριστιανοί που ταυτοχρόνως έχουν υψηλή ιδέα για την θρησκευτικότητα τους.
Δυσκολεύονται να μετανοήσουν επειδή ζουν την ψυχολογία της επαρκείας και της αυταρεσκείας.
Θα σε ξεράσω, είναι η απάντηση του Χριστού.
Εν τούτοις, ο Κύριος κάνει έκκληση μετανοίας: «Εγώ όσους εάν φιλώ, ελέγχω και παιδεύω· ζήλευε ουν και μετανόησον. Ιδού έστηκα επί την θύραν και κρούω· εάν τις ακούση της φωνής μου και ανοίξη την θύραν, και εισελεύσομαι προς αυτόν και δειπνήσω μετ᾿ αυτού και αυτός μετ᾿ εμού» (Αποκ. 3,19 – 21).
Ο Αγώνας των Πιστών και οι Διωγμοί κατά της Εκκλησίας
Με την ανάλυση των τριών πρώτων κεφαλαίων του Βιβλίου της Αποκαλύψεως, κλείνει το Πρώτον μέρος του όλου Βιβλίου στο οποίον επισκοπήθηκε το παρόν της Εκκλησίας, όπως ήτο κατά τους χρόνους του Ευαγγελιστή Ιωάννου με την αποστολή των Επτά Επιστολών προς τις Επτά Εκκλησίας της Μικράς Ασίας.
Ήτο η αποκάλυψις του παρόντος, «ά εισιν» χωρίς αυτό να αποκλείει την Αποκάλυψη της εσωτερικής ζωής της Εκκλησίας, ως πτυχές της καθ᾿ όλην την πορεία της μέσα στην ιστορία.
Όσον όμως προχωρεί η πορεία της Εκκλησίας μέσα στους αιώνας και θα πλησιάζει προς το τέρμα της που συμπίπτει με το τέλος της Ιστορίας, τόσον θα πυκνώνονται και οι πειρασμοί της με αποκορύφωση την παρουσία του Αντιχρίστου.
Έτσι η Εκκλησία αποδύεται σε αγώνας που περιγράφονται μεταξύ των Κεφαλαίων Δ΄1 και ΙΘ΄10.
Είναι «ά δεί γενέσθαι μετά ταύτα» (4,1).
Ο σκοπός που θα εκτεθούν οι μελλοντικοί αγώνες της Εκκλησίας, είναι να προετοιμάσει τους πιστούς σε τούτο, να τους παραμυθήσει (παρηγορήσει), να τους βοηθήσει να μη σκανδαλιστούν και να μην κοσμικοποιηθούν.
Οι οπτασίες που θα δει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης και που αναφέρονται στους αγώνας της Εκκλησίας, αρχίζουν με ένα άνοιγμα στον ουρανό.
«Μετά ταύτα είδον και ιδού θύρα ανεωγμένη εν τω ουρανώ, και η φωνή η πρώτη ην ήκουσα ως σάλπιγγος λαλούσης μετ᾿ εμού, λέγων·ανάβα ώδε και δείξω σοι ά δεί γενέσθαι μετά ταύτα» (4,1).
Ποία «μετά ταύτα»;
Μετά από την πρώτην οπτασία που είδε ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, τον δοξασμένο Ιησού να του υπαγορεύει την καταγραφή των Επτά Επιστολών, και χωρίς να διακοπεί η οργανική συνέχεια, αλλάζει το σκηνικό και μεταφέρεται από τη γη στον ουρανό.
Όταν κανείς μελετά το ιερόν Κείμενον από του 4ου Κεφαλαίου, έχει την αίσθηση του ανοικτού χώρου που ό,τι διαδραματίζεται, ευρίσκεται άλλοτε επί της γης, άλλοτε στον ουρανό και άλλοτε μεταξύ γης και ουρανού.
Μία θύρα ανοιγμένη στον ουρανό.
Τούτο σημαίνει την φανέρωση των κρυπτών μυστηρίων του Αγίου Πνεύματος.
«Και ιδού θρόνος έκειτο εν τω ουρανώ και επί τον θρόνο καθήμενος» (4,2).
Ο θρόνος είναι το σύμβολον της δόξης του Θεού.
Και ο καθήμενος είναι ο Θεός, που το Όνομά του αποφεύγεται να ειπωθεί αλλά γίνεται μία ζωντανή συμβολική περιγραφή.
Μοιάζει με τον ίασπιν και γύρω από τον θρόνο μία ίρις που έμοιαζε με σμαράγδια.
Γύρω από τον θρόνο, 24 άλλοι θρόνοι που εκάθηντο 24 πρεσβύτεροι φορεμένοι στα λευκά και με χρυσά στεφάνια στα κεφάλια τους.
Είναι η κοινωνία του θεού μετά των κτισμάτων του, τους ανθρώπους και τους αγγέλους.
Οι 24 Πρεσβύτεροι είναι η θριαμβεύουσα Εκκλησία, η Εκκλησία των Αγίων επί των οποίων ο Θεός αναπαύεται.
Είναι Πρεσβύτεροι, διά να δηλωθεί η πνευματική των ωριμότητα. Ο αριθμός 24 είναι το δις 12 που σημαίνει σχηματικά μεγάλο πλήθος αγίων.
Τα λευκά ιμάτια είναι το σύμβολον της αγνότητας και αγιότητας.
Τα χρυσά στεφάνια, είναι το σύμβολο της νίκης κατά του κακού, αλλά και ότι οι Άγιοι είναι το «βασίλειον ιεράτευμα» (Αποκ. 1,6).
Οι 24 Πρεσβύτεροι ήσαν καθισμένοι, που φανερώνει την ανάπαυσιν της Βασιλείας του Θεού.
Είναι «κυκλόθεν του θρόνου» που θυμίζει εικόνα της Θείας Λειτουργίας.
Ολόκληρη η εικόνα δείχνει το βαθύτατο μυστήριον της αγάπης του Θεού και της κοινωνίας του μετά της Κτιστής του Δημιουργίας.
Από τον θρόνο εκπορεύονται αστραπές και φωνές και βροντές.
Η εικόνα που είδαμε παίρνει μια δυναμικότητα και εξαγγέλλει το απροσπέλαστο μεγαλείον του Παντοκράτορος Θεού.
Επτά λαμπάδες πυρός καίονται μπροστά στον Θρόνο του Θεού, που είναι τα Επτά Πνεύματα του Θεού, δηλαδή το Άγιον Πνεύμα, το Τρίτο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος στην πληρότητα των ενεργειών του.
Μπροστά από τον θρόνο του Θεού, μια γυάλινη θάλασσα όμοια με κρύσταλλο που είναι προφανώς το «πάτωμα» του όλου σκηνικού.
Αλλ᾿ εάν είναι το «πάτωμα» του ουρανίου σκηνικού, τότε διά την γη είναι ο «ουρανός» της, από την οποίαν εποπτεύει ο Θεός και είναι το σύμβολον της γνώσεως του Θεού όλων των γήινων πραγμάτων.
Γύρω από τον θρόνο του Θεού είναι τέσσερα ζώα, τέσσερις δηλαδή αγγελικές υπάρξεις που είναι γεμάτα από μάτια και το κάθε ένα έχει έξι φτερούγες.
Το πολυόματον αυτών των ζώων φανερώνει την παγγνωσία του Θεού και το πολυπτέρυγον, την ευκινησία τους στην ταχύτατη εκτέλεσιν των Θείων Βουλών.
Το πρώτο ζώο είναι το λιοντάρι, και δείχνει το βασιλικόν μεγαλείον.
Το δεύτερον, είναι το βόδι, και δείχνει την δύναμη.
Το τρίτο, είναι με ανθρώπινο πρόσωπο και δείχνει την ανθρώπινη ευφυΐα.
Και το τέταρτον, είναι ο αετός και δείχνει το οξυδερκές και ευπετές.
Τα ζώα αυτά θεωρούνται και σύμβολα των τεσσάρων Ευαγγελιστών.
Τα ζώα αυτά, υμνούν τον Θεό στο διηνεκές με τον ύμνο: «Άγιος,Άγιος, Άγιος Κύριος ο Θεός ο Παντοκράτωρ, ο ην και ο ών και ο ερχόμενος» (4,8).
Με το τέλος του ύμνου, οι 24 Πρεσβύτεροι πέφτουν και προσκυνούν τον ζώντα Θεό τον καθήμενον επί του θρόνου, αφού αποθέσουν τα χρυσά στεφάνια τους προ του θρόνου, και λέγοντες «Άξιος ει, ο Κύριος και Θεός ημών, λαβείν την δόξαν και την τιμή και την δύναμιν, ότι Συ έκτισας τα πάντα, και διά του θελήματός σου ήσαν και εκτίσθησαν» (4,11).
Στην συνέχεια, ο ιερός Ευαγγελιστής βλέπει στο δεξί χέρι του καθημένου επί του θρόνου, ένα βιβλίο, περγαμηνό ή παπύρινο ειλητάριο που ήτο γραμμένο εσωτερικά και εξωτερικά, δηλαδή οπισθόγραφα, και ήτο σφραγισμένο με επτά σφραγίδες.
Το βιβλίο στο δεξί χέρι του Θεού φανερώνει την πάνσοφο μνήμην του, την άβυσσον των κριμάτων του και τις θείες βουλές του.
Οι επτά σφραγίδες δείχνουν το άγνωστο των θείων βουλών σε όλα τα κτιστά αισθητά και νοητά όντα.
Αντιλαμβανόμαστε ότι το περιεχόμενον τούτου του μυστηριώδους βιβλίου περιλαμβάνει ό,τι θα καταγραφή στο Βιβλίο της Αποκαλύψεως και από τα Κεφάλαια 6 – 22 που είναι ολόκληρον το σωτηριώδες μέλλον της Εκκλησίας και της ιστορίας του ανθρώπου και του Σύμπαντος και που είναι γνωστόν μόνον στο Εσφαγμένον Αρνίον και το οποίο θα το αποσφραγίσει και θα το υπαγορεύσει να καταγραφή στο Βιβλίο της Αποκαλύψεως που έχομεν ημείς στα χέρια μας, και με γλώσσα συμβολική και προφητική.
Στη συνέχεια, ο ιερός Ευαγγελιστής άκουσε μιαν αγγελική φωνή να κηρύσσει : «Τις άξιος εστίν ανοίξαι το Βιβλίον και λύσαι τας σφραγίδας αυτού;» (5,2).
Και κανείς δεν μπορούσε, απ᾿ όλα τα αισθητά και νοητά κτίσματα, να το ανοίξει.
Και ο Ιωάννης κλαίει γι᾿ αυτό.
Ένας όμως πρεσβύτερος τον καθησυχάζει ότι βρέθηκε Εκείνος που θα το ανοίξει τούτο το μυστηριώδες Βιβλίον.
Είναι «ο λέων ο εκ της φυλής Ιούδα, η ρίζα Δαυίδ» (5,5).
Είναι ο Μεσσίας Ιησούς, ο ιστορικός Ιησούς, ο Ενανθρωπήσας Υιός και Λόγος του Θεού, που υπερίσχυσε διά του απολυτρωτικού του έργου, διά να ανοίξει το Βιβλίον.
Και πράγματι:
«Και είδον, συνεχίζει ο Ιωάννης, εν μέσω του θρόνου των τεσσάρων ζώων και εν μέσω των Πρεσβυτέρων Αρνίον εστηκός ως εσφαγμένον, έχον κέρατα επτά και οφθαλμούς επτά» (5,6).
Εις την όλην οπτασιακή εικόνα, εφ᾿ εξής το Εσφαγμένον και εστηκός Αρνίον, το οποίον είναι ο Παθών δι᾿ ημάς Ενανθρωπήσας Θεός Λόγος, θα έχει την κεντρική θέση στο όλον Βιβλίο της Αποκαλύψεως.
Εφεξής, η Θεολογία του Σταυρού των Ευαγγελίων αντικαθίσταται με την Θεολογία του Εσφαγμένου Αρνίου, που φυσικά είναι η ίδια η Θεολογία με διαφορετική εικόνα.
Έτσι, με την εικόνα του Αρνίου συμπληρώνεται και η όλη οπτασιακή εικόνα, ο Πατήρ επί του Θρόνου, το Πνεύμα το Άγιον με τις επτά καιομένες λαμπάδες, και ο Υιός ως Αρνίον.
Είναι όλη η Αγία Τριάς, όπως εμφανίζεται και στα Ευαγγέλια και που εργάζεται το Μυστήριον της Θείας Οικονομίας.
Τα επτά κέρατα του Αρνίου δείχνουν το πλήρωμα της βασιλικής εξουσίας και δυνάμεώς Του.
Οι επτά οφθαλμοί δείχνουν την παγγνωσία του Υιού, αλλά και τα επτά Πνεύματα – Λαμπάδες που δείχνουν ότι ο Υιός αποστέλλει το Πνεύμα το Αγιον στον κόσμον όπως και ο Πατήρ.
«Όταν δε έλθη ο Παράκλητος όν εγώ πέμψω υμίν παρά του Πατρός, το Πνεύμα της Αληθείας ο παρά του Πατρός εκπορεύεται» παραθέτει ο Χριστός στο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιον (15,26).
Και συνεχίζει ο ιερός Ευαγγελιστής την οπτασιακή του περιγραφή:
Και είδα, γράφει, το Αρνίον να λαμβάνει από την δεξιά του Καθημένου επί του θρόνου, το Βιβλίον.
Και όταν το έλαβε, τα τέσσερα Ζώα, και οι 24 Πρεσβύτεροι έπεσαν και τον προσκύνησαν με ύμνους και θυμιάματα.
Αυτό δείχνει ότι τόσον ο Αγγελικός κόσμος, όσον και ο κόσμος των ανθρώπων προσκυνούν την ανθρώπινη φύση του Χριστού λατρευτικά όπως και την Θεία Φύσιν.
Το γεγονός της παραλαβής του Βιβλίου θεωρείται κοσμοϊστορικό γεγονός δι᾿ αυτό και προκαλεί την δοξολογία των Αγγέλων και των Αγίων.
Μετά την δοξολογία των μυριάδων των Αγίων Αγγέλων και των τεσσάρων Ζώων και των 24 Πρεσβυτέρων και όλων των κτισμάτων στον ουρανό και στη γην και υποκάτω της γης ακροτελεύτια λέγουν: «Άξιον εστι το Αρνίον το εσφαγμένον λαβείν την δύναμιν και τον πλούτον και σοφίαν και ισχύν και τιμήν και δόξαν και ευλογίαν» (5,12).
Πώς αναλύεται και ερμηνεύεται η Αποκάλυψη
Και βρισκόμαστε στο 6ον Κεφάλαιον.
Ο Άγιος Ιωάννης βλέπει στην συνέχεια το άνοιγμα των 7 σφραγίδων.
Πριν όμως προχωρήσουμε στην ανάλυσή τους, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι μετά το άνοιγμα και των 7 σφραγίδων που αντιστοιχούν σε 7 αποκαλυπτικές εικόνας, έρχεται μία νέα επτάδα οπτασιακών εικόνων που ανοίγουν με το σάλπισμα επτά αγγέλων.
Μετά και από αυτήν την επτάδα, έρχεται μία τρίτη επτάδα που αναφέρεται πάλι σε οπτασιακές εικόνες με χαρακτηριστικό την έκχυση αντιστοίχως επτά φιαλών.
Μέσα σε αυτές τις τρεις επτάδες, σύνολο δηλαδή 21 εικόνων, έχομεν οπτασιακές πτυχές της πορείας της Εκκλησίας και της ιστορίας.
Και τώρα τίθεται το ερώτημα.
Κατά την διάρκειαν της εκθέσεώς των, πώς πρέπει να εννοηθούν χρονικά;
Η μία, δηλαδή, επτάδα οραμάτων καλύπτει μία σειρά γεγονότων, με το τέλος των οποίων αρχίζει νέα σειρά οραμάτων – γεγονότων;
Ποία, δηλαδή, είναι η χρονική σχέση αυτών των τριών επτάδων αποκαλύψεων;
Έχουν διατυπωθεί δύο αντιλήψεις περί χρονικής σχέσεως των τριών επτάδων – οραμάτων.
Η πρώτη θεωρία δέχεται την κατά παράλληλους κύκλους επανάληψη των αυτών πραγμάτων και ιδεών η γεγονότων στις επταδικές εικόνες των αλλεπαλλήλων οράσεων και καλείται θεωρία της επαναλήψεως ή ανακεφαλαιώσεως ή κυκλική θεωρία.
Όταν δηλαδή, πληρωθούν τα γεγονότα των επτά σφραγίδων, αρχίζει η πλήρωση των επτά σαλπίγγων.
Όταν πληρωθούν και αυτές, αρχίζει η πλήρωσις των επτά φιαλών.
Όταν και αυτές πληρωθούν, αρχίζει πάλι ο κύκλος των επτά σφραγίδων κ.ο.κ.
Έχουμε, δηλαδή, τρεις παράλληλους κύκλους πληρώσεως επταδικών γεγονότων που διαρκώς πληρούνται έως της συντελείας των αιώνων με πύκνωση προς τα έσχατα.
Τυπική περίπτωση: «Παιδία, εσχάτη ώρα εστί, και καθώς ηκούσατε ότι ο αντίχριστος έρχεται, και νυν αντίχριστοι πολλοί γεγόνασι· όθεν γινώσκομεν ότι εσχάτη ώρα εστίν» (Α΄Ιω. 2,18).
Η εσχάτη ώρα είναι, δηλαδή, κάθε στιγμή, όπου και εμφανίζονται αντίχριστοι.
Αυτοί θα συνεχίσουν να εμφανίζονται, έως ότου έλθει η όντως εσχάτη ώρα με τον όντως Αντίχριστο, που οι προηγούμενοί του υπήρξαν πρόδρομοί του.
Η δευτέρα μέθοδος αποδέχεται την ευθύγραμμη χρονολογική η περιοδική πρόοδο των συμβολιζομένων στις επιμέρους οράσεις γεγονότων, και καλείται χρονολογική θεωρία.
Όταν, δηλαδή, πληρωθούν τα γεγονότα της πρώτης επτάδος, προχωρούμε στα γεγονότα της επόμενης επτάδος έως ότου φτάσουμε στα έσχατα χωρίς επανάληψη των γεγονότων.
Παράδειγμα: «Ευθύς δε μετά την θλίψιν των ημερών εκείνων ο ήλιος σκοτισθήσεται και η σελήνη ου δώσει το φέγγος αυτής…» (Ματθ. 24,29).
Εδώ πρόκειται, όπως βλέπουμε, περί ευθυγράμμου θέσεως των γεγονότων.
Εν τούτοις, οι καλύτεροι ερμηνευτές, παλαιοί και νεότεροι, δέχονται την πρώτην θεωρία χωρίς να αποκλείουν και τη δευτέρα.
Δέχονται, δηλαδή, ότι μία προφητεία, όπως και των παλαιών προφητών, δεν εξαντλείται σε μία χρονική στιγμή αλλά συνυφαίνεται με το άμεσο, το προσεχές και το απώτατο μέλλον.
Μία προφητεία επαναλαμβάνεται και ταυτοχρόνως προχωρεί.
Οι δύο αυτές μέθοδοι μπορούν να παρασταθούν με μίαν ελικοειδή γραμμή, δηλαδή με μία ανηφορική άνοδο γύρω από ένα κυκλικό βουνό, που μετά από κάθε πλήρη κύκλο ο αναβάτης βρίσκεται σε ένα άνωθεν σημείο από την αφετηρία και ταυτοχρόνως να μπορεί να βλέπει την κορυφή. (Π. Μπρατσιώτης).
Ένα ακόμη σημείο πρέπει να τονιστεί.
Τα προφητευόμενα της Αποκαλύψεως αρχίζουν από τη στιγμή που εδόθη προς δημοσίευση το Βιβλίο.
Κάθε τι που πραγματοποιείται είναι προανάκρουσμα των επομένων γεγονότων με τελική έκβαση τη Δευτέραν του Χριστού Παρουσίαν.
Οι Επτά Σφραγίδες της Αποκάλυψης
Και τώρα ερχόμαστε να ιδούμε την αποσφράγιση του μυστηριώδους εκείνου Βιβλίου.
Πρώτη Σφραγίδα
Το Αρνίον αποσφραγίζει την πρώτην σφραγίδα, και ο Άγιος Ιωάννης βλέπει ίππο λευκόν και ο καθήμενος επ᾿ αυτόν είχε τόξον και στεφάνι στο κεφάλι, σύμβολα νίκης, εξουσίας και βασιλείας.
Ο καθήμενος είναι ο Χριστός, η υπό τον Χριστόν το Ευαγγέλιον, ο Χριστιανισμός που εξαγγέλλεται στα έθνη διά του στόματος των Αποστόλων.
Είναι η ανατολή του Χριστιανισμού.
«Και εξήλθε νικών και ίνα νικήση».
Αξίζει να εφαρμόσουμε εδώ τις ήδη αναφερθείσες μεθόδους ερμηνείας.
Η σφραγίδα η πρώτη εκφράζει το κήρυγμα του Ευαγγελίου στον κόσμον.
Κατά την χρονολογική θεωρία θα πρέπει μετά την διάδοση του Χριστιανισμού υπό των Αποστόλων στον κόσμον, η πρώτη σφραγίδα να έχει εκπνεύσει και εφεξής να μην έχουμε διάδοση του Ευαγγελίου.
Κατά την κυκλική θεωρία, η πρώτη σφραγίδα δεν εξαντλείται αλλά το αποστολικό κήρυγμα διά των διαδόχων των συνεχίζεται μέχρι σήμερον και μέχρι συντελείας.
Δεύτερη Σφραγίδα
Με το άνοιγμα της δευτέρας σφραγίδος, εξήλθεν άλλος ίππος πυρρός.
Και στον καθήμενον εδόθη η εξουσία να πάρη την ειρήνην από τη γην και οι άνθρωποι να αλληλοσφαγούν.
Το Ευαγγέλιο όταν άρχισε να διαδίδεται, δεν έγινε δεκτό από όλους τους ανθρώπους, δι᾿ αυτό και εξαπελύθησαν διωγμοί εναντίον των Χριστιανών και φάνηκαν οι μάρτυρες της Πίστεως.
Αλλ᾿ όπως ο λευκός ίππος, δηλαδή η διάδοση του Ευαγγελίου συνεχώς θα εξαπλούται μέσα στην ιστορία, έτσι και ο πυρρός ίππος, δηλαδή οι διωγμοί διαρκώς θα εξαπολύονται εναντίον των Χριστιανών και θα έχουμε διαρκώς και νέους μάρτυρας.
Τρίτη Σφραγίδα
Με το άνοιγμα της τρίτης σφραγίδος, εξέρχεται ίππος μαύρος, που ο
καθήμενος επ᾿ αυτόν είχε στο χέρι του ζυγαριά.
Και ακούστηκε φωνή: 1 δηνάριο θα πουλιέται η λίτρα το σιτάρι, και 1 δηνάριο οι τρεις λίτρες κριθαριού.
Και μη λείψει το λάδι και το κρασί.
Είναι ένας επερχόμενος λιμός που οι άνθρωποι θα πεθαίνουν από την πείνα.
Αυτός θα είναι το αποτέλεσμα της αποστασίας των ανθρώπων από το Ευαγγέλιο.
Τέταρτη Σφραγίδα
Με το άνοιγμα της τετάρτης σφραγίδος, πρόβαλε ίππος χλωρός, κίτρινος, που το όνομά του είναι «Θάνατος».
Ο Άδης τον ακολουθούσε, και πήρε την εξουσία να φονεύσει το τέταρτο του πληθυσμού της γης με πολέμους, αρρώστιες, πείνα, και άγρια θηρία.
Όλα αυτά θα είναι αποτέλεσμα της αποστασίας από τον Θεό.
Εάν προσέξουμε, την προοδευτική λύσιν των τεσσάρων πρώτων σφραγίδων θα παρατηρήσουμε ότι έχουμε μίαν προοδευτική κλιμάκωση: Την εξάπλωση του Ευαγγελίου, τον διωγμό του, την τιμωρία των διωκτών με πείνα, με αρρώστιες, και με πολέμους.
Πέμπτη Σφραγίδα
Ίσως μέχρι τώρα από τις πληγές που εξαπελύθησαν να ενομίσθη ότι οι ευσεβείς εχάθησαν.
Την απάντηση έρχεται να δώσει το άνοιγμα της πέμπτης σφραγίδος:
Ο Άγιος Ιωάννης βλέπει «υποκάτω του Θυσιαστηρίου τας ψυχάς των εσφαγμένων διά τον λόγον του θεού και διά την μαρτυρίαν ην είχον».
Ζητούν αποκατάστασιν, δηλαδή ανάσταση των νεκρών, αλλά τους βεβαιώνεται να αναπαυθούν – εννοείται στον Παράδεισο – λίγο ακόμη καιρό έως ότου και άλλοι αδελφοί των γίνουν μάρτυρες μέσα στην ιστορία.
Πρόκειται διά το χριστιανικό μαρτύριον που πρέπει οι πιστοί, εάν θέλουν να είναι όντως πιστοί, να έχουν προ των οφθαλμών των.
Το χωρίον αυτό είναι ένα ισχυρό σημείον υπέρ της ζωής των ψυχών και της παραμονής των στον Παράδεισο, που εδώ τοποθετείται κάτω από το Θυσιαστήριον του Θεού.
Έκτη Σφραγίδα
Και ερχόμαστε στην Έκτη σφραγίδα που είναι πολύ εκτενής.
Διαιρείται σε τρία μέρη, εκ των οποίων το πρώτον αναφέρεται στην αναστάτωση του σύμπαντος και τα δύο τελευταία είναι διαψάλματα.
Το πρώτον μέρος περιγράφει ότι με το άνοιγμα της σφραγίδος, έγινε μέγας σεισμός.
Ο ήλιος σκοτείνιασε και η σελήνη έγινε κόκκινη σαν αίμα.
Τα αστέρια του ουρανού έπεσαν, και ο ουρανός χωρίστηκε σαν βιβλίον ειλητάριο, στα δυο.
Στην γη επάνω σημειώθηκαν μεγάλες μετατοπίσεις και γεωλογικές μεταβολές.
Οι άνθρωποι εκρύβησαν στις οπές της γης με φόβον πολύ μεγάλο.
Εδώ θα εφαρμόσουμε την ευθύγραμμη μέθοδο που χρησιμοποιεί και ο Κύριος στα Ευαγγέλια: «Ευθύς δε μετά την θλίψιν των ημερών εκείνων ο ήλιος σκοτισθήσεται και η σελήνη ου δώσει το φέγγος αυτής…» (Ματθ. 24,29).
Η όπως γράφει ο Απ. Πέτρος: «Ήξει δε η ημέρα Κυρίου,…εν η ουρανοί ροιζηδόν παρελεύσονται, και γη και τα εν αυτή έργα κατακαήσεται»(Β΄Πέτρ. 3,10).
Πρόκειται περί των εσχάτων του σύμπαντος αναστατώσεων απ᾿ όπου θα προέλθει, όπως θα ιδούμε στο τέλος του Βιβλίου, το καινούργιο Σύμπαν, η Βασιλεία του Θεού.
Τα επί του Σταυρού γεγονότα, όπως ο σεισμός, ο σκοτασμός του ηλίου κλπ. ήσαν προοίμια εκείνων που θα συμβούν τότε κατά τη Δευτέρα του Χριστού Παρουσία.
Πρέπει όμως να πούμε ότι πριν γίνουν αυτές οι παγκόσμιες αναστατώσεις, θα γίνουν σεισμοί και αναστατώσεις επί της πίστεως και των ηθών.
Εις το αγωνιώδες ερώτημα της Εκκλησίας εμπρός στα κοσμοϊστορικά γεγονότα «και τις δύναται σωθήναι» έρχεται αμέσως το επόμενο διπλούν διάψαλμα να δώσει την απάντησιν.
Είναι δύο συναρπαστικές και πολύ παρηγορητικές οπτασίες που δείχνουν την θέση των πιστών μέσα εις αυτές τις φοβερές αναστατώσεις.
Η πρώτη σκηνή – οπτασία είναι επίγειος, η δε δευτέρα μία σύντομη αλλά αδρή εικόνα ουρανίου ζωής των πιστών.
Έτσι, αυτή η δυάδα των οπτασιών θέλει να πληροφορήσει τον πιστό ότι, ό,τι και αν συμβεί στη γη μη φοβηθεί διότι στον ουρανό τον αναμένει η μακαριότητα του θεού.
Α΄ Τέσσερις άγγελοι κρατούν τους ζωογόνους ανέμους της γης.
Ένας πέμπτος άγγελος τους φωνάζει ότι πριν προβούν στο φθοροποιό τούτο έργον τους διά την τιμωρία των ασεβών, να έλθουν να σφραγίσουν τους πιστούς δούλους του Θεού στα μέτωπά τους.
Είναι μία συμβολική παράστασις της γραφικής ρήτρας: «Έγνω Κύριος τους όντας αυτού (Αριθμ. 16,5. Β΄Τιμ. 2,19).
Ήδη η Εκκλησία σφραγίζει τους πιστούς της με τα μυστήρια του Βαπτίσματος και του Χρίσματος.
Και ποιος ο σκοπός της σφραγίσεως;
Όχι βεβαίως η αποφυγή του Μαρτυρίου αλλά η προστασία των πιστών από την πλάνη των Ψευδοχρίστων και κυρίως από την πλάνην του Αντιχρίστου.
Βεβαίως, πρέπει να έχει και γενικότερο χαρακτήρα προστασίας.
Ο Χριστός λέγει ότι «ει μη εκολοβώθησαν αι ημέραι εκείναι, ουκ αν εσώθη πάσα σαρξ· διά δε τους εκλεκτούς κολοβωθήσονται αι ημέραι εκείναι»(Ματθ. 24,21 – 23).
Αυτή η σφράγιση έχει ιδιότυπο χαρακτήρα ανάλογα με την περίπτωσιν και την εποχή.
Μία προφητική σφράγιση έχομεν στον προφήτη Ιεζεκιήλ(8,1-18, 9,1-11).
Μία ιστορική σφράγιση έχομεν κατά την καταστροφή της Ιερουσαλήμ υπό του Βεσπασιανού και Τίτου το 70 μ.Χ.
Οι Χριστιανοί ενεθυμήθησαν τους σχετικούς λόγους του Κυρίου και αφού αποχώρησαν από την πόλιν, εσώθησαν.
Η σφράγιση των πιστών κατά τις εσχάτους ημέρες δεν γνωρίζουμε τι μορφή θα έχει, αλλά τότε ο Θεός θα την αποκαλύψει διά της Εκκλησίας Του.
Και ο ιερός Ευαγγελιστής ακούει τον αριθμό των εσφραγισμένων.
Είναι 144.000 από τις 12 φυλάς του Ισραήλ.
Δεν είναι ακριβής αριθμός αλλά συμβολικός και πρόκειται διά τον κατά πνεύμα Νέον Ισραήλ, δηλαδή Χριστιανοί και εξ Ιουδαίων και εξ εθνών.
Β΄ Και ερχόμαστε στο Δεύτερον Διάψαλμα κατά την λύσιν της 6ης σφραγίδος.
Εδώ φαίνεται η λειτουργία της θριαμβεύουσας Εκκλησίας.
Είναι μία σκηνή που δείχνει ποίον το μέλλον των πιστών που θα σφραγιστούν επί της γής.
Το διάψαλμα αυτό αποτελεί μία εκ των ωραιοτέρων σελίδων της Αγίας Γραφής και το αποκορύφωμα του Βιβλίου της Αποκαλύψεως.
«Και ιδού όχλος πολύς όν αριθμήσαι αυτόν ουδείς εδύνατο» από κάθε λαό και γλώσσαν και φυλή όλων των αιώνων και όλων των εποχών.
Όλοι αυτοί προέρχονται από την θλίψη τη μεγάλην και ελεύκαναν τα ιμάτιά τους στο Αίμα του Αρνίου, δηλαδή έγιναν μάρτυρες Χριστού, δι᾿ αυτό γι᾿ αυτούς δεν υπάρχει δάκρυ και πόνος, πείνα και δίψα και ταλαιπωρία.
Παντοτινά βρίσκονται ενώπιον του θρόνου του Θεού και τον λατρεύουν στο διηνεκές.
Έβδομη Σφραγίδα
Και ερχόμαστε στη λύσιν της 7ης σφραγίδος.
Οι Επτά Σάλπιγγες της Αποκάλυψης
Με το άνοιγμά της, γίνεται σιγή έως ημίωρο στον ουρανό και κατόπιν εμφανίζονται επτά Άγγελοι με επτά σάλπιγγες που η παρουσία τους ανοίγει μία καινούργια επτάδα πληγών.
Η πλήρωση της δεύτερης επτάδας δεν είναι χρονική επέκταση της πρώτης αλλά απλώς λεπτομερέστερες πτυχές της πρώτης επτάδας η οποία εξετέθη διαγραμματικά ενώ τώρα έχουμε μια λεπτομεριακότητα, περιπλοκότητα, δυσληπτότητα και φοβερότητα των εικόνων.
Πρώτο σάλπισμα
Χαλάζι, φωτιά και αίμα έπεσε στη γην και το τρίτον της γης κατακάηκε όπως και το τρίτον του φυτικού βασιλείου.
Η πληγή αυτή θυμίζει την 1ην και 7ην πληγή του Φαραώ, που εκείνες, οι παλιές φαραωνικές πληγές υπήρξαν ιστορικοί τύποι των πληγών των εσχάτων.
Η τιμωρία των Σοδόμων υπήρξε και αυτή τύπος ιστορικός αυτής της εσχατολογικής πληγής.
Το καταπληκτικό είναι ότι οι ιστορικοί τύποι δεν αφήνουν περιθώρια διά μίαν αλληγορική ερμηνεία.
Δεύτερο σάλπισμα
Ένα αντικείμενο σαν βουνό, φλεγόμενο έπεσε στην θάλασσαν και το τρίτον των ψαριών πέθανε αφού το νερό της θάλασσας έγινε σαν αίμα κόκκινο.
Το ίδιο συνέβη και με το τρίτον των πλοίων.
Οι παλαιοί εκκλησιαστικοί ερμηνευτές ήταν αδύνατον να φανταστούν τα επιτεύγματα του τεχνικού πολιτισμού που θα μπορούσε να στραφεί εναντίον του ιδίου του ανθρώπου.
Εδώ ισχύει το του Αγίου Ανδρέου Καισαρείας: «ο χρόνος αποκαλύψει και η πείρα τοις νήφουσιν».
Σήμερα, μία ραδιενεργός μόλυνση από την έκρηξη μιας πυρηνικής βόμβας είναι ικανή να επιφέρει τέτοια καταστροφή όπως προβλέπεται από την προφητεία.
Τρίτο σάλπισμα
Πάλιν από τον ουρανό πέφτει φοβερό αντικείμενον, αστέρας ονομαζόμενος, σε κατάσταση πυρακτώσεως και πλήττει το 1/3 των γλυκέων υδάτων ώστε από την έλλειψη νερού, επειδή αυτό επικράνθη, πέθαναν πολλοί άνθρωποι.
Πιθανότατα, όπως και η προηγούμενη πληγή, δεν έχει αλληγορικό χαρακτήρα αλλά ρεαλιστικό, όπως μία μόλυνση του περιβάλλοντος, πολύ δυνατή σήμερα, ένας χημικός πόλεμος, μία ραδιενεργός έκρηξις κλπ. Μπορούν να επιφέρουν τον θάνατο πολλών ανθρώπων.
Τέταρτο σάλπισμα
Με αυτό, επλήγη το 1/3 του ηλίου και της σελήνης και των αστέρων, δηλαδή τρόπον τινά ο φωτισμός των ώστε να μειωθεί ο φωτισμός της γης από τα αντίστοιχα ουράνια σώματα κατά το 1/3.
Πρόκειται περί αλλοιώσεων μετεωρολογικών και αντιστοιχεί με την 9ην πληγή του Φαραώ.
Έως αυτή την πληγή έχουμε βλάβη του περιβάλλοντος του ανθρώπου.
Οι επόμενες τρεις αποτείνονται στην βλάβη του ανθρώπου.
Εδώ γίνεται μία διακοπή των σαλπισμάτων που επιφέρουν πληγές και μεσολαβεί μία παρένθεση μετανοίας.
Πρόκειται περί Αγγέλου υπό μορφήν αετού που πετά εν μεσουρανήματι και λέγει: «ουαί, ουαί, ουαί τους κατοικούντας επί της γης εκ των λοιπών φωνών της σάλπιγγος των τριών αγγέλων των μελλόντων σαλπίζειν» (8,13).
Είναι μία ύστατη προσπάθεια του ουρανού να δημιουργήσει την επιστροφήν στον Θεό των ανθρώπων.
Επειδή όμως δεν μετανοούν επέρχονται και οι λοιπές πληγές.
Πέμπτο σάλπισμα
Με αυτό, πέφτει ένας αστήρ στην γην, και του εδόθη το κλειδί του φρέατος της αβύσσου.
Είναι ο Διάβολος που εν συνεχεία θα επιφέρει πολλά κακά στην ανθρωπότητα.
Και από το φρέαρ της αβύσσου ανέβη καπνός που εσκοτίσθη ο ήλιος.
Από τον καπνό βγήκαν ακρίδες που έμοιαζαν με άλογα και στα κεφάλια τους είχαν κάτι που έμοιαζε με χρυσάφι.
Τα πρόσωπά τους ήσαν ανθρώπινα και είχαν τρίχες στα κεφάλια τους σαν τρίχες γυναικών.
Τα δόντια τους ήσαν λιονταρίσια, οι θώρακές τους σιδερένιες, και το φτερούγισμά τους έδινε θόρυβο σαν άρματα που τρέχουν στον πόλεμον. Οι ουρές τους μοιάζουν σαν του σκορπιού που πλήττουν τους ανθρώπους βασανιστικά.
Βασιλέας των είναι ο Απολλύων.
Τι σημαίνουν όλα αυτά;
Από την περιγραφή, δεν μοιάζουν να είναι βιολογικά όντα.
Μοιάζουν περισσότερο με φθοροποιά, αληθινά σατανικά μηχανήματα.
Μάς θυμίζουν αρκετά τα σημερινά αεροπλάνα, με την μεταλλική επένδυση των πτερύγων των ακρίδων.
Το όνομα «Απολλύων» σημαίνει αυτός που καταστρέφει εντελώς.
Η όλη πληγή ίσως να υπονοεί πολύ καταστρεπτικούς πολέμους.
Οι άνθρωποι εκ των αποτελεσμάτων αυτών θα επιζητούν τον θάνατον αλλά δεν θα τον ευρίσκουν.
Πιθανώς πρόκειται περί ασθενειών εκ της ραδιενέργειας με φοβερά αποτελέσματα η και ψυχικών ακόμη νόσων εκ της τρομακτικότητος τέτοιων γεγονότων, όπως είναι ένας πυρηνικός πόλεμος.
Η πέμπτη πληγή ίσως είναι μία εικόνα συγχρόνου και αναμενομένης πραγματικότητος.
Έκτο σάλπισμα
(Αποκ. 9,13-21)
Λύονται τέσσερις Άγγελοι που ήσαν δεμένοι στον ποταμόν Ευφράτη και προκαλείται φοβερά πολεμική σύρραξη.
Είναι πονηροί αυτοί οι άγγελοι, δηλαδή δαίμονες, που προκαλούν αυτήν την σύρραξη.
Ο αριθμός των στρατευμάτων είναι 200.000.000 άνδρες.
Ο χώρος είναι η Μεσοποταμία, το σημερινό Ιράκ.
Το ιππικό έχει τριών χρωμάτων θώρακες: κόκκινους, κίτρινους και κυανούς.
Ποιοι είναι οι «ερυθροί», οι «κίτρινοι» και οι «κυανοί»;
Πάντως όλες οι προδιαγραφές της πληγής από τεχνικής πλευράς σήμερα είναι απολύτως δυνατές, ακόμη και ο αριθμός των στρατιωτών.
Μόνη η Κίνα μπορεί σήμερα να διαθέσει 200.000.000 στρατό.
Ο χώρος της συρράξεως είναι ομοίως πολύ ύποπτος διότι είναι σήμερα πολύ επίμαχος.
Μήπως αυτή η πληγή προειδοποιεί διά μίαν παγκοσμίαν σύρραξη ασυνήθους μορφής;
Και το καταπληκτικό:«Και οι λοιποί των ανθρώπων, οι ουκ απεκτάνθησαν εν ταις πληγαίς ταύταις, ου μετενόησαν εκ των έργων των χειρών αυτών, ίνα μη προσκυνήσουσι τα δαιμόνια και τα είδωλα τα χρυσά και τα αργυρά και τα χαλκά…, και ου μετενόησαν εκ των φόνων αυτών ούτε εκ των φαρμακειών αυτών ούτε εκ της πορνείας αυτών ούτε εκ των κλεμμάτων αυτών»(9,20-21).
Ευρισκόμενοι στο 10ον Κεφάλαιον, Άγγελος δίδει στον Άγιον Ιωάννη ένα καλάμι να μετρήσει τον Ναόν του Θεού, τον παλαιόν, και το προ του Ναού Θυσιαστήριον και τους ευρισκομένους εκεί προσκυνητές.
Παίρνει όμως την εντολή να μη μετρήσει την αυλή του Ναού διότι παρεχωρήθη αυτή, όπως και η Πόλις, στα έθνη που θα την καταπατήσουν 42 μήνες.
Είναι μία συμβολική πράξη προστασίας που ισοδυναμεί με το σφράγισμα των πιστών.
Η πόλις είναι η Εκκλησία, που σημαίνει ότι δεν θα συληθεί μόνον το εσώτερόν της, δηλαδή οι αληθείς πιστοί, ενώ οι κατ᾿ επίφαση Χριστιανοί θα προσβληθούν υπό του κοσμικού φρονήματος και θα φτάσουν να προσκυνήσουν τον Αντίχριστο.
Είναι όντως φοβερό.
Αυτή η παράγραφος της Αποκαλύψεως πρέπει ιδιαιτέρως να μελετηθεί από όλους μας επισταμένα.
Και συνεχίζει ο ι. Ευαγγελιστής μίαν νέα προφητεία. (11,3-14).
Πρόκειται διά τους δύο μάρτυρας που θα εμφανιστούν τις ημέρες του Αντιχρίστου και που κατά την ερμηνεία. αξιολογωτάτων Πατέρων είναι ο Προφήτης Ηλίας και ο Ενώχ, που και οι δύο δεν γνώρισαν θάνατον αλλά ανελήφθησαν «ως εις ουρανό».
Αυτοί τώρα θα δράσουν στην Αγία Πόλιν, την ιστορική Ιερουσαλήμ.
Θα έλθουν ως δεύτεροι Πρόδρομοι της Δευτέρας Παρουσία του Χριστού, θα κηρύξουν κήρυγμα μετανοίας και επιστροφής, θα υποδείξουν και θα ελέγξουν τον Αντίχριστο επί 3 ½ χρόνια, όσα και η βασιλεία του Αντιχρίστου, και κατόπιν θα θανατωθούν υπ᾿ αυτού στην πλατεία της ιστορικής Ιερουσαλήμ, και θα μείνουν τα σώματά τους άταφα επί 3 ½ ημέρες.
Τότε όλοι οι κάτοικοι θα χαρούν της γης, επειδή θα τους έχουν δει στην τηλεόραση, και θα ανταλλάξουν δώρα μεταξύ των από την χαρά τους.
Όμως, κατάπληκτοι, και τούτο θα το ιδούν όλοι οι λαοί της γης, ύστερα από 3 ½ ημέρες, αυτοί θα αναστηθούν και θα αναληφθούν στον ουρανό.
Όταν συμβούν αυτά, τότε θα σημειωθεί φοβερός σεισμός που το 1/10 της πόλεως θα έχει πέσει και θα έχει φονεύσει 7.000 ανθρώπους.
Είναι ένας συμβολικός αριθμός καταστροφής της πόλεως και θανάτου ανθρώπων, διά να πιστωθεί ότι οι δύο Μάρτυρες, Ηλίας και Ενώχ ήσαν από τον Θεό.
Έβδομο σάλπισμα
Με το σάλπισμα του εβδόμου Αγγέλου δεν αρχίζει αμέσως η εβδόμη πληγή αλλά προηγείται μία πράξις στον Ουρανό σαν μία απαραίτητος ψυχική προετοιμασία ενόψει της εμφανίσεως του Αντιχρίστου.
Είναι ένα Διάψαλμα, όπου ακούγονται μεγάλες φωνές στον ουρανό.
Είναι μία Προσευχή των Αγίων ευχαριστήριος διότι εγγίζει το τέλος της ιστορίας με την Κρίσιν του Χριστού επί των Εθνών.
Και τώρα ερχόμαστε στο 12ον Κεφάλαιον.
Εις αυτό αναφέρεται μία τριμερής οπτασία.
Στην πρώτη εικόνα παρίσταται μία γυναίκα μεγαλοπρεπής και ουρανία μαζί με το άρρεν παιδί της.
Στη δεύτερη εικόνα διαγράφεται η μάχη του Δράκοντος-Διαβόλου μετά του Αρχαγγέλου Μιχαήλ και η πτώσις του πρώτου επί της γης.
Στην τρίτη εικόνα έχομεν τον θυμό του δράκοντος που καταδιώκει την γυναίκα της πρώτης εικόνας, η οποία καταφεύγει στην έρημο.
Και ερχόμαστε στην πρώτην εικόνα: «Και σημείον μέγα ώφθη εν τω ουρανώ, γυνή περιβεβλημένη τον ήλιον, και η σελήνη υποκάτω των ποδών αυτής, και επί της κεφαλής αυτής στέφανος αστέρων δώδεκα, και εν γαστρί έχουσα έκραζεν και ωδίνουσα και βασανιζομένη τεκείν» (12, 1-2).
Μεγαλοπρεπής εικόνα.
Θαύμα μέγα, μεγίστης σημασίας, με εσχατολογική διάσταση.
Είναι η Μητέρα του Μεσσία, του Ιησού Χριστού, η Υπεραγία Θεοτόκος Μαρία.
Είναι μία εικόνα της Πρώτης Παρουσίας του Χριστού, ταυτοχρόνως όμως στην αυτήν εικόνα, με εσχατολογική διάσταση, είναι η Εκκλησία.
Ως προς την Εκκλησίαν, ο ήλιος είναι ως σύμβολον του ηλίου της Δικαιοσύνης Χριστού.
Η σελήνη, το σύμβολο της αλλοιουμένης κοσμικής ζωής, βρίσκεται κάτω από τα πόδια της που δείχνει την υπέρβαση της Εκκλησίας από την ματαιότητα του κόσμου.
Τα Δώδεκα Αστέρια, είναι η διδασκαλία των Δώδεκα Αποστόλων επί της οποίας θεμελιώνεται.
Ως προς την πρώτην εικόνα, που είναι η Υπεραγία Θεοτόκος, «εν γαστρί έχουσα και κράζει ωδίνουσα και βασανιζομένη τεκείν» (12, 2), είναι η εκ Πνεύματος Αγίου Σύλληψις του Ιησού Χριστού που ετοιμάζεται η Θεοτόκος να τον γεννήσει.
Ενώ διαδραματίζεται η πρώτη εικόνα, έρχεται στο προσκήνιο της οπτασίας η δευτέρα εικόνα.
«Και ώφθη άλλο σημείον εν τω ουρανώ, και ιδού δράκων πυρρός μέγας, έχων κεφαλάς επτά και κέρατα δέκα, και επί τας κεφαλάς αυτού επτά διαδήματα, και η ουρά αυτού σύρει το τρίτον των αστέρων του ουρανού, και έβαλεν αυτούς εις την γήν»(12, 3-4).
Ο δράκων είναι ο Διάβολος.
Εδώ «ουρανός» είναι το στερέωμα, όπως και διά την περίπτωσιν της «Γυναικός», και εκφράζει δύο γήινες πραγματικότητες, το Μυστήριον της Ευσεβείας που είναι η Εκκλησία, και το Μυστήριον της Ανομίας, που είναι ο Διάβολος και το πιστό όργανό του ο Αντίχριστος, που μάχονται στην ιστορία κατά της Εκκλησίας.
Το κόκκινο χρώμα του δράκοντος εκφράζει «το φονικό και αιμοχαρές αυτού» (Άγιος Ανδρέας).
Τα επτά κεφάλια σημαίνουν το πολυπληθές των οργάνων του και την διείσδυσή του μέσα στον κόσμον.
Τα δέκα κέρατά του δείχνουν την δύναμή του μέσα στον κόσμον.
Τα δέκα διαδήματα είναι η επίστεψις του κακού εκ μέρους των ανθρώπων, απ᾿ όσα σκέφτεται και ενεργεί το πολυκέφαλο διαβολικό τέρας.
Η ουρά του που συμπαρασύρει το ένα τρίτο των αστέρων του ουρανού εκφράζει, τόσον τους πεπτωκότας αγγέλους, όσον και την πτώσιν των αστηρίκτων Χριστιανών.
Ο Δράκων, μετά ταύτα, στάθηκε έτοιμος να καταβροχθίσει το αρσενικό παιδί που θα γεννούσε η Γυναίκα.
Είναι οι σταδιακές ενέργειες του Σατανά προκειμένου να καταστρέψει το μεσσιανικό έργον του Χριστού.
Και όταν η Γυναίκα γεννά τον άρρενα, τότε εκείνος ηρπάγη στον ουρανό, που δείχνει ότι αναληφθείς ο Χριστός μετά την Ανάσταση του στον ουρανό, δεν άφησε πλέον δυνατότητες στον Διάβολο να τον καταστρέψει.
Όμως ο Διάβολος δεν παραιτείται.
Στρέφεται προς τη Γυναίκα-Εκκλησίαν, που δείχνει ότι «αεί ο αποστάτης αντικρύ της Εκκλησίας οπλίζεται, τους αναγεννωμένους κατά καιρόν εξ αυτής, οικείον βρώμα ποιείσθαι ορεγόμενος…» (Άγιος Ανδρέας).
Και η Γυναίκα-Εκκλησία καταφεύγει στην έρημο όπου εκεί της ετοιμάστηκε τόπος από τον Θεό να παραμείνει όσον χρόνον το πιστό όργανον του Διαβόλου, ο Αντίχριστος, δηλαδή 3 ½ χρόνια θα βασιλεύει επί της γής.
Εφεξής, αφ᾿ ότου ο Χριστός έβαλε τον θεμέλιο της Εκκλησίας επί της γης, και ο Διάβολος θα μαίνεται εναντίον της, εκείνη πάντοτε, θα καταφεύγει στην έρημο και τας Κατακόμβες είτε τοπικά είτε τροπικά.
Και ερχόμαστε στην τρίτη εικόνα της όλης εκείνης οπτασίας.
Ο ιερός Ευαγγελιστής Ιωάννης βλέπει να γίνεται πόλεμος στον ουρανό, μεταξύ του Αρχαγγέλου Μιχαήλ μετά των ουρανίων δυνάμεών του, και του Δράκοντος και των Δυνάμεών του.
Και νικήθηκε «ο δράκων, ο όφις ο μέγας ο αρχαίος, ο καλούμενος Διάβολος και ο Σατανάς, ο πλανών την οικουμένην όλην»(12,9), και πετάχτηκε στη γη, μαζί δε και οι δαιμονικοί του άγγελοι.
Τότε ακούστηκε στον ουρανό ύμνος των αγίων προς τον Θεό ότι επί τέλους νικήθηκε «ο κατήγορος των αδελφών ημών, ο κατηγορών αυτών ενώπιον του Θεού ημών ημέρας και νυκτός» (12,10).
Η πτώσις του Διαβόλου έχει τρεις φάσεις.
Η πρώτη φάση πτώσεως είναι όταν ο Εωσφόρος εξέπεσε από τον ουρανό θέλοντας να εξισωθεί προς τον Θεό πάσχοντας από την αλαζονεία της ισοθεΐας.
Η δευτέρα φάση πτώσεως είναι η συντριβή του από την σταυρική θυσία του Χριστού.
Και η τρίτη, όταν επανέλθει ο Κύριος κατά την Δευτέρα Του Παρουσία και ο Διάβολος θα ριφθεί στην αιωνία κόλαση, όπου θα είναι και η οριστική του πλέον ήττα.
Και όταν ο Διάβολος είδε ότι εβλήθη στην γην, κατεδίωξε την Γυναίκα που γέννησε τον Άρρενα, δηλαδή την Εκκλησίαν.
Όπως αντιλαμβανόμαστε, ο ιερός Ευαγγελιστής διηγείται ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα με συμβολικό χαρακτήρα.
Τότε η Γυναίκα-Εκκλησία καταφεύγει στην έρημο πετώντας με δύο φτερούγες αετού, σύμβολα της θείας προστασίας.
Και ο Δράκων-Διάβολος ξέρασε από το στόμα του ποτάμι νερού διά να πνίξει την Γυναίκα-Εκκλησίαν που είναι όλα τα κατά καιρούς, φιλοσοφικά, αντιχριστιανικά και αιρετικά ρεύματα που κατακλύζουν και προσπαθούν να «πνίξουν» την Εκκλησίαν επί της γής.
Και η γη προσωποποιουμένη ανοίγει το στόμα της και καταπίνει το διαβολικό ποτάμι, που δείχνει ότι και η κτίσις γίνεται όργανον του Θεού διά να σώσει την Εκκλησίαν, όπως τον παλαιόν Ισραήλ στην Ερυθρά θάλασσαν από την Φαραωνική μανία.
Αλλά και πάλι, μετά την αποτυχία του αυτήν, οργίζεται ο Διάβολος «και απήλθε ποιήσαι πόλεμον μετά των λοιπών του σπέρματος αυτής, των τηρούντων τας εντολάς του Θεού και εχόντων την μαρτυρίαν του Ιησού» (12,17).
Είναι οι πιστοί Χριστιανοί που έχουν απομείνει στις πόλεις και τα χωριά.
Είναι το «λείμμα», το κατάλοιπο όσων δεν θα έχουν σκύψει να προσκυνήσουν τον Διάβολο μέσα στην κοσμική του εξουσία που λέγεται πολιτισμός, κοινωνισμός, ασύδοτη ελευθερία, απελευθέρωση από την ηθική και τις εντολές του Θεού, αξιώματα και τιμάς του αμαρτωλού κόσμου.
Και εισερχόμαστε στο 13ον Κεφάλαιο.
Πρόκειται διά την εμφάνιση δύο Προσώπων, του Αντιχρίστου και του Ψευδοπροφήτου, πού τους βλέπει ο Άγιος Ιωάννης, τον μεν πρώτον ως θηρίον κόκκινον με επτά κεφάλια και δέκα κέρατα, με δέκα διαδήματα που ήσαν γραμμένα ονόματα βλασφημίας, να αναδύεται από την θάλασσαν, που είναι το σύμβολον της κοσμικής ακαταστασίας και αμαρτωλότητος, και που η περιγραφή του είναι ομοία με τον Δράκοντα-Διάβολο απ᾿ όπου παίρνει και την εξουσία.
Το δε δεύτερο θηρίο, αναδύεται από τη γη, σημάδι της χαμερπούς πολιτείας του, έχοντας δύο αρνίσια κέρατα και μιλάει σαν δράκοντας, που δείχνει την υποκρισία του σαν άκακος αλλά στο βάθος δαιμονικός.
Πάντως, πρέπει να σημειώσουμε ότι και τα δύο αυτά πρόσωπα θα είναι αληθινά, ιστορικά, ανθρώπινα πρόσωπα, που θα δράσουν «κατ᾿ ενέργειαν του Σατανά» και το δεύτερον θηρίον, ο Ψευδοπροφήτης, θα είναι ένα είδος προδρόμου, προλαλητού και διαφημιστή του Αντιχρίστου.
Ας έλθομε όμως στον Αντίχριστο να δούμε μερικά χαρακτηριστικά του από τη δράση και την πολιτεία του.
Ο ίδιος, ή κάποιος από τους υπηρετούντες τις βουλές του, θα μοιάσει ότι θανατώθηκε και κατόπιν θα προκληθεί εντυπωσιακή δήθεν ανάστασις, σαν κακέκτυπος απομίμηση του θανάτου και της Αναστάσεως του Χριστού.
Από το ψευτοθαύμα αυτό θαύμασε όλη η γη από τους επιπόλαιους και απίστους στον Χριστό ανθρώπους, και προσκυνούν τον Δράκοντα-Διάβολον που έδωσε τέτοια εξουσία στον Αντίχριστο.
Φαίνεται, ότι διά να τον θαυμάσει όλη η γη, θα προβληθεί όλη η υπόθεση από την Τηλεόραση η οποία θα είναι εξ ολοκλήρου στην υπηρεσία του όπως εξάλλου έχει σημαντικά από τώρα έχει τεθεί στους δαιμονικούς σκοπούς του.
Παραχωρείται από τον Θεό ένεκα της αποστασίας των ανθρώπων, όπως ο Αντίχριστος στραφεί βλάσφημα κατά του Θεού και πολεμήσει τους πιστούς Χριστιανούς, και τους νικήσει, εννοείται με την κακοποίηση και το μαρτύριον.
Η κυριαρχία του Αντιχρίστου θα είναι παγκόσμια διότι «εδόθη αυτώ εξουσία επί πάσαν φυλήν και λαόν και γλώσσαν και έθνος» (13, 7).
Και όπως οι Πατέρες της Εκκλησίας με το βαθύ τους βλέμμα ερευνούν την Αγία Γραφή, ευρίσκουν ότι ο Αντίχριστος θα είναι εβραϊκής καταγωγής και θα πλαισιωθεί από τον εβραϊκό λαόν για τις κοσμοκρατορικές του κατακτήσεις.
Ας δούμε όμως και λίγα χαρακτηριστικά από το δεύτερο Θηρίο, τον Ψευδοπροφήτη.
Με κάθε τρόπο εργάζεται διά να προσκυνηθεί ο Αντίχριστος, κάνοντας ακόμη και εκπληκτικά ψευτοθαύματα.
Ο Πνευματισμός, η Μαγεία, η Φιλοσοφία, τα ανθρωποκεντρικά κοινωνικά συστήματα, τα κηρύγματα της αθεΐας, θα είναι το κύριον προδρομικό του έργον διά να οδηγήσει στον Αντίχριστο.
Η σχέσις των δύο θηρίων μέσα στην ιστορία είναι ώστε ο μεν Αντίχριστος, η οι επιμέρους πρόδρομοι του Αντιχρίστου, να δρουν δυναμικά ως εξουσία, ο δε Ψευδοπροφήτης η οι πρόδρομοί του να δρουν ως ιδεολογία ή αίρεσις, πάντως με πνευματική διάσταση.
Η δράσις του Αντιχρίστου ξεκινά ευθύς μετά την έξοδο των Πρωτοπλάστων από τον Παράδεισο, που ο Διάβολος άκουσε το μήνυμα της σωτηρίας και δρα αντι-σωτηριακά.
Και η δράσις αυτή είναι το «μυστήριον της ανομίας» που ήδη ενεργείται, κατά τον Απ. Παύλο (Β΄Θεσ. 2, 7) και στέκεται παράλληλα και αντίθετα στο Μυστήριον της Ευσεβείας που είναι η Εκκλησία (Α΄Τιμ. 3, 16).
Η ευθεία γραμμή του Μυστηρίου της Ευσεβείας ενεργήθη διά του Άβελ, του Σηθ, του Νώε, του Σημ, του Αβραάμ, της Θεοτόκου και φτάνουμε στον Ιησού Χριστόν που ιδρύει την Εκκλησίαν επί της γης.
Η ευθεία γραμμή του Μυστηρίου της Ανομίας ενεργείται διά του Κάιν, του Ιούδα, του Αρείου, της Χριστιανικής Δύσεως ως αντίληψις εκκοσμικευμένου Χριστιανισμού, του Ψευδοπροφήτη ως Προσώπου, και τέλος του Αντιχρίστου ως προσώπου.
Πότε θα έλθει ο Αντίχριστος;
Αναφερόμενος ο Απ. Παύλος στη Δευτέρα του Χριστού Παρουσία, σημειώνει στους Θεσσαλονικείς ότι εάν δεν έρθει πρώτα η αποστασία, δηλαδή ο Αντίχριστος, δεν θα έλθει ο Χριστός, και μάλιστα ευθύς μετά τον Αντίχριστο.
Συνεπώς, ο χρόνος ελεύσεως του Αντιχρίστου συνδεόμενος με τη Δευτέρα του Χριστού Παρουσία, παραμένει άγνωστος.
Εν τούτοις ο Κύριος μας έδωσε πολλά σημάδια για τη δευτέρα του έλευση, όπως χαρακτηριστικά το παράδειγμα του Νώε όπου η κατασκευή της κιβωτού δεν μπορούσε να παραταθεί πέραν κάποιων λογικών ορίων, όπως τα 120 χρόνια κατασκευής της και της τυχόν μετανοίας της γενεάς εκείνης, ενώ ο χρόνος του κατακλυσμού παρέμενε άγνωστος.
Έτσι και τότε, λέγει ο Κύριος, κάπου γύρω χρονικά σε εκείνα τα σημάδια, και αυτά είναι πολλά, θα έλθει ο Χριστός και προ αυτού ο Αντίχριστος.
Η εποχή μας άρχισε να δείχνει κάποια προαγγελθέντα από τον Κύριον σημάδια του τέλους.
Πρέπει ακόμη να σημειώσουμε ότι ο Ψευδοπροφήτης θα ενεργήσει ώστε, διά της απειλής οικονομικού αποκλεισμού, να επιβάλει χάραγμα, σφραγίδα στο μέτωπον η το δεξί χέρι εις όσους θα αποδεχθούν τον Αντίχριστο.
Πρόκειται περί ανεξίτηλου και ιδιότυπου ταυτότητος η οποία θα είναι άρνηση της σφραγίδος του Αγίου Πνεύματος που λάβαμε κατά την βάπτιση.
Και η σφραγίδα θα συνίσταται η από το όνομα του Αντιχρίστου η από τον αριθμό του ονόματός του που είναι ο 666.
Πάντως, μέχρι που να έλθει ο Αντίχριστος το όνομά του θα μένει άγνωστο και τότε που θα έλθει θα γίνει γνωστόν μόνον εις εκείνους που θα νήφουν πνευματικά.
Μετά από την πικρή περιγραφή όλων των προηγουμένων, μεσολαβεί το θαυμάσιο Διάψαλμα των 144.000 που έχουν τρία γνωρίσματα, ότι είναι Παρθένοι, ότι έχουν αφιερώσει τον εαυτόν τους στον Χριστόν και ότι είναι άμωμοι στην καθόλου ζωήν των (14, 1 – 5).
Οι Επτά Φιάλες
Με το κλείσιμο και της Εβδόμης Σάλπιγγος που περιείχε ό,τι αφορούσε τον Αντίχριστο και τον Ψευδοπροφήτη, έρχεται η τρίτη επτάδα πληγών με την μορφήν χρυσών φιαλών που επτά αντίστοιχοι άγγελοι εκχέουν στη γη.
Με την έκχυση της πρώτης φιάλης «εγένετο έλκος κακόν και πονηρόν επί τους ανθρώπους τους έχοντας το χάραγμα του θηρίου» (16,2).
Πρόκειται περί πραγματικής σωματικής πληγής που θυμίζει την έκτη πληγή του Φαραώ.
Με την έκχυση της δευτέρας φιάλης στην θάλασσαν, μετεβλήθη το νερό σε κόκκινο, με συνέπεια να πεθάνει κάθε θαλάσσια ζωή και θυμίζει την πρώτην φαραωνική πληγή.
Με την έκχυση της τρίτης φιάλης στα ποτάμια και στις πηγές έγιναν κόκκινα τα νερά σαν αίμα και τα οποία εστάθησαν ακατάλληλα προς πόσιν.
Με την έκχυση της τετάρτης φιάλης στον ήλιον δημιουργήθηκε καύμα φοβερό στους ανθρώπους, και που έρχεται να συμπληρώσει την προηγούμενη πληγή της λειψυδρίας.
Και οι άνθρωποι αντί να μετανοήσουν, βλασφημούν το Άγιον Όνομα του Θεού.
Με την έκχυση της πέμπτης φιάλης επί του θρόνου του Αντιχρίστου γίνεται σκότος ή αισθητό ή νοητό, δηλαδή σύγχυσις ανάμεσα στους θιασώτες του Αντιχρίστου, και θυμίζει την ένατη φαραωνική πληγή.
Και πάλιν όμως δεν μετανοούν.
Και έρχεται η έκχυσις της έκτης Φιάλης.
Αυτή αναφέρεται στον τελευταίον πόλεμον της ιστορίας, τον φοβερό Αρμαγεδδώνα, που θα γίνει τις παραμονές της μεγάλης ημέρας του Κυρίου, δηλ. της Δευτέρας Παρουσίας.
Εις τον τόπον του Αρμαγεδδώνος, που γεωγραφικά ανήκει στην Παλαιστίνη αλλά δεν πρόκειται περί της αυτής, στην Αποκάλυψη, τοπογραφίας, θα γίνει ο αλληλοσπαραγμός της ανθρωπότητας που ακολούθησε τον Αντίχριστο, και που βασικά όλα τα έθνη θα έχουν ξεκινήσει διά τον μεγάλο πόλεμο εναντίον της αγαπημένης Πόλεως, δηλ. της Εκκλησίας, και τελικά θα βρεθούν να αλληλοσπαράσσονται.
Αυτό φαίνεται και από τον πόλεμο του Γωγ και του Μαγώγ που θα μας αναφέρει το Βιβλίο της Αποκαλύψεως στο 20όν Κεφάλαιον.
Και τέλος, έρχεται η πληγή της Εβδόμης Φιάλης, που ξεχύθηκε στον αέρα, με αποτέλεσμα να συμβούν τρομερά ατμοσφαιρικά και γεωλογικά φαινόμενα.
Και αυτή η πληγή μοιάζει με την Εβδόμη Φαραωνική.
Ήταν τόσο μεγάλη η πληγή που οι άνθρωποι αντί να μετανοήσουν έφτασαν να βλασφημήσουν το Άγιο Όνομα του Θεού.
Η Βαβυλώνα η μεγάλη, η μήτηρ των πορνών
βρισκόμαστε στο 17ον Κεφάλαιον, όπου ένας Άγγελος λέγει στον Άγιο Ιωάννη: «δεύρο δείξω σοι το κρίμα της πόρνης της μεγάλης της καθημένης επί υδάτων πολλών, μεθ᾿ ής επόρνευσαν οι βασιλείς της γης και εμεθύσθησαν οι κατοικούντες την γην εκ του οίνου της πορνείας αυτής» (17, 1 -2). Και με οδήγησε στην έρημο «εν πνεύματι», συνεχίζει να διηγείται ο ιερός Ευαγγελιστής, όπου είδα μίαν γυναίκα να κάθεται στο κόκκινον θηρίον που έκανε λόγον πριν, και που είχε επτά κεφάλια και δέκα κέρατα γεμάτα από ονόματα βλασφημίας.
Η γυναίκα ήτο ντυμένη ιμάτιον πορφυρούν και κόκκινο και στολισμένη με πολλά χρυσά κοσμήματα.
Κρατούσε στο χέρι της ένα χρυσό ποτήρι γεμάτο από βδελύγματα και από τα ακάθαρτα της πορνείας της γης.
Στο μέτωπό της είχε όνομα γραμμένο: «Μυστήριον, Βαβυλών η μεγάλη, η μήτηρ των πορνών και των βδελυγμάτων της γης»(17, 5).
Και είδα την γυναίκα να μεθά από το αίμα των Αγίων και των Μαρτύρων του Ιησού.
Και εγώ απόρησα από το θέαμα αυτό.
Και ο Άγγελος μού λέγει: «Το θηρίον ο είδες, ην και ουκ έστι, και μέλλει αναβαίνειν εκ της αβύσσου και εις απώλειαν υπάγειν»(17, 8).
Ήδη ο ιερός Ευαγγελιστής χρησιμοποιεί το όνομα Βαβυλών, αλλά τότε η Βαβυλών δεν υπήρχε, μία Πόλη που άσκησε φοβερή κυριαρχία επί της γης, και ο Λαός του Θεού είχε γίνει αιχμάλωτός της.
Όμως, με την αρχαία Βαβυλώνα, έμοιαζε η τότε Ρώμη με την καισαρολατρεία της και το φοβερό όργιό της εις βάρος των Χριστιανών.
Ως τόσον, πρόκειται περί εικονικής πόλεως, δηλαδή ενός κέντρου αποστασίας και διαφθοράς που επιδρά σε όλα τα γεωγραφικά μήκη και πλάτη κατ᾿ έμπνευση πάντα του Αντιχρίστου. Σήμερον «κέντρον» είναι η «Δύσις» όχι εν εννοία γεωγραφική αλλά πολιτιστική που επηρεάζει όλους τους πολιτισμούς της γης.
Αλλ᾿ αυτό το «κέντρον» της αποστασίας, δεν θα διαρκέσει πολύ.
Ακούει ο Θεολόγος έναν Άγγελο να κράζει με μεγάλη φωνή: «Έπεσεν, έπεσεν Βαβυλών η μεγάλη, και εγένετο κατοικητήριο δαιμονίων και φυλακή παντός πνεύματος ακαθάρτου…» (18, 2).
Και τότε αρχίζει το πένθος και ο οδυρμός των βασιλέων της γής, και των εμπόρων και των ναυτικών διά το κατάντημά της.
Ο σημερινός μας κόσμος είναι ένας κόσμος βαβυλωνικός και σάπιος που ετοιμάζεται να πέσει.
Και τα κριτήριά του διά την πτώση;
Η αθεΐα, ο αμοραλισμός, ο «στρήνος» δηλαδή η αλαζονεία του βίου, μέσα στην πολυτέλεια, την αφθονία των υλικών αγαθών και τη σπατάλη, όταν άλλοι λαοί πεθαίνουν από την πείνα, που δείχνει την αβυσσαλέα ασπλαχνία των ανθρώπων.
Και όχι μόνον ο κόσμος αυτός ο αποστάτης και δαιμονικός βουλιάζει, αλλά ταυτόχρονα γίνεται και κατοικητήριο δαιμόνων, όπου βεβαίως απουσιάζει η χάρις του Θεού και η ευλογία.
Εις αυτόν τον καταρρέοντα κόσμον, ακούγεται πάλιν η φωνή του ουρανού: «έξελθε εξ αυτής ο λαός μου, ίνα μη συγκοινωνήσητε ταις αμαρτίαις αυτής, και ίνα εκ των πληγών αυτής μη λάβητε» (18, 4).
Πρόκειται διά την σχέσιν των πιστών με τους απίστους.
Ο θεός παραγγέλλει μίαν «έξοδον» του λαού του, άλλοτε τροπική, άλλοτε τοπική.
Ο Νώε, ο Λωτ, ο Τωβίτ, είναι παραδείγματα τροπικής εξόδου.
Η φυγή από την πολιορκημένη ΧριστοκτόνονΙερουσαλήμ όλων των Χριστιανών, είναι μία τοπική έξοδος.
Η έξοδος των εσχάτων θα είναι και τοπική και τροπική, ανάλογα το πώς το Πνεύμα το Άγιον θα υπαγορεύει στην Εκκλησίαν.
Μετά από την προφητική καταστροφή της νοητής Βαβυλώνος ακούσθηκε στον ουρανό φωνή πολλού όχλου που έψαλλαν: «Αλληλούια· η σωτηρία και η δόξα και η δύναμις του Θεού ημών, ότι αληθιναί και δίκαιαι αι κρίσεις αυτού· ότι έκρινε την πόρνην την μεγάλην, ήτις διέφθειρε την γην εν τη πορνεία αυτής, και εξεδίκησε το αίμα των δούλων αυτού εκ χειρός αυτής» (19, 1-3).
Ήδη εισερχόμαστε στην τελευταία πράξη και έκβαση του όλου δράματος της πάλης του Χριστού κατά των αντιθέων δυνάμεων.
Άξιον πολλής προσοχής από ερμηνευτικής απόψεως είναι ότι εφ᾿ εξής ο Προφήτης Ιωάννης ό,τι θα μας περιγράψει δεν υπόκειται εις χρονολογική αλληλουχία, αλλά Πρώτη και Δευτέρα Παρουσία του Χριστού, παρελθόν, παρόν και μέλλον, προσεχές και απώτατο, όλα ευρίσκονται εις μίαν και την αυτήν εικόνα.
Εάν θα αναζητήσουμε χρονική αλληλουχία κινδυνεύουμε να αποδεχθούμε χιλιαστικές θέσεις, τις οποίες έχει καταδικάσει η Εκκλησία μας, έστω και υπό την πιο πνευματική μορφή.
Ως παράδειγμα, είναι η μάχη του Αρμαγεδδώνος διά την οποίαν θα γίνει και πάλιν λόγος πιο κάτω, χωρίς να σημαίνει ότι θα γίνει δύο φορές αλλά γίνεται δευτέρωσις περιγραφής χωρίς να αναζητούνται χρονικά στοιχεία.
Με αυτά τα στοιχεία ας προχωρήσουμε στην ερμηνεία του ιερού κειμένου.
Ύστερον από τας τρεις επτάδας πληγών και τας αλλεπαλλήλους εικόνας της Αποκαλύψεως, βλέπει ο ιερός Ευαγγελιστής ανοιγμένο τον ουρανό όχι διά να αποκαλυφθούν τα μυστήρια του μέλλοντος αλλά διά να εμφανιστεί ο Κριτής Χριστός, ο Κριτής συμπάσης της Δημιουργίας, ορατής και αοράτου.
Εξέρχεται από τον ουρανό ίππος λευκός και ο καθήμενος επ᾿ αυτού είχε το όνομα: «ο Λόγος του Θεού» (19, 11-13).
Είναι ο Κριτής Χριστός που ακολουθείται από τις ουράνιες αγγελικές Δυνάμεις.
Εις την συνέχεια ο Άγιος Ιωάννης βλέπει «το θηρίον και τους βασιλείς της γης και τα στρατεύματα αυτών συνηγμένα ποιήσαι τον πόλεμον μετά του καθημένου επί του ίππου και μετά του στρατεύματος αυτού» (19, 19).
Πρόκειται διά μίαν δευτέρα αναφορά στον τελευταίον της ιστορίας τρομερό πόλεμον του Αρμαγεδδώνος που ανεφέρθη στο 16ον Κεφ., όπως και τρίτη αναφορά θα γίνει στο 20όν Κεφάλαιον.
Πως πρέπει να εννοήσουμε την μάχη αυτήν, που θα είναι όλα τα έθνη και θα ηγείται ο Αντίχριστος και ο Ψευδοπροφήτης, εναντίον του ιππέως Χριστού-Κριτού;
Πιθανώς το πράγμα θα είναι όπως μας το περιγράφει προφητικά ο Ιεζεκιήλ.
Αναφερόμενος στον Γωγ, όπου και η Αποκάλυψις ευθύς πιο κάτω κάνει λόγον (20,8), πρόκειται περί ταυτότητος θέματος, γράφει: «Τάδε λέγει Κύριος Κύριος τω Γωγ… και έσται εν τη ημέρα εκείνη, εν ημέρα η αν έλθη Γωγ. επί την γην του Ισραήλ (εναντίον δηλαδή της Εκκλησίας και των Αγίων) λέγει Κύριος Κύριος, αναβήσεται ο θυμός μου… και καλέσω επ᾿ αυτόν πάν φόβον, λέγει Κύριος· μάχαιρα ανθρώπου επί τον αδελφόν αυτού έσται (παγκόσμιος δηλαδή αλληλοσπαραγμός, ως αποτέλεσμα της αποστασίας και εχθρικής στάσεως κατά της Εκκλησίας) και κρινώ αυτόν θανάτω… και πυρ και θείον βρέξω επ᾿ αυτόν και επί πάντας τους μετ᾿ αυτού και επ᾿ έθνη πολλά μετ᾿ αυτού» (Όπου εικάζεται ότι πρόκειται περί παγκοσμίου πολέμου και αλληλοσπαραγμού) (38, 17-22).
Ως προς την αδελφοκτονία που σημειώνει ο Προφήτης Ιεζεκιήλ, θα μπορούσε να πραγματωθεί μεταξύ των αντιθέων Δυνάμεων όπως μεταξύ του άθεου κομμουνισμού της Ανατολής, του άθεου υλισμού της Δύσεως και του άθεου Σιωνισμού των Εβραίων.
Εξ άλλου, μία τέτοια σύγκρουση σήμερα είναι δυνατή και αναμένεται.
Παρατηρούμε ότι ο αρχηγός αυτών των στρατευμάτων θα είναι ο Αντίχριστος και ο Ψευδοπροφήτης, οι οποίοι συλλαμβάνονται και ρίπτονται ζώντες στη λίμνη του πυρός, την αιώνια κόλαση, όπου τελικά ο Αντίχριστος και ο Ψευδοπροφήτης φεύγουν από το προσκήνιο της ιστορίας.
Χωρίς πάντα να υπάρχει ιστορική αλληλουχία στα γεγονότα, αλλά περιγραφόμενα εις μίαν και την αυτήν εικόνα, ο ιερός Ευαγγελιστής βλέπει έναν Άγγελο ο οποίος δένει με βαριά αλυσίδα τον Δράκοντα, τον Διάβολο και τον έρριψε στην άβυσσον επί χίλια χρόνια.
Το «δέσιμο» του Σατανά δεν είναι τι άλλο παρά ότι μένει ανενέργητος, με ακρωτηριασμένη δύναμη, με δέσμευση της τόλμης του, και φυσικά μόνον διά τους εν συνειδήσει βαπτισμένους Χριστιανούς, που ο Χριστός με την πρώτην του Παρουσία τον έδεσε.
Τα χίλια χρόνια, είναι ένας στρογγυλός αριθμός που φανερώνει τον μεταξύ των δύο Παρουσιών του Χριστού χρόνο, η τον χρόνον του Ευαγγελίου, και δεν είναι 1000 χρόνια μετά από την παρουσία του Αντιχρίστου όπως διδάσκουν παλαιοί και νεότεροι Χιλιαστές.
Μετά από την μακρά περίοδο του Ευαγγελίου, και λίγο πριν από τη Δευτέρα του Χριστού Παρουσία, όταν οι Χριστιανοί θα έχουν αρχίσει να κοσμικοποιούνται, τότε θα λυθεί ο Σατανάς για λίγο, οπότε θα έλθη η μεγάλη αποστασία κατά την διάρκειαν της οποίας θα δράση ο Αντίχριστος και ο Ψευδοπροφήτης, και ευθύς μετά η Κρίσις και το τέλος της ιστορίας.
Όλα αυτά συνοψίζονται στον λόγον του αγγέλου: «Το θηρίον ο είδες, ην και ουκ έστι, και μέλλει αναβαίνειν εκ της αβύσσου και εις απώλειαν υπάγειν» (Αποκ. 17, 8).
Το «ήν» δηλ. ήτο, σημαίνει τον πρό Χριστού χρόνον που δρούσε ο Διάβολος με την ειδωλολατρεία.
Το «Ουκ έστι» δηλ. δεν υπάρχει, είναι ο χρόνος του Ευαγγελίου, ο χρόνος των δύο του Χριστού Παρουσιών η ο χρόνος των 1000 ετών.
Και το «μέλλειν αναβαίνειν» δηλ. πρόκειται να ανέλθει εκ της αβύσσου, είναι το «λύσιμο» του Διαβόλου και είναι ο χρόνος του Αντιχρίστου, δηλαδή τα 3,5 χρόνια.
Το δε «εις απώλειαν υπάγειν» δηλ. ότι μετά από όλα αυτά ο Διάβολος πηγαίνει στην απώλειαν, την αιώνια και οριστική πλέον κόλαση.
Μετά από όλα αυτά που σημαδεύουν το τέλος της ιστορίας, ο Άγιος Ιωάννης βλέπει στον ουρανό «θρόνο μέγαν λευκόν και τον καθήμενον επ᾿ αυτού ού από προσώπου έφυγεν η γη και ο ουρανός, και τόπος ουχ ευρέθη αυτοίς» (20, 11).
Είναι ο θρόνος του Χριστού-Κριτού εμφανής πλέον ενώπιον όλων των λογικών κτισμάτων ορατών και αοράτων και που βρίσκεται μεταξύ ουρανού και γής.
Είναι αυτό που γράφει ο Απ. Παύλος: «Ότι αυτός ο Κύριος… καταβήσεται απ᾿ ουρανού» (Α΄Θεσ. 4, 16-17), η αυτό που περιγράφει ο Κύριος: «Όταν έλθη ο Υιός του ανθρώπου εν τη δόξη αυτού και πάντες οι άγιοι άγγελοι μετ᾿ αυτού, τότε καθίση επί θρόνου δόξης αυτού, και συναχθήσεται έμπροσθεν αυτού πάντα τα έθνη…» (Ματθ. 25, 31).
Εν συνεχεία με λιτές, αλλά πολύ ζωηρές γραμμές ο Άγιος Ιωάννης περιγράφει την ανάσταση των νεκρών, μικρών και μεγάλων, και κατά την ηλικία και κατά τα αξιώματα, και καθ᾿ οιονδήποτε τρόπο, φυσικό ή βίαιο αποθανόντων, να δίδουν λόγο των πεπραγμένων των ενώπιον του Χριστού-Κριτού, και με βάση τα ανοιγμένα βιβλία των πράξεών των που είναι η μνήμη του Θεού.
Ενώ αυτά θα συμβαίνουν εις χρόνον μηδέν, ο ουρανός και η γη, δηλαδή ολόκληρον το κτιστό σύμπαν, θα περνά από την φθορά στην αφθαρσία και την αλλαγή της μορφής εις νέα μορφήν.
Και γράφει ο Θεολόγος: «Και είδον ουρανόν καινόν και γην καινήν· ο γαρ πρώτος ουρανός και η πρώτη γη απήλθον· και η θάλασσα ουκ έστιν έτι» (21, 1).
Το τέλος του ορατού κτιστού κόσμου είναι πράγματι καταπληκτικό.
Τίποτα δεν θα εξαφανιστεί από την ουσίαν του, όλα θα έχουν αλλάξει στην μορφήν των, τα πάντα θα έχουν περάσει από την φθορά, δηλαδή την μεταβολή, στην αφθαρσία, τα πάντα θα δεχθούν την δόξαν του Θεού, και όλα θα έχουν γίνει ο «χώρος» της Καινής Ιερουσαλήμ, της Βασιλείας του Θεού.
Γράφει ο Άγιος Ειρηναίος: «Ου γαρ η υπόστασις, ουδέ η ουσία της κτίσεως εξαφανίζεται (δηλαδή η δομή και η ουσία της ύλης) – αληθής γαρ και βέβαιος ο συστησάμενος αυτήν – αλλά το σχήμα παράγει του κόσμου τούτου, τουτέστιν εν οις παράβασις γέγονεν, ότι επαλαιώθη ο άνθρωπος εν αυτοίς. Και διά τούτο το σχήμα τούτο πρόσκαιρον εγένετο, προειδότος τα πάντα του Θεού… παρελθόντος δε του σχήματος τούτου… έσται ο ουρανός καινός και η γη καινή» (Έλεγχ. Ψευδ. Γνώσεως Αποσπάσματα, αριθμός 96).
Εν συνεχεία βλέπει ο Άγιος Ιωάννης να κατέρχεται από τον ουρανό μέσα στον καινούργιο κτιστό κόσμον, η Πόλις Ιερουσαλήμ, όχι η ιστορική, η παλαιά, αλλά η καινή, η δοξασμένη πλέον Βασιλεία του Θεού που εικονίζεται ως πόλις διότι ανάμεσα στους ανθρώπους και τους αγγέλους θα κατοικεί ο Άγιος Τριαδικός Θεός.
Και ακούστηκε φωνή από τον ουρανό: «Ιδού η σκηνή του θεού μετά των ανθρώπων, και σκηνώσει μετ᾿ αυτών, και αυτοί λαός αυτού έσονται και αυτός ο Θεός μετ᾿ αυτών έσται» (21, 3).
Εις αυτήν την καινούρια Πόλιν, δηλαδή την Βασιλείαν του Θεού, δεν θα υπάρχει πλέον το δάκρυ, το πένθος, η κραυγή, ο πόνος και ο θάνατος, διότι το πρώτον σχήμα, η πεπτωκυία κατάστασις, οριστικά έχουν παρέλθει.
Και ο καθήμενος επί του θρόνου Ιησούς Χριστός είπε: «Ιδού καινά ποιώ πάντα» (21, 5).
Μερίδα στην Βασιλείαν του Θεού θα έχουν οι νικητές του κόσμου και των παθών.
Όσοι στάθηκαν δειλοί στην πίστη, και οι άπιστοι, και οι διεστραμμένοι, και οι φονείς, και οι ανήθικοι, και οι μάγοι, και οι ειδωλολάτρες, και όλοι όσοι έζησαν την ψεύτικη και ματαίαν ζωήν, αυτών όλων η μερίδα θα είναι η λίμνη που καίει αιώνια με φωτιά και θειάφι, δηλαδή η αιωνία κόλαση, που είναι ο δεύτερος θάνατος, ο αιώνιος των υπάρξεων χωρισμός από τον θεό.
Εκκλησία, η Νύμφη του Χριστού
Πλάι όμως στον χαρακτηρισμό της Εκκλησίας ως Καινής Ιερουσαλήμ, εδόθη και ο χαρακτηρισμός ότι η Εκκλησία είναι η Νύμφη του Χριστού.
Και βλέπει τώρα ο ιερός Συγγραφέας, έναν Άγγελο που του λέγει: «Έλα να σου δείξω τη Νύμφην, τη Γυναίκα του Αρνίου».
Και τον οδηγεί εκστατικά σε όρος πολύ υψηλό, και εκεί του δείχνει την Εκκλησίαν, ως αγία Πόλιν Ιερουσαλήμ, που είχε την δόξαν του Θεού.
Φωστήρας της, ήταν ο ίδιος ο Χριστός με την υπέρλαμπρη δόξαν του.
Είχε τείχος μεγάλο και υψηλό, ενδεικτικό της αιωνίου ασφαλείας της από το κακόν.
Είχε δώδεκα πυλώνες, που είναι οι 12 Απόστολοι και η αποστολική διδασκαλία του Ευαγγελίου διά των οποίων εισερχόμαστε στην Βασιλείαν του Θεού.
Τους πυλώνας φρουρούν δώδεκα άγγελοι, εικόνα της θείας προστασίας.
Στον κάθε πυλώνα, και ένα όνομα γραμμένο από τα ονόματα των Δώδεκα φυλών του Νέου Ισραήλ, από κάθε έθνος και λαόν και φυλή όλων των αιώνων και όλων των εποχών.
Η πόλις είναι τετράγωνη, που στην κάθε πλευρά της υπάρχουν τρεις πυλώνες.
Οι τέσσερις τριάδες πυλώνων είναι εικόνα διατάξεως των τεσσάρων τριάδων των φυλών του παλαιού στρατοπέδου του Ισραήλ στην έρημο, με κέντρο την Κιβωτό της Διαθήκης, σύμβολον εγκατοικήσεως του Θεού ανάμεσα στον λαόν του.
Οι τέσσερις πλευρές, σύμβολα των 4 Ευαγγελίων που περιχαρακώνουν την Νέα Πόλιν-Εκκλησίαν, και της καθορίζουν το περιεχόμενο.
Η τετραμερής διάταξη των πυλών εκφράζει ακόμη το σημείον του Σταυρού.
Οι τέσσερις πλευρές της πόλεως βλέπουν προς τα 4 σημεία του ορίζοντος προς τα οποία ιεραποστολικά αποτείνονται με το κήρυγμα τόσον του Σταυρού, ήτοι του Μυστηρίου της Ενανθρωπήσεως, όσον και του Μυστηρίου της Αγίας Τριάδος που εκπροσωπείται με τους ανά τρεις Πυλώνας.
Το κήρυγμα, ως κήρυγμα της Ορθοδοξίας είναι ομοιόμορφο, διότι και οι 4 πλευρές έχουν εκάστη ανά τρεις πυλώνας, που είναι το δόγμα της Αγίας Τριάδος.
Εις την τετραμερή διάταξη της Πόλεως βρίσκονται οι 4 ιδιότητες της Εκκλησίας, ως Μιας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής.
Οι θεμέλιοι του τείχους είναι δώδεκα, η θεμελιώδης διδασκαλία των 12 Αποστόλων.
Το μέτρημα της πόλεως ευρέθη τετράγωνο σχήμα, δείγμα της απολύτου τελειότητας της Βασιλείας του Θεού.
Η ενδόμηση του τείχους αποτελείται από 12 πολύτιμους λίθους, και η πόλις από καθαρό χρυσάφι, δείγμα της καθαρότητος και της πολυτελείας των κατοίκων της.
Ναός δεν υπήρχε εις αυτήν, διότι ο ίδιος ο Κύριος είναι ο Ναός της.
Ανάγκη ηλιακού φωτός δεν υπάρχει διότι η Θεία δόξα την φωτίζει.
Εκεί, τίποτα το ακάθαρτο δεν μπορεί να εισχωρήσει.
Εκεί μέσα κυλά τα κρυστάλλινα νερά του το ποτάμι της ζωής που εκπηγάζει από τον θρόνο του Θεού και του Αρνίου, που θυμίζει τον ποταμόν του παλαιού Παραδείσου που έχασαν οι Πρωτόπλαστοι.
Ο Μυστικός αυτός Ποταμός, είναι το Πνεύμα το Άγιον που εκπορεύεται εκ του Πατρός και αποστέλλεται υπό του Υιού.
Ο ποταμός αυτός είναι ακόμη η αιώνιος ζωή και το Άγιον Βάπτισμα που αναγεννά τον άνθρωπο.
Εις το μέσον της πλατείας και «εντεύθεν και εκείθεν του ποταμού» δένδρον ζωής, που αποδίδει αιωνίους καρπούς, που είναι ο Χριστός, και που ιστορικός παλαιός τύπος ήτο το δένδρον της Ζωής στο μέσον του παλαιού παραδείσου.
Εις τον νυν αιώνα, είναι το Μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας.
Οι καρποί του δέντρου είναι η θεογνωσία με όλην την παραδεισιακή μακαριότητα.
Εκεί και ο θρόνος του Θεού και του Αρνίου, όπου οι πιστοί «όψονται το Πρόσωπον αυτού» (22, 4), που είναι η αιωνία θεωρία του Προσώπου του θεού.
Και οι κάτοικοι της Πόλεως φέρουν το όνομα του Θεού στα μέτωπά των, που σημαίνει την αιώνια ιδιοκτησία του Θεού επί των ανθρώπων, φέροντες δηλαδή την αιώνια δόξαν και λαμπρότητα επί των προσώπων των, την αιώνια θέωση και μακαριότητα.
Επίλογος
Και ερχόμαστε στον Επίλογο του Βιβλίου της Αποκαλύψεως όπου βεβαιούται υπό του Ιησού Χριστού κατ᾿ επανάληψιν, ότι έρχεται ταχύ και ο μισθός του φέρεται μαζί του διά να αποδοθεί κατά τον τρόπο που ο κάθε πιστός εργάστηκε στην ζωήν του.
Βεβαιούται ακόμη, πως όσα είναι γραμμένα σε αυτό το Βιβλίο είναι αξιόπιστα και αληθινά.
Μία σπουδαία παραγγελία δίδεται στον Ιωάννη: «Μη σφραγίσεις τους λόγους της Προφητείας του Βιβλίου τούτου· ο καιρός γαρ εγγύς έστιν» (22, 10).
Τούτο σημαίνει ότι πρέπει να μελετούμε τούτο το Βιβλίον μετά μεγίστης προσοχής, και εσχατολογικής προσδοκίας, διότι ο καιρός της εκβάσεως όσων εγράφησαν είναι κοντινός.
Και τελειώνει το όλον Βιβλίο της Αποκαλύψεως με τον αιώνιο Διάλογο Χριστού και Εκκλησίας που ενισχύει το Πνεύμα το Άγιον.
«Εγώ το Α και το Ω, ο Πρώτος και ο Έσχατος, αρχή και τέλος…
Εγώ Ιησούς έπεμψα τον άγγελόν μου μαρτυρήσαι υμίν ταύτα επί ταις Εκκλησίαις.
Εγώ ειμί η ρίζα και το γένος Δαυίδ, ο αστήρ ο λαμπρός ο πρωινός.
Και το Πνεύμα και η νύμφη λέγουσιν· έρχου. Και ο ακούων ειπάτω· έρχου. Και ο διψών ερχέσθω, και ο θέλων λαβέτω ύδωρ ζωής δωρεάν…
Λέγει ο μαρτυρών ταύτα· ναι έρχομαι ταχύ. Αμήν, ναι έρχου, Κύριε Ιησού.
Η χάρις του Κυρίου Ιησού Χριστού μετά πάντων των αγίων· Αμήν».
Άνοιξις 1984