Άγιος Σωφρόνιος ο αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων. Βίος
Πατρίδα του Αγίου Σωφρονίου ήταν η Δαμασκός, στην οποία γεννήθηκε γύρω στα 550μ.Χ. Από μικρή ηλικία έδειξε τον οξύ νου που διέθετε και την μεγάλη του αγάπη για τα γράμματα. Στη γενέτειρά του ξεκίνησε τις σπουδές του και έλαβε τον τίτλο του διδασκάλου ρητορικής!
Θέλοντας να εμπλουτίσει το πεδίο γνώσεών του, έφυγε από τη Δαμασκό και μετέβη στους Αγίους Τόπους. Σκοπός του ήταν φυσικά να προσκυνήσει τα μέρη που βάδισε ο Ιησούς Χριστός, αλλά και να αντλήσει γνώσεις από τους μοναχούς και τους ασκητές της περιοχής εκείνης.
Σε κάποιο μοναστήρι, συνάντησε τον μοναχό Ιωάννη Μόσχο, ο οποίος ήταν συμπατριώτης του Αγίου Σωφρονίου. Η κοινή αγάπη τους για τον Χριστό αλλά και για την μάθηση, ένωσε με δυνατή φιλία τους δύο άντρες. Μάλιστα, το 578μ.Χ., αποφάσισαν να αφήσουν την Παλαιστίνη και να μεταβούν στην Αλεξάνδρεια. Εκεί θα εμπλούτιζαν τις γνώσεις τους ερχόμενοι σε επαφή τόσο με τους σοφούς της πόλης, όσο και με τους ασκητές και μοναχούς του τόπου αυτού.
Αφού παρέμειναν για ένα διάστημα στην Αλεξάνδρεια, αποφάσισαν να επιστρέψουν στην Παλαιστίνη, όπου στη Μονή του Αγίου Θεοδοσίου, ο Άγιος Σωφρόνιος εκάρη μοναχός. Κατόπιν, οι δύο σύντροφοι της γνώσης και της πίστης, μετέβησαν στη Μονή Σινά όπου και παρέμειναν για μία δεκαετία.
Ο πλάνητας βίος, καθώς και η συνεχής και ακόρεστη δίψα τους για μόρφωση και γνώση, γοήτευαν και τις δύο ψυχές στο μέγιστο βαθμό. Έτσι, ξαναβρέθηκαν στον δρόμο συλλέγοντας διαμάντια σοφίας και πνευματικής αλήθειας όπου και αν τα συναντούσαν. Με τη βοήθεια του Χριστού, επισκέφθηκαν την Φοινίκη, τις ερήμους της Συρίας, την Κιλικία, την Σελεύκεια και ξαναεπισκέφθηκαν την Αλεξάνδρεια. Η συλλογή ψυχωφελών αφηγήσεων ήταν συνεχής και την έφερναν εις πέρας με μεγάλο ζήλο!
Μετά την Αλεξάνδρεια οι δύο φιλόσοφοι μοναχοί ταξίδεψαν στην Κύπρο, στη Σάμο και κατόπιν στη Ρώμη. Στον σταθμό τους αυτό, το 619μ.Χ., ο Ιωάννης παρέδωσε την ψυχή του στον Κύριο και το σώμα του στον πνευματικό αδερφό του Σωφρόνιο. Πριν πεθάνει είχε ζητήσει από τον Άγιο Σωφρόνιο να μεριμνήσει ώστε να μεταφερθεί η σωρός του και να ενταφιαστεί στη Μονή Σινά. Οι επιδρομές των Αράβων δεν επέτρεψαν στον Άγιο να πραγματοποιήσει το θέλημα του συνοδοιπόρου του. Ο Ιωάννης Μόσχος τελικά ενταφιάστηκε στην Λαύρα του Αγίου Θεοδοσίου. Εκεί εγκαταστάθηκε -προσωρινά- και ο Άγιος Σωφρόνιος, ασχολούμενος εντατικά με το συγγραφικό του έργο.
Στα 627μ.Χ. ο Άγιος -αναγκαζόμενος από την αραβική προέλαση- μετέβη μαζί με άλλους μοναχούς σε κάποιο σημείο της Βορείου Αφρικής, όπου και εγκαθίδρυσαν μια νέα μονή. Στο μοναστήρι αυτό μετέβη και ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής. Βαθειά φιλία και κοινοί πνευματικοί αγώνες ένωσαν, κάτω από τη σκέπη του Παντοκράτορα, τους δύο Αγίους.
Σε προχωρημένη ηλικία, το 633μ.Χ., ο Άγιος Σωφρόνιος επέστρεψε στην Αίγυπτο όπου και έδωσε μεγάλες πνευματικές μάχες υπέρ της Ορθής Χριστιανικής Πίστεως. Σειρά κατόπιν είχαν τα Ιεροσόλυμα. Ο εκεί λαός αλλά και οι μοναχοί τον οδήγησαν στο να σηκώσει το βάρος του αρχιεπισκοπικού θρόνου! Μέχρι και την κοίμησή του, στις 11 Μαρτίου του 638μ.Χ., ο άγιος Σωφρόνιος αφιέρωσε όλη του την ενέργεια και τον χρόνο στο ποίμνιό του αλλά και στη στήριξη της Ορθής Χριστιανικής Πίστης.
Άγιος Σωφρόνιος ο αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων. Γιορτή
Τη μνήμη του Αγίου Σωφρονίου του αρχιεπισκόπου Ιεροσολύμων τιμούμε στις 11 Μαρτίου.
Άγιος Σωφρόνιος ο αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων. Απολυτίκιο
Σωφρόνως τον βίον σου διαγαγών εκ παιδός, την χάριν του Πνεύματος, εισεποιήσω σαφώς, Σωφρόνιε πάνσοφε· όθεν ιεραρχίας, ταις ακτίσιν εκλάμψας, ώφθης της ευσεβείας, ευκλεής υποφήτης. Και νυν δυσώπει Όσιε, υπέρ των τιμώντων σε.
Έτερο απολυτίκιο του Αγίου Σωφρονίου του αρχιεπισκόπου Ιεροσολύμων
Κανόνα πίστεως και εικόνα πραότητος, εγκρατείας διδάσκαλον ανέδειξε σε τη ποίμνῃ σου, η των πραγμάτων αλήθεια· δια τούτο εκτήσω τη ταπεινώσει τα υψηλά, τη πτωχεία τα πλούσια. Πάτερ Ιεράρχα Σωφρόνιε, πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.
Έτερο απολυτίκιο του Αγίου Σωφρονίου του αρχιεπισκόπου Ιεροσολύμων
Σωφροσύνης την αίγλην πλουτήσας Όσιε, της ευσεβείας εκφαίνεις τον υπέρ νουν φωτισμόν, ταις των λόγων αστραπαίς Πάτερ Σωφρόνιε, συ γαρ σοφίας κοινωνός, δια βίου γεγονώς, στηρίζεις την Εκκλησίαν, ως ευκλεής Ιεράρχης, και πρεσβευτής ημών προς Κύριον.