Γιατί Ηγιασμένος;
Η Εκκλησία απένειμε στον Άγιο Σάββα την προσωνυμία “Ηγιασμένος” λόγω της αγιότητας του βίου του, της βαθιάς του πίστης, της καλλιέργειας αρετών και του αγώνα του κατά των παθών.
Άγιος Σάββας ο Ηγιασμένος. Βίος
Παιδικα Χρόνια
Ο Άγιος Σάββας ο Ηγιασμένος, μια εξέχουσα μορφή του ασκητισμού και του μοναχισμού, γεννήθηκε το 439 μ.Χ. στο χωριό Μουταλάσκη της Καππαδοκίας.
Οι γονείς του, Ιωάννης και Σοφία, ήταν ευσεβείς και εύποροι. Ο πατέρας του, στρατιωτικός στο επάγγελμα, αναγκάστηκε να μετοικήσει στην Αλεξάνδρεια, αφήνοντας τον Σάββα σε έναν συγγενή, τον Ερμία. Λόγω δυσκολιών με την σύζυγο του Ερμία, ο Σάββας εγκατέλειψε την φροντίδα του συγγενή του και πήγε σε Μοναστήρι.
Πρώιμη Κλίση
Από μικρή ηλικία, ο Σάββας έδειξε έφεση προς τον μοναχισμό, εισερχόμενος στην Μονή Φλαβιανών στα οκτώ του χρόνια. Εκεί αφοσιώθηκε στην άσκηση και την εγκράτεια, ξεπερνώντας τους άλλους μοναχούς.
Στους Αγίους Τόπους
Στα 16 ταξίδεψε στους Αγίους Τόπους, μαθητεύοντας κοντά στον Άγιο Ευθύμιο.
Μάλιστα ο Άγιος Ευθύμιος αποκαλούσε τον Άγιο Σάββα “Παιδαριογέροντα” λόγω της ασυνήθιστης πνευματικής ωριμότητας του νεαρού μοναχού. Ο Άγιος Σάββας αφιερωνόταν στους αγώνες της νηστείας και της αγρυπνίας σαν έμπειρος ασκητής και υπερέβαινε τους άλλους μοναχούς του στην ταπείνωση, την υπακοή και την εγκράτεια.
Αρχικά φιλοξενήθηκε στη Μονή του Αγίου Πασσαρίωνος. Στη συνέχεια, ο Άγιος Ευθύμιος τον έστειλε στη Μονή του Αββά Θεοκτίστου για να μαθητεύσει.
Ο Άγιος Σάββας πέρασε δώδεκα χρόνια υπό την καθοδήγηση του Θεοκτίστου και του Μάριδος, αφιερωμένος στην προσευχή και την υπακοή. Αργότερα, αποσύρθηκε σε ένα σπήλαιο για πέντε χρόνια, εντείνοντας την άσκησή του, τρώγοντας μόνο τα Σαββατοκύριακα. Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, ασκούνταν στην έρημο Ρουβά με τον Μέγα Ευθύμιο, τρεφόμενοι με πικρά χόρτα και νερό.
Μετά την κοίμηση του Αγίου Ευφημίου, ίδρυσε την δική του Λαύρα κοντά στον χείμαρρο των Κέδρων, προσελκύοντας πλήθος μοναχών.
Κατά την παραμονή του στην Λαύρα, αντιμετώπιζε έντονες δαιμονικές επιθέσεις.
Αγωνιστής της Ορθοδοξίας
Ο Άγιος Σάββας αγωνίστηκε σθεναρά κατά της αίρεσης του Μονοφυσιτισμού. Ταξίδεψε μάλιστα στην Κωνσταντινούπολη για να ζητήσει την παρέμβαση των Αυτοκρατόρων Αναστασίου και Ιουστινιανού.
Στη διάρκεια μιας έντονης συζήτησης με Μονοφυσίτες, ο Άγιος Σάββας δέχτηκε επίθεση και του έβγαλαν το ένα μάτι!
Κοίμηση
Κοιμήθηκε ειρηνικά σε ηλικία 94 ετών.
Κληρονομιά
Η Λαύρα του Αγίου Σάββα έγινε σημαντικό κέντρο μοναχισμού, φιλοξενώντας σπουδαίες μορφές. Ο Άγιος Σάββας τιμάται ως υπόδειγμα πίστης, ασκητισμού και αρετής.
Άγιος Σάββας ο Ηγιασμένος. Τίμια Λείψανα
Το λείψανό του βρέθηκε άφθαρτο το 574 και μεταφέρθηκε με τιμές στην Κωνσταντινούπολη.
Το έκλεψαν οι Λατίνοι κατά την Α’ Σταυροφορία (1096-1099) και το μετέφεραν στην Βενετία.
Τον περασμένο αιώνα, ο Άγιος Σάββας εμφανίστηκε στον Πάπα, ενοχλώντας τον και ζητώντας την επιστροφή στο σπίτι του!
Ο Πάπας Ιωάννης ΚΓ επέλεξε να αγνοήσει τον Άγιο Σάββα! Μετά τον θάνατο και τη διαδοχή του, ο Άγιος Σάββας ξεκίνησε να εμφανίζεται στον Πάπα Παύλο ΣΤ.
Χτυπούσε το τζαμί στη γυάλινη λάρνακα, ενοχλούσε τον Πάπα, τρόμαζε τους φύλακες και τους παπικούς μοναχούς.
Προειδοποίησε τον Πάπα ότι εάν δεν τον επιστρέψει στους Ορθοδόξους, θα τον βρει μεγάλη συμφορά.
Τελικά, μετά από διαπραγματεύσεις με τον Βενέδικτο Πατριάρχη Ιεροσολύμων, συμφωνήθηκε η επιστροφή του λειψάνου στους Ορθοδόξους.
Την αντιπροσωπεία του Πατριαρχείου αποτελούσαν ο Αρχιεπίσκοπος Ιορδάνου (μετέπειτα Μητροπολίτης Καισαρείας) κ. Βασίλειος, ο Αρχιμανδρίτης Θεοδόσιος ηγούμενος της Βηθανίας, ο Αρχιμανδρίτης Σεραφείμ ηγούμενος της Λαύρας του Αγίου Σάββα και ο ιεροδιάκονος (νυν Μητροπολίτης Ναζαρέτ) κ. Κυριακός.
Ο ηγούμενος Σεραφείμ είχε ανησυχία μήπως οι Παπικοί μας δώσουν άλλο λείψανο. Προσευχόταν και κοιτούσε το λείψανο για να βρει κάποιο σημάδι, κάτι που να πιστοποιεί την ταυτότητα.
“Πατέρες, είναι το πραγματικό λείψανο!”, φώναξε ξαφνικά γεμάτος χαρά, όταν παρατήρησε ότι έλειπε το ένα μάτι, όπως μας μαρτυράει και ο βίος του Αγίου.
Ο Μητροπολίτης Ναζαρέτ μαρτυρεί ακόμη ένα θαύμα. Οι Σταυροφόροι είχαν φορέσει στον Άγιο Σάββα παπικά άμφια. Είχε συμφωνηθεί ότι πριν τη μεταφορά του θα τα αλλάξουν με ορθόδοξα, αλλά τα χερια του Αγίου ήταν σταυρωμένα και δεν ήταν εύκαμπτα.
Τότε ο ηγούμενος Σεραφείμ ξεκίνησε να προσεύχεται. Μετά από λίγη ώρα έκανε στρωτές μετάνοιες, έπιασε τα χέρια του Αγίου Σάββα και του άλλαξε τα άμφια σαν να ήταν ζωντανός άνθρωπος!
Έτσι, από το 1965, το Τίμιο Λείψανο φυλάσσεται στην Λαύρα του Αγίου Σάββα στην Παλαιστίνη.
Άγιος Σάββας ο Ηγιασμένος. Γιορτή
Τη μνήμη του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου τιμούμε στις 5 Δεκεμβρίου.
Απολυτίκιο του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου
Tων οσίων ακρότης και αγγέλοις εφάμιλλος ως γαρ ηγιασμένος εδείχθης εκ παιδός, Σάββα όσιε. Ουράνιον γαρ βίον απελθών, προς ένθεον ζωήν χειραγωγείς διά λόγου τε και πράξεως αληθούς, τους πίστει εκβοώντας σοι. Δόξα τω δεδοκότι σοι ισχύν, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω ενεργούντι διά σου πάσιν ιάματα.
Έτερο απολυτίκιο του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου
Ταις των δακρύων σου ροαίς, της ερήμου το άγονον εγεώργησας· και τοις εκ βάθους στεναγμοίς, εις εκατόν τους πόνους εκαρποφόρησας· και γέγονας φωστήρ, τη οικουμένη λάμπων τοις θαύμασι, Σάββα Πατήρ ημών Όσιε, Πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.