Ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς είπε για τον φίλο του Άγιο Νικόλαο Βελιμίροβιτς:
Ο Νικόλαος Αχρίδος ήταν ο μέγας άγιος Χρυσόστομος των ημερών μας. Έγινε διδάσκαλος μέγας της Ορθοδόξου Εκκλησίας, κήρυξ της ορθοδόξου πίστεως, ποιμήν σοφός, πνευματικός οδηγός των Σέρβων, στύλος της πατρίδος του, Απόστολος της Ορθοδοξίας σε κράτη μακρινά…
Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς επίσκοπος Ζίτσης και Αχρίδος. Βίος
Ο Άγιος Νικόλαος ο επίσκοπος Ζίτσης και Αχρίδος, είναι ένας από τους νεότερους Αγίους της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Γεννήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου του 1880 στο Σερβικό χωριό Λέλιτς.
Τα πρώτα του γράμματα τα διδάχτηκε στη Μονή Τσέλιε. Από μικρός έδειξε την κλήση του τόσο στα γράμματα όσο και στην προσευχή. Ήταν ιδιαιτέρως ευφυής και σπούδασε στην ιερατική σχολή του Αγίου Σάββα στο Βελιγράδι. Με την βοήθεια της εκκλησίας -λαμβάνοντας μία υποτροφία- συνέχισε τις σπουδές του στην Ελβετία, την Γερμανία και την Αγγλία. Δεν είναι τυχαίο ότι τελικά έμαθε να μιλά και να γράφει επτά γλώσσες καθώς και ότι το εύρος των εγκυκλοπαιδικών του γνώσεων ήταν τεράστιο.
Το 1909 και ενώ είχε ήδη επιστρέψει στην πατρίδα του, αρρώστησε από μία βαριά μορφή δυσεντερίας. Προσευχήθηκε στον Κύριο ζητώντας την βοήθειά του και υποσχόμενος πως εάν ζήσει θα μονάσει και θα αφιερώσει τον εαυτό του στην υπηρεσία των πιστών. Όντως ανάρρωσε πλήρως και εκάρη μοναχός στη Μονή Ρακόβιτσα στο Βελιγράδι. Αργότερα μάλιστα χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και εξελέγη και καθηγητής σε ιερατική σχολή. Ταυτόχρονα δεν έπαψε να κηρύττει σε διάφορες εκκλησίες του Βελιγραδίου.
Εκτός από το πνευματικό του έργο, ιδιαίτερα κατά την διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, προσέφερε και εμπράκτως στον δοκιμαζόμενο λαό της Σερβίας. Μετά τον πόλεμο εξελέγει επίσκοπος Ζίτσης και κατόπιν Αχρίδος. Η αρετή, η πραότητά του και η ποιμαντική του δραστηριότητα ήταν παροιμιώδης. Ως επίσκοπος ανακαίνισε πολλές Μονές αλλά και ίδρυσε ορφανοτροφεία για παιδιά. Άφησε δε, πίσω του σημαντικότατο συγγραφικό έργο, τόσο θεμάτων πνευματικών, όσο και ποιήματα, ύμνους και ακολουθίες. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι ιεραποστολικές επιστολές του ανέρχονται περίπου στις τριακόσιες!
Κατά την διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, εξαιτίας της δράσης του, συνελήφθη από τους Γερμανούς και φυλακίστηκε για τρία χρόνια. Το 1944 μάλιστα, τον μετέφεραν στο Νταχάου. Εκεί κατάφερε να επιζήσει, απελευθερώθηκε από τους συμμάχους το 1945, αλλά η υγεία του είχε ανεπανόρθωτα κλονιστεί.
Παρ’ όλα αυτά δεν σταμάτησε την δράση του και το 1946 μετέβη στις ΗΠΑ όπου υπήρξε ένας νέος Απόστολος της Ορθοδοξίας. Εκεί έγραψε πνευματικά έργα αλλά και δίδαξε σε διάφορες Ιερατικές Σχολές.
Στις 5 Μαρτίου του 1956 και ενώ ετοιμαζόταν να τελέσει Θεία Λειτουργία στον Άγιο Τύχωνα, στην Πενσυλβάνια, παρέδωσε την ψυχή του στον Κύριο. Τα λείψανα του Αγίου μεταφέρθηκαν στην πατρίδα του και πιο συγκεκριμένα στην Μονή Τσελιέ, το 1991.
Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς επίσκοπος Ζίτσης και Αχρίδος. Γιορτή
Τη μνήμη του Αγίου Νικολάου του επισκόπου Ζίτσης και Αχρίδος τιμούμε στις 5 Μαρτίου.
Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς. Διδαχές, λόγοι
Πίστη και αγάπη
Εάν χάσεις την αγάπη, θα έχεις χάσει πολλά, όμως εάν χάσεις και την πίστη, τα έχασες όλα.
Ποιά λοιπόν είναι η μοίρα του καλού σ’ αυτόν τον κόσμο και ποιά είναι η πορεία του;
Σε καμία άλλη ιστορία αυτού του κόσμου δεν μπορείς να δεις τόσο φανερά την απατηλή αδυναμία του καλού και την ακαταμάχητη δύναμή του όσο στην ιστορία του Ιησού Χριστού. Αυτός ο πιο Γνωστός ήρθε στον κόσμο σαν Άγνωστος. Αυτός ο πιο Δίκαιος καταδικάστηκε ως Άδικος. Αυτός ο πιο Ισχυρός επέτρεψε να τον σκοτώσουν σαν τον πιο Αδύναμο. Και τι συνέβη στο τέλος; Στο τέλος ήλθε η νίκη Του και η δόξα Του. Ήλθε η νίκη Του και η δόξα Του και η ήττα και η ντροπή εκείνων που δεν Τον δέχτηκαν, δεν Τον αναγνώρισαν και Τον βασάνισαν. Βέβαια δεν έφτασε το αληθινό τέλος.
Γιατί όταν θα φτάσει το τέλος τότε θα φανεί όλη η μεγαλοσύνη της νίκης Του και όλη η λάμψη της δόξας Του. Τότε θα φανεί όλη η φρίκη της ήττας και της ντροπής αυτών που Τον κυνήγησαν και Τον βασάνισαν.
Ο Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς για την Ορθοδοξία
«Η Ορθοδοξία στη γη κρατιέται από την Ορθοδοξία των ουρανών που σημαίνει πως ένα λαμπρό και ανίκητο στράτευμα από τον αόρατο κόσμο, στράτευμα πολυάριθμο σαν τους αστέρες του ουρανού, στέκει δίπλα και γύρω μας και μας βοηθά. Μπροστά από αυτό το στράτευμα των αμέτρητων νικητών ίσταται ο Νικητής των νικητών, ο Βασιλεύς των βασιλευόντων!»
Ο Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς για τον Θεό και τους άθεους
«Μπορώ να αποδείξω τον Θεό στους άθεους, εάν ο Θεός κρύβεται; Όχι. Οι λέξεις μου δεν έχουν φτερά, για να μπορούν να υψώσουν στον Θεό, όλους τους πεσμένους και ξεπερασμένους από τον Θεό. Ούτε έχουν φωτιά, για να ζεστάνουν τις παγωμένες καρδιές των παιδιών, έναντι του Πατέρα τους. Οι λέξεις μου, δεν είναι τίποτα… Πώς θα δει τον Θεό στα λόγια μου, εκείνος που δεν μπορεί να Τον δει στη φύση και στη ζωή; Πώς οι αδύναμες ανθρώπινες λέξεις, μπορούν να πείσουν εκείνον, που ούτε οι κεραυνοί δεν είναι σε θέση να τον πείσουν; Πώς θα ζεσταθεί με μία σπίθα εκείνος, που άφησε τη φωτιά πίσω του; Δεν σιωπά ο Θεός αδελφοί μου, αλλά μιλά δυνατότερα, από όλες τις θύελλες και τους κεραυνούς…».
Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς επίσκοπος Ζίτσης και Αχρίδος. Απολυτίκιο
Ηχος γ’. Την ωραιότητα
Βάθη του Πνεύματος, Πάτερ ηρεύνησας όθεν εξέμαθες, ρήματα άρρητα και χρυσορρόας ποταμός εδείχθης τοις Ορθοδόξοις Σάββα γαρ θεόφρονος την οδόν ηκολούθησας του Λαού γενόμενος Ποιμενάρχης Χριστόψυχος διό πανευγνωμόνως την μνήμην, Νικόλαε Άγιε, τιμώμεν σου
Δείτε επίσης:
Προσευχή του Αγίου Νικολάου του επισκόπου Ζίτσης και Αχρίδος