Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς. Βίος
Ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς, επίσκοπος Σαγκάης και Σαν Φρανσίσκο, γεννήθηκε στις 4 Ιουνίου 1896 στο χωριό Αδαμόβκα της επαρχίας Χάρκοβο της νότιας Ρωσίας.
Ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς ήταν ένα λαμπρό παράδειγμα ευσέβειας και ανιδιοτέλειας, η ζωή του οποίου ήταν αφιερωμένη στην υπηρεσία του Θεού και της ανθρωπότητας. Γνωστός για τα θαύματά του, τη φιλανθρωπία του και τη βαθιά πνευματική του αφοσίωση, άφησε ανεξίτηλο σημάδι στη ζωή αμέτρητων ανθρώπων.
Νεανική ζωή και οικογενεια
Ο Άγιος Ιωάννης, γεννημένος ως Μιχαήλ Μαξίμοβιτς, καταγόταν από τη ρωσική αριστοκρατία. Μακρινός θείος του ήταν ο Άγιος Ιωάννης του Τομπόλσκ, που ονομαζόταν επίσης Μαξίμοβιτς, ένας ιεράρχης που τα λείψανα παραμένουν άφθαρτα.
Οι γονείς του, ο Μπόρις και η Γλαφυρά, του ενστάλαξαν ισχυρές θρησκευτικές βάσεις. Από νεαρή ηλικία, ο Μιχαήλ επέδειξε βαθιά πίστη, ενώ συχνά έμενε πολλές ώρες όρθιος τη νύχτα για να προσευχηθεί. Ήταν ένα ήσυχο και ευγενικό παιδί.
Στρατιωτική Σχολή, σπουδές και πίστη
Σε ηλικία 11 ετών, ο Μιχαήλ στάλθηκε στη Στρατιωτική Σχολή της Πολτάβα, όπου αντιμετώπισε ένα δύσκολο περιβάλλον για ένα ευσεβές παιδί. Ωστόσο, παρέμεινε ακλόνητος στην πίστη του, εντυπωσιάζοντας τη Γαλλίδα δασκάλα του, η οποία τελικά άφησε τον Καθολικισμό και ασπάστηκε τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό επηρεασμένη από τη ζωή του νεαρού Μιχαήλ.
Κατά τη διάρκεια μιας στρατιωτικής παρέλασης, όταν ο Μιχαήλ έκανε το σημείο του σταυρού, οι συμμαθητές του τον κορόιδευαν, αλλά τον υπερασπίστηκε ο πρίγκιπας Κωνσταντίνος, ο προστάτης του σχολείου, ο οποίος αναγνώρισε το βάθος των θρησκευτικών του συναισθημάτων.
Αφού ολοκλήρωσε τη στρατιωτική σχολή, ο Μιχαήλ υπάκουσε στην επιθυμία των γονέων του να σπουδάσει νομικά και γράφτηκε σε πανεπιστήμιο. Ωστόσο, το πραγματικό του πάθος ήταν η θεολογία και αφιέρωνε περισσότερο χρόνο στους βίους των αγίων παρά για τις νομικές του σπουδές. Παρά την προσωπική του ανάγκη να σπουδάσει θεολογία, σεβάστηκε τις επιθυμίες των γονέων του, αναδεικνύοντας την υπακοή και την αφοσίωσή του.
Φυλάκιση
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ένα αντιχριστιανικό κίνημα αναδύθηκε στη Ρωσία, απειλώντας τους πιστούς. Ο Άγιος Ιωάννης διαφώνησε με τόλμη, γεγονός που οδήγησε στη φυλάκισή του. Με γαλήνη αποδέχτηκε τη μοίρα του, δηλώνοντας: “Δεν υπάρχει μέρος όπου μπορεί κανείς να κρυφτεί από το θέλημα του Θεού… χωρίς το θέλημα του Θεού, ούτε μια τρίχα δεν πέφτει από το κεφάλι μας”. Μετά από ένα μήνα, αφέθηκε ελεύθερος, μόνο και μόνο για να συλληφθεί ξανά. Τελικά, οι αρχές συνειδητοποίησαν ότι δεν φοβόταν τη φυλάκιση, οπότε τον άφησαν και πάλι ελεύθερο.
Μετανάστευση στη Γιουγκοσλαβία
Το 1921, ενώ μαίνονταν ο ρωσικός εμφύλιος πόλεμος, ο Άγιος Ιωάννης και η οικογένειά του έφυγαν για τη Γιουγκοσλαβία και εγκαταστάθηκαν στο Βελιγράδι. Εκεί, συνέχισε τις θεολογικές σπουδές του, πουλώντας εφημερίδες για να συντηρείται. Η αφοσίωσή του στην πίστη του και οι ακαδημαϊκές του αναζητήσεις σηματοδότησαν την αρχή της θρησκευτικής του υπηρεσίας.
Χειροτονία και μοναστική ζωή
Το 1924, ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς χειροτονήθηκε αναγνώστης στη Ρωσική Εκκλησία του Βελιγραδίου από τον επίσκοπο Αντώνιο. Δύο χρόνια αργότερα, χειροτονήθηκε διάκονος και έγινε μοναχός από τον Μητροπολίτη Αντώνιο Χραποβίτσκι. Τότε έλαβε το όνομα Ιωάννης προς τιμήν του θείου του, ιεράρχη Ιωάννη του Τομπόλσκ. Στη συνέχεια διορίστηκε στη Μονή Μίλκοφ, όπου συνέχισε τη μοναστική του ζωή και την πνευματική του ανάπτυξη.
Υπηρεσία στη Μπίτολα (Μοναστήρι)
Το 1929, ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς διορίστηκε στο ιεροδιδασκαλείο στη Μπίτολα (Μοναστήρι), όπου όχι μόνο δίδασκε αλλά και φρόντιζε τους μαθητές του με εξαιρετική αφοσίωση. Συχνά τους έλεγχε τη νύχτα, διασφαλίζοντας ότι ήταν σκεπασμένοι και ασφαλείς. Οι μαθητές του τον λάτρευαν και μιλούσαν για την αυστηρή νηστεία του, την καθημερινή λειτουργία και τις πράξεις του.
Εκλογή ως Επίσκοπος της Σαγκάης
Το 1934, παρά την αρχική άρνησή του λόγω ενός προβλήματος ομιλίας, ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς εξελέγη και χειροτονήθηκε επίσκοπος Σαγκάης. Εκεί, βρήκε μια μισογκρεμισμένη εκκλησία και μια κοινότητα που είχε ανάγκη από γαλήνη. Άρχισε αμέσως να εργάζεται, ιδρύοντας ένα ορφανοτροφείο αφιερωμένο στον Άγιο Τύχωνα της Ζαντόσκα, φροντίζοντας άρρωστα, φτωχά και πεινασμένα παιδιά. Ξεκίνησε με οκτώ παιδιά και τελικά φρόντισε 3.500. Τα μετέφερε στις Φιλιππίνες και στη συνέχεια στην Αμερική, όταν οι κομμουνιστές έφτασαν στη Σαγκάη.
Ασκητικότητα και πνευματικές πρακτικές
Ο ίδιος ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς εφάρμοζε αυστηρή ασκητική ζωή, τρώγοντας μόνο μία φορά την ημέρα στις 11 και μερικές φορές νηστεύοντας εντελώς κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής. Προσευχόταν εκτενώς τη νύχτα, συχνά γονατιστός μπροστά στην Αγία Τράπεζα, και οι προσευχές του ήταν γνωστό ότι έφερναν θεραπεία στους αρρώστους.
Επισκεπτόταν καθημερινά τους ασθενείς, τους εξομολογούσε και κοινωνούσε μαζί τους, περνώντας ώρες προσευχόμενος για τους βαριά ασθενείς. Η βαθιά πνευματική του αφοσίωση του χάρισε το χάρισμα της πρόβλεψης και ήταν γνωστό ότι διάβαζε τις σκέψεις των ανθρώπων, προσφέροντας καθοδήγηση και παρηγοριά.
Μετεγκατάσταση στην Αμερική
Το 1951, ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς έφυγε για την Αμερική με το ποίμνιό του, ξεφεύγοντας από το κομμουνιστικό καθεστώς. Διορίστηκε στην επισκοπή του Παρισιού και των Βρυξελλών, τελώντας λειτουργίες σε πολλές γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων των γαλλικών και των ολλανδικών, εκτός από τα ελληνικά, τα κινέζικα και τα αγγλικά, τα οποία είχε μάθει νωρίτερα. Συνέχισε το φιλανθρωπικό του έργο και την πνευματική του καθοδήγηση, φροντίζοντας τις ανάγκες του ποιμνίου του.
Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία Εκτός Ρωσίας αντιμετώπισε ένα γρίφο διαδοχής κατά τη διάρκεια της προγραμματισμένης αποχώρησης του Μητροπολίτη Αναστασίου. Η προχωρημένη ηλικία του Αναστασίου δρομολόγησε τη διαδοχής, αλλά η εκλογή κατέληξε σε ισοψηφία, παρουσιάζοντας μια πρόκληση για την αρμονία της εκκλησίας. Ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς, Αρχιεπίσκοπος Σαγκάης και Σαν Φρανσίσκο, πρότεινε μια δημιουργική λύση: πρότεινε τον πρόσφατα χειροτονηθέντα Επίσκοπο Φιλάρετο ως συμβιβαστικό υποψήφιο. Η πρόταση αυτή έθετε ως προτεραιότητα την ειρήνη και την ενότητα εντός της εκκλησίας. Έτσι ο Άγιος Φιλάρετος έγινε ο Πρωθιεράρχης της ROCOR το 1964.
Θαύματα και προορατικό χάρισμα
Ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς ήταν γνωστός για τα θαύματά του, τόσο κατά τη διάρκεια της ζωής του όσο και μετά θάνατον. Είχε προορατικό χάρισμα, γνωρίζοντας συχνά τις σκέψεις των ανθρώπων και παρέχοντας ανάλογη καθοδήγηση. Εμφανιζόταν σε άτομα στα όνειρά τους, προσφέροντας παρηγοριά και διαβεβαίωση. Επίσης είναι Άγιος Προστάτη των ταξιδιωτών, ιδίως εκείνων που ταξιδεύουν αεροπορικώς, λόγω των συχνών πτήσεών του μεταξύ Σιάτλ και Σαν Φρανσίσκο.
Κοίμηση και αφθαρσία των λειψάνων του
Στις 2 Ιουλίου 1966, ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς απεβίωσε ειρηνικά στο Σιάτλ, έχοντας τελειώσει την τέλεση της Θείας Λειτουργίας και έχοντας περάσει ώρες στην προσευχή. Η σορός του μεταφέρθηκε στον Καθεδρικό Ναό του Σαν Φρανσίσκο, όπου πραγματοποιήθηκε ολονύχτια αγρυπνία. Ο λαός προσήλθε για να προσκυνήσει και να αποχαιρετήσει τον αγαπημένο του επίσκοπο. Το σώμα του δεν έδειξε σημάδια αποσύνθεσης για πολλές ημέρες και κηδεύτηκε στις 7 Ιουλίου, με τον κόσμο να βάζει σταυρούς, λουλούδια και βρέφη στον τάφο του, ζητώντας την ευλογία του.
Ο τάφος του Αγίου Ιωάννη Μαξίμοβιτς στο Σαν Φρανσίσκο αποτελεί τόπο προσκυνήματος, με τους πιστούς να τον επισκέπτονται ή να στέλνουν επιστολές στον ιερέα του ναού ζητώντας τη μεσολάβησή του Αγίου Ιωάννη. Του αποδίδονται πολλά θαύματα και είναι πηγή παρηγοριάς και ελπίδας για πολλούς.
Ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς είναι προστάτης των ορφανών και των ταξιδιωτών.
Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς. Γιορτή
Ο Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς γιορτάζει στις 2 Ιουλίου.
Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς. Απολυτίκιο
ήχος α΄. Της ερήμου πολίτης. Δρ. Χαράλαμπος Μπούσιας
Της Ῥωσίας τον γόνον και Σαγκάης τον έφορον, της Αμερικής τον προστάτην, Ιωάννην τιμήσωμεν· σεπτών Αρχιερέων καλλονήν, χηρών και ορφανών τον πλουτιστήν· των θαυμάτων γάρ παρέχει τας δωρεάς τοις ευλαβώς κραυγάζουσι· δόξα τώ σε δοξάσαντι Χριστώ, δόξα τώ σε θαυμαστώσαντι, δόξα τώ ενεργούντι διά σού πάσιν ιάματα.
ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον. Δρ. Χαράλαμπος Μπούσιας
Ιωάννη Μαξίμοβιτς, αγγελόμορφε, ιεραρχών θεοφόρων και διδασκάλων σοφών εκλαμψάντων άρτι σάπφειρε πολύτιμε, ως Ορθόδοξων ασκητών καλλονήν και ποταμόν αστείρευτον θαυμασίων, σε ανυμνούντες ευχάς σου θερμάς προς Κύριον αιτούμεθα.
Ηχος δ´. Ταχύ προκατάλαβε. αρχιμανδρίτης Αγαθάγγελος Νικολαΐδης
Εν κόσμω εβίωσας, ως ασκητής θαυμαστός, και γέγονας στήριγμα, των λογικών του Χριστού, προβάτων μακάριε· άφθαρτον το σόν σκήνος, και ακέραιον ώφθη, ῾ρέον αδιαλείπτως, των θαυμάτων την χάριν· διό σε ώ ᾿Ιωάννη, πόθω γεραίρομεν!
ήχος γ. Θείας πίστεως. Ιωάννης Τσιλιμιγκάκης
Νέον ήλιον τη οικουμένη, σε ανέδειξε Χριστού η χάρις, Ιωάννη ιεράρχα παγκόσμιε· σύν γάρ Ευρώπη Ασίαν εφαίδρυνας, Νέον δε Κόσμον εις πίστιν εστήριξας· όθεν άπαντες προσπίπτομεν τώ λειψάνω σου, αιτούντες τας προς Κύριον πρεσβείας σου.
ήχος πλάγιος α.Τον συνάναρχον Λόγον. Ιωάννης Τσιλιμιγκάκης
Ιωάννην τον θείον εγκωμιάσωμεν, της οικουμένης τον φάρον, ιεραρχών στολισμόν, θαυμασίων δε ταμείον το ακένωτον, και αγαλλίαμα τερπνόν, διά Κύριον σαλών, και δόξαν των ορθοδόξων, τον θεόθεν μαρτυρηθέντα, δι’ αφθαρσίας του λειψάνου αυτού.
Ήχος γ΄. Θείας Πίστεως. Αδελφότητα Ι.Μ. Αγίων Αγγέλων, Αφιδνών Αττικής
Αδιάφθορον εν Ιεράρχαις σε ανέδειξεν ο πάντων Κτίστης και εν Αγίοις θαυματουργόν, ισοστάσιον χορού Οσίων, Σαλών τε ομότιμον, ώ Ιωάννη, Ῥωσίας το βλάστημα· όθεν πόθω σε μεσίτην θείον κατέχοντες, αιτούμεν διά σου το μέγα έλεος.
Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς. Κοντάκιο
ήχος πλ. δ’. Τη Υπερμάχω
Τον ταπεινόν, απλούν, φιλόθεον, φιλάρετον, σεμνόν, μακρόθυμον, πραυν και ευμπάθητον, ευφημήσωμεν Ορθόδοξον ιεράρχην, Ιωάννην τον Μαξίμοβιτς, μελίσμασιν ως θαυμάτων φρέαρ όντως ακεσώδυνον, πόθω κράζοντες, Χαίροις, χάριτος σκήνωμα.
Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς. Μεγαλυνάριο
Χαίροις, ιεράρχα νεοφανές, μάκαρ Ιωάννη, ταπεινώσεως κορυφή, χαίροις, ο ανύσας ουρανοδρόμον άρτι πορείαν και θαυμάτων κρήνη γενόμενος.