Η σημασία του ονόματος Χριστιανός
Το όνομα Χριστιανός, όπως εξηγεί ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης, προέρχεται από το όνομα του Χριστού, που σημαίνει βασιλιάς. Η Αγία Γραφή χρησιμοποιεί παρόμοια λέξη για να υποδηλώσει το βασιλικό αξίωμα.
- Ο Θεός όμως, βρίσκεται πάνω από κάθε νοητή έννοια και είναι αδύνατο να τον κατανοήσουμε πλήρως.
- Για αυτόν τον λόγο, οι προφήτες και οι απόστολοι χρησιμοποιούν πολλά ονόματα για να μας βοηθήσουν να προσεγγίσουμε την κατανόηση της άφθαρτης φύσης του Θεού.
- Μας οδηγούν από την έννοια της κυριαρχίας Του, που εκφράζεται με το βασιλικό όνομα, στην έννοια της απαλλαγής από κάθε πάθος και κακία, που εκφράζεται με τα ονόματα των αρετών.
Στο όνομα Χριστός, λοιπόν, περικλείεται η περίληψη κάθε υψηλής έννοιας, συμπεριλαμβανομένων και των αρετών.
- Εμείς, που με την πίστη μας στον Χριστό συνδεόμαστε μαζί Του και παίρνουμε το όνομά Του, οφείλουμε να φέρουμε και εμείς όλα αυτά τα υψηλά ονόματα.
- Όπως ακριβώς τραβώντας τον πρώτο κρίκο μιας αλυσίδας έρχονται μαζί και όλοι οι υπόλοιποι, έτσι και εμείς, παίρνοντας το όνομα Χριστιανός, οφείλουμε να ενστερνιστούμε όλες τις αρετές που αντιπροσωπεύει.
Ο Χριστιανισμός λοιπόν ορίζεται ως μίμηση της θείας φύσης του Χριστού. Αυτό σημαίνει ότι οφείλουμε να φανερώσουμε στην ζωή μας όλες τις αρετές που έχει ο Χριστός.
- Όποιος φέρει το όνομα Χριστιανός αλλά δεν το δείχνει στην ζωή του, γελοιοποιεί το όνομα.
- Ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης παρομοιάζει αυτόν τον άνθρωπο με έναν πίθηκο που προσποιείται τον χορευτή φορώντας μια μάσκα, αλλά μόλις δει ξηρούς καρπούς, ξεχνάει τον ρόλο του και αποκαλύπτει την αληθινή του φύση.
- Έτσι και οι άνθρωποι που δεν ζουν σύμφωνα με την χριστιανική τους πίστη, εύκολα παρασύρονται από τα "δολώματα" του διαβόλου, όπως η ματαιοδοξία, η φιλοδοξία, τα πλούτη και οι ηδονές, και αποκαλύπτουν τον αληθινό τους εαυτό.
Ο άνθρωπος πλάστηκε κατ' εικόνα Θεού και ο Χριστιανισμός υπόσχεται να τον επαναφέρει στην αρχική του ευτυχία.
- Αυτό σημαίνει ότι η μίμηση της θείας φύσης δεν είναι κάτι υπερβολικό ή αδύνατο για τον άνθρωπο.
- Δεν χρειάζεται να συγκρίνουμε την ανθρώπινη με την θεία φύση, αλλά να προσπαθούμε να μιμούμαστε τις αγαθές ενέργειες του Θεού όσο μπορούμε.
Αυτό που ζητάει ο Θεός από εμάς είναι να αποξενωθούμε από κάθε κακία και να διατηρήσουμε τον εαυτό μας καθαρό στα έργα, τα λόγια και τις σκέψεις μας.
- Ο Θεός δεν κατοικεί αποκλειστικά στον ουρανό, αλλά βρίσκεται παντού και τα πάντα διατηρούνται στη ζωή χάρη σε Αυτόν.
- Ο "ουρανός" συμβολίζει την καθαρότητα και την ελευθερία από κάθε κακία.
- Εμείς, λοιπόν, μπορούμε να ζήσουμε "ουράνιο" βίο ενώ βρισκόμαστε ακόμα στην γη, εάν απομακρυνθούμε από τα γήινα πάθη και στραφούμε προς τα ουράνια.
Συνεπώς, το όνομα Χριστιανός σημαίνει πολλά περισσότερα από μια απλή θρησκευτική ταυτότητα. Είναι μια διαρκής προσπάθεια για τελείωση, για μίμηση του Χριστού και για απομάκρυνση από την κακία. Είναι ένα κάλεσμα για να ζήσουμε "ουράνια" ζωή γεμάτη αρετές, ενώ βρισκόμαστε ακόμα στην γη.
Μίμηση Χριστού: Χαρακτηριστικά και Αρετές
Για να ομοιάσουμε στον Χριστό, σύμφωνα με τον Άγιο Γρηγόριο Νύσσης, πρέπει να καλλιεργήσουμε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και αρετές. Δεν πρόκειται για μια απλή αλλαγή ονόματος ή μια επιφανειακή μίμηση, αλλά για μια ουσιαστική μεταμόρφωση της ζωής μας.
- Η μίμηση της θείας φύσης του Χριστού είναι η ουσία του Χριστιανισμού. Αυτό σημαίνει ότι οφείλουμε να αγωνιζόμαστε να ζούμε όπως έζησε ο Χριστός, ενστερνιζόμενοι τις δικές Του αξίες και αρετές.
- Στο όνομα "Χριστός" περικλείονται όλες οι υψηλές έννοιες: δικαιοσύνη, σοφία, δύναμη, αλήθεια, αγαθότητα, ζωή, σωτηρία, αφθαρσία. Ως Χριστιανοί, οφείλουμε να φέρουμε και εμείς όλα αυτά τα χαρακτηριστικά στη ζωή μας.
- Κύριο μέλημα του Χριστιανού πρέπει να είναι η αποξένωση από κάθε κακία. Αυτό επιτυγχάνεται με την καλλιέργεια της καθαρότητας σε έργα, λόγια και σκέψεις.
- Δεν αρκεί να φέρουμε το όνομα "Χριστιανός", αλλά πρέπει να το μαρτυρούμε με τη ζωή μας. Οφείλουμε να είμαστε ζωντανά παραδείγματα της πίστης μας, ώστε να μην δίνουμε αφορμή για χλευασμό του Θεού από τους άπιστους.
- Η μίμηση του Θεού δεν είναι ακατόρθωτη. Δεν χρειάζεται να συγκρίνουμε την ανθρώπινη με τη θεία φύση, αλλά να μιμούμαστε τις αγαθές ενέργειες του Θεού.
- Η προσπάθεια για πνευματική τελείωση δεν απαιτεί σωματικό κόπο. Η αποξένωση από το κακό είναι έργο της ελεύθερης βούλησης και πραγματοποιείται με την καλλιέργεια των αρετών.
- Πρέπει να αποθηκεύουμε "θησαυρούς" στον ουρανό, δηλαδή να επενδύουμε στην πνευματική μας ζωή. Αυτό επιτυγχάνεται με τη συλλογισμό στα ουράνια και την καλλιέργεια της αρετής.
- Η αμοιβή για τις πνευματικές μας προσπάθειες θα είναι μεγάλη. Ο Θεός θα ανταμείψει πλουσιοπάροχα όσους Τον αγαπούν.
Συμπερασματικά, η ομοίωση με τον Χριστό απαιτεί συνεχή αγώνα και προσπάθεια για κάθαρση από τα πάθη και καλλιέργεια των αρετών. Ο στόχος είναι να ζούμε μια ζωή αντάξια του ονόματος που φέρουμε και να δίνουμε μαρτυρία της πίστης μας.
Το Βαθύτερο Νόημα του Όρου “Χριστιανός”
Σύμφωνα με τον Άγιο Γρηγόριο Νύσσης, το βαθύτερο νόημα της λέξης "Χριστιανός" έγκειται στην μίμηση της Θείας φύσης του Χριστού. Δεν αρκεί απλώς να φέρει κανείς το όνομα, αλλά οφείλει να το ενσαρκώνει και με την ζωή του, φανερώνοντας σε κάθε του πράξη και λόγο την συμμετοχή του στα χαρίσματα του Χριστού.
- Ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης τονίζει ότι η εξομοίωση με τον Θεό, αν και δύσκολη, δεν είναι ακατόρθωτη.
- Ενώ η ανθρώπινη φύση είναι αδύναμη και περιορισμένη, η θεία χάρη μας δίνει την δυνατότητα να αγιαστούμε και να φτάσουμε στην τελειότητα.
- Η μίμηση του Χριστού δεν σημαίνει ότι πρέπει να γίνουμε ίσοι με Αυτόν κατά φύσιν, κάτι που είναι αδύνατο, αλλά να Τον μοιάσουμε στις ενέργειές Του, απομακρύνοντας το κακό από την ζωή μας και καλλιεργώντας την αρετή.
- Ζώντας ενάρετα, γινόμαστε "εικόνες" του Χριστού και μαρτυρούμε την αλήθεια της πίστης μας στους άλλους.
- Αντίθετα, η υποκριτική και αμαρτωλή ζωή ενός Χριστιανού δυσφημεί το όνομα του Θεού και γίνεται προσκόμμα στους απίστους.
Για να γίνουμε αληθινοί Χριστιανοί, μας καλεί να εξετάσουμε το βαθύτερο νόημα της πίστης μας και να συγκεντρώσουμε πνευματικούς θησαυρούς που δεν υπόκεινται στην φθορά του χρόνου και στις παγίδες του διαβόλου.