Άγιος Ευστάθιος Αρχιεπίσκοπος Αντιοχείας. Βίος
Ο Άγιος Ευστάθιος έζησε κατά την βασιλεία του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Καταγόταν από τη Σίνδην της Παμφυλίας, όπως αναφέρει ο Ιερώνυμος στα Εκκλησιαστικά του συγγράμματα. Και ο Νικήτας λέει, ότι καταγόταν από τη Μακεδονία των Φιλίππων. Και ως διδάσκαλος ο άγιος Ευστάθιος διέδωσε το λόγο της αληθείας σε όλο τον κόσμο.
Ο Άγιος Ευστάθιος συμμετείχε στην Α Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας (325). Εκεί υποστήριξε το δόγμα της ευσέβειας και της Ορθοδοξίας και ελέγχοντας και ανατρέποντας τους Αρειανούς. Οι οποίοι, επί της μιας φύσεως της Αγίας Τριάδος, οι ανόητοι εισήγαγαν τομή και διαίρεση, αποκαλώντας τον Υιό του Θεού κτίσμα και διαχωρίζοντάς τον από την ουσία και την τιμή και την αξία του Πατέρα του, ο οποίος είναι όμοιος με Αυτόν.
Γι’ αυτό, εξαιτίας του ζήλου του, και εξαιτίας του ζήλου που είχε για την ορθόδοξη πίστη, ο Ευσέβιος της Νικομήδειας και ο Θεόγνις της Νικαίας και ο Ευσέβιος της Καισαρείας και όλοι οι άλλοι που συμμετείχαν στην αρειανική βλασφημία, ή καλύτερα να πούμε στην αθεΐα, τον έβριζαν.
Οι ιερείς του Αρείου προσποιήθηκαν ότι θα μεταβούν στην Ιερουσαλήμ, αλλά πήγαν στην Αντιόχεια και εκεί συνέστησαν συνέδριο. Και σκαρφίστηκαν το εξής τέχνασμα για να φανεί δίκαιο το αίτημα της καθαιρέσεως του Αγίου Ευσταθίου. Έδωσαν πολλά χρήματα σε μια πόρνη, η οποία είχε νεογέννητο παιδί, και την έπεισαν να πει ψευδώς ότι πατέρας του ήταν ο Άγιος Ευστάθιος.
Οι κακοί αρχιερείς δεν αναζήτησαν άλλη μαρτυρία, αλλά τους αρκούσε μόνο ο όρκος της γυναίκας. Καθαίρεσαν από την επισκοπή των Αγιο Ευστάθιο και έπεισαν και τον Αυτοκράτορα Μέγα Κωνσταντίνο να εξορίσει τον Άγιο.
Έτσι ο Άγιος Ευστάθιος πήγε στους Φιλίππους μέσω της Θράκης, και εκεί κοιμήθηκε.
Μετά από εκατό χρόνια, στις ημέρες του αυτοκράτορα Ζήνωνα το έτος 477, έγινε ανακομιδή του ιερού λειψάνου του. Το επέστρεψαν στην Αντιόχεια και όλος ο λαός ξεχύθηκε από την πόλη και τίμησαν τον Άγιο Ευστάθιο με ύμνους, λαμπάδες και θυμίαμα.
Ο Mιχαήλ ο Σύγγελος ονόμασε τον Άγιο Eυστάθιο κορυφαίο των εν Nικαία Πατέρων και ο Άγιος Ιωάννης Xρυσόστομος του έπλεξε εγκώμιο.
Άγιος Ευστάθιος Αρχιεπίσκοπος Αντιοχείας. Γιορτή
Τη μνήμη του Αγίου Ευσταθίου του αρχιεπισκόπου Αντιοχείας τιμούμε στις 21 Φεβρουαρίου.
Απολυτίκιο του Αγίου Ευσταθίου του αρχιεπισκόπου Αντιοχείας
Θείας έμπλεως σοφίας πέλων, ομοούσιον Πατρί και Λόγον εν τη συνόδω τη πρώτη εκήρυξας, και διωγμοίς ομιλήσας και θλίψεσιν δόξης αρρήτου μετέσχες, Ευστάθιε. Πάτερ όσιε Χριστόν τον Θεόν ικέτευε δωρίσασθαι ημίν το μέγα έλεος.