Άγιος Χρύσανθος και Αγία Δαρεία. Βίος
Ο Άγιος Χρύσανθος και η Αγία Δαρεία οι μάρτυρες, έζησαν επί βασιλείας Νουμέριου περί το 284 μΧ.
Ο Άγιος Χρύσανθος ήταν γιος ενός συγκλητικού της Αλεξάνδρειας, με το όνομα Πολεμών, και η Δαρεία καταγόταν από την Αθήνα.
Ο Άγιος Χρύσανθος ήρθε στην πίστη του Χριστού από έναν επίσκοπο που ήταν κρυμμένος σε μια σπηλιά και βαπτίστηκε από αυτόν, γι’ αυτό και κήρυξε τον Χριστό. Και όταν το έμαθε αυτό ο πατέρας του Αγίου, τον έβαλε στη φυλακή και τον τιμώρησε με πολυήμερη πείνα.
Επειδή ο άγιος παρέμεινε ακλόνητος στην πίστη του Χριστού, γι’ αυτό ο πατέρας του έστειλε και πήρε από την Αθήνα μια όμορφη κόρη με το όνομα Δαρεία, η οποία ήταν φιλόσοφος, και ανάγκασε τον γιο του Χρύσανθο να την πάρει για γυναίκα του, ώστε με την αγάπη του γι’ αυτήν να μεταστραφεί από την πίστη των χριστιανών.
Ο Άγιος Χρύσανθος, της φερόταν σαν αδελφή και όχι σαν σύζυγο. Διότι και οι δύο συμφώνησαν να φυλάξουν την παρθενία μέχρι τον θάνατο.
Αντί η Δαρεία να πείσει τον Χρύσανθο, την έπεισε εκείνος με τα δόγματά του. Γι’ αυτό και εκείνη, αρνούμενη την πατρική της ασέβεια, πίστεψε στον Χριστό και έλαβε το Άγιο Βάπτισμα.
Και έτσι και οι δύο δίδασκαν τον λαό, για να είναι σοφός και αγνός. Οι ειδωλολάτρες, όταν έμαθαν ότι οι Άγιοι έπεισαν τις γυναίκες να απομακρύνουν τους συζύγους τους και να παντρευτούν με τον Χριστό, οργίστηκαν και έστειλαν τους Αγίους στον έπαρχο Κελαρίνο.
Ο έπαρχος τους παρέδωσε στον Κλαύδιο τον τριβούνο. Και ο Κλαύδιος έδιωξε τους αγίους από την πόλη και τους τιμώρησε με διάφορες τιμωρίες. Και βλέποντας ότι οι άγιοι δεν έπαθαν τίποτα από τα βασανιστήρια, ήρθε με τη γυναίκα του και τα παιδιά του στον Χριστό. Ο Κελαρίνος, αφού τους βασάνισε ως Χριστιανούς, τους θανάτωσε.
Έδεσαν στον Άγιο Κλαύδιο έναν μεγάλο βράχο και τον έριξαν στην θάλασσα. Τα παιδιά του, Μαύρο και Ιάσωνα, τα αποκεφάλισαν. Το ίδιο έκαναν και με τους στρατιώτες του Κλαυδίου που είχαν γίνει χριστιανοί.
Ο Κελαρίνος διέταξε διέταξε να ρίξουν σε λάκκο με θειάφι τους αγίους Χρύσανθον και Δαρεία. Εκεί και καταπατήθηκαν. Έτσι ο Άγιος Χρύσανθος και η Αγία Δαρεία έλαβαν τα στεφάνια του μαρτυρίου.
Η Ιλαρία, η σύζυγός του Κλαυδίου, παρέλαβε τα λείψανά τους και τα ενταφίασε. Κάποια ημέρα που πήγαινε στον τάφο τους, τη συνέλαβαν ειδωλολάτρες στρατιώτες για να την θανατώσουν. Τους παρακάλεσε να της δώσουν λίγο χρόνο για προσευχή. Καθώς προσευχόταν, παρέδωσε το πνεύμα της στον Κύριο.
Άγιος Χρύσανθος και Αγία Δαρεία. Γιορτή
Τη μνήμη του Αγίου Χρύσανθου και της Αγίας Δαρείας τιμούμε στις 19 Μαρτίου.
Στις 19 Μαρτίου τιμούμε τιμώνται και οι μάρτυρες Άγιος Κλαύδιος ο Τρίβουνος, Αγία Ιλαρία, και τα παιδιά τους Άγιοι Μαύρος και Ιάσων.
Άγιος Χρύσανθος και Αγία Δαρεία. Απολυτίκιο
Tην σύμπνουν ξυνωρίδα των μαρτύρων τιμήσωμεν, Χρύσανθον αγνείας το άνθος και Δαρείαν την πάνσεμνον· τη πίστει ενωθέντες γαρ σεπτώς, εδείχθησαν του Λόγου κοινωνοί, εναθλήσαντες νομίμως υπέρ αυτού και σώζουσι τους ψάλλοντας· δόξα τω ενισχύσαντι υμάς, δόξα τω στεφανώσαντι, δόξα τω ενεργούντι δι’ ημών πάσιν ιάματα.
Έτερο απολυτίκιο του Αγίου Χρύσανθου και της Αγίας Δαρείας
Οι μάρτυρές σου Κύριε εν τη αθλήσει αυτών, το στέφος εκομίσαντο της αφθαρσίας, εκ σου του Θεού ημών· σχόντες γαρ την ισχύν σου, τους τυράννους καθείλον· έθραυσαν και δαιμόνων τα ανίσχυρα θράση. Αυτών ταις ικεσίαις Χριστέ ο Θεός, σώσον τας ψυχάς ημών.
Έτερο απολυτίκιο του Αγίου Χρύσανθου και της Αγίας Δαρείας
Θείας πίστεως τη επιγνώσει, πάσαν έλιπες πατρώαν πλάνην, και Χριστώ κατηκολούθησας Χρύσανθε, ω και προσάγεις Δαρείαν την πάνσεμνον, και συν αυτή τον αγώνα ετέλεσας. Μεθ’ ης πρέσβευε δοθήναι τοις σε γεραίρουσι, πταισμάτων ιλασμόν και μέγα έλεος.