Άγιος Ανδρέας. Βίος
Ο Άγιος Ανδρέας γεννήθηκε στην πόλη Βησθαϊδά της Παλαιστίνης. Ήταν αδελφός του Αποστόλου Πέτρου και γιος ενός φτωχού ψαρά που ονομαζόταν Ιωνάς. Και οι δύο γιοι του Ιωνά, ασκούσαν το επάγγελμα του ψαρά, βοηθώντας τον πατέρα τους.
Κάποια στιγμή ο Άγιος Ανδρέας, έφυγε από το πατρικό σπίτι και έγινε μαθητής του Αγίου Ιωάννη του Πρόδρομου. Μετά τη σύλληψη του Αγίου Ιωάννη, ο Άγιος Ανδρέας επέστρεψε στη λίμνη Γεννησαρέτ και συνέχισε να ασκεί το επάγγελμα του, μέχρι τη στιγμή που συνάντησε τον Ιησού. Ο Άγιος Ανδρέας ήταν ο πρώτος που κάλεσε ο Χριστός για μαθητή του και γι’ αυτό ονομάζεται Πρωτόκλητος.
Μετά την ημέρα της Πεντηκοστής και αφού έλαβε, όπως και οι υπόλοιποι μαθητές, την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, ξεκίνησε να ταξιδεύει, να διδάσκει τον Λόγο του Κυρίου, να βαπτίζει Χριστιανούς, να χειροτονεί ιερείς και να ιδρύει εκκλησίες. Στα ταξίδια του αυτά, περιόδευσε στη Μικρά Ασία, στην Κωνσταντινούπολη (το τότε Βυζάντιο όπου βάπτισε και τη Αγία Ωραιόζηλη), στη Θράκη, στη Μακεδονία, στη Θεσσαλία και έφτασε μέχρι την Πελοπόννησο στην Παλαιά Πάτρα.
Στην αρχή των περιοδειών του, ο Άγιος Ανδρέας, βρέθηκε στην πόλη Αμινσό. Οι κάτοικοι της πόλης, κυρίως Εβραίοι και Έλληνες, ήταν φυσικά ειδωλολάτρες (μην ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε λίγο καιρό μετά την Ανάσταση του Χριστού). Ο Άγιος Ανδρέας φιλοξενήθηκε στο σπίτι ενός Εβραίου και την επόμενη ημέρα επισκέφθηκε την Εβραϊκή Συναγωγή της Αμινσού. Εκεί δίδαξε τον Λόγο του Κυρίου και πολλοί από τους παρευρισκομένους πίστεψαν στον Ιησού και βαπτίσθηκαν Χριστιανοί. Στην πόλη αυτή, ο Άγιος Ανδρέας, ξεκίνησε να κάνει θαύματα, θεραπεύοντας αρρώστους από διάφορες ασθένειες.
Μετά την Αμινσό, σειρά είχε η Τραπεζούντα και κατόπιν η Βιθυνία, όπου ο Άγιος βάπτισε πολλούς Χριστιανούς, ίδρυσε εκκλησίες και χειροτόνησε ιερείς.
Συνεχίζοντας, ο Άγιος Ανδρέας, το ιεραποστολικό του έργο, έφτασε στην πόλη Σινώπη. Φτάνοντας εκεί, πληροφορήθηκε ότι στην ίδια πόλη βρισκόταν ο απόστολος Ματθίας, ο οποίος όμως είχε φυλακιστεί από τους ειδωλολάτρες κατοίκους της Σινώπης. Ο Άγιος, μετέβη στη φυλακή και μετά από προσευχή, με θαυμαστό τρόπο, έσπασαν τα δεσμά του αποστόλου Ματθία και άνοιξε η πόρτα του κελιού στο οποίο κρατείτο. Όμως το θαύμα αυτό αντί να πείσει τους ειδωλολάτρες να αλλάξουν πίστη, έφερε το μίσος στην καρδιά τους. Μαινόμενοι οι κάτοικοι της Σινώπης, βασάνισαν τον Άγιο έως ότου νόμισαν ότι είχε ξεψυχήσει. Τότε μόνο σταμάτησαν τα βασανιστήρια και πέταξαν το σώμα του σε ένα σωρό κοπριάς, έξω από την πόλη. Κατά τη διάρκεια, μάλιστα, των βασανιστηρίων, έκοψαν ένα δάκτυλο από το χέρι του Αγίου Ανδρέα. Όμως, η Θεία Χάρη του Χριστού, θεράπευσε τον Άγιο από τις πληγές του και στο σημείο του κομμένου δακτύλου, βγήκε νέο. Την επόμενη ημέρα, βλέποντας οι ειδωλολάτρες κάτοικοι της Σινώπης, τη θαυματουργή ίαση του Αγίου Ανδρέα, ζήτησαν συγχώρεση και βαπτίσθηκαν Χριστιανοί. Ο Άγιος έκανε πολλά θαύματα στην πόλη αυτή, μεταξύ των οποίων και η ανάσταση ενός παιδιού.
Ο Άγιος Ανδρέας συνέχισε τις περιοδείες και τη διδασκαλία του Θείου Λόγου, ώσπου κάποια στιγμή έφτασε στην πόλη της Αχαΐας την Παλαιά Πάτρα. Άρχοντας της πόλης, εκείνο τον καιρό, ήταν ο Αιγεάτης και γυναίκα του ήταν η Μαξιμίλλα. Ο Άγιος, φθάνοντας στην πόλη, άρχισε να διδάσκει τη Χριστιανική πίστη και να κάνει θαύματα θεραπεύοντας διάφορους αρρώστους. Μεταξύ των αρρώστων που θεραπεύτηκαν ήταν και η Μαξιμίλλα. Ο Αιγεάτης, θέλοντας να δείξει την ευγνωμοσύνη του, πρόσφερε στον Άγιο χρυσάφι το οποίο όμως ο Άγιος δεν έκανε δεκτό, λέγοντας ότι δε θεράπευσε τη Μαξιμίλλα για την αμοιβή, αλλά για τη χάρη του Ιησού Χριστού. Μετά από αυτό το περιστατικό, ο Άγιος συνέχισε τα θαύματα και τη διδασκαλία του Θείου Λόγου στην Παλαιά Πάτρα.
Κάποια στιγμή ο Αιγεάτης έφυγε για τη Ρώμη και στη θέση του άφησε τον αδερφό του Στρατοκλή. Κατά τη διάρκεια της απουσίας του Αιγεάτη, ο Άγιος θεράπευσε ένα δούλο του Στρατοκλή, ενώ τόσο η Μαξιμίλλα όσο και ο Στρατοκλής έγιναν Χριστιανοί. Όταν ο Αιγεάτης επέστρεψε στην πόλη, θέλησε η γυναίκα του να ξαναγίνει ειδωλολάτρισσα, πράγμα που η Μαξιμίλλα αρνιόταν πεισματικά. Τότε ο Αιγεάτης, έδωσε εντολή να συλλάβουν τον Άγιο Ανδρέα και να τον κλείσουν στη φυλακή. Εκεί επισκέφθηκαν τον Άγιο η Μαξιμίλλα και ο Στρατοκλής, δέχθηκαν την ευλογία του και ο Στρατοκλής χειροτονήθηκε Επίσκοπος Παλαιών Πατρών.
Το μένος του Αιγεάτη βρήκε διέξοδο στην εντολή σταύρωσης του Αγίου. Κατά τη διάρκεια της σταύρωσης του, ο λαός, που τον αγαπούσε πολύ, διαμαρτυρήθηκε και ο Αιγεάτης, φοβούμενος την οργή των κατοίκων της πόλης, έτρεξε να κατεβάσει τον Άγιο από το σταυρό. Ο Άγιος Ανδρέας, δεν του επέτρεψε να το κάνει αυτό και του είπε: «Καλύτερα είναι να σώσεις τον εαυτό σου από τα δεσμά της απιστίας, παρά εμένα από τον σταυρό». Ο Αιγεάτης μετανιώνοντας για το άδικο που είχε πράξει, έδωσε τέλος στη ζωή του πέφτοντας από ένα γκρεμό που ονομαζόταν Υψηλά Αλώνια.
Το σώμα του Αγίου, ενταφίασαν ο Στρατοκλής και η Μαξιμίλλα στο σημείο, όπου χτίστηκε, μετά από λίγο καιρό, η Επισκοπή Παλαιών Πατρών με έξοδα του Στρατοκλή. Ο δε Στρατοκλής παρέμεινε επίσκοπος έως το τέλος της ζωής του. Ο γιος του Μεγάλου Κωνσταντίνου, μετέφερε το λείψανο του Αγίου Ανδρέα στην Κωνσταντινούπολη. Για να εξευμενίσει τους κατοίκους της Πάτρας, που αντιδρούσαν σε αυτήν τη μεταφορά, ανέλαβε να διεκπεραιώσει το έργο μεταφοράς νερού στην πόλη από το όρος Βωϊδά. Έτσι η Παλαιά Πάτρα απέκτησε πόσιμο νερό χάρη στον Άγιο Ανδρέα, που είναι πλέον Πολιούχος της Αχαϊκής πρωτεύουσας.
Στον ναό του Αγίου Ανδρέα, που βρίσκεται στη σημερινή Πάτρα, μπορείτε να προσκυνήσετε τον σταυρό, σχήματος Χ, στον οποίο άφησε ο Άγιος την τελευταία του πνοή.
Εορτή του Αγίου Ανδρέα του Πρωτοκλήτου
Τη μνήμη του Αγίου Ανδρέα του Πρωτοκλήτου τιμούμε στις 30 Νοεμβρίου.
Απολυτίκιο του Αγίου Ανδρέα του Πρωτοκλήτου
Ως των Αποστόλων πρωτόκλητος, και του κορυφαίου αυτάδελφος, τον Δεσπότην των όλων Ανδρέα ικέτευε, ειρήνην τη οικουμένη δωρήσασθαι, και ταις ψυχαίς ημών το μέγα έλεος.
Η εικόνα που συνοδεύει το κείμενο είναι έργο του αγιογράφου Μανόλη Ζαχαριουδάκη. Δημοσιεύεται στη Ματιά με την άδειά του, για την οποία και τον ευχαριστούμε θερμά!