Ναι, στη ζωή μας υπάρχουν πολλές ομορφιές. Ταξίδια, έρωτες, έργα Τέχνης… Τίποτα όμως δεν έχει την ομορφιά του ανθρώπου που είναι άνθρωπος, του ανθρώπου που άνω θρώσκει, του ανθρώπου που εμφορείται από πνευματικές αξίες και ψυχικές αρετές όχι για να προβάλλεται και να επιδεικνύεται, αλλά γιατί «θείας μετέσχε μοίρας», όπως υποστήριζε ο μέγιστος των σοφιστών Πρωταγόρας.
Ένας τέτοιος άνθρωπος είναι ο φίλος μου Κώστας Τραχανάς. Το πρώτο του γνώρισμα είναι αυτό του «βιβλιοφάγου». Σε μια εποχή που έχουμε πάψει να είμαστε αναγνώστες και μετατραπήκαμε σε θεατές του κόσμου –παρόλα αυτά νομίζουμε πως ξέρουμε τα πάντα, χωρίς να καταλαβαίνουμε πως η πρώτη ιδιότητα (του αναγνώστη) είναι δυναμική, ενώ η δεύτερη (του θεατή) είναι παθητική– σ’ αυτή την εποχή, λοιπόν, που η ιδιότητα της μαθητείας έχει χαθεί ακόμη κι από τα Σχολεία και τα Πανεπιστήμιά μας, ο Κώστας είναι ο «μολυβένιος στρατιώτης» του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, που έχει ένα και μοναδικό ερωτικό πάθος για τη χάρτινη χορεύτρια, το Βιβλίο.
Αν και είναι φιλομαθέστατος, ο Κώστας στην παρέα μας δεν έχει επιδειχθεί ούτε μία φορά. Κάθεται πάντα λιγομίλητος, διακριτικός, σεμνός. Τον παρατηρώ πολλές φορές χωρίς να το αντιλαμβάνεται, και χαίρομαι για το μεγαλείο της ειλικρίνειας και της απλότητάς του. Ενώ, σε όλες σχεδόν τις άλλες παρέες είμαι σφιγμένος, αλλού περισσότερο κι αλλού λιγότερο, όταν είμαι παρέα με τον Κώστα το σώμα μου λύνεται κι η ψυχή μου χαλαρώνει και ταξιδεύει. Γιατί ο Κώστας είναι φιλικός, δηλαδή ειρηνικός!
Είναι ανυπολόγιστη η προσφορά του Κώστα Τραχανά στα πνευματικά και πολιτιστικά πράγματα του Νομού μας. Ακριβώς όπως το γράφω. «Ανυπολόγιστη». Απλώς, επειδή τα πνευματικά ζητήματα στην επαρχία μας είναι υποβαθμισμένα τα μάλα, οι άνθρωποι αδυνατούν όχι να εκτιμήσουν, απλά να κατανοήσουν τι σημαίνει αυτή η προσφορά. Ο Κώστας επί δεκαετίες γράφει κριτικές, προβάλλει λογοτέχνες, γράφει τα καλύτερα λόγια για όλους μας, οργανώνει εκδηλώσεις (σχεδόν σε όλες είναι πίσω από τα φώτα), βάζει το χέρι στην τσέπη, βγάζει περιοδικά, διοργανώνει διαγωνισμούς, δωρίζει βιβλία, ενισχύει οικονομικά εκδόσεις βιβλίων. Γιατί ο Κώστας είναι δημιουργός και ταυτόχρονα υπηρέτης κάθε πνευματικής δημιουργίας. Κι αυτό είναι η μεγαλύτερη, η πιο ιερή αποστολή του ανθρώπου για τη νέα γενιά και το μέλλον του κόσμου.
Ο Κώστας είναι γεννημένος να δίνει. Σε μια εποχή που υπάρχει τέτοια μικροψυχία και τέτοια τσιγκουνιά, που ο ένας δεν μπορεί να πει ούτε μια καλή κουβέντα για τον άλλον, ο Κώστας δίνει ψυχή με απλοχεριά, με φιλοτιμία, με ανιδιοτέλεια. Μ’ αυτή την αρετή του ο Κώστας στέκεται πολύ ψηλά, γιατί δεν καταδέχτηκε να μαγαρίσει το χώρο του πνεύματος με υστεροβουλίες και ματαιοδοξίες, πολύ συνηθισμένες στην άπληστη, εγωιστική και λαίμαργη εποχή μας.
Ο Κώστας Τραχανάς είναι απλός και ταυτόχρονα διαφορετικός. Είναι ταπεινός και ταυτόχρονα υψιπέτης. Είναι ώριμος και ταυτόχρονα αθώος σαν το μικρό παιδί. Είναι ευαίσθητος και δυνατός. Αν και δεν βρισκόμαστε συχνά, τον νιώθω πάντα δίπλα μου. Συνομιλώ μαζί του νοερά. Είμαι ευτυχισμένος που υπάρχει, γιατί η ύπαρξή του και μόνο αποτελεί για μένα πίστη, ελπίδα και στήριγμα.
Κώστα, σ’ ευχαριστώ.
Βασίλης Τάτσης