Να το και φέτος το κουτμάτς…
Κουτμάτς ή κουρκουμάτσι ή κουλάστρα ή χουλάστρα…
Το πρωτόγαλα της γίδας. Η μαγιά… Να μαγιάσει το στομάχι από το μικρό κατσικάκι…
Κουτμάτς λένε κτηνοτρόφοι το πρωτόγαλα γιατί καθώς βυζαίνουν τα μωρά όλη μέρα ο τσομπάνος το βράδυ κάνει ένα ελαφρύ άρμεγμα τις γίδες για να μη μασταρωθούν, να μην πάθουν μαστίτιδα δηλαδή και αυτό το γάλα δεν το δίνουν στο γαλατά…
Το ταΐζουν στις γάτες κ στα τσομπανόσκυλα που έχουν στο μαντρί… Φωνάζοντας λοιπόν κουτ κουτ κουτ τα σκυλιά κ ματς ματς ματς τα γατιά, βγήκε η ονομασία αυτή…
Στην Περιστερά τα πιο πολλά κοπάδια έχουν γέννα τώρα τον Οκτώβριο…
Οι τσομπαναρέοι έτρωγαν αυτό το πρωτόγαλα, βράζοντας το, γιατί το θεωρούσαν φάρμακο κ για το δικό τους στομάχι… Τους προστάτευε από τούς πόνους του στομαχιού που προκαλούνταν από το άγχος της γέννας γιατί παράστεκαν νύχτα μέρα στο κοπάδι, αλλά κ από τα πρώτα κρύα κ τις υγρασίες του Οκτώβρη…
Η καλύτερη παπάρα γινόταν με κουτμάτς, μπαγιάτικο ψωμί κ ζαχαρίτσα… Στο βράσιμο θέλει χαμηλή φωτιά κ συνεχόμενο ανακάτεμα γιατί τσιπώνει μάνι μάνι…
Στο χωριό είναι ωραία… Γεύσεις, αρώματα, έθιμα κ ήθη που όσο τα κρατάμε δεν θα σβήσουν ποτέ…
Ο πατέρας μου φέτος ξετσομπάνεψε… Μετά από 42 χρόνια δεν έζησε τη φετινή γέννα… Μπορεί να μην το παραδέχεται, αλλά ο νους του είναι εκεί…
Λιλίκα
Τόσο το κείμενο όσο και η φωτογραφία που το συνοδεύει είναι της φίλης μας της Λιλίκας και δημοσιεύονται στη Ματιά με την άδειά της.