Η Γερμανίδα Χάιντεμαρί Σβέρμερ θα σας είναι ίσως γνωστή ως η ιδρύτρια του πρακτορείου “Δούναι και Λαβείν” που έκανε τα πρώτα του βρεφικά βήματα στο Ντόρτμουντ. Το τι είναι αυτό το πρακτορείο, θα μας το πει καλύτερα η ίδια μέσω της ανακοίνωσης τύπου για την ίδρυση του…
…
Στην κοινωνία μας επικρατεί σε πολλούς τομείς μεγάλη ανισορροπία. Αν παρατηρήσουμε, για παράδειγμα, την αγορά εργασίας, θα διαπιστώσουμε ότι από τη μια έχουμε πολλούς ανθρώπους που είναι υπερφορτωμένοι και καταπονημένοι κι από την άλλη υπάρχουν πολλοί άνεργοι που βασανίζονται να διαμορφώσουν ως ένα βαθμό χρήσιμα τη μέρα τους. Και οι δύο κατηγορίες δεν είναι ευτυχισμένες. Τα μέλη της πρώτης ομάδας απομονώνονται γιατί δεν έχουν το κουράγιο να κάνουν και άλλες δραστηριότητες παράλληλα με τη δουλειά τους, ενώ τα μέλη της δεύτερης κλείνονται στον εαυτό τους γιατί αισθάνονται ανάξιοι, ανεπρόκοποι και άχρηστοι. Θα μπορούσε να βρεθεί λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα: Αν εκείνοι που έχουν στη διάθεση τους πολύ χρόνο, τον μοιράζονταν με αυτούς που δεν έχουν καθόλου, αυτό θα βοηθούσε και τις δύο κατηγορίες. θα ήθελα να χρησιμοποιήσω τον ελεύθερο χρόνο μου για την ίδρυση ενός δικτύου ανταλλαγών, στο οποίο να μπορούν να κατανέμονται και να ανταλλάσσονται ικανότητες, υπηρεσίες και χρηστικά αντικείμενα, χωρίς να εμπλέκονται σ’ αυτό χρήματα. Μ’ αυτόν τον τρόπο θα μπορούσαν όλοι να προσφέρουν οτιδήποτε, θα αιρόταν η διαφορά ανάμεσα σε φτωχούς και πλούσιους και θα επιτυγχανόταν μια νέα μορφή κοινωνικής συνύπαρξης και διάδρασης. Επειδή στην εποχή μας έχει διαταραχθεί η ισορροπία ανάμεσα στο δούναι και στο λαβείν, θα ονομάσω το δίκτυο ανταλλαγών “πρακτορείο δούναι και λαβείν”.
…
Αυτό που όμως ίσως δεν γνωρίζετε, είναι ότι η κα. Σβέρμερ την άνοιξη του 1996 αποφάσισε να κάνει ένα πρωτότυπο πείραμα. Θα επιχειρούσε να ζήσει χωρίς χρήματα και με ελάχιστα -τα απολύτως απαραίτητα- προσωπικά αντικείμενα.
Το χρονικό του εγχειρήματος αυτού, καθώς και όσα έχουν να κάνουν με το “Δούναι και Λαβείν” αποτελούν το περιεχόμενο του βιβλίου «Ζώντας χωρίς χρήματα» που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Μαλλιάρης Παιδεία το 2012.
Αν και έχω πολλές ενστάσεις σχετικά με την πρακτική αξία του πειράματος της Haidemarie Schwermer, πιστεύω ότι το εν λόγω ανάγνωσμα έχει πολλά να σας προσφέρει. Ίσως σας πείσει να ακολουθήσετε και κάποιο παράλληλο -με τον συνηθισμένο- δρόμο επιβίωσης, συνδυάζοντας μια ενδιαφέρουσα ιδέα με το κλασικό σύστημα εργασίας-αμοιβής-αγοράς στο οποίο έχει δομηθεί όλος ο ανθρώπινος πολιτισμός.
Διαβάστε το!
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
Το Μάιο του 1996, η Χάιντεμαρί Σβέρμερ αποφασίζει να αλλάξει ριζικά τις συνθήκες της ζωής της. Εμπνευσμένη από το παραμύθι αστρονομίσματα, στο οποίο ένα κοριτσάκι χαρίζει κυριολεκτικά μέχρι και το τελευταίο ρουχαλάκι που του έχει απομείνει, ξεκινά το δικό της πείραμα αστρονομισμάτων: Χαρίζει τα έπιπλά της, αφήνει το διαμέρισμα και το ιατρείο της, παραιτείται από την ιατροφαρμακευτική ασφάλιση. Ό,τι χρειάζεται για να ζήσει, το παίρνει με ανταλλαγές μέσω του δικτύου ανταλλαγών ονόματι “πρακτορείο δούναι και λαβείν” που ιδρύει η ίδια στο Ντόρτμουντ. Προσέχει τα σπίτια φίλων της κατά την απουσία τους, βοηθά που και που σε ένα κατάστημα με βιολογικά προϊόντα για λίγα φρέσκα λαχανικά, ένας φίλος της φούρναρης της δίνει λίγο πριν το κλείσιμο το ψωμί που αλλιώς θα πετούσε. Το συμπέρασμά της μετά από περισσότερα από τέσσερα χρόνια χωρίς χρήματα: “Είμαι πιο πλούσια από ποτέ”. Έννοιες όπως δουλειά, ελεύθερος χρόνος και διακοπές, απέκτησαν ένα εντελώς καινούριο νόημα. Η ζωή της έγινε ένα ενιαίο κομμάτι. Το πείραμα αστρονομίσματα δε θέτει την αξίωση να δεσμευτούν γενικά οι άνθρωποι να το ακολουθήσουν, είναι όμως ένα μοντέλο που δίνει ελπίδα.