Εκδόσεις Εστία, 2017
Σελ. 255
51η Έκδοση
«Το νούμερο31328» είναι ένα έργο δραματικό, που προξενεί αλησμόνητη εντύπωση.
Το βιβλίο αυτό μας δίνει μια εικόνα αλλοφροσύνης και φρίκης, είναι μια καταδίκη της ανθρώπινης αγριότητας. Μας δείχνει πόσο και ο άνθρωπος ξέρει να είναι μεγάλος στον πόνο.
Ο Ηλίας Βενέζης έζησε το βιβλίο του πριν το γράψει. Ήταν δεκαοκτώ χρονών το 1922, όταν κορυφώθηκε ο Ελληνοτουρκικός Πόλεμος που έριξε στη φωτιά και πλημμύρισε στο αίμα την Ανατολή. Οι Έλληνες έχασαν τις μικρασιατικές εστίες τους και οι ελληνικοί πληθυσμοί σύρθηκαν απ΄ τους Τούρκους στα ενδότερα για να αποτελέσουν τα «εργατικά τάγματα».
[grbk https://www.greekbooks.gr/to-numero-31328.html%5D
Για να γλιτώσουν, άλλοι κρύβονται σε σπίτια, άλλοι ντύνονται με γυναικεία ρούχα μήπως και μπορέσουν να επιβιβαστούν σε πλοία μαζί με τα γυναικόπαιδα, άλλοι δωροδοκούσαν τους σκοπούς, και άλλοι παρακαλούσαν τις αρχές να απαλλάξουν τα παιδιά τους λόγω του νεαρού της ηλικίας (περίπτωση Ηλία Βενέζη). Λίγοι, όμως, κατάφεραν να ξεφύγουν. Οι περισσότεροι στάλθηκαν στην ενδοχώρα, ενώ εκατοντάδες σφαγιάστηκαν άγρια κατά τη μεταφορά τους. Εξαντλημένοι σωματικά και ψυχικά από τη σκληρή εργασία, τις κακουχίες και τα αμέτρητα βασανιστήρια, οι «σκλάβοι» των εργατικών ταγμάτων δεν είχαν πολλές πιθανότητες επιβίωσης.
Οι κατατασσόμενοι δεν ήταν μάχιμοι αλλά στέλνονταν να υπηρετήσουν, χωρίς όπλο και στολή, στα περίφημα τάγματα εργασίας (amele taburu), για την κατασκευή μεγάλων δημόσιων έργων υποδομής. Εκεί, υφίσταντο, εκτός από τη βαριά δουλειά, κάθε είδους μαρτύριο και εξευτελισμό από τους βασιβουζούκους, τσέτες, ζεϊμπέκηδες και μουχατζίρηδες (διαρκείς πεζοπορίες, βιασμούς, ξυλοδαρμούς και άλλα βασανιστήρια), με αποτέλεσμα χιλιάδες να πεθάνουν από την εξάντληση και τις αρρώστιες (κυρίως τυφοειδή πυρετό).
Από τους 3.000 περίπου Αϊβαλιώτες που πήραν οι Τούρκοι μόλις 23 επέστρεψαν, ανάμεσα σε αυτούς και ο Ηλίας Βενέζης, ο οποίος απελευθερώθηκε μετά από δεκατέσσερις μήνες για να διαφύγει στη συνέχεια στη Μυτιλήνη, όπου είχε καταλήξει και η οικογένειά του. Δεκατέσσερις μήνες (από τον Σεπτέμβριο του 1922 μέχρι τα τέλη του 1923) εξαντλητική κούραση, πείνα, δίψα, ζέστη αβάσταχτη, σωματικά και ψυχικά βασανιστήρια και στερήσεις. Η αρχή του βιβλίου, η λαχανιασμένη πορεία των σκλάβων, αντρών και γυναικών, είναι όραμα Δαντικό…
[grbk https://www.greekbooks.gr/to-numero-31328.html%5D
Παρά τα όσα τραγικά και παρά την πικρία για τις χαμένες πατρίδες, ο Βενέζης αρνείται πεισματικά στο βιβλίο του να στιγματίσει συλλήβδην τον τουρκικό λαό. Δε διστάζει μάλιστα να αναδείξει κάθε ψείγμα ανθρωπιάς προερχόμενο από τον απλό Τούρκο όπως δεν διστάζει να αναφερθεί και στις ακρότητες που συντελέστηκαν από μερίδα του ελληνικού στρατού στην Μ. Ασία. Ο Βενέζης αποτυπώνει στο χαρτί το συγκλονιστικό βίωμά του όχι απλώς για να το διασώσει από τη λήθη αλλά για να αποτελέσει παράδειγμα προς αποφυγή για τις επόμενες γενιές.
Το βιβλίο «Νούμερο 31328» εκτός από τη μεγάλη ιστορική και λογοτεχνική αξία, ξεχωρίζει γιατί διαπνέεται από έναν βαθύ ανθρωπισμό και κατανόηση για τον «άλλο», ακόμη και τον εχθρό.
Το βιβλίο αυτό είναι ένα «Βιβλίο πόνου», ένα «Βιβλίο σκλαβιάς» είναι όμως, επίσης και ένας ύμνος της ανθρώπινης αλληλεγγύης.
Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια από τις συγκλονιστικότερες μαρτυρίες της παγκόσμιας λογοτεχνίας και έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.
Άλλα έργα του Ηλία Βενέζη είναι: «Γαλήνη», «Αιολική γη», «Άνεμοι», «Έξοδος», «Αργοναύτες», «Εφταλού», «Μικρασία, χαίρε» κ.α.
[grbk https://www.greekbooks.gr/to-numero-31328.html%5D