Υπόθεση βιβλίου
Η Βανέσα είναι τριάντα δύο ετών, χωρίς κάποια σχέση στη ζωή της και μία δουλεία σε κάποιο ξενοδοχείο, ως κονσιέρζ (concierge), που δεν θα έλεγε ότι ήταν και το όνειρο της ζωής της. Γεγονός είναι ότι η ζωή της ηρωίδας μας έχει βρεθεί σε λιμνάζοντα ύδατα. Η ψυχή της εδώ και πολλά χρόνια κουβαλά αβάσταχτα φορτία που ίσως μόνο κάποιος ειδικός θα μπορούσε να την βοηθήσει…
…
Εδώ και οχτώ μήνες, από τότε που πέθανε ο μπαμπάς μου, πηγαίνω τακτικά στη Ρούμπι. Στην αρχή ήταν ψυχοθεραπεία για τη διαχείριση του πένθους, αλλά έχουμε καταλήξει να μιλάμε για τη μαμά μου, το πρώην αγόρι μου, πόσο τελματωμένη αισθάνομαι στη δουλειά μου, πόσο τελματωμένη αισθάνομαι σε σχέση με τα πάντα.
…
Τι συμβαίνει; Η Ρούμπι δεν είναι ικανή ψυχοθεραπεύτρια; Όχι, η Ρούμπι είναι ικανότατη, αλλά πως να βοηθήσει την Βανέσα όταν εκείνη δεν της έχει αναφέρει καν τον Στρέιν; Όταν δεν της έχει εκμυστηρευτεί το σκοτεινότερο μυστικό της; Όταν δεν έχει κάνει ούτε μια νύξη για το τι συνέβη τον πρώτο χρόνο της φοίτησής της στο οικοτροφείο Μπρόγουϊκ;
…
Όταν γνώρισα τον Στρέιν, εγώ ήμουν δεκαπέντε ετών κι εκείνος σαράντα δύο. Είχαμε σχεδόν την τέλεια ηλικιακή διαφορά – επειδή «τέλεια» θεωρούσα τότε τη διαφορά των σχεδόν τριάντα χρόνων μεταξύ μας. Λάτρευα την αριθμητική αυτής της διαφοράς – είχε σχεδόν τρεις φορές τα χρόνια μου και μπορούσα πολύ εύκολα να φανταστώ τρεις εαυτούς μου να χωρούν μέσα του: ο ένας κουλουριασμένος στο μυαλό του, ο άλλος γύρω από την καρδιά του, και ο τρίτος, ρευστοποιημένος, να κυλάει στις φλέβες του.
…
Ναι! Η μικρή Βανέσα είχε την τεράστια ατυχία να βρεθεί στον δρόμο της ένα ανθρωπόμορφο τέρας. Ένας καθηγητής λυκείου που η μόνη θέση που θα του άξιζε ήταν η ηλεκτρική καρέκλα! Ο Στρέιν χειραγώγησε με περισσή “τέχνη” την δεκαπεντάχρονη κοπέλα -κάτι που δεν ήταν η πρώτη αλλά ούτε και η τελευταία του φορά- και χάραξε ανεξίτηλα την ψυχή της οδηγώντας την στο έρεβος.
Μια σχέση “θύτη-θύματος” ξεκινά που στα μάτια της Βανέσας φαντάζει ως μια ιδανική ερωτική ιστορία. Εκείνη τον ερωτεύεται με όλη τη δύναμη της καρδιάς της, ενώ εκείνος συνεχίζει το επαίσχυντο έργο του που μοναδικό σκοπό έχει να ικανοποιήσει τις άνομες και βδελυρές ορέξεις του. Και όταν έρχεται η στιγμή να διαλυθεί όλο αυτό το “ειδύλλιο της κόλασης”, η Βανέσα είναι που όχι μόνο τον σώνει από τις κυρώσεις του νόμου αλλά και δίνει παράταση σε αυτό που εκείνη πιστεύει πως είναι μια ερωτική σχέση όπως όλες οι άλλες.
Ποιες άραγε θα είναι οι επιλογές της Βανέσας στο εγγύς αλλά και στο απώτερο μέλλον, δεδομένου του ότι δεν έχει καταλάβει απολύτως τίποτα από την επίδραση του Στρέιν πάνω της; Πως θα μπορέσει να επουλώσει ένα τραύμα όταν δεν αναγνωρίζει καν την ύπαρξη του; Και χρόνια αργότερα, στα τριάντα δύο της έτη, θα μπορέσει να “ξυπνήσει” από το κίνημα MeToo ή θα συνεχίσει να ζει στα σκοτάδια, θεωρώντας ότι βρίσκεται εκεί για διάφορους άλλους λόγους εκτός από τους πραγματικούς;
Κριτική και εντυπώσεις
Το τραγικό φαινόμενο της παιδοφιλίας και της παιδεραστίας, είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της εποχής μας. Αθώες ψυχές και ζωές καταστρέφονται και θυσιάζονται στον βωμό της σεξουαλικής ικανοποίησης ενηλίκων ατόμων που μόνο ως τέρατα θα μπορούσε κάποιος να τους χαρακτηρίσει.
Η Κέιτ Ελίζαμπεθ Ράσελ, στο μυθιστόρημά της «Σκοτεινή μου Βανέσα», προσπαθεί μέσα από μια φανταστική ιστορία να ρίξει μια αχτίδα φωτός σε αυτό των κατασκότεινο χώρο της κοινωνίας μας. Οι ήρωες που χρησιμοποιεί για τον σκοπό αυτό είναι καλά σκιαγραφημένοι και τοποθετημένοι μέσα στην πλοκή. Ο τρόπος που γράφει είναι φρέσκος και η ανάγνωση των σελίδων κυλά με ικανοποιητική ταχύτητα χωρίς να ατονεί σε κάποια σημεία.
Αλλά! Ναι έχω κάποιες ενστάσεις. Πιστεύω ότι σκοπός ενός τέτοιου αναγνώσματος θα πρέπει να είναι η συνειδητοποίηση από τους έφηβους αναγνώστες του, της επικινδυνότητας, της αδικίας, της τραγωδίας, της φρίκης που έχουν τέτοιου είδους φαινόμενα. Για να καταφέρεις θαρρώ κάτι τέτοιο, θα πρέπει η ιστορία σου να είναι σκληρή… πολύ σκληρή! Τα όσα βιώνει η Βανέσα στις σελίδες του μυθιστορήματος είναι -κατά την άποψή μου- πολύ στρογγυλεμένα. Δεν είναι αιχμηρά! Πρέπει να θυμίζεις στον εαυτό σου ότι η ηρωίδα είναι δεκαπέντε χρονών και το τέρας σαράντα δύο για να νιώσεις ένταση.
Ναι ένας ενήλικος αναγνώστης μπορεί να το κάνει αυτό και να καταλάβει ότι αυτό που διαβάζει δεν είναι αυτό που ισχύει αλλά αυτό που η ηρωίδα “βλέπει” με τα μάτια της καρδιάς της. Ένας έφηβος αναγνώστης όμως μπορεί; Νομίζω όχι, δεν μπορεί. Ένας άνθρωπος χωρίς εμπειρίες δεν θα μπορέσει να εμβαθύνει στα κρυφά επίπεδα μιας μυθιστορίας. Θα σταθεί στην “πρώτη ανάγνωση” και σε αυτή θα βρει ένα κορίτσι και τον ενήλικο καθηγητή της να ερωτεύονται και να παλεύουν απέναντι σε μια πουριτανική κοινωνία. Ακόμα και το τέλος, που θα μπορούσε να φωτίσει διαφορετικά την ιστορία, δεν είναι τόσο ισχυρό ώστε να το κάνει αυτό.
Εν κατακλείδι; Πιστεύω ότι το «Σκοτεινή μου Βανέσα», της Κέιτ Ελίζαμπεθ Ράσελ, είναι ένα καλό ανάγνωσμα αυστηρά όμως για ενήλικες, βαθειά σκεπτόμενους, αναγνώστες. Αυτοί θα μπορέσουν να συμπληρώσουν τα κενά που έχει αφήσει η συγγραφέας και να κερδίσουν κάτι από την ανάγνωσή του. Προσωπικά δεν θα το έδινα σε κάποιον έφηβο και θα πρόσεχα πολύ να μην πέσει στα χέρια του.
Οπισθόφυλλο:
ΕΙΧΕ ΑΠΛΩΣ ΤΗΝ ΑΤΥΧΙΑ ΝΑ ΜΕ ΕΡΩΤΕΥΤΕΙ.
ΚΑΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕ ΣΑΝ ΤΕΡΑΣ.
Η Βανέσα Γουάι ήταν δεκαπέντε ετών όταν τα έφτιαξε με τον καθηγητή της των αγγλικών. Τώρα, στα τριάντα δύο της, κι ενώ το κίνημα του #MeToo ξεσκεπάζει το ένα μετά το άλλο τα σεξουαλικά εγκλήματα πανίσχυρων ανδρών, μια άλλη παλιά μαθήτρια του Τζέικομπ Στρέιν τον κατηγορεί για σεξουαλική κακοποίηση. Η Βανέσα ακούει συγκλονισμένη το νέο. Πιστεύει ακόμη πως η δική της σχέση με τον Στρέιν δεν ήταν κακοποίηση, αλλά έρωτας. Είναι σίγουρη γι’ αυτό. Μπορεί τώρα να απορρίψει την πρώτη της αγάπη χωρίς να απορρίψει τον ίδιο τον έφηβο εαυτό της; Να δεχτεί πως ο άντρας που την καθόρισε ήταν κάτι άλλο από αυτό που πίστευε ως τώρα; Και πως ίσως η ίδια δεν ήταν ο μεγάλος έρωτας της ζωής του, αλλά ένα από τα πολλά θύματά του;
Ένα προκλητικό, εθιστικό βιβλίο για τη μνήμη και το τραύμα, την έξαψη της εφηβείας και τις λεπτές γραμμές ανάμεσα στη συναίνεση, τη συνενοχή και τη θυματοποίηση. Ένα βιβλίο-δυναμίτης, που δίκαια ειπώθηκε ότι χαρακτηρίζει μια ολόκληρη εποχή.
Ταυτότητα βιβλίου
Τίτλος βιβλίου
Σκοτεινή μου Βανέσα
My dark Vanessa
Συγγραφέας
Κέιτ Ελίζαμπεθ Ράσελ
Kate Elizabeth Russell
Μετάφραση
Φωτεινή Πίπη
Εκδοτικός οίκος
Εκδόσεις Ψυχογιός
Ημερομηνία έκδοσης
24 Σεπτεμβρίου 2020
Αριθμός σελίδων
471
ISBN
978-618-01-3548-0