Εκδόσεις Εστία, 2018
Σελ. 260
Υπάρχουν χειρότερα εγκλήματα από το να καις βιβλία, όπως έκαναν οι ναζί. Ένα από αυτά είναι να μη τα διαβάζεις. Το «Σαρλότ» πρέπει να διαβαστεί από όλους. Πρόκειται για Αριστούργημα.
Το μυθιστόρημα αυτό αναφέρεται στη ζωγράφο Σαρλότ Σάλομον. Μιας αναγνωρισμένης καλλιτέχνιδος. Το έργο της «Ζωή ή Θέατρο;» εκδίδεται σε βιβλίο. Πέρα από τη συγκίνηση το έργο συνεπαίρνει με την επινοητικότητά του, με την απόλυτη πρωτοτυπία της μορφής του. Και των ζεστών χρωμάτων που αιχμαλωτίζουν το βλέμμα. Περιέχει αυτοβιογραφικά ζωγραφικά στοιχεία. Περιέχει σχέδια για την παιδική της ηλικία, τη μητέρα της, τους αγγέλους. Έπειτα εμφανίζεται ο πατέρας της ο Άλμπερτ, η μητριά της η Πάουλα και ο εραστής της ο Άλφρεντ. Το βιβλίο περιέχει πολλά σχέδια με το πρόσωπο του Άλφρεντ, τις λέξεις του, τις θεωρίες του, τις συζητήσεις τους.
Αυτή είναι κι όλη η ομορφιά του εγχειρήματος της Σαρλότ. Πού είναι η ζωή; Πού είναι το θέατρο; Ποιος μπορεί να γνωρίζει την αλήθεια;
Το «Σαρλότ» είναι το πορτραίτο μιας εξαιρετικής γυναίκας, ιστόρηση μιας τραγικής μοίρας και η αφήγηση μιας αναζήτησης. Της προσωπικής αναζήτησης του συγγραφέα Φοενκίνος.
Η μάνα της Σαρλότ, η Φραντσίσκα, πάσχει από κατάθλιψη. Η Φραντσίσκα, όταν η Σαρλότ ήταν οκτώ χρονών, της έπαιζε πιάνο και τραγουδούσε με φωνή αγγέλου. Επισκέπτονται συχνά το νεκροταφείο, τον τάφο της αδελφής της Φραντσίσκας, της Σαρλότ της πρώτης, που είχε αυτοκτονήσει πέφτοντας από μία γέφυρα του Βερολίνου. Συχνά η Φραντσίσκα διηγείται στη Σαρλότ πως στον ουρανό όλα είναι πιο ωραία. Και προσθέτει: όταν θα είμαι εκεί, θα σου στείλω ένα γράμμα για να σου τα περιγράψω. Το επέκεινα γίνεται μια εμμονή. Δεν θέλεις να γίνει η μαμά άγγελος; Η Σαρλότ σωπαίνει.
Τελικά η Φραντσίσκα θα πηδήσει από το παράθυρο του σπιτιού και θα πεθάνει. Ο χειρούργος Άλμπερτ Σαλομόν είναι απαρηγόρητος από τον θάνατο της γυναίκας του. Την αυτοκτονία της Φραντσίσκα την αποκρύπτουν από την Σαρλότ. Ο πατέρας της θα παντρευτεί το 1930, όταν η Σαρλότ είναι πια έφηβη, την διάσημη αοιδό Πάουλα. Η Σαρλότ αρχίζει να διαβάζει πολύ, με πάθος. Καταβροχθίζει τον Γκαίτε, τον Έσσε, τον Ρεμάρκ, τον Νίτσε, τον Ντέμπλιν. Η Πάουλα βρίσκει ότι η πρόγονή της πάρα είναι εσωστρεφής. Δεν προσκαλεί ποτέ φίλους στο σπίτι. Η Σαρλότ γίνεται κτητική με την μητριά της. Στις βραδυνές εξόδους, την ακολουθεί πάντοτε.
Τον Ιανουάριο του 1933 το μίσος ανεβαίνει στην εξουσία. Η Πάουλα δεν έχει πια δικαίωμα να τραγουδά. Μπροστά σε κοινό. Ο επαγγελματικός θάνατος επέρχεται και για τον Άλμπερτ. Οι Εβραίοι γιατροί που θεραπεύουν ασθενείς δεν πληρώνονται πια. Του αφαιρούν την άδεια επαγγέλματος. Η Σαρλότ ζωγραφίζει και ονειρεύεται να σπουδάσει στη Σχολή Καλών Τεχνών του Βερολίνου.
Ένα μείζον γεγονός στη ζωή της Σαρλότ διαδραματίζεται. Αυτό το γεγονός είναι ένας άνδρας. Ο Άλφρεντ Βόλσον, καθηγητής ωδικής, που κάνει στο σπίτι της Σαρλότ, μαθήματα στην Πάουλα. Η Σαρλότ θα αγαπήσει τον Άλφρεντ. Η Σαρλότ είναι είκοσι ενός ετών.
1938, ο παππούς και η γιαγιά της φεύγουν για τη Νότια Γαλλία. Παρακαλάνε την Σαρλότ να τους ακολουθήσει. Μετά από μεγάλη πίεση του πατέρα της και της Πάουλα, η Σαρλότ αναγκάζεται να αφήσει τον Άλφρεντ και να πάει στη Νίκαια.
Η Σαρλότ πλέον βρίσκεται στη Γαλλία, έχοντας φύγει από τη Γερμανία, για να γλιτώσει από τους ναζί. Στο Ερμιτάζ της Νίκαιας γνωρίζει ένα αυστριακό πρόσφυγα τον Αλεξάντερ Νάγκλερ. Τι συμβαίνει όταν συναντιούνται δύο σιωπηλοί; Η Γερμανία τις 11 Νοεμβρίου του 1942 κατακτά και την υπόλοιπη Γαλλία. Τότε ο φόβος κάνει τους δύο πρόσφυγες να έρθουν κοντά. Πλησιάζουν ο ένας τον άλλον, αρχίζουν μάλιστα να αγγίζονται. Έχει ανάγκη από τη ζεστασιά του, τον έχει ανάγκη. Αλλά αυτό δεν είναι αγάπη. Έναν μόνο άντρα αγαπά. Τον ίδιο άντρα για πάντα. Τον Άλφρεντ.
Η Σαρλότ είναι μια νέα γυναίκα είκοσι έξι χρόνων. Κάνει έρωτα με τον Αλεξάντερ. Ώσπου μένει έγκυος. Ο Αλεξάντερ είναι τρελός από ευτυχία. Παραδέχεται τώρα και αυτή ότι μπορεί να έχει μια ευτυχισμένη ζωή. Μ΄έναν άντρα και ένα παιδί. Παντρεύονται και ο γιατρός Μορίδης και η γυναίκα του είναι μάρτυρες στον γάμο.
Κάποιος καταγγέλλει στους Γερμανούς, στις 21 Σεπτεμβρίου 1943, ότι σε μια έπαυλη στο Ερμιτάζ, ζει μια Γερμανοεβραία, η Σαρλότ. Οι Γερμανοί συλλαμβάνουν το ζευγάρι και το στέλνουν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Η Σαρλότ αν και έγκυος τεσσάρων μηνών θα πεθάνει στους θαλάμους αερίων στο Άουσβιτς…
«Η Σαρλότ» είναι το 13ο μυθιστόρημα του Νταβίντ Φοεκινός. Βραβεύτηκε με το Βραβείο Renaudot και το Βραβείο Goncourt, ενώ ετοιμάζεται και η κινηματογραφική του διασκευή. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε 40 γλώσσες.
Τραχανάς Κώστας