Κάποιοι ήρωες λογοτεχνικών έργων είναι τόσο διάσημοι που τους γνωρίζουν ακόμα και άνθρωποι που δεν έχουν ιδιαίτερα καλές σχέσεις με την λογοτεχνία και τα βιβλία. Σε ποιους αναφέρομαι; Να για παράδειγμα, ποιος δεν γνωρίζει τον Δον Κιχώτη του Μιγκέλ Θερβάντες ή τον Ζορμπά του, δικού μας, Νίκου Καζαντζάκη. Ένας από αυτούς τους πασίγνωστους λογοτεχνικούς ήρωες είναι και ο Δον Καμίλο, δημιούργημα του Ιταλού δημοσιογράφου και συγγραφέα Τζοβαννίνο Γκουαρέσκι. Για το βιβλίο του Ιταλού λογοτέχνη με τίτλο «Ο μικρός κόσμος του Δον Καμίλο» θέλω να σας μιλήσω στις γραμμές αυτές. Ένα θαυμάσιο βιβλίο που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στην Ιταλία το 1948 με τίτλο «Don Camillo». Αξίζει να σημειώσουμε ότι την πολύ καλή μετάφραση του στην Ελληνική γλώσσα ανέλαβε ο Νίκος Τσάκας για λογαριασμό των εκδόσεων Γράμματα που κυκλοφόρησαν το βιβλίο το 1988.
Όπως μπορούμε να διαβάσουμε και στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, το «Ο μικρός κόσμος του Δον Καμίλο» είναι μια συλλογή 40 αφηγημάτων που δημοσιεύθηκαν στο εβδομαδιαίο περιοδικό Candido, το 1946. Σαράντα αριστουργημάτων που συνοδεύονται από 38 εμπνευσμένα και όμορφα σκίτσα του πολυτάλαντου συγγραφέα. Στην συντριπτική πλειοψηφία των αφηγημάτων (στα 37 από τα 40) οι κεντρικοί ήρωες είναι ίδιοι. Πρώτος και καλύτερος ο Δον Καμίλο, ένας λεβέντης καθολικός ιερέας που αντιπροσωπεύει την εκκλησιά φυσικά αλλά και την αντικομουνιστική μερίδα του λαού. Ο άλλος βασικός ήρωας του Γκουαρέσκι είναι ο Πεπόνε, κομμουνιστής, επίσης λεβεντάνθρωπος και δήμαρχος του Ιταλικού χωριού που διαδραματίζονται οι ιστορίες. Το τρίτο βασικό πρόσωπο ή μάλλον φωνή των αφηγημάτων, είναι ο Χριστός, η φωνή του δηλαδή, που συνομιλεί με τον ιερέα Δον Καμίλο και τον «κρατάει» όσο είναι δυνατόν στα όρια της νομιμότητας και της εκκλησιαστικής πρακτικής.
Στις σελίδες του βιβλίου αυτού συναντάμε τους ήρωες μας, τον Δον Καμίλο και τον Πεπόνε, να μάχεται ο ένας τον άλλο, αλλά ταυτόχρονα να αγωνίζονται για το καλό των κατοίκων του χωριού στο οποίο ζουν. Ο καθένας από αυτούς χρησιμοποιεί διάφορα τεχνάσματα προκειμένου να μειώσει το γόητρο και την δύναμη του άλλου, χαρίζοντας σε εμάς άφθονο γέλιο μιας και οι κωμικές καταστάσεις πλημμυρίζουν τις σελίδες του βιβλίου. Αυτό που συγκινεί όμως είναι η αγάπη που στο βάθος νιώθει ο ένας για τον άλλο. Και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά αφού πάνω από όλα βάζουν την ευημερία των συνανθρώπων τους. Μια αγάπη που γίνεται φανερή την στιγμή που ο δήμαρχος πηγαίνει να αποχαιρετήσει τον ιερέα, όταν ο τελευταίος αναγκάζεται να αποχωριστεί για λίγο την ενορία του αλλά και όταν ο ιερέας προσφέρει στον Δημιουργό του κεριά και προσεύχεται για να γίνει καλά το άρρωστο παιδί του δημάρχου.
Ο Δον Καμίλο, στην θεατρική του απόδοση ενσαρκώθηκε με μεγάλη επιτυχία από τον μεγάλο μας ηθοποιό Μίμη Φωτόπουλο. Μέσα από την κρατική τότε τηλεόραση και το ταλέντο του Φωτόπουλου γνώρισα και αγάπησα τον ήρωα του Τζοβαννίνο Γκουαρέσκι. Πέρασαν αρκετά χρόνια και να που ο Δον Καμίλο με επισκέφθηκε ξανά, μέσα από το βιβλίο αυτήν τη φορά, και με έκανε να τον ξαναθυμηθώ και να τον αγαπήσω περισσότερο αφού στην έντυπη έκδοση του είναι σαφώς πιο χορταστικός (πόσες ιστορίες να χωρέσουν άλλωστε σε μια θεατρική παράσταση;). Αν δεν έχετε διαβάσει το εν λόγω βιβλίο, φροντίστε να έρθει στα χέρια σας το συντομότερο δυνατό. Θα γελάσετε με την ψυχή σας και θα το χαρείτε από την αρχή μέχρι το τέλος του. Καλό ταξίδι στον μικρό αλλά υπέροχο κόσμο του Δον Καμίλο.
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
Ο Τζοβαννίνο Γκουαρέσκι γεννήθηκε στις Φοντανέλλε της Ροκαμπιάνκα την πρώτη Μαΐου του 1908. Από τα δεκαοχτώ του χρόνια ασχολείται ανελλιπώς με τη δημοσιογραφία και, περιστασιακά, κάνει το σκιτσογράφο, τον ηλεκτρολόγο, το σκηνογράφο, το γελοιογράφο, το σχεδιαστή σ’ ένα εργοστάσιο παστεριώσεως του γάλακτος. Κατά καιρούς, έκανε και το φοιτητή, αλλά ως τώρα δεν έχει δείξει καμιά διάθεση να πάρει πτυχίο. Είναι παντρεμένος κι έχει στ’ αλήθεια τα δυο παιδιά, για τα οποία μιλάει στα βιβλία του.
Σπουδαιότερα έργα του, Η ανακάλυψη του Μιλάνου, Το πεπρωμένο λέγεται Κλοτίλδη, Προσωρινή Ιταλία, Χριστουγεννιάτικο Παραμύθι, Μυστικό Ημερολόγιο, Ο σύντροφος Δον Καμίλο.
Υπήρξε χρονογράφος μιας επαρχιακής εφημερίδας, έπειτα αρχισυντάκτης του εβδομαδιαίου Bertoldo, και τέλος διευθυντής σύνταξης του Candido. Ο Μικρός Κόσμος του Δον Καμίλο είναι συλλογή αφηγημάτων που δημοσιεύτηκαν με τον ίδιο τίτλο στο εβδομαδιαίο Candido, και στο σημείωμα που προτάσσεται στο βιβλίο, ο αναγνώστης θα βρει όσα του χρειάζονται για να τοποθετήσει τις αφηγήσεις χρονικά και, από μια άποψη, να τις δικαιώσει.
Ο Γκουαρέσκι έχει ύψος ένα εβδομήντα, γράφει μόνο στη γραφομηχανή, και κοιμάται στο αριστερό του πλευρό.