Βαθιά μέσα στη ζούγκλα της χώρας Καμαμπού, ζει ευτυχισμένο με τους γονείς του ένα μικρό λιοντάρι, ο Λαχαπού. Απολαμβάνει τα παιχνίδια με τους φίλους του, το σχολείο, τις βουτιές στη λίμνη με το αγαπημένο του κίτρινο μαγιώ και την φιλία του με όλα τα ζώα της ζούγκλας που ζουν ειρηνικά γύρω του.
Η γαλήνη αυτή όμως δεν κρατά για πολύ. Ένα πρωινό, στους συνηθισμένους ήχους της ζούγκλας προστίθενται δυνατοί θόρυβοι! Και δυστυχώς δεν είναι μόνο αυτοί! Φωτιές και καπνοί τυλίγουν τα πάντα. Όλα τα ζώα σαστισμένα από το κακό που τα βρήκε τρέχουν από δω κι από κει προσπαθώντας να σώσουν τις ζωές τους. Βόμβες πέφτουν ασταμάτητα! Βόμβες που δεν αφήνουν στα ζώα περιθώρια επιλογών.
Ο Λαχαπού -που στο τσακ κατάφερε να σωθεί από τη φωτιά- σφιχτοκλεισμένος στην αγκαλιά των γονιών του, παίρνει μαζί τους τον δρόμο της φυγής. Στον μακρύ αυτό δρόμο συναντούν και τα άλλα ζώα που ζούσαν ειρηνικά στην ζούγκλα του Καμαμπού. Την τίγρη, τον ελέφαντα, την αντιλόπη, το κάθε ένα με την δική του ιστορία και κοινό τον πόνο του ξεριζωμού από το μέχρι τότε φιλήσυχο τόπο τους.
…
Άκουσαν τον γορίλα, που είχε πολλή τσαντίλα,
να ψάχνει τη φίλη του τη μαϊμού,
που αν και το έπαιζε παληκαρού,
είχε φύγει πρώτη και κανείς δεν ήξερε για που.
Από μακριά έφτασε η ζέβρα που έκλαιγε πολύ
γιατί έφυγε απ’ τη ζωή, από μια βόμβα εκείνο το πρωί,
ο φίλος της ο πάνθηρας που παίζανε μαζί στην ίδια αυλή.
Τα ζώα μαζεύτηκαν σε μια απλωσιά
κι αφού έκλαψαν γι’ αυτή τη συμφορά
αποφάσισαν να φύγουν σε μέρη πιο ασφαλή
κι εκεί να ξεκινήσουν ζωή απ’ την αρχή.
…
Μόνο η αντιλόπη διαφώνησε και θέλησε να γυρίσει πίσω. Κι ας της έλεγαν όλοι πως τίποτα όπως το ήξερε και όπως το θυμόταν δεν θα έβρισκε πια εκεί, στην αγαπημένη τους ζούγκλα.
Η οικογένεια του Λαχαπού πήρε την απόφαση να πάει στη ζούγκλα του Τακαμά, ελπίζοντας πως θα καταφέρει σε εκείνο το μέρος να ξεκινήσει από την αρχή τη ζωή της. Ο δρόμος μακρύς και δύσκολος. Χωρίς τα υπάρχοντά τους και με τον φόβο κουρνιασμένο στην καρδιά, φαίνεται να μην έχει τελειωμό. Μετά από πολύ κούραση, δυστυχία και κακουχίες φτάνουν τελικά, σκονισμένοι και πεινασμένοι, στη ζούγκλα της χώρας Τακαμά.
Εκεί, όμως, τα ζώα της ζούγκλας της Τακαμά δεν τους αφήνουν να σταθούν ούτε μια μέρα μαζί τους. Άραγε στον ατελείωτο ποδαρόδρομο που βρίσκεται πάλι μπροστά τους, θα βρεθεί ένας τόπος να ζήσουν κι αυτοί, έστω ένα ζώο πονετικό να τους πει το “καλωσόρισες”;
Α, μα δεν θα σας τα πω όλα από εδώ. Για να μάθετε όλη του την περιπέτεια που, πιστέψετε με, είναι μεγάλη, ακολουθήστε τον Λαχαπού μέσα από τις σελίδες του «Ο Λαχαπού από τη ζούγκλα της χώρας Καμαμπού» της Εύας Κασιάρου. Κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2015 με μια υπέροχη εικονογράφηση του Νίκου Γιαννόπουλου -γεμάτη υπέροχα ζωντανά χρώματα και αξιολάτρευτους ήρωες- από τον εκδοτικό οίκο Κόκκινη Κλωστή Δεμένη.
Το βιβλίο «Ο Λαχαπού από τη ζούγκλα της χώρας Καμαμπού» της Εύας Κασιάρου, γραμμένο σε έμμετρη γλώσσα, με έντονο το αλληγορικό στοιχείο, κάνει κοινωνούς τους μικρούς αναγνώστες στα όσα περιλαμβάνουν οι λέξεις μετανάστευση και προσφυγιά. Τους δείχνει ξεκάθαρα -με κατάλληλο για παιδιά όμως τρόπο- το πως ταλαιπωρημένες ψυχές που έχουν χάσει αγαπημένα τους πρόσωπα, το σπίτι, την ηρεμία, την γαλήνη, αλλά και όλα τους τα υπάρχοντα, μετά από έναν πραγματικό Γολγοθά, αντί να βρουν ένα μέρος να ακουμπήσουν και να πάρουν μια ανάσα, να δεχτούν έστω μια μικρή γεμάτη ανθρωπιά βοήθεια, αντιμετωπίζονται εχθρικά -ως ανεπιθύμητες- χωρίς δεύτερη σκέψη.
Μέσα από μια απλή -με οικείους ήρωες των παιδιών- ιστορία, χωρίς να τα φοβίζει, αλλά δίνοντάς τους τροφή για σκέψη, τα βοηθά να κατανοήσουν τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στον πλανήτη και ιδιαίτερα στην πατρίδα μας. Κάνει τα παιδιά, που γνωρίζουν μόνο την δική τους ανέφελη ζωή -αυτή που υπάρχει ειρήνη, σπίτι, ηρεμία και φαγητό- να ρίξουν μια ματιά στην νεφελώδη ζωή του πρόσφυγα. Του πρόσφυγα, που φεύγοντας από τον τόπο του, αφήνει πίσω του κυριολεκτικά τα πάντα και βρίσκεται μετά από μακρά πορεία, άπειρες κακουχίες και κινδύνους σε ένα ξένο τόπο όπου και αντιμετωπίζεται ως απειλή από τους ντόπιους.
Είναι πολύ σημαντικό στις μέρες μας -που πρέπει να ζυγίζουμε διπλά κάθε μας πράξη ως άτομα και ως κοινωνικό σύνολο- τα παιδιά μας να γνωρίζουν τι σημαίνει να είσαι πρόσφυγας. Μέσα από την απλή -αλλά επ’ ουδενί απλοϊκή- ιστορία του Λαχαπού θα μπορέσουν να δουν την σύγχρονή πραγματικότητα και από μια άλλη σκοπιά. Έτσι οι σκέψεις, οι φράσεις και οι πράξεις τους θα είναι πιο κατασταλαγμένες και μέσα στα πλαίσια που οφείλει να βρίσκεται η ορθή ανθρώπινη και με αισθήματα συμπεριφορά.
Αναζητήστε το, αγοράστε το και διαβάστε το μαζί με τα παιδιά σας. Η Εύα Κασιάρου προσφέρει μέσα από τις σελίδες αυτού του βιβλίου της ένα χρήσιμο μάθημα ζωής στους αναγνώστες του! Επιπλέον -δίνοντας και εκείνη το καλό παράδειγμα με την στάση της- προσφέρει ένα μέρος από τα έσοδα του βιβλίου στους αληθινούς, σημερινούς «Λαχαπού»… στους πρόσφυγες που αυτό τον καιρό βρίσκονται στην πατρίδα μας αναζητώντας μια νέα καλύτερη ζωή και ένα τόπο που θα μπορέσουν να ακουμπήσουν και να πάρουν μια βαθιά λυτρωτική ανάσα!
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
H ιστορία του Λαχαπού είναι η ιστορία ενός συνηθισμένου μικρού λιονταριού που βρέθηκε μέσα στη δίνη ασυνήθιστα δύσκολων καταστάσεων.
Η ζωή του στη ζούγκλα της χώρας Καμαμπού δεν διέφερε και πολύ από τη δική μας ζωή, την ευλογημένη ρουτίνα της αδιατάρακτης καθημερινότητάς μας. Μέχρι που όλα άλλαξαν από τη μια στιγμή στην άλλη και αναγκάστηκε να βιώσει την περιπέτεια του ξεριζωμού.
Η περιπέτειά του, δοσμένη με την τόσο προσιτή και γοητευτική γραφή της Εύας Κασιάρου, αναδεικνύει με τον πιο παραστατικό τρόπο την ανθρώπινη πλευρά πίσω από το διαχρονικό προσφυγικό φαινόμενο, που μένει απαράλλαχτο όπου υπάρχουν άνθρωποι.
Σχεδόν 60 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, το υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το σπίτι τους εξαιτίας του πολέμου ή παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων τη χρονιά που μας πέρασε. Ταυτόχρονα, πάνω από τους μισούς πρόσφυγες στον κόσμο είναι παιδιά. Παιδιά που φέρουν συναισθηματικά, όπως ο μικρός Λαχαπού, το βάρος όσων έχουν χάσει: πατρίδα, συγγενείς, φίλους, σχολείο, το γνώριμο κοινωνικό περιβάλλον τους.
Πόσο έτοιμη είναι η εκάστοτε κοινωνία υποδοχής να εντάξει αυτά τα παιδιά και να μην τους γυρίσει την πλάτη «από φόβο και χωρίς κανένα λόγο», όπως έκαναν οι κάτοικοι της χώρας Τακαμά;
Δεν είναι τυχαίο ότι για το μικρό Λαχαπού η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει είναι η ένταξή του στο σχολικό περιβάλλον ενώ η καμπή στην ιστορία του έρχεται από ένα περιστατικό στην αυλή του σχολείου. Για τα εκατομμύρια ξεριζωμένα παιδιά, το σχολείο είναι πολύ συχνά παράγοντας επιβίωσης αλλά και το μόνο ασφαλές καταφύγιό τους, ο χώρος όπου μπορούν να ανακτήσουν την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και την ελπίδα για το μέλλον.
Την περασμένη χρονιά πάνω από 700.000 παιδιά–πρόσφυγες από τη Συρία, που προσπαθούν να ξαναχτίσουν τη ζωή τους από την αρχή σε γειτονικές χώρες, δεν τα κατάφεραν να πάνε σχολείο. Στη θέση τους θα μπορούσαν να είναι τα δικά μας παιδιά, μας το υπενθυμίζει αυτό ο μικρός Λαχαπού.
Στο χέρι μας είναι να διεκδικήσουμε μαζί τους ένα καλύτερο μέλλον για τα ίδια και τη γενιά τους. Ένα σχολείο, μία γειτονιά, μία πατρίδα που θα τα αγκαλιάσει όσο η δική τους δεν μπορεί να το κάνει πια.
Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για τα παιδιά–πρόσφυγες στο http://www.unhcr.gr και για το πώς μπορείτε να τα βοηθήσετε να πάνε σχολείο στο http://www.unhcr.gr/back2school.
Οκτώβριος 2015
Ύπατη Αρμοστεία ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες
Γραφείο Ελλάδας
Ολυμπία Κατσένη