Σε ένα νοσοκομείο του Χάμερφεστ της Νορβηγίας, ο τριαντατριάχρονος Νάθαν Φαλ συνέρχεται από το κώμα στο οποίο τον οδήγησε ένα ατύχημα που του συνέβη πριν δεκαπέντε ημέρες…
…
Ήσαστε επιβιβασμένος στο πλοίο Πολ Εξπλόρερ, ένα παγοθραυστικό ναυλωμένο από την Ύδρα, την εταιρεία υποθαλάσσιων εργασιών στην οποία εργάζεστε. Σκοπός της αποστολής σας ήταν ο εντοπισμός ενός φορτίου καδμίου, ενός επικίνδυνου τοξικού, στα αμπάρια ενός ναυαγίου, που προέκυψε κατόπιν σύγκρουσης με παγόβουνο, και τώρα βρίσκεται εγκλωβισμένο κάτω από πάγους, σε βάθος είκοσι εφτά μέτρων. Σύμφωνα με τα όσα μου είπε ο ντε Βιλντ, ο γιατρός που σας συνόδευσε κατά τη διακομιδή σας εδώ, φαίνεται ότι ένα απρόσμενο κύμα ζέστης έπληξε την περιοχή, γεγονός που είχε ως συνέπεια να μειωθεί σημαντικά το πάχος του επιπλέοντος πάγου. Ο αρχηγός της αποστολής υποτίμησε τον κίνδυνο. Το αποτέλεσμα; Οι πάγοι έκλεισαν σαν μέγκενη γύρω από το ναυάγιο, ενώ εσείς βρισκόσασταν στο εσωτερικό του. Τα μέλη του πληρώματος σας έβγαλαν κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή.
…
Αυτά έμαθε από την επιβλέποντα ιατρό μιας και το ατύχημα, εκτός από το κώμα, του προκάλεσε και αμνησία ταυτότητας – γνωστή και ως αναδρομική αμνησία. Με απλά λόγια δεν θυμάται τίποτα που έχει να κάνει με τον εαυτό του. Ούτε καν το όνομα του!
Για καλή του τύχη, όμως, κάποια μικρο συμβάντα ενεργοποίησαν το ένστικτό του και έθεσαν τα αντανακλαστικά του σε επαγρύπνηση. Έτσι κατάφερε να γλυτώσει από την επίθεση των δύο ανδρών στο διάδρομο έξω από τον θάλαμο του, να δραπετεύσει από το νοσοκομείο και να πάρει τον δρόμο για το Παρίσι -τον τόπο κατοικίας του, σύμφωνα με τα λόγια της ιατρού- αναζητώντας πληροφορίες για το παρελθόν του, αλλά και μια λογική εξήγηση των όσων συμβαίνουν τώρα στην ζωή του, με πρώτο και καλύτερο την επίθεση που δέχτηκε. Άραγε έχει κάποια σχέση με την αναζήτηση στο βυθό της Αρκτικής και την εταιρεία Ύδρα ή είναι κάτι άλλο από το παρελθόν του που είναι κρυμμένο στους σκοτεινούς πλέον διαδρόμους της μνήμης του;
Στην γαλλική πρωτεύουσα έφτασε μεν, αλλά εκεί που περίμενε να ανακαλύψει τον μίτο της Αριάδνης που θα τον οδηγούσε στην έξοδο του λαβυρίνθου των πολλών αναπάντητων ερωτημάτων, τα πράγματα μπλέχτηκαν τόσο πολύ που άρχισαν να αποκτούν αποχρώσεις του σουρεαλιστικού. Ειδικά όταν στα χέρια του έφτασε ένα φαξ από μια βιβλιοθήκη…
…
Ινστιτουτζιόνε Μπιμπλιοτέκα Μαλατεστιάνα
Μια βιβλιοθήκη… Όλα τα στοιχεία έδειχναν ότι βρισκόταν στην πόλη Τσεζένα της Ιταλίας. Ο Νάθαν διάβασε το σύντομο μήνυμα που ήταν γραμμένο στα γαλλικά στο μέσο της σελίδας.
Προσπάθησα να επικοινωνήσω μαζί σας τηλεφωνικά χωρίς επιτυχία. Έχω αρχίσει να δουλεύω πάνω στο χειρόγραφο του Ελίας. Είναι εκπληκτικό! Τηλεφωνήστε μου μόλις μπορέσετε.
Άσλεϊ Γουντς
…
Ένα χειρόγραφο, στην Ιταλία, και τα γρανάζια της μνήμης του ακόμα σε πλήρη ακινησία. Όταν βρίσκεσαι στο απόλυτο σκοτάδι αναγκαστικά ακολουθείς, χωρίς πολύ σκέψη, το πρώτο ελάχιστο φως που θα εμφανιστεί στο οπτικό σου πεδίο. Έτσι έκανε και ο Νάθαν. Με συνοπτικές διαδικασίες άφησε πίσω του την πόλη του φωτός και έστρεψε την πλώρη του νοτιοανατολικά, προς την Ιταλία και την Τσεζένα.
Αυτή είναι και η αρχή μιας μακράς αναζήτησης που θα τον οδηγήσει σε διάφορα σημεία της Ευρώπης, –Γαλλία, Ιταλία, Αγγλία, Νορβηγία– καθώς και στην Αφρική, στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, αλλά και στα βάθη της Μαύρης Ηπείρου στην Ρουάντα και στο Τζεμπέλ Μπαρκάλ (Jebel Barkal) του Σουδάν, όπου βρίσκεται η έδρα μιας μυστικής οργάνωσης που απειλεί την ανθρωπότητα με ένα θανάσιμο ιό… η οργάνωση των φυλάκων του Κύκλου του Αίματος!
Που συμβαίνουν όλα αυτά; Μα, στο πρώτο μυθιστόρημα του γνωστού Γάλλου φωτορεπόρτερ Ζερόμ Ντελαφός, «Ο κύκλος του αίματος». Την μετάφραση του στην γλώσσα μας επιμελήθηκε ο Γιώργος Καλαμαντής, ενώ την έκδοση του οι εκδόσεις Λιβάνη, το 2006.
Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα δράσης που θα μπορούσε να αποτελέσει σενάριο για μία από τις πολλές ταινίες του είδους που παράγει με το κιλό κάθε χρόνο η παγκόσμια βιομηχανία της έβδομης τέχνης. Διαθέτει μία ενδιαφέρουσα πλοκή που σε αρκετά σημεία θυμίζει ταινία λόγω της υπερβολής του πράγματος. Επίσης, τόσο οι χαρακτήρες όσο και οι τόποι δράσης έχουν κάτι το κινηματογραφικό.
Ο Ζερόμ Ντελαφός, όντας φωτορεπόρτερ, έχει μάθει να δίνει την απόλυτη προσοχή του στην στιγμή, κάτι που στο επάγγελμα του είναι απαραίτητο. Στην λογοτεχνία όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά. Ένα μυθιστόρημα δεν είναι το μέσο για να φτάσει στον αναγνώστη μια ιστορία (όπως συμβαίνει με την φωτογραφία). Η τέχνη του γραπτού λόγου είναι ένα όχημα στο οποίο επιβιβάζεται ο αναγνώστης και κάνει ένα ταξίδι στον χώρο και στον χρόνο με οδηγό τον συγγραφέα.
Στο βιβλίο του ο Ντελαφός, μας οδηγεί σε στιγμές που η αγωνία κορυφώνεται γρήγορα και κατόπιν μας αφήνει απότομα… μπορεί σε κάποιους να αρέσει αυτός ο τρόπος γραφής που θυμίζει φλας… προσωπικά, όμως, δεν με ενθουσίασε! Μαζί, δε, με τις στιγμές που η ανάγνωση κολλούσε, έκαναν την όποια αγωνία να θυμίζει πέρασμα διαδοχικών λόφων, που από ένα σημείο και μετά γινόταν κουραστικό και σε έκανε να βαριέσαι.
Ένσταση έχω και ως προς την μετάφραση, η οποία σε αρκετά σημεία μου φάνηκε πρόχειρη και σχεδόν καθόλου δουλεμένη. Η μεταφορά ενός λογοτεχνικού έργου σε μία γλώσσα είναι πολλά παραπάνω από μία απλή μετάφραση των λέξεων, και θαρρώ ότι στο συγκεκριμένο βιβλίο δεν έγιναν και πολλά βήματα προς αυτό το παραπάνω.
Συνοψίζοντας, θεωρώ ότι αν κάποιος δεν διαβάσει το «Ο κύκλος του αίματος» του Ζερόμ Ντελαφός, δεν θα χάσει και πολλά πράγματα. Εξάλλου υπάρχει πληθώρα μυθιστορημάτων περιπέτειας -για παράδειγμα εκείνα του Ντέιβιντ Μπαλντάτσι– που δεν είναι βέβαια αναγνώσματα υψηλής λογοτεχνίας αλλά σε διασκεδάζουν με όμορφες καλοδουλεμένες ιστορίες χωρίς να σε κάνουν στο τέλος να μετανιώσεις για τον χρόνο και τα χρήματα που τους αφιέρωσες. Κατά την λαϊκή ρήση λοιπόν… πάμε για άλλα!
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
Χάμερφεστ, Νορβηγία
Ο Νάθαν Φαλ, θύμα ατυχήματος υποβρύχιας κατάδυσης, συνέρχεται από κώμα. Δε θυμάται καν ποιος είναι.
Τσεζένα, Ιταλία
Η μεταγραφή ενός χειρόγραφου του 17ου αιώνα στη Βιβλιοθήκη Μαλατεστιάνα αποκαλύπτει μια φριχτή κατάρα, που πλανιέται μέχρι σήμερα.
Τζεμπέλ Μπαρκάλ, Νουβία
Ο Κύκλος του Αίματος, ένα μυστηριώδες θρησκευτικό κίνημα που γεννήθηκε στην άχρονη άμμο της ερήμου, ετοιμάζεται να πλήξει την ανθρωπότητα με ένα φονικό ιό.
Μόνο ο Νάθαν Φαλ μπορεί να ερμηνεύσει τα μυστικά του χειρογράφου. Μόνο αυτός μπορεί να σταματήσει τον Κύκλο του Αίματος και να αποτρέψει την καταστροφή. Για να το κάνει όμως πρέπει να θυμηθεί, να ρίξει φως σε ένα ανατριχιαστικό παρελθόν: το δικό του.