Εκδόσεις Οσελότος, 2018
Σελ. 85
Εφηβική Λογοτεχνία
«Σύμφωνα με την απόφαση-έκπληξη του αμερικανού δικαστή Ρόμπερτ Τζορτζ, ο λαθροκυνηγός Ντέιβιντ Μπέρι, που σκότωσε εκατοντάδες ελάφια και τους έκοβε το κεφάλι στο Μισούρι, θα πρέπει υποχρεωτικά να παρακολουθεί τουλάχιστον μια φορά τον μήνα την ταινία κινούμενων σχεδίων «Μπάμπι» του 1942, ενώ θα εκτίει την ποινή του φυλάκισης ενός έτους, που του επιβλήθηκε. Η ταινία αποτελεί ένα από τα αριστουργήματα του Ουόλτ Ντίσνεϊ και αφηγείται την ιστορία του μικρού ελαφιού που έμεινε ορφανό, γιατί ένας λαθροκυνηγός σκότωσε την μητέρα του».
20/12/2018, Οι εφημερίδες.
Σε μια απέραντη σαβάνα ζούσε πανευτυχής ο Ελ, ο μικρός ελέφαντας, με την πολυαγαπημένη του οικογένεια. Ώσπου μια μέρα κάποια τζιπ περικύκλωσαν το κοπάδι των ελεφάντων. Οι λαθροκυνηγοί έχοντας όπλα έριχναν με μανία αμέτρητες φορές εναντίον των ζώων. Από τις σφαίρες γλίτωσε μόνο ο Ελ, που έτρεξε να κρυφτεί μέσα σε κάποιους θάμνους. Κουλουριάστηκε όσο μπορούσε καλύτερα παριστάνοντας τον βράχο. Έτρεμε χωρίς να καταλαβαίνει τι συμβαίνει. Ανασήκωσε λίγο το κεφάλι του και είδε την οικογένειά του ξαπλωμένη κάτω σαν να κοιμόταν. Μόλις φύγανε οι άνθρωποι, πλησίασε τους δικούς του. «Μαμά, μπαμπά, θεία Έλφι, μιλήστε μου, μ’ ακούτε; Αρχίζω να φοβάμαι». Καμιά απόκριση. Περίμενε κι άλλο, κι άλλο, ώσπου να ξημερώσει, η οικογένειά του δεν σάλευε. Όλα ακίνητα, μαρμαρωμένα. «Τι έγινε; Τι πάθατε; Μιλήστε μου! Τι να κάνω τώρα; Πού να πάω;» Έκλαιγε γοερά μπροστά σ’ αυτό το γκρι κοιμητήριο, απ’ όπου άρχισαν να δραπετεύουν σε μια άλλη σαβάνα μία μία οι ψυχές αυτών των πλασμάτων. Ο Ελ θρηνούσε την απώλειά του.
Όλα καταλάγιασαν. Απ’ το πουθενά εμφανίστηκε ένας άντρας με στολή που πήγε κοντά, φωνάζοντας πότε από θυμό και άλλοτε από απόγνωση «Όχι δεν μπορεί, είναι ανήκουστο! Απάνθρωπο! Δεν είναι δυνατόν!» «Όχι κι απάνθρωπο» ψέλλισε ο Ελ. «Απελέφαντο! Μάλιστα! Αυτή είναι η σωστή λέξη για μένα. Εδώ πρόκειται για ελέφαντες. Απάνθρωποι όσοι το προκάλεσαν!»
Ο κύριος με τη στολή πήρε μαζί του τον Ελ και τον άφησε σ’ ένα από τα εθνικά πάρκα της πατρίδας του. Εκεί ο Ελ πέρασε ένα αρκετά μεγάλο διάστημα της παιδικής του ηλικίας. Πώς έγινε τώρα κι από εκεί βρέθηκε στο τσίρκο του κυρίου Καμαμπέρ, κανείς δεν γνώριζε. Αυτό το διάστημα της σωτήριας αιχμαλωσίας που του επιφύλαξε η μοίρα, ο Ελ το πέρασε μοναχικά. Συνήθιζε να κρύβεται σε απόμερα σημεία του πάρκου, αποζητώντας την απόλυτη σιωπή. Στα βάθη της ψυχής του, αιωρούνταν ακόμη ο φόβος, που είχαν σπείρει οι άνθρωποι μέσα της, αυτοί που ήταν η αιτία για την εξόντωση της οικογένειάς του.
Η ζωή προχωρούσε… Το ελεφαντάκι, το αλλοτινό ελεύθερο πλάσμα της σαβάνας, καταχωρίστηκε πια στους καταλόγους ενός περιοδεύοντος τσίρκου. Κουβαλώντας τις μνήμες ολόκληρης της φυλής του, φύλαξε τα πρόσωπα των δικών του με τρυφερότητα σ’ ένα ασφαλές σημείο της ψυχής του. Από εκεί κανείς δεν μπορούσε να μετακινήσει τους αέναους ενοίκους του. Είχε φτιάξει μέσα του τη σαβάνα που έχασε…
Μεγαλώνοντας ο Ελ έγινε ένας νεαρός ελέφαντας, αρκετά σοβαρός για την ηλικία του. Έγινε ένας επαγγελματίας ακροβάτης και έξοχος διασκεδαστής. Την ίδια εποχή περίπου, λίγο μετά τη δική του άφιξη, είχε έρθει μια μικρή ζέβρα. Είχε λεπτό σώμα και έντονες μαύρες ραβδώσεις στο δέρμα της που σε καθήλωναν. Η Ζεβ ήταν πολύ ντροπαλή και έκλαιγε εύκολα, τουλάχιστον στην αρχή, πριν γνωρίσει τον καλό της φίλο Ελ. Είχε χάσει και αυτή τους γονείς της. Κοντά του απέκτησε γρήγορα εμπιστοσύνη στον εαυτό της. Γίνανε οι δυο τους, τα δυο ορφανά ζώα, μια οικογένεια, μικρή αλλά αγαπημένη.
Ο ιδιοκτήτης του τσίρκου αποφάσισε να εκπαιδεύσει και τα δύο ζώα μαζί. Επρόκειτο για ένα ξεχωριστό νούμερο, που προηγούμενό του δεν υπήρχε. Όλοι ήταν συνηθισμένοι να βλέπουν μόνο ελέφαντες μαζί, πιασμένους από την ουρά, ο ένας πίσω από τον άλλον, να τρέχουν σε κύκλο απαλά. Αν βάλεις όμως έναν ελέφαντα και μια ζέβρα, τότε προκύπτει κάτι διαφορετικό, ένα θέαμα πιο ιδιαίτερο.
Τα δυο ζώα γυμνάζονταν πολλές ώρες καθημερινά. Ο καλοκάγαθος Ελ μοιραζόταν όχι μόνο το ίδιο σπιτικό, αλλά και μια υπέροχη φιλία με τη Ζεβ, που βοηθούσε πολύ, στο να συνυπάρχουν καλλιτεχνικά. Η φιλία τους ήταν υποδειγματική για τ’ άλλα τα ζώα. Όλοι θαύμαζαν αυτό το ανορθόδοξο ζευγάρι για την αξιοσύνη του και την άνευ όρων εμπιστοσύνη, που έδειχνε ο ένας στον άλλο. Τα δυο υπέροχα ζώα, κατευθείαν από τις αφρικανικές σαβάνες, συναρπάζαν το κοινό του τσίρκου, με τις απίθανες ικανότητές τους.
Περνούσαν όμορφες στιγμές τα δύο ζώα στο τσίρκο. Όμως κάποια στιγμή υπήρξε μια αλλαγή στη Ζεβ. Μια μεταμόρφωση. Το ψέμα και η ζήλια μπήκε αναμεσά τους. Η Ζεβ βρήκε ευκαιρία να γίνει πρωταγωνίστρια στο νούμερο που έκανε με τον Ελ!
Η ζέβρα άρχισε να αγνοεί τον ελέφαντα, που ένιωθε πάλι μόνος. Ο Ελ προσπαθούσε να συγκρατήσει την πίκρα και την οργή του. Η αγάπη για την ζέβρα μετατράπηκε σε μια θολή εικόνα. Η Ζεβ ήταν αληθινή του φίλη, ποτέ δεν τον είχε πληγώσει, τον προφύλαξε από την ματαιοδοξία, από άχρηστα πράγματα, όπως το χειροκρότημα, το δήθεν ενδιαφέρον και ακόμη τον προφύλαξε από μια άχαρη ζωή. Παρ’ όλη την πίκρα… την αγαπάει ο Ελ. Νιώθει όμορφα! Έχει φτερά η αγάπη του! Δεν νιώθει βάρος στην ψυχή του. Του αρκεί η αγάπη. Η Ζεβ όμως βλέπει την αγάπη σαν βάρος. Η ίδια δεν θέλει να νιώθει το βάρος της αγάπης. Νιώθει και λίγη κακία, γιατί ο Ελ τόλμησε να της δείξει αγάπη. Αυτή τον μισεί ή τον ζηλεύει γιατί δεν ξέρει πώς να του ανταποδώσει, πώς να το δεχτεί. Τα αισθήματά της είναι συγχεχυμένα. Την αναστατώνει αυτή η κατάσταση, γιατί δεν συνάντησε ως τότε άλλους Ελ, που να την αγάπησαν άδολα, με την ψυχή τους.
Η αγάπη που είχε στην ψυχή του ο Ελ, τον βοήθησε ν’ αντέξει τον πόνο και την αδιαφορία της Ζεβ. Ο Ελ όμως κατάλαβε ότι όταν οι άλλοι σε πονάνε, βλέπεις ποιοι είναι οι άλλοι πραγματικά…
Τι θα γίνει τελικά με τον Ελ και την Ζεβ;
Παρακολουθούμε αυτή τη σχέση του Ελ και της Ζεβ καρέ καρέ, ενώ συγχρόνως περνά μπροστά μας μια ενδιαφέρουσα πινακοθήκη συναισθημάτων, ιδεών, κορυφώσεων και ψυχικών ανατροπών.
Πολλές φορές, εκτιμάς ένα βιβλίο όταν το διαβάζεις μαζί με τα παιδιά ακόμα κι αν το θέμα του έχει γραφτεί και ξαναγραφτεί χίλιες φορές. «Ο Ελ και η Ζεβ» κυριολεκτικά μάγεψε την νεανική παρέα μου που ακολούθησε λίγο προτού να κοιμηθεί τους δυο φίλους της ιστορίας στα παραμύθια και στα σύννεφα.
Ένα παραμύθι λοιπόν πασπαλισμένο με όνειρα γλυκά για καληνύχτα, που ηρεμεί τους νέους και τους εφήβους και τους βοηθάει να περάσουν χωρίς να το καλοκαταλάβουν στην επικράτεια του ύπνου…
Η Σπυριδούλα Ρίζου έγραψε μια συγκινητική ιστορία για τη ζωή και την αγάπη, όχι μόνο των ζώων αλλά και των ανθρώπων, που προσπαθούν να αλλάξουν τα πράγματα, αλλά επιστρέφουν στα ίδια…
Η Σπυριδούλα Ρίζου έγραψε μια ιστορία στην οποία θίγει πολλά αξιόλογα θέματα όπως: η υπεροψία και η έπαρση (αφού η Ζεβ δεν βάζει μυαλό και ολοένα σκαρφίζεται μεγάλα σχέδια για να βρίσκεται κάθε στιγμή στο κέντρο της προσοχής), η αλήθεια και το ψέμα, η μοναξιά και η φιλία, ο πόνος και η αδιαφορία, η εξυπνάδα και η ανοησία, η μνήμη και η λησμονιά, η θύμηση που θυμώνει και η λήθη που απαλλοτριώνει, η ορφάνια και η ευτυχία, η ελπίδα και η ελευθερία, η αξία και η ποιότητα της ζωής, η πίκρα και η άδολη αγάπη, η ματαιοδοξία και η ταπεινότητα, η άχαρη ζωή και ο σκοπός της ζωής, τα ελεύθερα ζώα της αφρικανικής σαβάνας και τα σκλαβωμένα ζώα στα πάρκα και στα τσίρκα, η αγάπη για τα ήμερα-άγρια ζώα και το λαθροκυνήγι, τα αισθήματα και οι προβληματισμοί των ζώων, η αντιπαροχή ιδεών και συναισθημάτων, οι καλοί άνθρωποι και οι κακοί άνθρωποι, τα καλά ζώα και τα κακά ζώα, η αναισθησία και η κοροϊδία, η ψεύτικη φιλία και η αληθινή φιλία, η εμπιστοσύνη στη φιλία και η φιλία των βολεμένων, η φιλία της καρδιάς και η δύναμη της ψυχής, το καθαρό βλέμμα και η συνέπεια, η επιτυχία των ονείρων και η πολλή μαγεία, το κακό και το καλό, η ανάλαφρη αγάπη και η αγάπη σαν βάρος…
Το βιβλίο αυτό χαρακτηρίζεται από αμεσότητα, σαφήνεια, τρυφερότητα και απλότητα, επιτυγχάνοντας παράλληλα υψηλό αισθητικό αποτέλεσμα και συγκίνηση. Τονίζει το πώς ο χρόνος είναι παντοδύναμος, επουλώνει τα τραύματα, δεν σταματά όσο και να θέλεις, ξεθωριάζει τα ασήμαντα και κρατά μόνο τα σημαντικά…
Θα λέγαμε τελικά, πως αυτό το μικρό βιβλιαράκι, είναι μια εξαιρετική σπουδή, για μικρούς και μεγάλους, ανάλαφρα δοσμένη, για την έννοια της φιλίας, της αγάπης, της αντοχής, της στωικότητας και της ομορφιάς της ζωής.
Το βιβλίο «Ο Ελ και η Ζεβ» τονίζει την πολυχρωμία και τη λεπτότητα των αισθημάτων και με τον ρεαλισμό του ακονίζει το ανήσυχο, κοσμικό πνεύμα της εποχής, χαρίζοντάς του μια ευκαιρία για αισθητική απόλαυση.
Το βιβλίο, της Σπυριδούλας Ρίζου, έχει ένα κέφι και μια καλοσύνη που έρχεται από το παρελθόν, που καταφέρνει να συγκινήσει σε σημείο βουρκώματος, τους ανήλικους και ενήλικους αναγνώστες, κυρίως επειδή θα τους ξυπνήσει, αντανακλαστικά, τη μνήμη και την παιδικότητά τους: ακριβώς αυτό, δηλαδή, που ο Ελ έχει έρθει να κάνει…
Εξαιρετικό!
Η Σπυριδούλα Ρίζου κατάγεται από τους Μελισσουργούς Άρτας και ζει στην Αθήνα. Είναι πτυχιούχος Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και του τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών. Το πρώτο της βιβλίο είναι το «Παραμύθια χωρίς ηλικία».