Ως βιβλιοφάγος που σέβεται τον εαυτό του, νιώθω απέραντη χαρά όταν ένα βιβλίο που δεν έχω διαβάσει έρχεται στα χέρια μου, περιμένοντας με καρτερικά να το «ξεκοκαλίσω». Αν τώρα αυτό το βιβλίο είναι ογκώδες και κάτω από τον τίτλο του γράφει «Ιστορικό Μυθιστόρημα» τότε νιώθω σαν να έχω περάσει τις πύλες ενός επίγειου παράδεισου.
Ένα τέτοιο βιβλίο, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ν. και Σ. Μπατσιούλα, έφτασε σε μένα πριν λίγες μέρες και φαντάζεστε τι έγινε… Συγγραφέας του ο Δημήτρης Μπατσιούλας και τίτλος του «Ο διστιχηζμένος κομονιστής» (η λανθασμένη ορθογραφία στον τίτλο είναι εσκεμμένη). Το όμορφο του εξώφυλλο και ο όγκος των 717 σελίδων μου «άνοιξαν την όρεξη» για ένα μαραθώνιο ανάγνωσης που θα γινόταν -όπως φάνηκε από τις πρώτες ακόμα σελίδες του βιβλίου- χωρίς διακοπή αν δεν υπήρχαν στην ζωή μου πράγματα όπως η εργασία, η ανάγκη για τροφή και ύπνο, κ.λ.π.
Το θαυμάσιο -όπως αποδείχθηκε- αυτό βιβλίο του Δημήτρη Μπατσιούλα είναι η αληθινή ιστορία ενός ανθρώπου, του Γιώργου Τούμπαλη, που γεννήθηκε το 1915 στο χωριό Χρυσό του νομού Σερρών και έζησε την δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά, τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Ελληνικό Εμφύλιο και την ζωή στην Βουλγαρία, αυτοεξόριστος εκεί, όπως και χιλιάδες άλλοι σύντροφοι του κομμουνιστές.
Το «Ο διστιχηζμένος κομονιστής» είναι χωρισμένο σε τρία μέρη:
Το πρώτο μέρος καλύπτει την ζωή του Γιώργου Τούμπαλη από την ημέρα που γεννήθηκε έως την έναρξη του εμφυλίου πολέμου. Βλέπουμε πως γλύτωσε την ζωή του, σε ηλικία δύο ετών, κατά τύχη, όταν ετοιμάζονταν να τον θάψουν αφού νόμιζαν ότι ήταν νεκρός. Πως στην έκτη δημοτικού ήρθε σε επαφή με την κομμουνιστική ιδεολογία και πως κατόπιν εντάχθηκε στην οργάνωση του ΚΚΕ (Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος). Την αρχή και την συνέχιση των «επαφών τρίτου τύπου» με την χωροφυλακή της δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά. Ζούμε μαζί του τα δύσκολα χρόνια του 2ου Παγκοσμίου πολέμου όπου το χωριό του, όπως ολόκληρη η Θράκη και η Ανατολική Μακεδονία, ήταν υπό Βουλγαρική κατοχή. Χρόνια που εκτός από την οικογένεια του φρόντιζε, όπως και πολλοί άλλοι, και για τους αντάρτες του ΕΛΑΣ (Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού) και τέλος πως «βίωσε» την συμφωνία της Βάρκιζας όπου στις 12 Φεβρουαρίου του 1945 το ΚΚΕ συνθηκολόγησε και αποφασίστηκε ο ΕΛΑΣ να διαλυθεί και να παραδώσει τα όπλα.
Το δεύτερο μέρος του βιβλίου είναι αφιερωμένο στην ζωή του Γιώργου Τούμπαλη στο βουνό. Μετά την συμφωνία της Βάρκιζας, δεν παρέδωσαν όλοι οι ΕΛΑΣίτες τα όπλα. Αρκετοί από αυτούς ξαναβγήκαν στα βουνά και συνέχισαν τον αγώνα τους στα πλαίσια πια του εμφυλίου πολέμου. Σε μια από της επιχειρήσεις στρατολόγησης που έκαναν, πήραν και τον Γιώργο και έτσι έγινε αντάρτης του ΔΣΕ (Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος -η συνέχεια του ΕΛΑΣ). Ο συγγραφέας, μας μεταφέρει στο βουνό, γνωρίζοντας μας έτσι τις συνθήκες ζωής αυτών των ανθρώπων. Συνθήκες που τις χαρακτήριζαν η πείνα, το κρύο, οι ψείρες, η απλυσιά αλλά και οι προβληματισμοί τους.
Το τρίτο, και τελευταίο, μέρος του βιβλίου, μας φανερώνει την ζωή του Γιώργου στην Βουλγαρία. Με το τέλος του εμφύλιου μερικές χιλιάδες ανταρτών πέρασαν στην Βουλγαρία προσπαθώντας να ξεφύγουν από όσα τους περίμεναν αν τους συλλάμβαναν ο τακτικός στρατός και η χωροφυλακή. Εκεί τους δέχτηκαν μεν αλλά τους χρησιμοποίησαν ως φτηνά εργατικά χέρια, απαγορεύοντας τους κατόπιν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Όμηρος στην Βουλγαρία και κάτω από άσχημες συνθήκες έζησε και ο Γιώργος για πολλά χρόνια.
Η κατάληξη της ιστορίας του κομουνιστή Γιώργου Τούμπαλη βρίσκεται στις σελίδες του «Ο διστιχηζμένος κομονιστής» και θα την μάθετε όταν με το καλό το διαβάσετε.
Αφιέρωσα στην ανάγνωση του αξιόλογου αυτού βιβλίου όσο περισσότερο χρόνο μπορούσα από τότε που το πήρα στα χέρια μου μέχρι τώρα που κάθομαι και σας γράφω αυτές τις γραμμές, λίγο μετά το διάβασμα της τελευταίας του σελίδας. Ήταν πολύ δύσκολο να το αφήνω από τα χέρια μου και να ασχολούμαι με κάτι άλλο, και αυτό για διάφορους λόγους.
Καταρχήν για την ιστορία που εξελισσόταν στην σελίδες του. Μια ιστορία απίστευτη αλλά πέρα ως πέρα αληθινή, αφού ο Γιώργος Τούμπαλης ήταν αδερφός της γιαγιάς του συγγραφέα, και άφησε σε χειρόγραφα την ιστορία της ζωής του, πάνω στα οποία βασίστηκε το βιβλίο αυτό.
Ένας άλλος λόγος είναι ο τρόπος που γράφει ο αδιαμφισβήτητα ταλαντούχος συγγραφέας Δημήτρης Μπατσιούλας. Η ανάγνωση ρέει και σου δημιουργεί εικόνες χωρίς να χρησιμοποιεί κουραστικές και μακροσκελής περιγραφές.
Ο τρίτος λόγος είναι ότι σου μαθαίνει ιστορία με τον πλέον ευχάριστο τρόπο, αυτόν της ανάγνωσης ενός «μυθιστορήματος». Την ιστορία του τόπου μας που πολλοί αποφεύγουν και πολλοί περισσότεροι την αφηγούνται μονόπλευρα. Ο Δημήτρης Μπατσιούλας λέει τα σύκα σύκα και την σκάφη σκάφη. Μπορεί να δυσαρεστήσει πολλούς αλλά θα δικαιώσει και όλους όσους λένε ότι η αλήθεια βρίσκεται πάντα κάπου στην μέση.
Εν κατακλείδι η άποψη μου για το «Ο διστιχηζμένος κομονιστής» είναι ότι πρόκειται για ένα από τα αξιολογότερα βιβλία που έχουν έρθει στα χέρια μου και που σας προτείνω ανεπιφύλακτα να διαβάσετε. Θα ζήσετε μαζί του έντονες στιγμές που θα σας κάνουν να ανατριχιάσετε, να θυμώσετε, να λυπηθείτε, να χαρείτε και ίσως και να κλάψετε. Στιγμές όπως αυτές από τις οποίες αποτελείται η ζωή ενός ανθρώπου. Η ζωή ενός διστιχηζμένου κομονιστή.
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
Η δικτατορία του Μεταξά, η κατοχή, ο εμφύλιος πόλεμος και το ανατολικό μπλοκ, μέσα από μια αληθινή ιστορία, όπως δεν τα διαβάσατε ποτέ!
Ο Γιώργος Τούμπαλης ήταν ένας άνθρωπος με κοφτερό μυαλό και ελάχιστα φυσικά χαρίσματα, που γεννήθηκε και μεγάλωσε σε ένα χωριό έξω από τις Σέρρες. Στην έκτη δημοτικού έμελλε να γίνει το γεγονός που καθόρισε τη μετέπειτα πορεία της ζωής του. Ο δάσκαλός του τον μύησε στον κομμουνισμό. Ακολούθησε το κυνήγι από τη δικτατορία Μεταξά, η Βουλγαρική κατοχή κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, το βουνό, ο εμφύλιος και η αυτοεξορία στα κολχόζ της Βουλγαρίας.
Μια πέρα για πέρα αληθινή ιστορία για έναν κατατρεγμένο, άτυχο, ταλαιπωρημένο, αμετανόητο αγωνιστή, που εξοργίζει, συγκινεί, επαναφέρει μνήμες και δίνει το στίγμα μιας ολόκληρης γενιάς μέσα από μια συναρπαστική αφήγηση.