Κριτική και εντυπώσεις
Προσωπικά, απολαμβάνω να διαβάζω βιβλία που μέσα τους έχουν μικρές ή μεγάλες δόσεις αλήθειας. Ποια είναι αυτά; Τα Ιστορικά Μυθιστορήματα και οι Βιογραφίες. Και να, που στα τέλη του Φλεβάρη, του 2022, βρέθηκα με μια ιδιαίτερη βιογραφία στα χέρια μου. Με την βιογραφία του πλανήτη μας, της Γης μας!
…
Η ιστορία της Γης και των οργανισμών που συντηρεί είναι πολύ πιο μεγαλειώδης από οποιοδήποτε χολιγουντιανό μπλοκμπάστερ, γεμάτη ανατροπές αντάξιες ενός μπεστ σέλερ αγωνίας. Πάνω από τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια νωρίτερα, ένας μικρός πλανήτης δημιουργήθηκε από τη συσσώρευση λιθωδών συντριμμάτων που περιφέρονταν γύρω από έναν σχετικά νεαρό αστέρα. Στα πρώτα της χρόνια η Γη ζούσε στο χείλος του ολέθρου, καθώς βομβαρδιζόταν από κομήτες και μετεωρίτες, ενώ ταραγμένοι ωκεανοί μάγματος κάλυπταν την επιφάνεια και τοξικά αέρια έπνιγαν την ατμόσφαιρα.
…
Δημιουργός αυτού του εξαίρετου βιβλίου είναι ο γεωλόγος Άντριου Νολ. Τόσο τα βραβεία με τα οποία έχει τιμηθεί ανά καιρούς, όσο και η έδρα της Φυσικής Ιστορίας που έχει στο πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, μας προδιαθέτουν θετικά για το τι είδους ξεναγός θα είναι σε αυτό το υπέροχο ταξίδι.
Λίγα λόγια για το τι θα επακολουθήσει στις σελίδες του βιβλίου, αλλά και για το ποιοι είναι οι στόχοι που έθεσε ο συγγραφέας κατά το γράψιμό του, βρίσκει ο αναγνώστης στις πρώτες σελίδες του αναγνώσματος, κάτω από την κεφαλίδα “Πρόλογος: ένα κάλεσμα”.
Και πάμε στο κεφάλαιο 1 με τίτλο “Χημική Γη”. Πως ξεκίνησε η ύπαρξη της Γης; Τι είναι η “Μεγάλη Έκρηξη”; Ποιά είναι η στοιχειακή σύσταση της Γης και ποιά των ζωντανών οργανισμών; Πως διαμορφώθηκε η Γη μας; Πως μας προέκυψε ο διαστρωματωμένος πλανήτης μας; Ποιά χαρακτηριστικά της Γης είναι κρίσιμα για τη δημιουργία ζωής σε αυτήν; Αυτά και άλλα ερωτήματα θα απαντηθούν στο κεφάλαιο αυτό υπό το πρίσμα ενός επιστήμονα της Χημείας και της Φυσικής!
Επόμενο κεφάλαιο είναι το “Φυσική Γη”. Από την σκοπιά ενός γεωλόγου πως έγινε η διαμόρφωση του πλανήτη; Τα ψηλά βουνά, τα λιβάδια, οι στέπες και τόσα τόσα άλλα στην επιφάνεια αλλά και στα βάθη της γης δημιουργήθηκαν με μηχανισμούς που περιγράφονται σε αυτό το τμήμα του βιβλίου. Στο ίδιο τμήμα θα μπορέσετε να διαβάσετε και για την τεκτονική ιστορία της γης καθώς και για τις τεκτονικές πλάκες!
Το τρίτο κεφάλαιο έχει τίτλο “Βιολογική Γη”. Ναι, σωστά καταλάβατε. Ήρθε η σειρά της επιστήμης της Βιολογίας να μας μιλήσει για το “σπίτι” μας στο σύμπαν. Καταρχάς οφείλουμε να δώσουμε έναν ακριβή ορισμό της έννοιας “ζωή”. Πότε και πως εμφανίστηκαν οι πρώτοι οργανισμοί; Πως εξελίχθηκαν στην πορεία της μακραίωνης ιστορίας; Και ο άνθρωπος; Οι δεινόσαυροι; Πολλά και ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα ερωτήματα. Οι δε, απαντήσεις; Στο κεφάλαιο αυτό βέβαια!
Στη συνέχεια ακολουθεί το “Γη του Οξυγόνου”. Ήταν δυνατόν να γράψει κάποιος την βιογραφία του πλανήτη μας και να μην αναφερθεί ξεχωριστά στο οξυγόνο; Φυσικά και όχι! Από που προήλθε ο αέρας που αναπνέουμε; Πως ήταν η ατμόσφαιρα στα πρώτα στάδια εξέλιξης της γης μας; Πως άλλαξε ριζικά η ατμόσφαιρα στο μέσο της γήινης ιστορίας; Από που και με ποιό τρόπο αντλούμε πληροφορίες, για να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα;
Πέμπτο κεφάλαιο, η “Ζωική Γη”. Ήρθε η σειρά της επιστήμης της παλαιοντολογίας να μας διαφωτίσει. Αναλυτικά η ιστορία της πανίδας στις σελίδες αυτού του κεφαλαίου, έρχεται να μας συναρπάσει και να μας μάθει απίστευτα πράγματα.
Και κατόπιν, το έκτο κεφάλαιο με τίτλο “Πράσινη Γη”. Πότε άρχισε και με ποιά μορφή συνέχισε να αναπτύσσεται η χλωρίδα στη Γη μας; Βάση ποιών μηχανισμών δημιουργήθηκε αυτό που ονομάζουμε “φύση” και πότε άρχισε η πανίδα να ζει αρμονικά με τη χλωρίδα; Ε, ναι, φυσικά πριν έρθουμε εμείς και τα κάνουμε… να μην πω πως!
Έβδομο κεφάλαιο με τον δυσοίωνο τίτλο “Καταστροφική Γη”. Τι θα βρούμε σε αυτές τις σελίδες του βιβλίου; Εδώ, ο συγγραφέας εξετάζει τις επιδράσεις που είχαν διάφορα γεωλογικά και μη φαινόμενα, που έλαβαν χώρα καθ’ όλη την διάρκεια της εξέλιξης του πλανήτη μας, στις διάφορες μορφές ζωής που τον κατοικούσαν, αλλά και σε κάποια από τα χαρακτηριστικά του.
Όγδοο κεφάλαιο και φαρμακερό, με τίτλο “Ανθρώπινη Γη”. Φυσικά, πολύ σωστά καταλάβατε! Εδώ θα μιλήσουμε για το ανθρώπινο είδος. Όχι μόνο για το πως εμφανίστηκε αλλά και για το πως επηρέασε όλο το οικοσύστημα του πλανήτη μας οδηγώντας τον από κάτι που φαντάζει παραδείσιο σε αυτό που ζούμε στις μέρες μας!
Αυτά ήταν εν ολίγοις τα οκτώ κεφάλαια του θαυμάσιου αυτού πονήματος! Ο ταλαντούχος συγγραφέας του, Άντριου Νολ, μας αποχαιρετά με τις “Ευχαριστίες” ως είθισται, με μια πολύ πολύ χρήσιμη “Βιβλιογραφία” -χωρισμένη σε προσιτά και σε πιο τεχνικά αναγνώσματα και με ένα εύχρηστο “Ευρετήριο” που θα μας φανεί χρήσιμο αν επιλέξουμε να αναζητήσουμε συγκεκριμένους όρους μέσα στο βιβλίο αυτό!
Σας προτείνω -εφόσον σας ενδιαφέρει να εντρυφάτε σε διάφορα πεδία γνώσης- να αναζητήσετε άμεσα το «Μια σύντομη ιστορία της Γης», του Άντριου Νολ, και να το μελετήσετε! Θα λατρέψετε κάθε παράγραφό του! Η ανάγνωση του θυμίζει παρακολούθηση ντοκιμαντέρ, μόνο που διαρκεί πολύ περισσότερη ώρα!
Και θα κλείσω αυτή την κριτική με κάποια λόγια του ίδιου του συγγραφέα…
…
Αυτό το βιβλίο, λοιπόν, είναι μια προσπάθεια να κατανοήσουμε. Ένα κάλεσμα να εκτιμήσουμε τη μακρά ιστορία που οδήγησε τον πλανήτη μας στην τωρινή του στιγμή. Μια προτροπή να αναγνωρίσουμε πόσο βαθιά μεταβάλλουν οι ανθρώπινες δραστηριότητες έναν κόσμο που φτιάχνεται εδώ και τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια. Και μια πρόκληση να κάνουμε κάτι γι’ αυτό.
Οπισθόφυλλο:
Πρόκειται για μια ιστορία του σπιτιού μας, της Γης, και των οργανισμών που εξαπλώθηκαν στην επιφάνειά της. […] είναι πολύ πιο μεγαλειώδης από οποιοδήποτε χολιγουντιανό μπλοκμπάστερ, γεμάτη ανατροπές αντάξιες ενός μπεστ σέλερ αγωνίας.
Αντλώντας από έρευνες δεκαετιών στο πεδίο κι από τις πλέον πρόσφατες επιστημονικές γνώσεις, ο φημισμένος γεωλόγος Άντριου Νολ χαρίζει μια ενδελεχή και συνάμα προσιτή βιογραφία της Γης, ξεδιπλώνοντας τα 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια της επικής ιστορίας του πλανήτη μας σε οκτώ πλούσια εικονογραφημένα κεφάλαια.
[grbk https://www.greekbooks.gr/mia-syntomi-istoria-tis-gis.html%5D
Ταυτότητα βιβλίου
Τίτλος βιβλίου
Μια σύντομη ιστορία της Γης
A brief history of Earth. Four billion years in eight chapters.
Συγγραφέας
Άντριου Νολ
Andrew H. Knoll
Μετάφραση
Μιχάλης Μακρόπουλος
Εκδοτικός οίκος
Εκδόσεις Ψυχογιός
Ημερομηνία έκδοσης
Φεβρουάριος 2022
Αριθμός σελίδων
268
ISBN
978-618-01-4288-4