Η Λάκρυμα Κρίστη, ελληνικής καταγωγής και ευγενικής γενεάς, έφτασε σε αυτόν τον κόσμο μόλις έξι μήνες μετά τη σύλληψή της. Πράγμα παράξενο για την εποχή της, δεδομένου μάλιστα ότι επέζησε. Μοναδικό θα έλεγε κανείς φαινόμενο των μέσων του 19ου αιώνα που ξεκίνησε η ζωή της ηρωίδας μας.
…
Η ωραία αρχόντισσα ένιωσε τώρα τον πόνο να ξανάρχεται αφόρητος. Μέσα σε σφιξίματα και κοντανάσες κάτι, επιτέλους, ξεριζώθηκε για τα καλά από μέσα της.
“Να το πάρει ο διάβολος!” ούρλιαξε η δόνα Ντούλτσε Κάνταρου και… ο διάβολος φαίνεται με πήρε και με σήκωσε, γιατί γλίστρησα, ένα μισοπεθαμένο κομμάτι κρέας, ανάμεσα στα ματωμένα πόδια της αριστοκρατικής μητέρας μου!
“Έλα, μαντόνα μου, τι μαυροτσούκαλο είναι αυτό;” Ξεφώνισε η τσία Αντιόγα Πιντίου από την έκπληξή της, καθώς είδε το σκούρο δέρμα μου στο χρώμα της κανέλας και τη μαύρη τούφα μαλλιά που είχα στο κεφάλι μου. Αμέσως κοίταξε γύρω της ντροπιασμένη και ξερόβηξε, τάχα για να καθαρίσει το λαιμό της. Όμως κανένας δεν την πρόσεχε εκείνη τη στιγμή, γιατί το μαλλιαρό κρέας που είχε αποβάλει σαν ξένο σώμα η μήτρα της μητέρας μου, δηλαδή εγώ αυτοπροσώπως, ήταν μελανιασμένο κι έτοιμο να τα τινάξει.
…
Κι όμως έζησε. Ένα ζωντανό θαύμα όπως είπε και ο γιατρός της οικογένειας. Ένα θαύμα που οι γύρω της -ακόμα και οι ίδιοι οι γονείς της- δεν το εξέλαβαν ως τέτοιο. Το παρουσιαστικό της, τα χρώματά της, παρέπεμπαν σε άνθρωπο χαμηλής τάξεως κι ας μην υπήρχε καμία αμφιβολία για την αριστοκρατική της καταγωγή. Όμορφη ήταν πολύ, από παιδί ακόμα, αλλά ήταν σκούρα! Θα μου πείτε… σιγά το πράγμα. Εκείνες τις εποχές όμως, η υψηλή τάξη της Σαρδηνίας είχε συγκεκριμένα μέτρα και σταθμά για τα μέλη της.
Πως μεγάλωσε; Χμ… με ένα αόρατο σακούλι στην πλάτη. Ένα σακούλι στο οποίο έριχνε ο,τι από τον εαυτό της δεν ήταν αρεστό στον κύκλο της.
…
Οι γονείς μου έκαναν τα πάντα για μένα εκτός από το να με αφήσουν να γίνω ο εαυτός μου. “Τα καλά κορίτσια δεν θυμώνουν!” Πήρα τότε το θυμό μου, που δεν ταίριαζε με την εικόνα της καλής κόρης, αργότερα κυρίας, συζύγου, μάνας, και τον πέταξα μέσα στο αόρατο σακούλι. “Τα καλά κορίτσια δεν αντιμιλούν!” Πάει και η γνώμη μου μέσα στο σακούλι. “Τα καλά κορίτσια δεν φωνάζουν!” Πάει και η φωνή μου. “Τα καλά κορίτσια δεν χορεύουν έτσι ξεδιάντροπα!” Πάει και ο αυθορμητισμός μου. Ακολούθησε η ευαισθησία μου, η σεξουαλικότητά μου και στο τέλος η αυθεντικότητά μου, και δεν μπορώ πια να θυμηθώ και τι άλλο.
…
Χρόνια ολόκληρα γέμιζε αυτό το σάκο με όσα -υπό φυσιολογικές συνθήκες- θα ήταν κομμάτια της προσωπικότητάς της με κάποια μάλιστα από αυτά να μπορούσαν ευκόλως να θεωρηθούν κοσμήματα!
Τα παιδικά και εφηβικά χρόνια της πέρασαν χωρίς ένα καλό λόγο από το στόμα του πατέρα, χωρίς ένα τρυφερό χάδι από τα χέρια της μητέρας. Με τους χειμώνες στο Κάλιαρι και τα καλοκαίρια, από Μάη ως Σεπτέμβρη στην Κία, στο σπίτι των παππούδων της, των γονιών του πατέρα της. Σε εκείνο το υπέροχο σπίτι είδε για πρώτη φορά τον Άγγελου Ρούγιου ο οποίος έμελλε να γίνει ο άντρας της, ή πιο ορθά κατά τα ήθη της εποχής εκείνης, να γίνει η Λάκρυμα η γυναίκα του. Ήταν καλοκαίρι και η ηρωίδα μας διένυε το δέκατο έκτο έτος της ζωής της. Λίγο μετά την αλλαγή της χρονιάς, ο Ρούγιου, έστειλε πρόταση γάμου στον πατέρα της ο οποίος και την έκανε αποδεκτή. Το μυστήριο θα τελούνταν σε δύο περίπου χρόνια, όταν δηλαδή η κοπέλα θα έκλεινε τα δεκαοκτώ της χρόνια. Μέχρι τότε όμως, αλλά και κατόπιν αυτού του γεγονότος θα συμβούν πολλά και συνταρακτικά στη ζωή της. Μια ζωή έντονη, ενδιαφέρουσα και πάντα κινούμενη στα όρια αυτών που θεωρούσε η τότε κοινωνία αποδεκτά.
Όλα αυτά βέβαια αφήνω να σας τα φανερώσει-διηγηθεί η ταλαντούχα Φιλομήλα Λαπατά στο εξαιρετικό μυθιστόρημά της «Lacryma Christi, Το δάκρυ του Χριστού» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη το 2004.
Αφηγήτρια του μυθιστορήματος αυτού είναι η ίδια η πρωταγωνίστριά του, η Λάκρυμα Κρίστη. Μια οξυδερκής γυναίκα που παρατηρεί, σχολιάζει και μεταφέρει σε εμάς όσα λάμβαναν χώρα στην κοινωνία της Magna Grecia -και όχι μόνο- την εποχή εκείνη. Πιστεύω ότι το εν λόγω ανάγνωσμα είναι το καλύτερο βιβλίο της Ελληνίδας συγγραφέως. Κοινός με τα άλλα δημιουργήματά της είναι ο μαγευτικός τρόπος που αποτυπώνει στο χαρτί την έμπνευσή της ενώ αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει από τα άλλα της βιβλία είναι η πολυπλοκότητα και η γοητεία που έχει η κεντρική ιστορία του. Καταλαβαίνετε σε τι επίπεδα βρίσκεται αφού λέμε ότι είναι ανώτερο από τα άλλα δημιουργήματά της τα οποία είναι εξαιρετικά αναγνώσματα. Διαβάστε το στην πρώτη ευκαιρία! Θα σας συνεπάρει και θα σας γοητεύσει!
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
«Με λένε Λάκρυμα Κρίστη Ρούγιου, όμως, παρά το πομπώδες όνομά μου που θα έπρεπε εμπνέει σεβασμό, κρυφά όλοι με αποκαλούν “maledetta”, δηλαδή κακορίζικη. Γεννήθηκα στη Σαρδηνία, ένα νησί που έχει έναν περίεργο άγριο αέρα και κατοικείται από μια ράτσα ανθρώπων κοντών, δραστήριων και θαρραλέων, των οποίων οι μυστηριώδεις ρίζες είναι ανεξήγητες. Όταν κοιτάζω πίσω στη δική μου αρχή, βλέπω πως ήταν κάθε άλλο παρά συνηθισμένη…»
Μέσ’ από τις περιπέτειες μιας ασυνήθιστης γυναίκας, Ελληνίδας από τη «Magna Grecia» (Μεγάλη Ελλάδα) του 1850, θίγονται σπουδαία θέματα όπως οι πρωταρχικές θεμελιώδεις σχέσεις μας με τους γονείς και το Θεό, η υποκρισία της κοινωνίας και της Εκκλησίας, ο θυμός, το μίσος και η εκδίκηση, η αγάπη και ο έρωτας, οι πολύ προσωπικές μας σχέσεις και η συγχώρεση ως στάση ζωής και ανάγκη για ειρήνη. Η ηρωίδα του μυθιστορήματος, ένας ορκισμένος εχθρός του εαυτού της, παντρεμένη με τον επιχειρηματία-οινοπαραγωγό Άγγελου Ρούγιου, έχει περάσει μιαν εφηβεία τραυματισμένη, μια νιότη σπαταλημένη και μιαν ωριμότητα πονεμένη. Τώρα, ανίκανη να ονειρευτεί, να νιώσει χαρά και να βρει ικανοποίηση, έρχεται, επιτέλους, αντιμέτωπη με τους δαίμονες που πενήντα χρόνια μεγαλώνει μέσα της και ξεκινάει ένα οδυνηρό οδοιπορικό προς την αυτογνωσία.