Εκδόσεις Ψυχογιός, 2016
Σελ. 348
Ο κάθε τόπος είναι οι άνθρωποί του. Προπολεμική και Κατοχική Άρτα. Η φιλόξενη και ψυχοπονιάρα Άρτα, με τους ζεστούς, στοργικούς, τρυφερούς και αυθεντικούς της πολίτες.
Ένα βιβλίο – ταξίδι στη μνήμη.
Μια μάνα κουράγιο, η Βασιλική Μπόκουρα, που παλεύει να μεγαλώσει τα παιδιά της σε εύκολες και δύσκολες εποχές, ο ομορφάντρας Χαρίλαος Μπόκουρας που άργησε να έρθει και βιάστηκε να φύγει, ο έρωτας που φτιάχτηκε στον παράδεισο, αλλά ο έρωτας της Βασιλικής έμοιαζε βγαλμένος από την κόλαση, γιατί ο νέος έρωτας του Χαρίλαου στοιχειωνόταν από το φάντασμα του παλιού για την Ελένη και γινόταν εφιάλτης, η Βασιλική που ήθελε τον Χαρίλαο από τότε που ανήκε αλλού, η πρώτη συνάντηση της Βασιλικής με τον Χαρίλαο στο κατώι του σπιτιού, ο καφές που κέρασε τον Χαρίλαο, η Βασιλική και τον φίλεψε δροσερό γλυκό κουμκουάτ στην κρεβάτα, ο αρραβώνας στον κήπο, η πρώτη νύφη στην Άρτα που φόρεσε μεταξωτό νυφικό στο χρώμα του ρυζιού, το γαμήλιο ταξίδι στην Κέρκυρα, το ταξίδι στην Αθήνα, τα γλέντια τους στα κτήματα, οι βάρκες και το κυνηγητικό όπλο του Χαρίλαου, τα τέσσερα παιδιά τους (τρία αγόρια και ένα κορίτσι, ο Κώστας, ο Πάνος, ο Σπύρος και η Βασιλική-Θεοδώρα), οι πρώτες λέξεις που είπανε τα παιδιά τους, το γλέντι για το στερνοπούλι, την μοναχοκόρη τους, στην βάπτιση και το λάθος όνομα της κόρης τους, το γλέντι για τη γέννηση του τρίτου παιδιού, του Σπύρου, που έγινε στον «Κρυστάλλη» το πρώτο κοσμικό κέντρο της πόλης μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, το 1936, ένα δέντρο κουμκουάτ στην πίσω αυλή του σπιτιού, με το ασυνήθιστο άρωμα του, με τα πορτοκαλάκια του με την οξεία μυρωδιά, του σπιτιού που ήταν δίπλα στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου της Άρτας, ένα δέντρο που αφουγκραζόταν όλες τις χαρές και τις λύπες των ενοίκων του σπιτιού, ένα δένδρο που έβρισκε παρηγοριά η μάνα Βασιλική, εκεί έβρισκε ηρεμία και γαλήνη, πιπιλίζοντας μικρά κουμκουάτ, το δέντρο κουμκουάτ που ήταν η κρυψώνα των σκέψεών της, που γινόταν ο κρυφός εξομολογητής της, η μάνα Βασιλική που έφτιαχνε λικέρ κουμκουάτ και κυρίως γλυκό κουμκουάτ του κουταλιού, το γλυκό νεράντζι, το γλυκό πορτοκάλι, την πάστα πορτοκάλι, το γλυκό μανταρίνι, την μπομπότα, τον τραχανά, την μπλατσαρόπιτα, στο Αρτινό σπίτι που βρίσκονταν τα αποξηραμένα σύκα, οι σταφίδες, οι κονσέρβες και τα παστωμένα κρέατα, τα σακιά αλεύρι, τα αρτινά πορτοκάλια και μανταρίνια, η αγαπημένη μυρωδιά της Άρτας από τα άνθη των εσπεριδοειδών, η πραγματική και μυθική ιστορία της Αγίας Θεοδώρας, πολιούχου της Άρτας, η Κέρκυρα που ήταν γεμάτη κουμκουάτ, η βομβαρδισμένη Κέρκυρα, η Σπανιάδα της Κέρκυρας, τα βράδια «των μαγκαλιών», τα τσουκάλια, οι γιούκοι, οι μπόγοι, οι λάμπες πετρελαίου, οι κασέλες, τα σερβίτσια, τα βαρέλια με το ούζο, ένα κουτί με ενθύμια, το κατάστημα γυναικείων ειδών της Σμυρνιάς Παρέσας και του Χαρίλαου, μια μεγάλη περιουσία που χάθηκε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τα χρυσαφικά, τα βραχιόλια, και τα κοσμήματα, που δινόταν για την Εθνική Αντίσταση μέσα σε λαδόκολες με αυγοτάραχο, οι σύνδεσμοι με τον Ναπολέοντα Ζέρβα, οι δωσίλογοι, ο θάνατος του Χαρίλαου στο ιταλικό μέτωπο, οι δυο Ιταλοί, ο Λεονάρντο και ο Μάρκο που επιτάξανε και μένανε στο διώροφο σπίτι της Βασιλικής, ο βαθύς και πραγματικός έρωτας του Λεονάρντο για την Μαρία, τα ιταλικά ερωτικά τραγούδια, τα μαθήματα ιταλικών μικρών και μεγάλων στο σπίτι, οι σκληροί και αδίσταχτοι Γερμανοί και η θηριωδία τους στο Κομμένο το 1943, που σκοτώσανε 310 ψυχές, οι ανθρώπινες σχέσεις των κατοίκων της πόλης, οι κοινωνικές σχέσεις των Αρτινών, τα ανοιχτά σπίτια όλων των Αρτινών, οι Αρτινές οικογένειες που ήταν ενωμένες με δεσμούς αίματος και δεσμούς καρδιάς, τα μεγάλα σπίτια στο κέντρο της πόλης, που φιλοξενούσαν την κοσμική και κοινωνική ζωή της Άρτας, τα κουτσομπολιά των Αρτινών, το μουχούστι, η εμποροπανήγυρη της Άρτας, η βόλτα στη Σκουφά, η περατζάδα στη Σκουφά, το νυφοπάζαρο της Σκουφά, τα προξενιά, οι τροφαντές κοπέλες των καλών οικογενειών της Άρτας με το λευκό δέρμα, τα «γυναικεία» γλέντια, τα τραγούδια της Ηπείρου, οι βεγγέρες, τα σουαρέ, τα γέλια και τα πειράγματα των γυναικών, τα παιχνίδια, τα κεντήματα, τα μαθήματα μαγειρικής, οι παραδοσιακές συνταγές της Άρτας, η εκκλησία η Παρηγορίτισσα, η λιτανεία της Αγίας Θεοδώρας, η πλάτανος του Αλή Πασά, το ιστορικό γεφύρι της Άρτας, το ρολόι του κάστρου, το «Καφέ Αμάν», ο πρώτος κινηματογράφος μετά τον πρώτο χρόνο της Κατοχής, οι πρώτες θεατρικές ομάδες, το πρώτο αυτοκίνητο στην Άρτα το 1928, η πρώτη εφημερίδα της Άρτας, Ο Άραχθος που κυκλοφόρησε το 1912, οι Έλληνες, οι Εβραίοι λόγιοι και οι Τούρκοι που είχαν ξεμείνει στην Άρτα, το τουρκοπάζαρο, η εβραϊκή συνοικία, τα ελληνικά μαγαζιά, η φυματίωση, η Σμυρνιά η Παρέσα, με τον πλούσιο ψυχικό κόσμο και τα παρδαλά ρούχα, που έφερε στην Άρτα το άρωμα της Ανατολής, η ζαγκανόκωλη όπως την λέγανε οι Αρτινές κουτσομπόλες, η Τιτίνα, η Τασία, η Αρσινόη, η Μαρία, ο νονός ο Μιχάλης, η Αργυρώ, ο Βασίλης, οι φθορές του σπιτιού μετά τον πόλεμο και οι φθορές της ψυχής, το σπίτι με την στοά που οδηγούσε κάτω από την πόλη, το σπίτι με τους θησαυρούς στις εσοχές των τοίχων, το διώροφο σπίτι στο κέντρο της πλατείας του Μονοπλιού, που ήταν στέκι των Αρτινών και ένας φιλόξενος χώρος, το σπίτι με το κουμκουάτ, εκεί όπου ρίζωσε η αγάπη της Βασιλικής και του Χαρίλαου…
Η ζωή είναι μια βόλτα. Πολλές όμορφες στιγμές της ζωής και αρκετές δύσκολες στιγμές. Έπειτα από κάθε κοδέλα, κάθε στροφή, μπορεί να μην τελειώνει ο δρόμος… Μπορεί να αρχίζει μια καινούργια βόλτα… Η Πηνελόπη Κουρτζή θυμάται και αναλογίζεται περισσότερα από όσα μαρτυρά.
Έξοχη και ποιητική γλώσσα, σφιχτή αφήγηση. Γραμμένο με ύφος χαμηλών τόνων αλλά υψηλού βολτάζ, το «Κουμκουάτ – Εκεί όπου ρίζωσε η αγάπη» ανήκει στα σημαντικά σύγχρονα μυθιστορήματα. Καθαρόαιμη και απολαυστική λογοτεχνία. Διαβάστε το.
Η Πηνελόπη Κουρτζή γεννήθηκε στην Άρτα και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε βιοτεχνολογία και εργάστηκε επί σειρά ετών στον ιδιωτικό τομέα. Σήμερα δραστηριοποιείται στον επιχειρηματικό χώρο και παράλληλα ασχολείται με τη συγγραφή, που αποτελεί και τη μεγάλη αγάπη της. Έχει ταξιδέψει αρκετά, μιλάει τέσσερις γλώσσες και ερασιτεχνικά ασχολείται με το αργεντίνικο τάνγκο. Είναι παντρεμένη και έχει έναν γιο. Έχει διακριθεί σε διαγωνισμούς ποίησης και έχει γράψει θεατρικά έργα. Το ΚΟΥΜΚΟΥΑΤ είναι το πρώτο μυθιστόρημά της.
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
1902. Η Βασιλική γεννιέται στο πατρικό της σπίτι στην Άρτα. Κι εκεί ξεκινάει η αφήγηση του οδοιπορικού της, με φόντο τη μετάβαση από την τουρκική κυριαρχία στην ανεξαρτησία και την άνθηση του τόπου. Η ακμή, ο πόλεμος, η Κατοχή, η Απελευθέρωση, μια ολόκληρη ζωή καθορισμένη από τη μοίρα και τα παιχνίδια της, από τις κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές, αλλά και από τα πρόσωπα που εμφανίζονται στο διάβα του χρόνου• η ωραία Ελένη και ο Χαρίλαος, που άργησε να έρθει, η Παρέσα η Σμυρνιά και η Αργυρώ η κοκέτα, τα αγόρια της και η μικρή της Θεοδώρα µε το λάθος όνομα, ο Βασιλάκης, το παραπαίδι, και τόσοι άλλοι που δένουν τη ζωή τους με τη δική της.
Και όλα αυτά με τον θρύλο της Αγίας Θεοδώρας να συντροφεύει και να παρηγορεί τη Βασιλική, και τη σκιά του αγαπημένου της δέντρου κουμκουάτ να συνδέεται άρρηκτα µε τις μνήμες της και να γίνεται ο πιο κρυφός εξομολογητής της.