Καβάλα, την εποχή του μεσοπολέμου…
…
Οι ξένοι την παρομοίαζαν με το Μόντε Κάρλο, επειδή ήταν αμφιθεατρικά χτισμένη κι ένα κομμάτι της έμπαινε στη θάλασσα. Εκτός αυτού η Καβάλα ήταν κοσμοπολίτισσα, με θέατρα, κέντρα διασκεδάσεως και καμπαρέ ευρωπαϊκού τύπου. Στο μεγάλο θέατρο είχαμε κρατημένο θεωρείο για όλο τον χρόνο. Αν δεν απατώμαι, υπήρχε και καζίνο. Κάποια στιγμή ιδρύθηκαν η Μεγάλη Λέσχη και η Στρατιωτική Λέσχη. Στην πρώτη σύχναζαν οι καπνάδες και γενικά οι πλούσιες οικογένειες της πόλης. Η Λέσχη διέθετε βιβλιοθήκη, σάλα για να καθίσουν οικογένειες με παιδιά, ζαχαροπλαστείο, μπαρ, αίθουσα χαρτοπαιξίας. Οι Καβαλιώτες έπαιζαν πολύ χαρτιά και μάλιστα μεγάλα ποσά. Οι γυναίκες τον καιρό εκείνο δεν συμμετείχαν.
…
…εκεί γεννήθηκε το 1923 η Ηλέκτρα. Η κόρη της Χρυσής και του Χρίστου. Το πρώτο μέλος από την νέα γενιά μιας οικογένειας που έφτασε στην απελεύθερη Ελλάδα, φεύγοντας από τις Σαράντα Εκκλησιές της Ανατολικής Θράκης, μετά την δολοφονία του παππού Γιώργου…
…
Σε ενάμιση χρόνο απέκτησα αδερφό και σε άλλον ενάμιση αδερφή κι ένα σωρό ξαδέρφια. Σ’ όλα τα αγόρια δώσανε το όνομα του παππού που είχε δολοφονηθεί, κι έτσι όταν φώναζε κάποιος Γιώργο, έκαναν την εμφάνισή τους τρεις!
…
Ευτυχώς, ο παππούς -όντας προνοητικός- είχε καταθέσεις σε γαλλική τράπεζα. Με αυτές η οικογένεια μπόρεσε να κάνει ένα εύκολο ξεκίνημα στην πατρίδα… στην νέα -και ταυτόχρονα παλαιά- πατρίδα! Εκάμαν προκοπή τρανή. Ένα μεγάλο εμπορικό -κάτι σαν τα πολυκαταστήματα της εποχής μας- και μεγάλο σπίτι όπου δούλευαν κοπέλες για τις διάφορες δουλειές του νοικοκυριού και μια μεγάλη γυναίκα ως οικονόμος.
Αυτά τα πλούτη, παντρεύτηκαν με τον ευγενικό χαρακτήρα των γονιών της και πρόσφεραν στην Ηλέκτρα αυτό που λέμε “πριγκιπικά παιδικά και εφηβικά χρόνια”. Όμως η μοίρα…
Ακολούθησε ο πόλεμος και η βουλγαρική κατοχή. Η φυγή στην υπό γερμανική κατοχή Θεσσαλονίκη και κατόπιν η απελευθέρωση, την οποία σηματοδότησε η επανεγκατάσταση της γαλανόλευκης στον ιστό του Λευκού Πύργου. Και αμέσως μετά… ο εμφύλιος σπαραγμός, που κόστισε τόσα, μα τόσα πολλά, στην πατρίδα αλλά και στην Ηλέκτρα.
Κατόπιν, η Αθήνα, ο γάμος της με έναν ανεκδιήγητο, η γέννηση της κόρης της -της Ντόρας- και όλα όσα ακολούθησαν, ευχάριστα και δυσάρεστα στην γεμάτη ζωή ενός μοναδικής αξίας, χαρακτήρα και ευγένειας άνθρωπο όπως η Ηλέκτρα μας. Η δικιά μας Ηλέκτρα, αφού μετά την ανάγνωση του βιβλίου αυτού της Λίας Μεγάλου-Σεφεριάδη -έχει τον τίτλο «Κι όμως ανθίζει…» και κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο τον Απρίλη του 2011- δεν πιστεύω ότι θα βρεθεί άνθρωπος που να μην νιώσει την ηρωίδα σαν μέλος της οικογένειας του, σαν δικό του άνθρωπο… σαν την Ηλέκτρα του!
Οι εξαίσιες διαδρομές που οδηγεί τον αναγνώστη η πένα της Κυρίας Μεγάλου-Σεφεριάδη μας είναι γνωστές από τα προηγούμενα βιβλία της που έχουμε διαβάσει. Εικόνες που με την ζωντάνια τους σε απορροφούν, χαρακτήρες που με τις ιδιαιτερότητες τους σε κάνουν να παθιάζεσαι και μια καλοδουλεμένη στην λεπτομέρεια της ιστορία είναι τα στοιχεία που συναντάμε και στο «Κι όμως ανθίζει…»!
Αυτό που κάνει λίγο διαφορετικό αυτό το μυθιστόρημα της ταλαντούχας συγγραφέως είναι οι πολλές αναφορές στην σημερινή εποχή -παίρνοντας αφορμή από το μύθο και συνδυασμένες έντεχνα με αυτόν- που δίνουν στο έργο έναν έντονα παιδευτικό χαρακτήρα, ανεβάζοντας την αξία του και σε αυτό το επίπεδο…
…
Θέλω να πω ότι, πέρα από αποκρατικοποιήσεις και ιδιωτικοποιήσεις, αν επιθυμούμε καλύτερη ποιότητα ζωής, θα πρέπει να γίνουμε σαν τον οδηγό του τρόλεϊ που, χωρίς να το ζητήσω, με κατέβασε εκτός στάσης για να μην ταλαιπωρηθώ μέσα στον καύσωνα. Ή σαν τη δημοτική υπάλληλο, που επίσης χωρίς να το ζητήσω, με είπε με χαμόγελο: «Καθίστε. Θα σας ετοιμάσω όλα τα χαρτιά να μην ξανάρχεστε». Με άλλα λόγια, αν θέλουμε να βελτιώσουμε ουσιαστικά τη ζωή μας, θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να βελτιώσουμε τους εαυτούς μας. Μπορούμε;
…
Μέχρι τώρα δεν έχω συναντήσει βιβλίο που να φέρει την υπογραφή της Λίας Μεγάλου-Σεφεριάδη και να μην μου προσφέρει μια άκρως απολαυστική ανάγνωση -είναι σαν να κολλάει στα χέρια μου και αρνούμαι πεισματικά να το αποχωριστώ πριν φτάσω στο οπισθόφυλλο- καθώς και μπόλικη τροφή για το μυαλό! Αν δεν έχετε διαβάσει δείγματα αυτού του σύγχρονου λογοτεχνικού ταλέντου τότε σας προτείνω να τρέξετε στο πιο κοντινό σας βιβλιοπωλείο… αν έχετε διαβάσει, απλά σας λέω ότι ακόμα μία φορά η Κυρία (με το Κ κεφαλαίο) Μεγάλου-Σεφεριάδη έγραψε ένα μαγευτικό μυθιστόρημα αξιώσεων… άντε δεν σας κρατάω άλλο… το ξέρω ότι βιάζεστε να το διαβάσετε… κι εγώ στην θέση σας αυτό θα έκανα!
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
Στην κοσμοπολίτικη Καβάλα των αρχών του 20ου αιώνα γεννιέται η Ηλέκτρα με το γονίδιο της γενναιοδωρίας. Μεγαλώνει σαν πριγκιπέσα, αλλά η ζωή της και η ζωή της οικογένειας της θα δοκιμαστούν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη βουλγαρική κατοχή. Ξεριζωμός, καινούργιο ξεκίνημα απ’ το ναδίρ, καινούργια προκοπή στη Θεσσαλονίκη.
Ο έρωτας της και η ακριβοπληρωμένη ευτυχία της θα σαρωθούν από τον Εμφύλιο. Το πένθος της Ελλάδας, το πένθος της Ηλέκτρας.
Κι έπειτα, πάλι αγώνας, πάλι δημιουργία, πάλι προκοπή. Η μαχητική Ηλέκτρα στήνει στην Αθήνα μια ζηλευτή επιχείρηση, ώσπου κάποτε έρχεται η ώρα να καταστραφεί κι αυτή. Όχι από πόλεμο τούτη τη φορά, αλλά από την πιο μεγάλη προδοσία. Περπατάει ξυπόλυτη στ’ αγκάθια, όμως με το κεφάλι πάντα ψηλά.
Σήμερα, στο κατώφλι των ενενήντα της χρόνων, στέκεται όρθια, με την ίδια πάντα γενναιοδωρία, με το ίδιο χαμόγελο καλημέρας. Ζωντανό κομμάτι της Ιστορίας μας, αφηγείται τα γεγονότα που σημάδεψαν τη ζωή της, ενώ δεν παραλείπει να σχολιάζει, με χιούμορ αλλά και έγνοια για τον τόπο ετούτο, τη δύσβατη σημερινή πραγματικότητα.