Όταν ξεκίνησα να διαβάζω το βιβλίο «Κατεβαίνουν σκαλιά οι αγελάδες;» του Πολ Χάινυ, το μυαλό μου ταξίδεψε στα παιδικά μου χρόνια. Τότε που έχοντας απορίες σχεδόν για τα πάντα, βομβάρδιζα τον πατέρα μου καθημερινά με δεκάδες ερωτήσεις, οδηγώντας τον συχνά πυκνά στην απόγνωση… αν είχε αυτό το βιβλίο -τότε- στα χέρια του θα είχε γλιτώσει πολύ κόπο και μπόλικη ψυχική οδύνη… πιστέψτε με!
Ο συγγραφέας του «Κατεβαίνουν σκαλιά οι αγελάδες;» είναι δημοσιογράφος στο επάγγελμα και Βρετανός στην καταγωγή. Το έργο του βασίστηκε σε μία βάση δεδομένων που περιείχε πάνω από 16.000 ερωτήματα -για διάφορα θέματα- με τις αντίστοιχες απαντήσεις τους. Αυτή η βάση, δημιουργήθηκε στο Λονδίνο από ένα project της Βρετανικής κυβέρνησης με όνομα: Science Line. Η Science Line ήταν -όπως λέει και το όνομα της- μια γραμμή επιστήμης όπου ο καθένας (μέσω τηλεφώνου ή μέσω διαδικτύου) έθετε όποιο ερώτημα τον απασχολούσε, στο οποίο καλούνταν να απαντήσουν ειδικοί επιστήμονες. Από αυτή την βάση δεδομένων, ο Πολ Χάινυ σταχυολόγησε κάποια ερωτήματα και τα μετουσίωσε σε ένα χρήσιμο αλλά και άκρως απολαυστικό ανάγνωσμα: το «Can Cows Walk Down Stairs?»…
…Δεν είχα προχωρήσει πολύ στην ανάγνωση αυτών των μέγκα-μπάιτς γνώσης όταν συνειδητοποίησα ότι εδώ υπήρχαν οι απαντήσεις σε ερωτήματα που με είχαν στοιχειώσει σ’ όλη μου τη ζωή. Γνώριζα ήδη γιατί ο ουρανός ήταν γαλάζιος, ειλικρινά, όμως δεν είχα την παραμικρή ιδέα γιατί οι μύγες κόβουν κύκλους πετώντας γύρω από ηλεκτρικούς λαμπτήρες, ή γιατί ζελέ φτιαγμένο με φρέσκο ανανά δεν πήζει ποτέ – όμως τώρα ξέρω… Και αν ποτέ έχετε μείνει ξάγρυπνοι την νύχτα να αναρωτιέστε αν οι πιγκουίνοι έχουν επιγονατίδες ή όχι, η απάντηση βρίσκεται εδώ. Θα μάθετε επίσης γιατί οι αγελάδες μπορούν να ανέβουν αλλά δεν μπορούν να κατέβουν σκαλιά – κι αυτό επίσης έχει να κάνει με επιγονατίδες…
…που κυκλοφόρησε "εις την αλλοδαπήν" το 2005 με εικονογράφηση του Μπιλ Λέντζερ. Στην πατρίδα μας το έφεραν και εξέδωσαν οι εκδόσεις Μίνωας, σε μια εξαιρετική μετάφραση της Μαίρης Περαντάκου-Κουκ, τον Γενάρη του 2007.
Ας πάρουμε όμως μια μικρή γεύση από τις απορίες που θα μας λύσει ο Πολ Χάινυ στο «Κατεβαίνουν σκαλιά οι αγελάδες;»…
– Αν αφαιρέσεις όλο το κενό «διάστημα» γύρω από τα άτομα, τότε όλα τα άτομα που υπάρχουν στο σύμπαν μπορούν να χωρέσουν σε ένα σπιρτόκουτο;
– Τι είναι οι μαύρες τρύπες μέσα στο σύμπαν και τι θα συνέβαινε αν πέφταμε μέσα σε μία από αυτές;
– Αν τα πάντα αιωρούνται μέσα σε ένα διαστημόπλοιο, τότε πως ακριβώς χρησιμοποιούν την τουαλέτα οι αστροναύτες;
– Είναι αλήθεια ότι ανακαλύφθηκε δέκατος πλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα;
– Ένα από τα πιο δημοφιλή ερωτήματα του ανθρώπου στο πέρασμα των αιώνων: Η κότα έκανε το αυγό ή το αυγό την κότα;
– Το ερώτημα από το οποίο πήρε τον τίτλο του το βιβλίο: Μπορεί μια αγελάδα να κατεβεί σκαλιά;
– Πως και γιατί εξαφανίστηκαν οι δεινόσαυροι;
– Τα ψάρια κοιμούνται;
– Αφού η αγελάδα τρώει πράσινο χορτάρι, γιατί το γάλα της είναι άσπρο;
– Μπορούν οι κουκουβάγιες να κάνουν μια πλήρη περιστροφή του κεφαλιού τους;
– Πως λάμπει μια πυγολαμπίδα;
– Πως αναπνέει ένα μανιτάρι;
– Κοιμούνται τα φυτά;
– Πως φτιάχνεις ένα "διπλής όψης" καθρέφτη, ώστε να μπορείς να δεις μέσα απ’ αυτόν μόνο από τη μία πλευρά, αλλά όχι από την άλλη;
– Γιατί κλείνουμε τα μάτια μας κάθε φορά που φταρνιζόμαστε;
– Τα όμοια δίδυμα έχουν όμοια δακτυλικά αποτυπώματα;
– Γιατί μεθάμε με το οινόπνευμα;
– Για πόσο χρόνο μπορεί ένας άνθρωπος να μείνει άυπνος;
– Γιατί κλαίμε (ενίοτε με μαύρο δάκρυ) όταν καθαρίζουμε κρεμμύδια;
– Γιατί η "υπερκόλλα" δεν κολλά στο εσωτερικό του σωληναρίου της;
– Γιατί "μαζεύουν" τα μάλλινα ρούχα όταν τα πλένουμε σε πολύ ζεστό νερό;
– Γιατί κοκκινίζουμε όταν νιώθουμε ντροπή;
Οι απαντήσεις σε αυτά, αλλά και σε δεκάδες άλλα μικρά ή μεγάλα ερωτήματα, βρίσκονται στις 351 σελίδες του εκπληκτικού αυτού βιβλίου. Απαντήσεις που θα σας λύσουν πολλές απορίες και θα σας δώσουν τα εφόδια να αναλάβετε τον ρόλο του παντογνώστη στην παρέα σας -μην το παρακάνετε όμως γιατί τους ξερόλες δεν τους αντέχει ούτε η μάνα τους.
Γραμμένο με χιούμορ, απλή κατανοητή γλώσσα, αλλά και με επιστημονική ακρίβεια, είναι εκτός από ένα ιδιαιτέρως διασκεδαστικό ανάγνωσμα, και ένα πολύ καλό εργαλείο με το οποίο μπορούμε να γνωρίσουμε τον κόσμο γύρω μας μικροί και μεγάλοι. Το γεγονός αυτό το κάνει και ένα από τα καλύτερα δώρα. Χαρίστε το στους αγαπημένους σας -μικρούς και μεγάλους- προσφέροντας τους χαρά αλλά και γνώση.
Και μην ξεχνάτε… η Γη μπορεί να γυρίζει -όπως είπε και ο Γαλιλαίος-… αλλά γιατί το κάνει αυτό; Και άραγε δεν ζαλίζεται ποτέ της;
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
Γιατί τα πουλιά δε συγκρούονται μεταξύ τους όταν πετάνε;
Γιατί εμείς οι άνθρωποι φιλιόμαστε για να δείξουμε τρυφερότητα;
Είναι αλήθεια ότι οι γάτες προσγειώνονται πάντοτε στα πόδια τους και γιατί;
Τρώγοντας ψάρια γίνεσαι πραγματικά πιο έξυπνος;
Πώς ερωτευόμαστε;
Γιατί δεν είναι όλα τα δάχτυλα του χεριού μας ίσα;
Ένα πολύ πρωτότυπο και διασκεδαστικό βιβλίο, το οποίο αποτελεί μια σταχυολόγηση από ερωτήσεις που υποβλήθηκαν από το κοινό σε μια σχετική Αγγλική "Κρατική Υπηρεσία Πληροφόρησης" -τη Science Line- που λειτούργησε για αρκετό καιρό στο Λονδίνο και οι οποίες απαντήθηκαν από επαΐοντες με πολλή σοβαρότητα, ακρίβεια και εγκυρότητα και, πολύ συχνά, με ακόμη περισσότερο χιούμορ.
Το βιβλίο αυτό μας δίνει σωστές, ενδιαφέρουσες και τεκμηριωμένες απαντήσεις σε πράγματα για τα οποία έχουμε ενδεχομένως αναρωτηθεί και για πολύ περισσότερα επίσης, έτσι ώστε δεν θα μείνουμε ποτέ χωρίς θέμα συζήτησης στις παρέες μας και χωρίς τη δυνατότητα να επιδείξουμε τις γνώσεις μας στο φιλικό μας περίγυρο – αρκεί οι υπόλοιποι της παρέας… να μην έχουν διαβάσει ήδη το βιβλίο!