Εκδόσεις Ψυχογιός, 2016
Σελ. 347
Υπερσιβηρικός. Δεν μπορεί να υπάρξει άλλος σιδηρόδρομος που να έχει τόσο μεγάλη επίδραση στην ιστορία όχι μόνο της χώρας, στην οποία κατασκευάστηκε, αλλά και σε εκείνη του κόσμου. Έπαιξε ζωτικό ρόλο σε δύο πολέμους, ενώ πρωταγωνίστησε και στον Ψυχρό Πόλεμο.
Ο Υπερσιβηρικός κατασκευάστηκε με την παρακίνηση ενός απόλυτου μονάρχη του Αλέξανδρου Γ’ και μετά από τον γιο του Νικόλαο Β’, για να βοηθήσει στην εδραίωση της εξουσίας τους στη Ρωσική Αυτοκρατορία. Μολονότι ο Υπερσιβηρικός άρχισε να κατασκευάζεται στην τσαρική εποχή, ως συνολικό επίτευγμα πρέπει, κατά τον συγγραφέα, να πιστωθεί στους Σοβιετικούς.
Ο Σεργκέι Βίτε υπουργός Οικονομικών, επί χρόνια διευθυντής σιδηροδρόμων, υλοποίησε αυτό το τεράστιο έργο. Το εργατικό προσωπικό για την κατασκευή του, αποτελείτο κυρίως από δουλοπάροικους και τους διαθέσιμους κατάδικους και τους εξόριστους, που είχαν σταλεί στη Σιβηρία. Ο Υπερσιβηρικός μεταμόρφωσε τη Σιβηρία σε μια γη της επαγγελίας για μετανάστες, οι οποίοι κατέφθαναν κατά εκατομμύρια, ενθαρρυμένοι από το κράτος. Τόσο η βιομηχανία όσο και η γεωργία άνθισαν.
Ο Υπερσιβηρικός είναι ο μακρύτερος σιδηρόδρομος του κόσμου. Έχει μήκος 9.288 χιλιόμετρα. Ο Υπερσιβηρικός δεν είναι ένας μόνο σιδηρόδρομος. Υπάρχουν πολλοί Υπερσιβηρικοί, κι εκείνος που ταιριάζει καλύτερα στην ονομασία (το δρομολόγιο ανάμεσα στη Μόσχα και στο Βλαδιβοστόκ) δεν ολοκληρώθηκε παρά μόλις το 1916. Χρειάστηκε μία δεκαπενταετία για να κατασκευαστεί, παρά το δύσκολο κλίμα, τις ασθένειες, την έλλειψη υλικών και εργατικών χεριών και την εκτεταμένη διαφθορά. Το κόστος όχι μόνο σε χρήμα αλλά και σε ανθρώπινες ζωές υπήρξε τεράστιο.
Ο Υπερσιβηρικός εξακολουθεί να αποτελεί τη γραμμή ζωής της Σιβηρίας. Ο σιδηρόδρομος αυτός είναι κυρίως γραμμή διακίνησης εμπορευμάτων, αν και στον πόλεμο ο σιδηρόδρομος χρησιμοποιήθηκε για τη μεταφορά στρατευμάτων και αιχμαλώτων, όπως και αγαθών. Το 1936 το ταξίδι του Υπερσιβηρικού διαρκούσε 8,5 ημέρες. Τα ηλεκτρικά και τα τρένα ντίζελ σήμερα έχουν ελαττώσει τον χρόνο του ταξιδιού Μόσχα-Βλαδιβοστόκ σε περίπου εξίμισι ημέρες. Έχει προσελκύσει εκατομμύρια επισκέπτες σε μία περιοχή της οποίας το όνομα και μόνο παραπέμπει στο ακραίο ψύχος και στη φυλάκιση στα Γκουλάγκ.
Ο Κρίστιαν Γουόλμαρ μέσα σε 12 Κεφάλαια αφηγείται την ιστορία του Υπερσιβηρικού από τη σύλληψη της ιδέας μέχρι την κατασκευή του, τον ρόλο του στην έκβαση του εμφυλίου πολέμου της Ρωσίας και του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και την μεγάλη επίδραση στην αχανή αυτή χώρα.
Οι αναγνώστες του βιβλίου θα πραγματοποιήσουν ένα νοερό ταξίδι μέσα από τις στέπες, τα χιονισμένα τοπία, τις αναρίθμητες πόλεις και τους ονειρικούς σταθμούς του Υπερσιβηρικού, που θα τους μεταφέρουν πίσω στο χρόνο. Πρόκειται για Αριστούργημα.
Ο ΚΡΙΣΤΙΑΝ ΓΟΥΟΛΜΑΡ είναι κορυφαίος συγγραφέας και ραδιοφωνικός παραγωγός της Βρετανίας σχετικά με θέματα συγκοινωνιών. Γράφει τακτικά για ευρύ φάσμα εντύπων, όπως τα Independent, Evening Standard και Guardian, και εμφανίζεται συχνά στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο. Στα προηγούμενα βιβλία του περιλαμβάνονται τα The Subterranean Railway, Fire and Steam, Blood, Iron and Gold, Engines of War και The Great Railway Revolution, τα οποία γνώρισαν ευρεία αποδοχή από κοινό και κριτικούς. Επιδιώκει να πάρει το χρίσμα των Εργατικών, προκειμένου να κατεβεί στις δημοτικές εκλογές του 2016 ως υποψήφιος δήμαρχος Λονδίνου.
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
Πρόκειται για τη μακρύτερη σιδηροδρομική γραμμή του κόσμου. Αλλά είναι πολύ περισσότερα απ ’ αυτό. Ο Υπερσιβηρικός εκτείνεται σε περισσότερα από 9.000 χιλιόμετρα από τη Μόσχα μέχρι το Βλαδιβοστόκ και ήταν το πιο φιλόδοξο σιδηροδρομικό έργο του δέκα – του ένατου αιώνα. Ένα ταξίδι με το τρένο αυτό αποτελεί μια ρομαντική περιπλάνηση στις ρωσικές στέπες, αλλά και μια υπενθύμιση στους ταξιδιώτες για την απεραντοσύνη του κόσμου μας, όπως και για τις δυσκολίες που ενείχε η υλοποίηση ενός τέτοιου έργου.
Ο Κρίστιαν Γουόλμαρ αφηγείται την ιστορία του Υπερσιβηρικού από τη σύλληψη της ιδέας και την κατασκευή του στα χρόνια του τσάρου Αλέξανδρου Γ΄ μέχρι την επέκτασή του προς βορράν που διέταξε ο Μπρέζνιεφ και την τεράστια σημασία που έχει αυτή η αρτηρία σήμερα. Διερευνά επίσης τον ρόλο που έπαιξε στον Ρωσικό Εμφύλιο και στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Επικεντρώνεται στις προσωπικότητες, καθώς και στα πολιτικά και οικονομικά γεγονότα που κρύβονται πίσω από έναν από τους πιο αξιομνημόνευτους θριάμβους της μηχανικής στον δέκατο ένατο αιώνα.